Rudolf Rocker
Doğum	Johann Rudolf Rocker 25 Mart 1873 Mainz, Hesse, Alman İmparatorluğu
Ölüm	19 Eylül 1958 New York, ABD
Milliyet	Alman
Önemli eser(ler)	Milliyetçilik ve Kültür Amerikan Özgürlüğünün Öncüleri
Siyasi parti	Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD)
Evlilik	Milly Witkop
Çocuk(lar)	Fermin Rocker
Ebeveyn(ler)	Georg Philipp Rocker Ann Naumann

Johann Rudolf Rocker (25 Mart 1873 - 19 Eylül 1958) Alman anarşist yazar ve aktivistti. Mainz'da Katolik zanaatkâr bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Babası o daha çocukken, annesi de küçük yaşlardayken öldüğü için bir süre kimsesizler yurdunda kalmıştır. Gençliğinde nehir teknelerinde kamarot olarak çalıştı ve daha sonra matbaacı çıraklığı yaptı. Sendikacılıkla ilgilenmeye başladı ardından Almanya Sosyal Demokrat Partisi'ne (SPD) katıldı sonrasında Mikhail Bakunin ve Peter Kropotkin gibi bazı anarşistlerin fikirlerinden etkilendi. Diğer özgürlükçü gençlerle birlikte SPD'den ihraç edildi ve anarşist aktivizmi Almanya'dan Paris'e gitmesine yol açtı ve burada sendikalist fikirler ile pratiklerle temasa geçti. 1895'te Londra'ya taşındı. Liverpool'da ve başka yerlerde geçirdiği kısa süreler dışında, sonraki yirmi yılın büyük bölümünde Doğu Londra'da kaldı ve oradaki Yidiş dilindeki anarşist ortamın önemli bir figürü olarak Arbeter Fraynd dergisinin editörlüğünü yaptı, anarşizmin önemli düşünürlerini yayınladı ve hazır giyim endüstrisindeki grevleri örgütledi. Londra'da, Yidiş kökenli Ukrayna doğumlu bir anarşist olan Milly Witkop ile bir hayat ortaklığı kurdu. Birinci Dünya Savaşı sırasında yabancı düşman olarak gözaltına alındı ve savaşın sonunda Hollanda'ya sınır dışı edildi.

1920'lerde esas olarak Almanya'da yaşıyordu ve burada sendikalist Almanya Özgür İşçiler Birliği'nin (FAUD) ve onun organı Der Syndikalist'in mimarlarından biri ve Uluslararası Emekçiler Birliği'nin (IWA) kurucularından biriydi. Milliyetçiliğin ve faşizmin yükselişiyle giderek daha fazla ilgilenmeye başladı (bu dönemde başyapıtı Milliyetçilik ve Kültür üzerinde çalışmaya başladı) ve 1933'te Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmek üzere Almanya'yı terk etti. ABD'de Yidiş Freie Arbeiter Stimme grubunda aktif olarak yer aldı. bilhassa özgürlükçü eğitime destek veriyor, İspanyol Devrimi yönetimi ve onun Faşist ve Stalinist düşmanları karşısında dayanışma içinde yer alıyordu. Milliyetçilik ve Kültür ile Anarko-Sendikalizm klasikleri 1930'larda yayımlandı. Birinci Dünya Savaşı'nda her iki tarafa da karşı çıkan, bir antifaşist olarak İkinci Dünya Savaşı'nda Müttefiklere desteğini verdi. Savaştan sonra, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki liberal ve anarşist düşüncenin tarihini detaylandıran bir dizi makale olan Amerikan Özgürlüğünün Öncüleri'ni yayınladı ve bu makalelerde devrimci düşüncenin Amerikan tarihine ve kültürüne yabancı olduğuna ve sadece göçmenler tarafından ithal edildiğine dair fikri çürütmeye çalıştı. ^[1]

Erken dönem siyaseti[değiştir | kaynağı değiştir]

Rocker'ın amcası Carl Rudolf Naumann'ın her renkten sosyalist literatürden oluşan önemli bir kütüphanesi vardı. Rocker, federalist ve Bismarck'ın merkezileştirdiği Alman İmparatorluğu'nun muhalifi olan Constantin Frantz'ın yazılarından özellikle etkilenmişti. Teorileri bazında anarşist yönlere sahip olan anti-Marksist bir sosyalist olan Eugen Dühring ; Victor Hugo'nun Sefiller'i ve Edward Bellamy'nin Geriye Bakış'ı gibi romanlardan; Karl Marx'ın Kapital'i ve Ferdinand Lasalle ile August Bebel'in yazıları gibi geleneksel sosyalist literatürden de etkilenmişti.^[2] Rocker bir sosyalist oldu ve fikirlerini düzenli olarak başkalarıyla tartıştı. Patronu, kendisinin sosyalizmi benimsemesini sağlayan ilk kişi oldu. ^[3]

Rocker, kişisel özgürlükleri koruyan bir kolektif olarak devletten ziyade, siyasi hakların bireyden geldiğini savunmuştur. Bu görüş daha sonra onun bir anarşist haline gelmesinde etkili olacaktır. Rudolf siyasi haklar üzerine şunları kaleme almıştır:

