İran Hava Kuvvetleri

İran Hava Kuvvetleri
İran Hava Kuvvetleri
	İran Hava Kuvvetleri arması
Etkin	1979 -
Ülke	İran
Bağlılık	İran Silahlı Kuvvetleri
Tipi	Hava Kuvvetleri
Büyüklük	55.000 Personel; 593 Toplam Uçak; 123 Avcı uçağı; 174 Saldırı uçağı; 192 Nakliye uçağı; 104 Eğitim uçağı; 416 Helikopter; 208 Saldırı helikopteri; 736 İnsansız hava aracı
Karargâh	Tahran
Savaşları	İran-Irak Savaşı; Lübnan İç Savaşı; Suriye İç Savaşı
Komutanlar
Komutan	General Hasan Şahsefi

İran Hava Kuvvetleri, İran'ı havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. İran Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2.kuvvettir.

Hava Kuvvetleri ilk olarak 1924'te Rıza Şah Pehlevî tarafından İran Şahlık Hava Kuvvetleri (Farsça: نیروی هوایی شاهنشاهی ایران, Romanize edilmiş: Nirû-ye Hevayi-ye Şahenşahi-ye İran) adıyla kuruldu.

Hava Kuvvetlerinde şah döneminde son derece kapsamlı bir modernizasyon faaliyeti yürütülmüştür.^[2] 1979 da gerçekleştirilen devrimde İran hava kuvvetlerinde 79 adet Grumman F-14 Tomcat (F14-A modeli) av önleme uçağı 190 adet McDonnell Douglas F-4 Phantom IIE\D 170 adet Northrop F-5\F Av bombardıman uçağı bulunuyordu.

Şah döneminde 300 adet General Dynamics F-16 Fighting FalconA/B savaş uçağı 7 adet Boeing E-3 Sentry havadan erken uyarı uçağı 10 adet Lockheed C-5 Galaxy Stratejik nakliye uçağı sipariş verilmiş devrimden sonra ABD ve batı ile tüm ilişkilerin kopması ve hemen ardından Irak savaşı neden ile İran hava kuvvetleri zayıflamıştır. Şaha döneminde verilen siparişler gerçekleşememiştir. İran Hava kuvvetleri hakkında güncel bilgiye ulaşmak pek mümkün değildir ancak çeşitli kaynaklardan ve uluslararası havacılık dergilerinden elde edilen bilgilerde halen envanterlerinde bulunan uçaklar:

Hava Araçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Güncel Envanter[değiştir | kaynağı değiştir]

Uçak	Menşei	Tür	Model	Kullanımda	Notlar
Saldırı Uçağı
MiG-29	Rusya	çok rollü		19^[3]
Suhoy Su-24	Rusya	saldırı		23^[3]
Chengdu J-7	Çin	avcı		17^[3]	MiG-21'in lisans altında üretilmişi
Northrop F-5	ABD	avcı	F-5E/Saeqeh	24^[3]	HESA Saike uçağı tersine mühendislikle bundan türetildi
F-4 Phantom II	ABD	avcı-bombardıman	D/E/RF	47^[3]	16 uçak keşif için yapılandırıldı^[4]
Grumman F-14	ABD	avcı/ Önleme	F-14A/AM^[5]	26^[3]
Mirage F1	Fransa	avcı	F1EQ	9^[3]	Körfez Savaşında IHK'den ele geçirildi
Deniz Devriye Uçağı
P-3 Orion	ABD	deniz devriye	P-3F	5^[3]
Tanker Uçağı
Boeing 707	ABD	havadan yakıt ikmali / nakliye		3^[3]
Boeing 747	ABD	havadan yakıt ikmali / nakliye		3^[3]
Kargo Uçağı
Boeing 707	ABD	VIP		2^[3]	bir tanesi elektronik savaş için kullanılıyor
Boeing 747	ABD	VIP taşıma		6^[3]
C-130 Hercules	ABD	kargo	C-130E/H	27^[3]
İlyuşin İl-76	Rusya	ağır kargo		5^[3]
Fokker F-27	Hollanda	kargo		5^[3]
Pilatus PC-6	İsviçre	çok maksatlı		13^[3]	STOL yetenekl uçak
Helikopterler
Agusta Bell 206	İtalya	çok maksatlı		3^[3]	biri rotorcraft eğitimi için olarak kullanılıyor
Agusta-Bell 212	İtalya	çok maksatlı		2^[3]
CH-47 Chinook	ABD	kargo	C	2^[3]
Eğitim Uçağı
Northrop F-5	ABD	eğitim/saldırı	F-5B/F	14^[3]
Chengdu F-7	Çin	eğitim/saldırı	FT-7	2^[3]
Mirage F1	Fransa	eğitim/saldırı	F1BQ	4^[3]	Körfez Savaşında IHK'den ele geçirildi
Pilatus PC-7	İsviçre	eğitim		34^[3]

