TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu

Türkiye Büyük Millet Meclisi
İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu
Türkiye Büyük Millet Meclisi; İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu
Üye sayısı	26
AK Parti	12 / 26
CHP	5 / 26
DEM Parti	2 / 26
MHP	2 / 26
İYİ Parti	2 / 26
SAADET	1 / 26
HÜDA PAR	1 / 26
TİP	1 / 26

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü uyarınca faaliyet gösteren ihtisas komisyonudur. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, 5 Aralık 1990 tarihinde dünyada ve Türkiye'de insan haklarına saygı ve bu konudaki gelişmeleri izlemek suretiyle uygulamaların bu gelişmelere uyumunu sağlamak ve başvuruları incelemek üzere kurulmuştur.^[1]

Komisyonunun kuruluş, görev, yetki, çalışma usul ve esaslarını düzenleyen 3686 sayılı Komisyon Kanunu 5 Aralık 1990 tarihinde kabul edilmiştir.

Komisyonlar için, bir yasama döneminde iki seçim yapılır. İlk seçilenlerin görev süresi iki, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi üç yıldır. Görev süreleri, yenileri seçilinceye kadar devam eder. Komisyon, kendi üyeleri arasından bir başkan, bir başkanvekili, bir sözcü ve bir kâtip seçer.

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

3686 sayılı Komisyon Kanunu'nun 4. maddesine göre Komisyon'un görevleri şunlardır:

Uluslararası alanda genel kabul gören insan hakları konusundaki gelişmeleri izlemek.
Türkiye'nin insan hakları alanında taraf olduğu uluslararası anlaşmalarla T.C. Anayasası ve diğer milli mevzuat ve uygulamalar arasında uyum sağlamak amacıyla yapılması gereken değişiklikleri tespit etmek ve bu amaçla yasal düzenlemeler önermek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca havale edilen kanun tasarı ve teklifleriyle, kanun hükmünde kararnameleri görüşmek, Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarının gündemindeki konular hakkında, istem üzerine görüş ve öneri bildirmek,
Türkiye'nin insan hakları uygulamalarının, taraf olduğu uluslararası anlaşmalara, anayasa ve kanunlara uygunluğunu incelemek ve bu amaçla, araştırmalar yapmak, bu konularda iyileştirmeler, çözümler önermek.
İnsan haklarının ihlale uğradığına dair iddialar ile ilgili başvuruları incelemek ve gerekli gördüğü hallerde ilgili mercilere iletmek.
Gerektiğinde dış ülkelerdeki insan hakları ihlallerini incelemek ve bu ihlalleri o ülke parlamenterlerinin dikkatlerine doğrudan veya mevcut parlamenter forumlar aracılığıyla sunmak.
Her yıl yapılan çalışmaları, elde edilen sonuçları, yurt içi ve dışında insan haklarına saygı ve uygulamaları kapsayan bir rapor hazırlamak

Alt Komisyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]


Alt komisyon	Alt Komisyon Başkanı
İslamofobi ve Irkçılık İnceleme Alt Komisyonu	Adem Yıldırım	Adalet ve Kalkınma Partisi
Hükümlü Ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu	İbrahim Yurdunuseven
Göç ve Göç ve Uyum Alt Komisyonu	Atay Uslu
Çocuk Hakları Alt Komisyonu	Radiye Sezer Katırcıoğlu

Komisyon üyeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Mevcut olarak komisyonda 5'i kadın olmak üzere, toplam 26 üye görev almaktadır.^[2]

#	Milletvekili	Komisyon görevi		Seçim çevresi
1	Derya Yanık	Başkan	Adalet ve Kalkınma Partisi	Osmaniye
2	İbrahim Yurdunuseven	Başkanvekili	Adalet ve Kalkınma Partisi	Afyonkarahisar
3	Mustafa Sezgin Tanrıkulu	Başkanvekili	Cumhuriyet Halk Partisi	Diyarbakır
4	Naci Şanlıtürk	Sözcü	Milliyetçi Hareket Partisi	Ordu
5	Nevroz Uysal Aslan	Katip	Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi	Şırnak
6	Mustafa Alkayış	Üye	Adalet ve Kalkınma Partisi	Adıyaman
7	Abdurrahman Tutdere		Cumhuriyet Halk Partisi	Adıyaman
8	Mesut Doğan		Saadet Partisi	Ankara
9	Atay Uslu		Adalet ve Kalkınma Partisi	Antalya
10	Serkan Ramanlı		Hür Dava Partisi	Batman
11	Yüksel Selçuk Türkoğlu		İYİ Parti	Bursa
12	Mustafa Yavuz		Adalet ve Kalkınma Partisi	Bursa
13	Mehmet Sait Yaz		Adalet ve Kalkınma Partisi	Diyarbakır
14	Mehmet Mustafa Gürban		İYİ Parti	Gaziantep
15	Şerafettin Can Atalay		Türkiye İşçi Partisi	Hatay
16	Servet Mullaoğlu		Cumhuriyet Halk Partisi	Hatay
17	Hasan Basri Sönmez		Milliyetçi Hareket Partisi	Isparta
18	Adem Yıldırım		Adalet ve Kalkınma Partisi	İstanbul
19	Rıfat Turuntay Nalbantoğlu		Cumhuriyet Halk Partisi	İzmir
20	Ahmet Gökhan Sarıçam		Adalet ve Kalkınma Partisi	Kırklareli
21	Ahmet Salih Dal			Kilis
22	Radiye Sezer Katırcıoğlu			Kocaeli
23	Harun Mertoğlu			Rize
24	Dilan Kunt Ayan		Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi	Şanlıurfa
25	Mahmut Tanal		Cumhuriyet Halk Partisi	Şanlıurfa
26	Meliha Akyol		Adalet ve Kalkınma Partisi	Yalova
	Kaynakça:^[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "3686 sayılı İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Kanunu" (PDF). 5 Ocak 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007.
^ "TBMM İçişleri Komisyonu". www.tbmm.gov.tr. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
^ "İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU ÜYELERİ". www.tbmm.gov.tr. 8 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu22 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "3686 sayılı İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Kanunu" (PDF). 5 Ocak 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007.

[:0-2] "TBMM İçişleri Komisyonu". www.tbmm.gov.tr. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.

[3] "İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU ÜYELERİ". www.tbmm.gov.tr. 8 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.

[1]

[2]

[3]

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu nedir?, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu anlamı nedir?, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu ne demektir?