Siyasi haklar parlamentolardan kaynaklanmaz; daha ziyade parlamentolara dışarıdan dayatılırlar. Hatta kanunla güvence altına alınmaları bile uzun süre güvence altına alınmalarını sağlamamıştır. Nasıl ki işverenler, işçi örgütlerinde herhangi bir zayıflık belirtisi gözlemlenir gözlemlenmez, fırsatını bulur bulmaz emeğe verdikleri her tavizi iptal etmeye çalışıyorlarsa, hükümetler de halkın hiçbir direniş göstermeyeceğini düşünürlerse, elde edilmiş hak ve özgürlükleri kısıtlamaya ya da tamamen ortadan kaldırmaya her zaman meyilli olmuşlardır. Basın özgürlüğü, toplanma hakkı, bir araya gelme hakkı ve benzerlerinin uzun süredir var olduğu ülkelerde bile hükümetler devamlı olarak bu hakları kısıtlamaya ya da hukuksal kılıfına uydurarak yeniden yorumlamaya çalışmaktadır. Siyasal haklar, yasal olarak bir kağıt parçasına yazıldıkları için değil, sadece bir halkın kökleşmiş alışkanlığı haline geldiklerinde ve onları zedelemeye yönelik herhangi bir teşebbüs halkın şiddetli direnişiyle karşılaştığında var olurlar. Bu durumun söz konusu olmadığı yerlerde, parlamenter muhalefetin ya da anayasaya yapılan herhangi bir başvurunun hiçbir faydası yoktur.

— Rudolf Rocker, Anarko-Sendikalizm: Teori ve Pratik, 1947^[4]

Rocker, Bakunin'in Tanrı ve Devlet'te ileri sürdüğü gibi, siyasi kurumların kökeninin daha yüksek bir otoriteye duyulan irrasyonel inanç olduğu konusunda kanaat getirmiştir. Ancak Rocker, Rus düşünürün teorik propagandayı reddetmesini ve sadece devrimlerin değişim getirebileceği iddiasını reddetmiştir. Yine de, Bakunin'in okuyucuya devrimci anların sıcaklığını hissettirmek için tasarlanmış, acıklı, duygusal ve coşkulu üslubundan çok etkilenmiştir. Rocker konuşmalarında bu üslubu taklit etmeye bile çalışmış, ama pek inandırıcı olamamıştır. Öte yandan Kropotkin'in anarko-komünist yazıları mantık çerçevesinde yapılandırılmıştı ve gelecekteki anarşist toplumun ayrıntılı bir tanımını içeriyordu. Çalışmanın temel varsayımı olan, bireyin kişisel katkılarından bağımsız olarak topluluktan gerekli temel geçim araçlarını alma hakkına sahip olması Rocker'ı etkiledi.^[5]

Paris yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Rocker, Yahudi anarşizmi ile ilk kez Paris'te temasa geçti. 1893 baharında Yahudi anarşistlerin toplantısına davet edildi ve bu toplantıya katılıp çok etkilendi. Ne doğuştan ne de inanç olarak bir Yahudi olmamasına rağmen, grubun toplantılarına sık sık katılmaya başladı ve sonunda kendisi de konuşmalar yaptı. Daha sonra S. Ansky olarak tanınacak olan Solomon Rappaport, Rocker'ın kendisiyle birlikte yaşamasına izin verdi, çünkü ikisi de matbaacıydı ve Rappaport'un araçlarını paylaşabilirlerdi. Rocker, aynı zamanda, uzun vadede kendisini etkileyecek olan, Genel Emek Konfederasyonu (CGT) tarafından temsil edilen anarşist ve sendikalist fikirlerin harmanlanmasıyla da ilk kez bu dönemde temasa geçti. 1895 yılında, Fransa'daki anarşizm karşıtı havanın bir sonucu olarak Rocker, Alman konsolosluğunu ziyaret etmek ve Almanya'ya dönme olasılığını incelemek için Londra'ya gitti, fakat kendisine döndüğünde hapsedileceği söylendi.^[6]

Londra yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra'da ilk yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rocker olanlardan sonra Londra'da kalmaya karar verdi. Komünist İşçilerin Eğitim Birliği'nde kütüphaneci olarak işe girdi ve burada iki etkili anarşist olan Louise Michel ve Errico Malatesta ile tanıştı. John Henry Mackay'ın eserlerinde "Darkest London" konusunu okuduktan sonra burayı ziyaret etmek için ilham alan kendisi, Yahudilerin çoğunlukta olduğu Londra'nın Doğu Yakası'nda tanık olduğu yoksulluk karşısında dehşete düştü. Fransız yoldaşlarından bilgi aldığı Yahudi anarşist Arbeter Fraint grubuna katıldı ve kısa sürede toplantılarının düzenli konuşmacılarından biri haline geldi. Orada, 1894'te Londra'ya kaçan Ukrayna doğumlu bir Yahudi olan hayat arkadaşı Milly Witkop ile tanıştı. Mayıs 1897'de işini kaybeden ve yeniden iş bulma şansı çok az olan Rocker, bir arkadaşı tarafından New York'a taşınmaya ikna edildi. Witkop ona eşlik etmeyi kabul etti ve 29'unda New York'a vardılar. Ancak yasal olarak evli olmadıkları için ülkeye kabul edilmediler. İlişkilerini resmileştirmeyi reddettiler. Rocker, " Bu bağ karım ve benim aramdaki özgür bir anlaşmadan ibarettir. Bu sadece bizi ilgilendiren tamamen özel bir konudur ve yasaların onayına ihtiyacı yoktur." Witkop şunları ekledi: "Aşk her zaman özgürdür. Aşk özgür olmaktan çıktığında fuhuş olur." Konu ulusal basında ön sayfalarda yer aldı. Göçmenlik Genel Komiseri, eski İşçi Sendikaları Başkanı Terence V. Powderly, çifte meseleyi çözmek için evlenmelerini tavsiye etti, ama çift bunu reddetti ve geldikleri gemiyle İngiltere'ye geri gönderildiler. ^[7]

