Makedonca

Makedonca
Makedonca
македонски јазик
Telaffuz	Makedonca telaffuz: [maˈkɛdɔnski jazik]
Bölge	Balkanlar
Etnisite	Makedonlar
Dönem	6. yüzyıl - Günümüz
Dil ailesi	Hint-Avrupa Baltık-Slav dilleri Slav dilleri Güney Slav dilleri Makedonca; ; ; ;
Diyalektler	Makedon diyalekti
Yazı sistemi	Kiril alfabesi (Makedon alfabesi)
Resmî durumu
Resmî dil	Kuzey Makedonya
Tanınmış azınlık dili	Arnavutluk; Romanya; Sırbistan
Dil kodları
ISO 639-1	mk
ISO 639-2	mac (B); mkd (T)
ISO 639-3	mkd
	Kuzey Alt Polog Crna Gora Kumanovo / Kratovo Batı Merkezi Yukarı Polog Reka Mala Reka / Galičnik Debar Drimkol / Golo Brdo Vevčani / Radοžda Yukarı Prespa / Ohrid Alt Prespa Doğu Mariovo / Tikveš Štip / Strumica Maleševo / Pirin Güney Korča Kostur Nestram Solun / Voden Ser / Drama

Makedonca (kendi dilinde: македонски / makedonski), Güney Slav dillerinin doğu grubundan bir dildir. Makedonların ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin resmî dilidir.

Alfabe[değiştir | kaynağı değiştir]

Makedon alfabesindeki harflerin okunuşları UFA ile gösterilmiştir.

Аа
/a/

Бб
/b/

Вв
/v/

Гг
/ɡ/

Дд
/d/

Ѓѓ
/gʲ/

Ее
/ɛ/

Жж
/ʒ/

Зз
/z/

Ѕѕ*
/ʣ/

Ии

/i/

Јј
/j/

Кк
/k/

Лл
/l/

Љљ
/ʎ/

Мм
/m/

Нн
/n/

Њњ
/ɲ/

Оо
/ɔ/

Пп
/p/

Рр
/r]/

Сс
/s/

Тт
/t/

Ќќ
/kʲ/

Уу
/u/

Фф
/f/

Хх
/h/

Цц
/ʦ/

Чч
/ʧ/

Џџ
/ʤ/

Шш
/ʃ/

* Ѕѕ harfi (J hariç) tıpkı diğer harflerde de olduğu gibi Latin alfabesinden gelme değildir. Yunan Stigma ς harfinden gelmektedir. Latin S harfine benzemesi rastlantısaldır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Makedonca yazıya dökülen ilk Slav dilidir. Yazıya dökülmesiyle (9. Yüzyıl) gelişmeye başlar. Makedon dili yüzyıllarca komşuları tarafından inkâr edildi. Bulgarlar Makedoncayı Bulgarcanın bir diyalekti kabul ettiler. Makedonca ilk gelişmesine rağmen ilk sözlük 1875'te Gjorgji Pulevski tarafından kaleme alınmış,^[2] 1903'te standartlaşmış, 1945'te Tito ve Anti-faşist Makedon meclisi tarafından 1945'te resmiyet kazanmıştır. Fonetiğe uygun harflerle Krste Misirkov adlı Makedon dilbilimci tarafından ilk Makedon alfabesi 1903'te oluşturulmuştur. Daha sonradan 1945'te yazıda da uyum sağlamak amacıyla aynı seslerle Anti-Faşist Makedon Meclisi tarafından yeniden düzenlenmiştir. Makedoncanın varlığını uzun yıllar kabul etmeyen Bulgaristan, 1999 yılında imzalanan protokol ile Makedonya Cumhuriyeti'nin resmî dili olarak Makedoncayı kabul etmiştir.

