Miladi takvim

Miladi takvim ya da Gregoryen takvimi, Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından kabul edilen Jülyen takviminin yerine, Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılan bir takvimdir.^[1] İsa'nın doğduğu yılı milat olarak alan bu takvim, Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün, 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. Günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir.^[2]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Takvim, 4 Ekim 1582 tarihinde kabul edilmiştir. Değişik tarihlerde önce Avrupa'da, daha sonra diğer ülkelerde yayılmıştır.

Gregoryen takvimi oluşturulurken Jülyen takvimine on gün ilave edilmiştir. Jülyen takvimine göre 5 Ekim Cuma günü, yeni takvimin 15 Ekim Cuma günü olarak kabul edilmiştir. 1752 yılında kabul eden ülkeler ise takvime on bir gün ilave etmek durumunda kalmışlardır.^[3]

Türkiye Cumhuriyeti'nde miladı takvimin kabulü[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı İmparatorluğu döneminde önce hicri takvim, daha sonra da 1 Mart'ı yılbaşı olarak kabul eden Rûmî takvim kullanılmıştı. 29 Ekim 1923'te cumhuriyetin ilanından sonra, 26 Aralık 1925'te kabul edilen "Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ve ortalama Güneş gününü getiren "Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun" adlı iki ayrı yasa ile birlikte 1 Ocak 1926 tarihinden başlayarak Türkiye Cumhuriyeti'nde Gregoryen takvimini benimsendi.^[4]

Yılbaşını 1 Ocak olarak alan bu takvimin yanı sıra, günü 12 saat gündüz ve 12 saat gece dilimlerine ayıran saat sistemi yerine, 24 saatlik zaman dilimi kabul edildi.

Güvenilirliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Gregoryen takvimi, günümüze kadar kullanılan takvimler içinde en az hatalı olanıdır. Bir ekinoks yılı 365,242375365 gündür (365 gün 5 saat 49 dakika 12 saniye). Gregoryen Takvimi'nde ortalama yıl 365,2425 gündür ve gerçek ekinoks yılı uzunluğuna oldukça yakındır.

Senede ortalama 0.000,125 günlük bu ufak hata, yıllık olarak 10,8 saniyeye tekabül eder. Takvim hesaplamasında bir günlük hatanın ortaya çıkması için yaklaşık 8.000 yıl geçmesi gerekir. Bununla birlikte 8.000 yıl içerisinde bir ekinoks yılının uzunluğu da sabit kalmayıp hangi uzunlukta olacağı tam olarak bilinemez. Bu nedenlerle Gregoryen Takvimi, yeterli hassasiyette ve güvenirlikte bir takvimdir.^[5]

Yılbaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha önce 25 Mart olan yılın ilk günü, daha sonradan 1 Ocak olarak kabul edildi. Şubat ayının 28 gün olması durumu da devam ettirildi.

Sıra	Ay	İngilizce	Gün sayısı
1	Ocak	January	31
2	Şubat	February	28 ya da 29
3	Mart	March	31
4	Nisan	April	30
5	Mayıs	May	31
6	Haziran	June	30
7	Temmuz	July	31
8	Ağustos	August	31
9	Eylül	September	30
10	Ekim	October	31
11	Kasım	November	30
12	Aralık	December	31

Artık yıl[değiştir | kaynağı değiştir]

Artık yıllar, Şubat ayının 28 yerine 29 gün çektiği yıllardır. Bu uygulama; Dünya'nın Güneş çevresindeki bir turunun 365 gün değil, yaklaşık olarak 365 gün 6 saat sürmesi nedeniyle, her sene sonunda artan 6 saatlik süreleri bir tam güne çevirmek için oluşturulmuştur.

Gregoryen takvimde sonu -00 ile bitmeyen ve 4'e kalansız bölünebilen tüm yıllar, artık yıldır. Sonu -00 ile biten yıllar, yani yüzüncü yıllar ise, eğer 400'e bölünebiliyorlarsa artık yıl olabilirler. Örneğin, 1900 yılı artık yıl değilken 2000 yılı artık yıldır.