Döndüğünde iş bulamayan Rocker, Liverpool'a taşınmaya karar verdi. Eski bir Whitechapel yoldaşı, o sırada dili bilmemesine rağmen onu Dos Fraye Vort (Özgür Söz) adlı yeni kurulan haftalık Yidiş gazetesinin editörü olmaya ikna etti. Gazete sadece sekiz sayı çıktı, ancak Arbeter Fraint grubunun kendi adını taşıyan gazeteyi yeniden başlatmasına ve Rocker'ı başkente dönüp editörlüğünü devralmaya davet etmesine yol açtı.^[7]

New York'taki Yahudilerden bir miktar fon almasına rağmen, derginin mali durumu başından beri istikrarsızdı. Ancak birçok gönüllü gazeteyi sokak köşelerinde ve atölyelerde satarak yardımcı oldu. Bu süre zarfında Rocker, özellikle Londra'nın Yahudi işçi hareketinde Marksizmin ve tarihsel materyalizmin etkisiyle mücadele etmekle ilgileniyordu. Toplamda Arbeter Fraint, Rocker'ın konuyla ilgili yirmi beş makalesini yayınladı; bu, William J. Fishman'a göre Marksizmin Yidiş dilindeki ilk eleştirel incelemesiydi. Arbeter Fraint'in durumunun sağlam olmaması, Rocker'ın dergiyi devraldığında kendisine söz verilen küçük maaşı nadiren alabildiği ve mali açıdan Witkop'a bağımlı olduğu anlamına da geliyordu. Ancak Rocker'ın tüm fedakârlıklarına rağmen, gazete maddi yetersizlik nedeniyle yayınını durdurmak zorunda kaldı. Kasım 1899'da önde gelen Amerikalı anarşist Emma Goldman Londra'yı ziyaret etti ve Rocker onunla ilk kez tanıştı. Arbeter Fraint'in durumunu duyduktan sonra para toplamak için üç konuşma yaptı, fakat bu yeterli olmadı. ^[7]

Herhangi bir şekilde propaganda yapmaktan mahrum kalmak istemeyen Rocker, Mart 1900'de Germinal'i kurdu. Arbeter Fraint'e kıyasla daha teorik bir çalışma olup, anarşist düşünceyi edebiyat ve felsefe çözümlemelerine uyguladı.. Rocker'ın düşüncelerinde Kropotkinci bir anarşizme yönelik olgunlaşmayı yansıtan proje, Mart 1903'e kadar varlığını sürdürecekti. 1902'de Rocker bir yıllığına Leeds'teyken Londralı Yahudiler zenofobiler tarafından hedef alınıyordu. Eylül ayında Yahudi anarşistlerin Arbeter Fraint örgütünü devam ettirdiğini görmekten mutluydu. 26 Aralık gününde şehirdeki tüm Yahudi anarşistlerin katıldığı bir konferans, Arbeter Fraint gazetesinin Büyük Britanya ve Paris'teki tüm Yahudi anarşistlerin yayın organı olarak yeniden yayınlanmasına karar verdi ve Rocker'ı editör olarak seçti. İlk sayısı 20 Mart 1903'te çıktı. Rusya İmparatorluğu'ndaki Kişinev pogromunun ardından Rocker, kurbanlarla dayanışma amacıyla Londra'daki Yahudilerin şimdiye kadarki en büyük toplantısı olan bir gösteriye öncülük etti. Daha sonra konu hakkında ders vermek için Leeds, Glasgow ve Edinburgh'a gitti. ^[7]

Yahudi anarşizminin altın yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

William J. Fishman'a göre 1904'ten itibaren Yahudi işçi hareketi ve Londra'daki anarşist hareket "altın yıllarına" ulaşmıştı. 1905'te Germinal'in yayını yeniden başlar, bir yıl sonra 2.500 tiraja ulaşırken, Arbeter Fraint 5.000 nüsha talebe erişir. 1906'da Arbeter Fraint grubu nihayet uzun zamandır hedefledikleri bir şeyi, hem Yahudi hem de Yahudi olmayan işçiler için bir dernek kurma fikrini gerçekleştirdi. İşçi Dostları Derneği, Jubilee Caddesi'ndeki eski bir Metodist kilisede faaliyete geçti. Artık çok iyi bir konuşmacı olan Rocker düzenli konuşmacılardan biri oldu. Hem kulübün hem de Germinal'in anarşist çevrenin ötesindeki popülaritesinin bir sonucu olarak Rocker, aralarında Siyonist filozof Ber Borochov'un da bulunduğu Londra'daki birçok önde gelen anarşist olmayan Yahudi kişiyle arkadaşlık kurdu. ^[7]