Eski Makedonca (9. yüzyıl - 18. yüzyıl), Yeni Makedonca (1802-1944) ve Çağdaş Makedonca (1945 - günümüz) şeklinde 3 temel döneme ayrılır.^[3]

Genel ifadeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçe	Makedonca	Transkripsiyon
Makedonca	македонски	makedonski
Merhaba	здраво	zdravo
Nasılsın?	како си?	kako si?
İyi günler	добар ден	dobar den
Hoşgeldin	добре дојде	dobre dojde
Günaydın	добро утро	dobro utro
Hoşçakal	пријатно	prijatno
Lütfen	молам	molam
Teşekkür ederim	благодарам	blagodaram
Affedersiniz	извинете	izvinete
Ne kadar?	колку?	kolku?
Evet	да	da
Hayır	не	ne
Anlamıyorum	не разбирам	ne razbiram
Tuvalet nerede?	каде е тоалетот?	kade e toaletot?
İngilizce konuşur musunuz?	Зборувате ли англиски?	Zboruvate li angliski?

Денес(Denes): Bugün
Утре(Utre): Yarın
Седмица(Sedmica [ c:ts ]): Hafta
Месец (Mesec): Ay
Година (Godina): Yıl
Свет(Svet): Dünya
Понеделник(Ponedelnik): Pazartesi
Вторник(Vtornik): Salı
Среда(Sreda): Çarşamba
Четврток(Chetvrtok): Perşembe
Петок(Petok): Cuma
Сабота(Sabota): Cumartesi
Недела(Nedela): Pazar

Makedonca Aylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Makedoncada ay isimleri kültüre göre ayrılan iki tip şeklinde kullanılmaktadır.

İlki Slav dillerde de kullanılan Gregoryen takvimi ay isimleri iken, ikinci tip kullanım ise daha çok hava durumu ve tarım ile ilişkilendirilen Eski Makedonca ay isimleridir.

No.	Latince	Türkçe	Makedonca Kiril	Macedonca Latin	Eski Macedonca	Okunuşu	Anlamı
1.	Ianuarius	Ocak	Јануари	Januari	Коложег	Koložeg	Odun yakma ayı
2.	Februarius	Şubat	Февруари	Fevruari	Сечко	Sečko	Buz ayı
3.	Martius	Mart	Март	Mart	Цутар	Cutar	Çiçeklenme ayı
4.	Aprilis	Nisan	Април	April	Тревен	Treven	Çimlenme ayı
5.	Maius	Mayıs	Мај	Maj	Косар	Kosar	Çalı çırpı ayı
6.	Iunius	Haziran	Јуни	Juni	Жетвар	Žetvar	Meyve olgunlaşma ayı
7.	Iulius	Temmuz	Јули	Juli	Златец	Zlatec	Altın ay
8.	Augustus	Ağustos	Август	Avgust	Житар	Žitar	Buğday ayı
9.	September	Eylül	Септември	Septemvri	Гроздобер	Grozdober	Üzüm toplama ayı
10.	October	Ekim	Октомври	Oktomvri	Листопад	Listopad	Yaprak düşme ayı
11.	November	Kasım	Ноември	Noemvri	Студен	Studen	Soğuk ayı
12.	December	Aralık	Декември	Dekemvri	Снежник	Snežnik	Kar ayı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2013.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2013.

[2] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.

[3] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.

[1]

[2]

[3]

g t d Slav dilleri
Batı	Çekçe · Kaşupça · Lehçe · Polapça · Pomeranyaca · Silezyaca · Slovakça · Slovince · Sorbca (Aşağı Sorbca · Yukarı Sorbca) · Yahudi Çekçesi
Doğu	Beyaz Rusça · Eski Doğu Slavcası · Eski Novgorod lehçesi · Rusça · Rusince · Rutence · Ukraynaca
Güney	Banat Bulgarcası · Boşnakça · Bulgarca · Bunyevatsça · Kilise Slavcası · Hırvatça · Makedonca · Pomakça · Karadağca · Eski Kilise Slavcası · Sırpça · Yunanistan'daki Slav lehçeleri · Slovence · (Prekmuryanca · Resiyanca)
Diğer	Eski Slavca · Russenorsk · Slavosırpça
Yatık yazıyla yazılan diller günümüzde konuşulmamaktadır

Makedonca nedir?, Makedonca anlamı nedir?, Makedonca ne demektir?