Sayıştay (Türkiye)

Türkiye Cumhuriyeti
Sayıştay Başkanlığı
Türkiye Cumhuriyeti; Sayıştay Başkanlığı
Kuruluş	29 Mayıs 1862 (161 yıl önce)
Yargı	Yargısal nitelikli anayasal kuruluş
Yer	İsmet İnönü Bulvarı, No: 45, 06520 Çankaya, Ankara
Oluşum türü	Kamu mali denetimi; Hesap yargısı
Yıllık bütçe	₺1.292.458.000 (2023)
Dil	Türkçe
Website	sayistay.gov.tr
Başkan
Mevcut	Metin Yener
Görev başı	24 Haziran 2021
Başkan Yardımcısı
Mevcut	Ahmet Tezcan
Görev başı	7 Şubat 2022
Başkan Yardımcısı
Mevcut	Orhan Yaşa
Görev başı	7 Aralık 2022

Sayıştay, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda düzenlenen mali yargı organıdır.

Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir. Sayıştay'ın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler. Bu kararlar dolayısıyla idari yargı yoluna başvurulamaz.

Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'na ^[8] dayanan bu mahkemeler, 1982 Anayasası'nın yargı bölümünde düzenlenmiştir.

Sayıştay, ilgili kanunun 1. maddesinde şöyle tanımlanmıştır: kamuda hesap verme sorumluluğu ve mali saydamlık esasları çerçevesinde, kamu idarelerinin etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak çalışması ve kamu kaynaklarının öngörülen amaç, hedef, kanunlar ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olarak elde edilmesi, muhafaza edilmesi ve kullanılması için Türkiye Büyük Millet Meclisi adına yapılacak denetimleri, sorumluların hesap ve işlemlerinin kesin hükme bağlanmasını ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmak üzere..." kurulan kurumsal bağımsızlığı olan kuruluş olarak tanımlanmıştır.

Sayıştay Kanunu madde 2'ye göre Sayıştay denetimi esas itibarıyla düzenlilik ve performans denetimini kapsar.

Sayıştay Kanunu madde 4'e göre Sayıştay;

a) Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarını, mahallî idareleri, sermayesindeki kamu payı doğrudan veya dolaylı olarak %50’den fazla olan özel kanunlar ile kurulmuş anonim ortaklıkları, diğer kamu idarelerini (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hariç),

b) Kamu payı %50’den az olmamak kaydıyla (a) bendinde sayılan idarelere bağlı veya bu idarelerin kurdukları veya doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak ortak oldukları her çeşit idare, kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketleri,

c) Kamu idareleri tarafından yapılan her türlü iç ve dış borçlanma, borç verilmesi, borç geri ödemeleri, yurt dışından alınan hibelerin kullanımı, hibe verilmesi, Hazine garantileri, Hazine alacakları, nakit yönetimi ve bunlarla ilgili diğer hususları; tüm kaynak aktarımları ve kullanımları ile Avrupa Birliği fonları dahil yurt içi ve yurt dışından sağlanan diğer kaynakların ve fonların kullanımını

ç) Kamu idareleri bütçelerinde yer alıp almadığına bakılmaksızın özel hesaplar dahil tüm kamu hesapları, fonları, kaynakları ve faaliyetlerini

denetler.

Sayıştay Kanunu madde 54'e göre, verilen kararlara karşı temyiz, yargılamanın iadesi ve karar düzeltilmesi yollarına başvurabilir.