Rocker, 8 Haziran 1906'dan itibaren bir tekstil işçileri grevine katıldı. East End'deki ücretler ve çalışma koşulları Londra'nın geri kalanına göre çok daha kötüydü ve konfeksiyon en önemli sektördü. Rocker, greve öncülük eden sendika tarafından diğer iki Arbeter Fraint üyesiyle birlikte grev komitesinin bir parçası olması için davet edildi. Grevcilerin düzenlediği toplantılarda düzenli olarak konuşmacı olarak yer aldı. Grev başarısız oldu, çünkü grev için ayrılan kaynak tükenmişti. 1 Temmuz itibarıyla tüm işçiler yeniden atölyelerine döndü. ^[7]

Rocker 1907'de Amsterdam'daki Uluslararası Anarşist Kongre'de bu federasyonu temsil etti. Errico Malatesta, Alexander Schapiro ve kendisi yeni Anarşist Enternasyonal'in sekreteri oldular, fakat bu sadece 1911'e kadar sürdü. Ayrıca 1907'de oğlu Fermin doğdu. 1909'da Fransa'yı ziyaret ederken Rocker, anarşist öğretmen Francisco Ferrer'in Barselona'da idam edilmesini lanetledi ve bu onun İngiltere'ye geri gönderilmesine yol açtı. ^[8]

Rocker, 1912 yılında Londra'daki tekstil üreticilerinin grevinde bir kez daha önemli bir figür olarak yer aldı. Nisan ayı sonlarında, Batı Yakası'nda faaliyet gösteren ve Doğu Yakası'ndakilere kıyasla daha yetenekli ve daha iyi ücret alan 1.500 terzi greve başladı. Mayıs ayına gelindiğinde toplam rakam 7.000 ila 8.000 arasındaydı. Batı Yakası'ndaki terzilerin işlerinin çoğu artık Doğu Yakası'nda yapıldığından, buradaki terziler sendikası Arbeter Fraint grubunun etkisi altında kalarak grevi desteklemeye karar verdi. Rudolf Rocker bir yandan bunu Doğu Yakası terzileri için atölye sistemine saldırmak için bir fırsat olarak görürken, diğer yandan Yahudi işçilerin boşta kalması halinde anti-Semitik bir tepkiden korkuyordu. . Genel grev çağrısında bulundu. Doğu Yakası terzilerinin yüzde yetmişinden fazlası Batı Yakası işçilerinin greviyle bağlantılı olmayan konfeksiyon ticaretiyle uğraştığı için Rocker'ın çağrısına uyulmamıştır. Bununla birlikte, Doğu Yakası'ndan 13.000 göçmen konfeksiyon işçisi, Rocker'ın konuşma yaptığı 8 Mayıs toplantısının ardından greve gitti. Tek bir işçi bile greve karşı oy kullanmadı. Rocker grev komitesinin bir üyesi ve finans alt komitesinin başkanı oldu. Grevdeki işçiler için para ve diğer ihtiyaç malzemelerinin toplanmasından sorumluydu. Bir yandan da grevle ilgili haberleri yaymak için günlük olarak Arbeter Fraint gazetesini çıkardı. İşçi toplantılarında ve gösterilerinde konuşmalar yaptı. 24 Mayıs'ta, işverenler tarafından teklif edilen ve sendika mağazasının kapatılmasını gerektirmeyen bir uzlaşmaya varılıp varılmayacağı sorusunu tartışmak üzere kitlesel bir toplantı düzenlendi. Bu toplantıda Rocker tarafından yapılan bir konuşma işçileri greve devam etmeye ikna etti. Ertesi sabah işçilerin tüm talepleri yerine getirilmişti.^[9]

Birinci Dünya Savaşı sıralarında[değiştir | kaynağı değiştir]

Rocker, Birinci Dünya Savaşı'nda enternasyonalist gerekçelerle her iki tarafa da karşı çıktı. Birleşik Krallık ve kıta Avrupa'sındaki çoğu kişi kısa bir savaş beklese de, Rocker 7 Ağustos 1914'te "dünyanın daha önce hiç bilmediği bir kitlesel katliam dönemi" olacağını öngördü ve çatışmaya karşı çıkmadığı için İkinci Enternasyonal'e saldırdı. Rocker, diğer bazı Arbeter Fraint üyeleriyle birlikte, Birinci Dünya Savaşı'nın getirdiği yoksullaşmayı hafifletmek için sabit fiyat uygulaması olmayan bir aşevi açtı. Ekim ve Kasım aylarında Arbeter Fraint'te İtilaf devletlerini destekleyen Kropotkin ile Rocker arasında bir tartışma yaşandı. Rocker savaşı "uğruna savaştığımız her şeyin çelişkisi" olarak nitelendirdi. ^[7]

Bu bildirinin yayınlanmasından kısa bir süre sonra, 2 Aralık'ta Rocker tutuklandı ve yabancı düşman olarak gözaltına alındı. Bu aynı zamanda ülkedeki anti-Alman hissiyatın da bir sonucuydu. ^[7] Arbeiter Fraynd 1915'te bastırıldı. Britanya'daki Yahudi anarşist hareketi bu darbelerin etkisinden asla tam olarak kurtulamadı. ^[10]

Almanya'ya dönüşü[değiştir | kaynağı değiştir]