Son yıllarda Northrop F-5 gövdesi üzerinde yapılan değişikliklerle geliştirilmiş HESA Saike savaş uçağı üzerinde çalışılmaktadır. Bu uçağın seri üretimine geçilip geçilmediği kaç adet üretildiği ve hizmete girip girmediği bilinmemektedir.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "2018 İran Askeri Gücü". Global Fire Power. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
^ ^a ^b "İran'ın Askeri Kapesitesi | Stratejik Düşünce Enstitüsü". www.sde.org.tr. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w "World Air Forces 2021". Flightglobal Insight. 2021. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
^ "Wolrd Air Forces 1987 pg. 64". flightglobal.com. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2016.
^ Cenciotti, David (1 Mart 2015). "Iran is overhauling the world's last active F-14 fleet". The Aviationist. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Askeriye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

İran ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "2018 İran Askeri Gücü". Global Fire Power. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.

[:0-2] "İran'ın Askeri Kapesitesi | Stratejik Düşünce Enstitüsü". www.sde.org.tr. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.

[World_Air_Forces_2021-3] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w "World Air Forces 2021". Flightglobal Insight. 2021. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.

[4] "Wolrd Air Forces 1987 pg. 64". flightglobal.com. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2016.

[5] Cenciotti, David (1 Mart 2015). "Iran is overhauling the world's last active F-14 fleet". The Aviationist. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d İran konuları
Tarih	Antik İran Hint-İranlılar diller Ciruft kültürü Aryanlar Pers İmparatorluğu Monarşi Safevî Devleti Afşar Hanedanı Kaçar Hanedanı Pehlevî Hanedanı İran İslam Devrimi Askerî tarih Ekonomi tarihi
Siyaset	Anayasa Başkent Seçimler Dinî Lider Cumhurbaşkanı Yargı sistemi Uzmanlar Meclisi İslamî Şûra Meclisi Anayasa Koruma Konseyi Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi İdari yapılanma Şehir ve köy konseyleri İnsan hakları Sansür Dış ilişkiler İstihbarat Bakanlığı Silahlı Kuvvetler İran Ordusu Devrim Muhafızları
Coğrafya	Şehir Adalar Dağlar Göller Nehirler İran platosu Depremler
Demografi	Dil Etnik gruplar Din LGBT hakları Kadın hakları
Ekonomi	Tarım Sanayi Su temini ve sanitasyon Sağlık hizmeti Merkez Bankası Şirketler Otomobil üretim şirketleri Bankalar Araştırma merkezleri Beyin göçü İran Elektronik Sanayi (IEI) Askeri teçhizat IDRO İran Milli Petrol Şirketi (NIOC) İran Havacılık Endüstrileri Örgütü (IAIO) Uzay Milad Tower ve Kompleksi Askeri ihracat Riyal Tümen Tahran Menkul Kıymetler Borsası Elektronik bankacılık Fikri mülkiyet Uluslararası Petrol Borsası Bonyad Asalouyeh sanayi koridoru Kiş Adası Serbest Ticaret Bölgesi Çabahar Serbest Ticaret-Sanayi Bölgesi Çalışma ve vergi kanunları Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Madencilik İnşaat Özelleştirme Doğrudan Yabancı Yatırım Yüksek Denetim Mahkemesi İletişim İran Telekomünikasyon Şirketi (TCI) Ulaşım Demiryolları Metro Havayolları Denizyolları Enerji Petrol endüstrisi Nükleer Program Turizm Çevre konuları Ekonomik Reform Planı Ortadoğu ekonomisi Ekonomi yasaları İran ve DTÖ İran ekonomi tarihi İmam Humeyni Fermanı İcra Kurulu
Kültür	İran vatandaşı İranoloji Education Yükseköğretim Bilim Bilim adamları ve öğretmenler üniversiteler Felsefe İranlılar listesi Edebiyat Medya Haber ajansları öğrenci gazete Mimari mimarlar Sanatı modern/çağdaş Pers biteyi Sinema Mutfak Resmi tatil günleri Ulusal semboller Bayrak Arma Ulusal marş Afyon üretimi Müzik Ey İran Selâm-i Şah Heavy Metal İran geleneksel müziği Halk Pop Rap ve hip-hop Rock ve alternatif Blog Mitoloji Folklor İslam İslamlaşma İzcilik Spor Futbol
Diğer konular	Takvim Kraliyet mücevherleri Farsça isimler Tehrangeles İran'ın uluslararası sıralamaları
İran portalı

İran Hava Kuvvetleri nedir?, İran Hava Kuvvetleri anlamı nedir?, İran Hava Kuvvetleri ne demektir?