Sayıştay başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

№	Başkan	Görev Başlangıcı	Görev Bitişi
Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisleri (1862-1922)
1	Ahmed Vefik Paşa	29 Mayıs 1862	25 Şubat 1863
2	Mehmed Emin Efendi	6 Temmuz 1863	Eylül 1864
3	Mehmed Halet Paşa	Eylül 1864	Nisan 1868
4	Asım Mehmed Paşa	Temmuz 1868	29 Nisan 1869
5	Mustafa Nuri Paşa	4 Mayıs 1869	21 Eylül 1871
6	Ahmed Zühdü Paşa	23 Eylül 1871	30 Ekim 1871
7	Yusuf Ziya Paşa	1 Kasım 1871	26 Kasım 1871
8	Abdullah Galib Paşa	3 Aralık 1871	26 Ocak 1872
9	Mehmed Emin Paşa	26 Ocak 1872	19 Mayıs 1872
10	Ahmed Zühdü Paşa	19 Eylül 1872	29 Haziran 1873
11	İbrahim Edib Efendi	29 Haziran 1873	Kasım 1875
12	Rıza Mehmed Bey	Kasım 1875	5 Şubat 1877
13	Ohannes Çamiç Efendi^[9]	5 Şubat 1877	29 Ekim 1884
14	Hacı Halil Akif Paşa	30 Ekim 1884	17 Ağustos 1888
15	İsmail Zühdü Bey	16 Ağustos 1888	12 Aralık 1896
16	Hüseyin Tevfik Paşa	22 Aralık 1896	2 Ekim 1897
17	Hasan Fehmi Paşa	2 Ekim 1897	25 Mart 1902
18	Mehmed Hilmi Efendi	2 Nisan 1902	15 Mayıs 1906
19	Mehmed Rasih Bey	15 Mayıs 1906	3 Eylül 1908
20	İsmail Zühdü Bey	4 Eylül 1908	17 Ağustos 1909
21	Menemenlizade Rifat Bey	14 Eylül 1909	24 Ocak 1913
22	Mehmed Tevfik Bey	1 Ocak 1915	4 Mart 1919
23	Sakızlı Armenak Efendi	2 Haziran 1919	1 Kasım 1922
Sayıştay Başkanları (1923-günümüz)
1	Fuat Ağralı^[10]	12 Aralık 1923	25 Ekim 1933
2	Mehmet Seyfettin Oran	14 Aralık 1933	20 Nisan 1951
3	Mehmet Mümtaz Tarhan	21 Aralık 1951	8 Mayıs 1954
4	Muhittin Gürün	22 Aralık 1954	24 Mayıs 1962
5	Mehmet Rıza Turgay	18 Nisan 1967	8 Ocak 1973
6	Mehmet Karabacak	14 Mart 1974	28 Ağustos 1977
7	Hüseyin Cahit Eren	6 Haziran 1978	2 Haziran 1984
8	Servet Şamlıoğlu	22 Kasım 1984	20 Nisan 1991
9	Vecdi Gönül	13 Mayıs 1991	4 Mayıs 1998
10	Kamil Mutluer	29 Haziran 1998	15 Haziran 2001
11	Mehmet Damar	23 Mayıs 2002	25 Haziran 2009
12	Recai Akyel	1 Temmuz 2009	29 Haziran 2016
13	Seyit Ahmet Baş	30 Haziran 2016	25 Haziran 2021
14	Metin Yener	25 Haziran 2021	Görevde

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Anayasal Kuruluşlar". 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.
^ "Sayıştayın Görevleri: Denetim". 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.
^ "Sayıştayın Görevleri: Yargılama". 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.
^ "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
^ "Sayıştay Başkanlığı İçin Yapılan Seçime Dair Karar" (PDF). 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Temmuz 2021.
^ ^a ^b [1] 17 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
^ Birinci dönemi Kasım 1878 tarihine kadar sürdü. 8 Kasım 1879 tarihinde ikinci kez seçildi.
^ Birinci dönemi 1 Kasım 1927 tarihine kadar sürdü. 29 Mart 1931 tarihinde ikinci kez seçildi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî site

Türkiye'deki bir kuruluş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Türk hukuk sistemi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Anayasal Kuruluşlar". 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.

[2] "Sayıştayın Görevleri: Denetim". 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.

[3] "Sayıştayın Görevleri: Yargılama". 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.

[4] "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.

[5] "Sayıştay Başkanlığı İçin Yapılan Seçime Dair Karar" (PDF). 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.

[6] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Temmuz 2021.

[yard-7] [1] 17 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[8] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.

[9] Birinci dönemi Kasım 1878 tarihine kadar sürdü. 8 Kasım 1879 tarihinde ikinci kez seçildi.

[10] Birinci dönemi 1 Kasım 1927 tarihine kadar sürdü. 29 Mart 1931 tarihinde ikinci kez seçildi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Sayıştay (Türkiye) nedir?, Sayıştay (Türkiye) anlamı nedir?, Sayıştay (Türkiye) ne demektir?