Mart 1918'de Rocker, Kızıl Haç aracılığıyla mahkum değişimi anlaşması kapsamında Hollanda'ya götürüldü. Sosyalist lider Ferdinand Domela Nieuwenhuis'in evinde kaldı ve İngiltere'deki tutukluluğu sırasında yaşadığı sağlık sorunlarını atlatarak eşi Milly Witkop ile oğlu Fermin'le buluştu. Fritz Kater'in daveti üzerine Kasım 1918'de Almanya'ya döndü ve Berlin'de Özgür Alman Sendikalar Birliği'ni (FVdG) yeniden kurmak üzere ona eşlik etti. FVdG 1908'de SPD'den ayrılan ve giderek sendikalist ve anarşist hale gelen liberal bir işçi federasyonuydu. Birinci Dünya Savaşı sırasında hükümet baskısı korkusuyla faaliyetlerine devam edememiş, ancak bir yeraltı örgütü olarak varlığını sürdürmüştür. ^[11]

Rocker, Marksizmi ve özellikle de proletarya diktatörlüğü kavramını reddettiği için FVdG'nin Kasım Devrimi sırasında ve hemen sonrasında komünistlerle ittifakına karşı çıktı. Ancak Almanya'ya geldikten kısa bir süre sonra bir kez daha ciddi şekilde hastalandı. Mart 1919'da halka açık konuşmalar yapmaya başladı, bunlardan biri de Erfurt'taki bir mühimmat işçileri kongresinde savaş malzemesi üretmeyi bırakmaları çağrısında bulunduğu konuşmaydı. Bu dönemde FVdG hızla büyüdü ve komünistlerle olan ittifak kısa sürede parçalanmaya başladı. Sonunda Komünist Parti'nin tüm sendikalist üyeleri ihraç edildi. 27 Aralık - 30 Aralık 1919 tarihleri arasında FVdG'nin on ikinci ulusal kongresi Berlin'de yapıldı.

Örgüt, Rocker tarafından kaleme alınan yeni bir platform altında Almanya Özgür İşçi Birliği (FAUD) olmaya karar verdi: Prinzipienerklärung des Syndikalismus (Sendikalist İlkeler Bildirgesi). Siyasi partileri ve proletarya diktatörlüğünü burjuva kavramları olarak reddediyordu. Program sadece merkezi olmayan, tamamen ekonomik örgütleri tanımaktaydı. Toprağın, üretim araçlarının ve hammaddelerin kamusal mülkiyeti savunulsa da, ulusallaştırma ve komünist devlet fikri reddediliyordu. Rocker, modern devletin dini olarak milliyetçiliği kınadı ve şiddete karşı çıktı, bunun yerine doğrudan eylemi ve işçilerin eğitimini savundu. ^[11]

Sendikalizmin gerilemesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bavyera Sovyet Cumhuriyeti ayaklanması sırasında Gustav Landauer'in ölümü üzerine Rocker, Kropotkin'in yazılarının Almanca yayınlarının düzenlenmesi işini devraldı. 1920'de sosyal demokrat Savunma Bakanı Gustav Noske, devrimci solu bastırmaya başladı ve bu da Rocker ve Fritz Kater'in hapsedilmesine yol açtı. Karşılıklı tutuklulukları sırasında Rocker, hala bazı sosyal demokrat ideallere sahip olan Kater'i tamamen anarşizme ikna etti. ^[11]

Sonraki yıllarda Rocker, FAUD organı Der Syndikalist'in en düzenli yazarlarından biri oldu. 1920'de FAUD, uluslararası bir sendikalist konferansa ev sahipliği yaptı ve bu konferans, Aralık 1922'de Uluslararası İşçi Birliği'nin (IWA) kurulmasına yol açtı. Augustin Souchy, Alexander Schapiro ve Rocker organizasyonun sekreterleri oldular ve Rocker organizasyonun platformunu yazdı. 1921 yılında Sovyetler Birliği'ne saldıran Der Bankrott des russischen Staatskommunismus (Rus Devlet Komünizminin İflası) adlı kitapçığı yazdı. Bireysel özgürlüklere yönelik büyük bir baskı olduğunu düşündüğü uygulamaları ve 12 Nisan 1918'deki tasfiyeden başlayarak anarşistlerin sindirilmesini eleştirdi. Bunun yerine, Kronstadt ayaklanmasına katılan işçileri ve 1923'te Berlin'de buluşacağı anarşist Nestor Makhno'nun önderlik ettiği köylü hareketini destekledi. 1924'te Rocker, Johann Most'un Das Leben eines Rebellen ( Bir İsyancının Hayatı ) adlı biyografisini yayınladı. Erkeklerin özgeçmişleri arasında büyük benzerlikler var. Anarşist tarihçi Max Nettlau'yu 1925'te Geschichte der Anarchie ( Anarşi Tarihi ) antolojisini yayınlamaya ikna eden kişi Rocker'dı ^[12]

Sendikalizmin gerilemesi[değiştir | kaynağı değiştir]

1920'lerin ortalarında Almanya'daki sendikalist hareket gerilemeye başladı. FAUD 1921'de yaklaşık 150.000 üyeyle zirveye ulaşmıştı, ama daha sonra hem Komünist hem de Sosyal Demokrat Parti'ye üye kaybetmeye başladı. Rocker bu üye kaybını Alman işçilerinin askeri disipline alışmış zihniyetine bağlıyor, komünistleri Nazilere benzer taktikler kullanmakla ve dolayısıyla bu tür işçileri kendilerine çekmekle suçluyordu. Başlangıçta sadece milliyetçilik üzerine kısa bir kitap yazmayı planlarken, 1937'de yayınlanacak ve Rocker'ın en tanınmış eserlerinden biri haline gelecek olan Milliyetçilik ve Kültür üzerine çalışmaya 1925'te başladı. 1925 yılında Rocker Kuzey Amerika'yı ziyaret ederek toplam 162 konuşma yaptığı bir konferans turuna çıktı. ABD ve Kanada'da bulduğu anarko-sendikalist hareket onu cesaretlendirdi. ^[11]

