Yuan Hanedanı

	Çin tarihi;
	Üç Hükümdar ve Beş İmparator
	Xia Hanedanı
	Shang Hanedanı
Zhou Hanedanı	Batı Çov
Doğu Çov	İlkbahar ve Sonbahar Dönemi
	Savaşan Devletler Çağı
	Çin
Han	Batı Han
	Sin
	Doğu Han
Çen Hanedanı	Batı Çen
Doğu Çen	Beş Hu On Altı Krallık
	Ki
	Sui Hanedanı
	Tang Hanedanı
	Beş Hanedan On Krallık
G.Sung	Kin
	Yuan Hanedanı
Ming Hanedanı	Kuzey Yuan
	Çing
Çin Cumhuriyeti (1912-1949)	Mançukuo
	Çin Halk Cumhuriyeti
	Çin Cumhuriyeti (Tayvan)

Yuan Hanedanı
大元
Dà Yuán
ᠳᠠᠢ
ᠦᠨ
ᠤᠯᠤᠰ
*Dai Ön ulus*
Yuan Hanedanı 大元; Dà Yuán; ᠳᠠᠢ; ᠦᠨ; ᠤᠯᠤᠰ; Dai Ön ulus
1271-1368
	1294 civarında Yuan Hanedanı'nın yönettiği bölgeler
Tür	Moğol İmparatorluğu'nun Kağan yönetimindeki bölümü; İmparatorluk Çin'inin Fetih Hanedanı
Başkent	Hanbalık; (Pekin); Shangdu; (yaz başkenti)
Yaygın dil(ler)	Çince, Eski Uygur Türkçesi
Resmî din	Tibet Budizmi
Hükûmet	Monarşi
Han
• 1260-1294
• 1260-1294	Kubilay Han
• 1332-1368	Togon Temür
Şansölye
• 1264-1282
• 1264-1282	Ahmad Fanakati
• 1340-1355	Toktoa
Tarihçe
• Kuruluşu
• Kuruluşu	5 Kasım 1271
• Yamen Muharebesi	19 Mart 1279
• Kızıl Türban İsyanı	1351-1368
• Dağılışı	14 Eylül 1368
Yüzölçümü
1310	11.000.000 km2
Öncüller	Ardıllar
	Moğol İmparatorluğu
	Song Hanedanı
Kuzey Yuan Hanedanı
Ming Hanedanı

Yuan Hanedanı ya da Kubilay Hanlığı (Çince: 元朝; Pinyin: Yuáncháo; Moğolca: Dai Ön Yeke Mongghul Ulus), 1280-1368 yılları arasında Çin'i egemenliği altına alan Moğollar tarafından kurulmuş hanedan.

Kurucusu Cengiz Han'ın torunu, Tuluy (Moğolca: Толуй)'un oğlu Kubilay Han'dır. Togon Temür döneminde 1368'de başkenti Dadu (Çince: 大都 pinyin: Dàdū, Farsça: خان باليق Khān Bālīq, Türkçe: Hanbalık)'yu terk ederek kuzeye kaçmak zorunda kalmış ve hanedan Kuzey Yuan (北元) olarak adlandırılmıştı.

Aslında Doğu Avrupa ve Rusya'dan Orta Doğu'ya, Çin ve Kore'ye kadar uzanan Moğol İmparatorluğu'nun bir parçasıdır. Ancak buradaki Moğollar, İmparatorluğun içinde yalnız Çin ile ilgilenmiş, Moğol Kağanı unvanının yerine Çin İmparatoru unvanını kullanmayı yeğlemişlerdir.

Moğol yönetiminin Han Çinlilerine yaptığı dayanılmaz sömürü ve baskı, Han Çinlileri'nin ayaklanmasına neden oldu. 1333 yılına gelindiğinde dinî ve diğer gizli örgütler tarafından başlatılan ayaklanmalar tüm ülkeye yayıldı. Bu dönemdeki en büyük ayaklanma, Sarı Irmak’ta yapılan ıslah çalışmalarına katılan köylülerin başlattığı “Kırmızı Başörtülü Ordu”nun ortaya çıkmasıydı. Ordunun Haozhou bölgesindeki birlikleri, Zhu Yuanzhang’ın liderliğinde “Moğolları kovarak Çin’i yeniden kurmak” sloganıyla Çinliler arasında geniş destek kazandı. Zhu Yuanzhang, ordusuyla birlikte 1368 yılında Dadu’yu ele geçirerek Yuan Hanedanı'nı yıktıktan sonra Ming Hanedanı'nı kurdu.

Soyağacı[değiştir | kaynağı değiştir]

Cengiz

Tuluy

Kubilay
5.(1274-1294)

Dolj

Çinkim

Mangala

Nomugan

Kamala

Darmabala

Temür
6.(1294-1307)

Ananda

Yesün Temür
10.(1323-1328)

Kayşan
7.(1307-1311)

Ayurbarwada
8.(1311-1320)

Arigiba
(1328)

Koşila
11.(1329)

Tok Temür
12.(1329-1332)

Şidebala
9.(1320-1323)

Togon Temür
14.(1338-1370)

Irinjibar
13.(1332)

El Tögüs

Ayurşiridara
15.(1370-1378)

Tögüs Temür
16.(1378-1388)

Yuan Hanedanı Ordusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Yuan Hanedanı ordusunu ağırlıklı olarak Moğol kabileleri oluşturuyordu. Orduda bozkır toplumlarında kullanılan ondalık sistem kullanılmaktaydı. Orduda dönemin barutlu silahları çok sık bulunmaktaydı. ı. Seferberlik durumlarında Yuan Hanedanına bağlı Ongirat gibi Moğol kabileleri asker yolluyordu. Kubilay döneminde Uygur Türkleri önemli kademelere getirilmiş, Han Çinlilerinin ise bu hakları kısıtlanmıştı. Bu dönemde de Uygur Türkleri de ordunun bir parçası haline gelmişlerdir, özellikle kuşatma silahlarının yapımında Uygurların zekasından yararlanılmıştır. Han Çinlileri orduda sadece belirli pozisyonlara gelebiliyordu ve yüksek rütbeler almaları engellenmişti. Sadece garnizon askeri, muhafız alaylarına katılabiliyorlardı. Yuan Hanedanının yükseliş döneminde Han Çinlileri başka bölgelere göç etmiş ve katliamdan kaçmaya çalışmışlardır. Özellikle Uygurlara ve Moğollara yüksek rütbeler ve önemli görevler veriliyordu.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Yuan Shu, PDF, s. 87

[1] Yuan Shu, PDF, s. 87

[1]

Yuan Hanedanı nedir?, Yuan Hanedanı anlamı nedir?, Yuan Hanedanı ne demektir?

Yuan Hanedanı nedir?, Yuan Hanedanı anlamı nedir?, Yuan Hanedanı ne demektir?

Yuan Hanedanı

Soyağacı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yuan Hanedanı Ordusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Moğol tarihi
Makale serilerinden

Moğol İmparatorluğu Dört Büyük Hanlık • Çağatay Hanlığı • Kıpçak Hanlığı (Cuci) • İlhanlılar (Tului - Hülagû) • Yuan Hanedanı (Tului - Kubilay)
Hanlıklar Tului'nin ulusundan doğan ülkeler • Yuan Hanedanı、Kuzey Yuan • Oyrat • Cungar • İlhanlılar • Celayir Hanedanı
Günümüzde Moğollar • Moğolistan • İç Moğolistan Özerk Cumhuriyeti • Buryat Cumhuriyeti • Kalmıkya Cumhuriyeti • Hazaralar (Afganistan) • Aymaklar (Afganistan)
g t d