Mayıs 1926'da Almanya'ya döndüğünde milliyetçilik ve faşizmin yükselişinden giderek daha fazla endişelenmeye başladı. 1927'de Nettlau'ya şöyle yazmıştı: "Her milliyetçilik bir Mazzini ile başlar, ama onun gölgesinde bir Mussolini gizlenir". 1929'da Rocker, Alexander Berkman, William Godwin, Erich Mühsam ve John Henry Mackay'ın eserlerini yayınlayacak bir yayınevi olan Gilde freiheitlicher Bücherfreunde'nin (Özgürlükçü Kitapseverler Birliği) kurucu ortağıydı. Aynı yıl içinde İskandinavya'da bir konuşma turuna çıktı ve oradaki anarko-sendikalistlerden çok etkilendi. Döndüğünde, Almanların anarşist düşünceye yatkın olup olmadıklarını merak ediyordu. 1930 seçimlerinde Nazi Partisi toplam oyların %18,3'ünü, yani 6 milyonu aldı. Rocker endişeliydi: "Naziler iktidara geldiğinde hepimiz Landauer ve Eisner'in yoluna gideceğiz." ^[11]

Rocker 1931 yılında Madrid'deki IWA kongresine ve ardından Amsterdam'daki Nieuwenhuis anıt açılışına katıldı. 1933 yılında Naziler iktidara geldi. Rocker ve Witkop 27 Şubat'taki Reichstag yangınından sonra Almanya'yı terk etmeye karar verdiler. Ayrılırken Erich Mühsam'ın tutuklandığı haberini aldılar. Temmuz 1934'teki ölümünden sonra Rocker, Erich Mühsam'ın kaderi hakkında Der Leidensweg Erich Mühsams (Erich Mühsam'ın Hayatı ve Acıları) adlı bir kitapçık yazacaktı. Rocker 8 Mart'ta İsviçre'nin Basel kentine, sınırı arama yapılmadan geçen son trenle ulaştı. İki hafta sonra Rocker ve eşi Fransa'nın St. Tropez kentinde Emma Goldman'a katıldı. Orada Almanya'daki olaylar hakkında Der Weg ins Dritte Reich'ı (Üçüncü Reich'a Giden Yol) yazdı, ama bu kitap sadece İspanyolca olarak yayınlanacaktı. ^[11]

Mayıs ayında Rocker ve Witkop Londra'ya geri döndüler. Rocker orada uzun yıllar birlikte yaşadığı ve mücadele ettiği Yahudi anarşistlerin çoğu tarafından memnuniyetle karşılandı. Şehrin her yerinde konuşmalar yaptı. Temmuz ayında Paris'te IWA'nın olağanüstü bir oturumuna katıldı ve burada yayın organı Die Internationale'i Nazi Almanyası'na kaçırma kararı aldı. ^[11]

Amerika Birleşik Devletleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

26 Ağustos 1933'te Rocker eşiyle birlikte New York'a göç etti. Orada, babasına 1929'da ABD'deki konuşma turunda eşlik ettikten sonra orada kalan Fermin ile yeniden bir araya geldiler. Rocker ailesi, ilerici ya da özgürlükçü sosyalist görüşlere sahip birçok ailenin yaşadığı Towanda, Pennsylvania'da Witkop'un bir kız kardeşinin yanına taşındı. Rocker Ekim ayında ABD ve Kanada'yı dolaşarak ırkçılık, faşizm, diktatörlük ve sosyalizm hakkında İngilizce, Yidişçe ve Almanca konuşmalar yaptı. O zamandan beri Amerika'ya göç etmiş olan Londra'daki Yahudi yoldaşlarının çoğunu buldu ve Yahudi anarşist bir gazete olan Freie Arbeiter Stimme'nin daimi yazarlarından biri oldu. Towanda'ya döndüğünde, 1934 yazında Rocker bir otobiyografi üzerinde çalışmaya başladı, fakat Erich Mühsam'ın ölüm haberi çalışmalarını durdurmasına neden oldu. Milliyetçilik ve Kültür üzerinde çalışırken Temmuz 1936'da patlak veren İspanya İç Savaşı Rocker'a büyük bir umut aşıladı. The Truth about Spain (İspanya Gerçeği) adlı bir kitapçık yayınladı ve Amerikalı anarşistler tarafından İspanya'daki olayları haber yapmak üzere iki haftada bir yayınlanan özel bir gazete olan The Spanish Revolution'a (İspanyol Devrimi) katkıda bulundu. 1937'de olayları daha ayrıntılı bir şekilde analiz eden "İspanya Trajedisi "ni yazdı. Eylül 1937'de Rocker ve Witkop, New York'tan yaklaşık 50 mil (80 km) uzaklıktaki özgürlükçü komün Mohegan Colony'ye taşındı.^[13]

Milliyetçilik ve Kültür ve Anarko-Sendikalizm[değiştir | kaynağı değiştir]

1925 civarında üzerinde çalışmaya başladığı Milliyetçilik ve Kültür, Rocker'ın 1933'te tanıştığı Chicagolu anarşistlerin yardımıyla 1937'de sonunda yayımlandı. İspanyolca baskısı, İspanyol anarşistlerin kalesi olan Barselona'da üç cilt halinde yayınlandı. Bu onun en tanınmış eseri olacaktı. ^[14] Kitapta Rocker, " bütün siyasetin son aşamada din olduğunu" iddia ederek devletin kökenlerini dine kadar takip ediyor: her ikisi de kendi yaratıcısı olan insanı köleleştirmekte; her ikisi de kültürel ilerlemenin kaynağı olduğunu iddia etmektedir. Rocker, kültür ve iktidarın özünde birbirine zıt kavramlar olduğu savını kanıtlamaya çalışmaktadır. Bu modeli Orta Çağ'ı, Rönesans'ı, Aydınlanma'yı ve modern kapitalist toplumu analiz ederek insanlık tarihine ve sosyalist hareketin tarihine uyguluyor. Sözünü "yeni bir insancıl sosyalizm"i savunarak bitiriyordu.

1938'de Rocker, antik çağlara kadar uzanan anarşist düşüncenin tarihini Anarko-Sendikalizm ismi ile yayınladı. Makalenin değiştirilmiş versiyonu, 1949'da Felsefi Kütüphane dizisi Avrupa İdeolojileri'nde Anarşizm ve Anarko-Sendikalizm ismi ile yayınlanacaktı ^[11]

İkinci Dünya Savaşı ve Amerikan Özgürlüğünün Öncüleri'nin yayınlanması[değiştir | kaynağı değiştir]

Rocker 1939'da ciddi bir ameliyat geçirmek zorunda kaldı ve konuşma gezilerini bırakmak zorunda kaldı. Ancak aynı yıl Los Angeles'taki anarşistler tarafından Rocker'ın yazılarını çevirmek ve yayınlamak üzere Rocker Yayınları Komitesi kuruldu. Bu dönemde birçok arkadaşı öldü: Alexander Berkman 1936'da, Emma Goldman 1940'ta, Max Nettlau 1944'te; daha pek çoğu da Nazi toplama kamplarında tutsak edildi. ^[11] Rocker, Birinci Dünya Savaşı sırasında Müttefikleri desteklediği için hocası Kropotkin'e karşı çıkmış olsa da, İkinci Dünya Savaşı'nda Müttefiklerin çabasının haklı bir çaba olduğunu ve sonuçta özgürlükçü değerlerin korunmasına yol açacağını savundu. Her devleti kitlelerin ekonomik sömürüsünü güvence altına almak için tasarlanmış zorlayıcı bir aygıt olarak görmesine rağmen, aydınlanmış halkın özgürlük arzusunun bir sonucu olarak gördüğü demokratik özgürlükleri savunmuştur. Bu tutum, herhangi bir savaşı desteklemeyen birçok Amerikalı anarşist tarafından eleştirilmiştir.^[15]

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Freie Arbeiter Stimme'de Alman anarşistlerinin içinde bulunduğu kötü durumu detaylandıran ve Amerikalıları onları desteklemeye çağıran bir çağrı yaptı. Şubat 1946'ya gelindiğinde, yardım paketlerinin Almanya'daki anarşistlere gönderilmesi geniş çaplı bir operasyon olmuştur. 1947'de Rocker, Almanya'da başka bir anarşist hareketin imkansızlığını anlatan Zur Betrachtung der Lage in Deutschland'ı ( Almanya'daki Durumun Tasvirine İlişkin ) yayınladı. Dünya Savaşı sonrası Almanya'da dağıtılan ilk yayın oldu. Rocker genç Almanların ya tamamen sinik ya da faşizme meyilli olduğunu düşünüyor ve ülkede anarşizmin yeniden yeşermesi için yeni bir neslin yetişmesini beklemekteydi. Yine de 1947 yılında eski FAUD üyeleri tarafından Özgürlükçü Sosyalistler Federasyonu (FFS) kuruldu. Rocker, 1953'e kadar varlığını sürdüren Die Freie Gesellschaft adlı yayın organı için yazdı.^[11] Rocker 1949'da bir başka tanınmış eser daha yayınladı. Bir dizi makaleden oluşan Pioneers of American Freedom'da (Amerikan Özgürlüğünün Öncüleri), liberal ve anarşist düşüncenin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tarihini detaylandırarak, radikal düşüncenin Amerikan tarihine ve kültürüne yabancı olduğu ve sadece göçmenler tarafından ithal edildiği fikrini çürütmeye çalıştı. ^[1]

Son yılları ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1953'teki sekseninci doğum gününde, Rocker onuruna Londra'da bir akşam yemeği düzenlendi. Saygı duruşu sözleri Thomas Mann, Albert Einstein, Herbert Read ve Bertrand Russell gibi kişiler tarafından okundu. ^[16]

Siyasi konum[değiştir | kaynağı değiştir]

Rocker sıklıkla bir anarko-sendikalist olarak tanımlanır ve FAUD'un sendikalist platformunun yanı sıra bu yaklaşıma da önemli giriş metinleri yazdı. Aynı zamanda Kropotkin gibi anarşist-komünistlere de yakındı. Ancak Paul Avrich, anarşist düşünce okullarının "sadece farklı ekonomi yöntemlerini" temsil ettiğine ve anarşistlerin ilk hedefinin "insanların kişisel ve toplumsal özgürlüğünü güvence altına almak" olduğuna inanarak, kendi kendini sıfatsız bir anarşist olarak ilan ettiğini belirtmektedir. ^[17]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Avrich, Paul (2006). Anarchist Voices. Stirling: AK Press. ISBN 978-1-904859-27-7. 
• Barsky, Robert F. (1998). "Bakhtin as anarchist? Language, law, and creative impulses in the work of Mikhail Bakhtin and Rudolf Rocker". The South Atlantic Quarterly. 97 (3/4): 623-642. 
• Bock, Hans-Manfred (1969). Syndikalismus und Linkskommunismus von 1918 bis 1923: Ein Beitrag zur Sozial- und Ideengeschichte der frühen Weimarer Republik. Meisenheim am Glan: Verlag Anton Hain. 
• Buhle, Paul (1992). "Rocker, Paul". Buhle, Paul; Georgakas, Dan (Ed.). Encyclopedia of the American Left. Urbana, IL: University of Illinois Press. ss. XXX.  r eksik |soyadı1= (yardım)
• Carlson, Andrew R. (1972). Anarchism in Germany: Vol. I: The Early Movement. Metuchen, NJ: Scarecrow Press. 
• Dorfman, Joseph (August 1950). "Review: Pioneers of American Freedom: Origin of Liberal and Radical Thought in America by Rudolf Rocker". The Journal of Political Economy. Chicago: University of Chicago Press. 58 (4): 362-363. doi:10.1086/256970. ISSN 0022-3808. OCLC 1754747. 
• Ferguson, Kathy E.(2023). Letterpress Revolution: the Politics of Anarchist Print Culture. 1st ed. Durham: Duke University.
• Fishman, William J. (January 1966). "Rudolf Rocker: Anarchist missionary (1873–1958)". History Today. Londra: History Today Limited. 16 (1): 75-95. ISSN 0018-2753. OCLC 1644842. 
• Fishman, William J. (1974). Jewish Radicals: From Czarist Stetl to London Ghetto. New York: Pantheon Books. ISBN 978-0-394-49764-8. 
• Fishman, William J. (2004). "Oxford Dictionary of National Biography". Oxford Ulusal Biyografi Sözlüğü (çevrimiçi bas.). Oxford University Press.  Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
• Graur, Mina (1994). "Anarcho-Nationalism: Anarchist Attitudes towards Jewish Nationalism and Zionism". Modern Judaism. 14 (1): 1-19. doi:10.1093/mj/14.1.1. 
• Graur, Mina (1997). An Anarchist Rabbi: The Life and Teachings of Rudolf Rocker. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-17273-2.  Thesis version
• Krämer, Reinhard (2002). "Die Mainzer Jahre des Anarchisten Rudolf Rocker". Mainzer Zeitschrift (Almanca). Mainz: Verlag Philipp von Zabern. 96/97: 315-323. ISSN 0076-2792. OCLC 1413993. 
• Leftwich, Joseph (1987). "Rudolf Rocker: Mentor of the Jewish Anarchists". Jewish Quarterly. 34 (2): 30-33. 
• Levy, Carl (2018). "Anarchism and Cosmopolitanism". The Palgrave Handbook of Anarchism. Cham: Palgrave Macmillan. ss. 125-148. 
• Linse, Ulrich (1969). Organisierter Anarchismus im Deutschen Kaiserreich von 1871. Berlin: Duncker & Humblot. 
• Morris, Brian (2012). "Rudolf Rocker 1873–1958: A Tribute". Anarchist Studies. 20 (2): 11-21. 
• Reichert, William O. (1976). Partisans of Freedom: A Study in American Anarchism. Bowling Green, Ohio: Bowling Green University Popular Press. ISBN 978-0-87972-118-3. 
• Rocker, Rudolf (1947). Anarcho-Syndicalism: Theory & Practice: An Introduction to a Subject which the Spanish War has Brought into Prominence. Modern Publishers. 
• Rothfels, Hans; Rocker, Rudolf (July 1951). "Review: Die Entscheidung des Abendlandes by Rudolf Rocker". American Historical Review. Washington: American Historical Association. 56 (4): 839-841. doi:10.2307/1851988. ISSN 0002-8762. OCLC 1830326. 
• Rübner, Hartmut (1998). "'Eine unvollkommene Demokratie ist besser als eine vollkommene Despotie': Rudolf Rockers Wandlung vom kommunistischen Anarchisten zum libertären Revisionisten". Archiv für die Geschichte des Widerstandes und der Arbeit. 15: 205-226. 
• Rübner, Hartmut (1994). Freiheit und Brot: Die Freie Arbeiter-Union Deutschlands (FAUD): Eine Studie zur Geschichte des Anarchosyndikalismus. Berlin: Libertad Verlag. 
• Rübner, Hartmut (2007). "Rocker, Rudolf". Datenbank des deutschsprachigen Anarchismus (Almanca). Erişim tarihi: 23 Kasım 2007. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
• Vallance, Margaret (July 1973). "Rudolf Rocker – a biographical sketch". Journal of Contemporary History. London/Beverly Hills: Sage Publications. 8 (3): 75-95. doi:10.1177/002200947300800304. ISSN 0022-0094. OCLC 49976309. 
• Vogel, Angela (1977). Der deutsche Anarcho-Syndikalismus: Genese und Theorie einer vergessenen Bewegung. Berlin: Karin Kramer Verlag. 
• Wienand, Peter (1981). Der "geborene" Rebell: Rudolf Rocker – Leben und Werk (Almanca). Berlin: Karin Kramer Verlag. ISBN 978-3-87956-106-3.