Artık yıllar her dört senede bir tekrar ettiği için, en son artık yıl olan 2020'den itibaren 2024, 2028, 2032... şeklinde 2100 yılına kadar devam edecektir. 2100 yılı 400'e kalansız bölünmediği için artık yıl olmayacaktır.^[2]

Jülyen - Gregoryen çevrimi[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 yılından beri, Jülyen takvimini Gregoryen takvime çevirmek için on dört gün ilave etmek gerekmektedir. Bu durum bazı Ortodoks kiliselerinin Noel kutlama tarihlerini 7 Ocak yerine 8 Ocak olarak değiştirmiştir.^[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Miladi takvim nedir?". MÝLLÝYET HABER - TÜRKÝYE'NÝN HABER SÝTESÝ. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.
^ ^a ^b "Miladî Takvim - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.
^ "Miladi Takvim Nedir? Miladi Takvim Özellikleri Nelerdir?". Ders: Tarih. 24 Ocak 2021. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.
^ "Hicri Takvim Nedir? Miladi takvim nedir? Arasındaki farklar nelerdir?". Bölge Gündem Haber. 19 Eylül 2017. 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.
^ "Miladi Takvim Nedir ? » Bilgiustam". Bilgiustam. 24 Nisan 2015. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.
^ "Ortodokslarla Katolikler Noel'i neden farklı tarihlerde kutluyor?". euronews. 6 Ocak 2021. 6 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Jülyen Takvimi

[1] "Miladi takvim nedir?". MÝLLÝYET HABER - TÜRKÝYE'NÝN HABER SÝTESÝ. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

[islamansiklopedisi.org.tr-2] "Miladî Takvim - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

[3] "Miladi Takvim Nedir? Miladi Takvim Özellikleri Nelerdir?". Ders: Tarih. 24 Ocak 2021. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

[4] "Hicri Takvim Nedir? Miladi takvim nedir? Arasındaki farklar nelerdir?". Bölge Gündem Haber. 19 Eylül 2017. 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

[5] "Miladi Takvim Nedir ? » Bilgiustam". Bilgiustam. 24 Nisan 2015. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

[6] "Ortodokslarla Katolikler Noel'i neden farklı tarihlerde kutluyor?". euronews. 6 Ocak 2021. 6 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Zaman ölçümü ve standartları
Zaman Kronometri Büyüklük sıralaması Metroloji
Uluslararası standartlar	UTC UTC farkı Evrensel Zaman ΔT DUT1 IERS ISO 31-1 ISO 8601 Uluslararası Atomik Zaman 12 saatlik zaman 24 saatlik zaman Barisentrik koordinat zamanı Sivil zamanı Yaz saati uygulaması Yermerkezli Koordinat Zamanı Tarih değiştirme çizgisi Artık saniye Güneş zamanı Karasal Zaman Zaman dilimi
Eski standartlar	Barisentrik Dinamik Zaman Efemeris zamanı Greenwich Ortalama Zamanı Baş meridyen
Fizikte zaman	Mutlak zaman ve mekan Uzayzaman Kuantum zamanı Zaman koordinatı Kozmolojik onyıl Ayrık zaman Planck devri Planck zamanı Doğru zamanı Görelilik kuramı Zaman genişlemesi Yerçekimsel zaman genişlemesi Zaman etki alanı T-simetri
Zaman ölçme bilimi	Saat Astraryum Atom saati Komplikasyon Zaman denklemi Zaman kaydetme cihazların tarihçesi Kum saati Deniz kronometresi Deniz kum saati Elektronik saat Güneş saati Kol saati Su saati
Takvim	Astronomik Pazar harfleri Epakt Ekinoks Miladi İbrani Arakatkı Hicri Jülyen Artık yıl Ay Ay-güneş Yedi günlük hafta Güneş Gündönümü Tropikal yıl Haftanın günü Haftanın günleri
Arkeoloji ve jeoloji	Kronolojik tarihleme Jeolojik zaman cetveli Uluslararası Stratigrafi Komisyonu
Astronomik kronoloji	Galaktik yıl Nükleer zaman ölçeği Devinim Yıldız günü
Zaman birimleri	An Ay Lustrum Dakika Gelgit Gün Hafta İki hafta Milenyum Onyıl Saat Saeculum Saniye Sarsma Sinodik ay Sotik döngü Yıl Yüzyıl
İlgili konular	Kronoloji Süre Ruhsal kronometri Metrik zaman Sistem saati Paranın zaman değeri Kronometre

g t d Takvim
Takvim sınıfları	Astronomik · Ay · Ay-Güneş · Güneş
Takvimler listesi	12 hayvanlı · Akan · Asur · Aztek (Tonalpohualli · Xiuhpohualli) · Babil · Bahâî · Bengal · Berberi · Bikram Samwat · Budist · Birmanya · Bizans · Cava · İran (Hicri Şemsi, İran) · Ermeni · Etiyopya · Fransız Cumhuriyetçi · Germanik · Helenik · Hindu · İbo · İnka · Hindistan · İrlanda · İsveç · Japon · Juche · Jülyen · Kelt · Kıpti · Kore · Kürt · Litvanya · Malayalam · Maya (Haab' · Tzolk'in) · Mısır · Minguo · Nanakshahi · Nepal Sambat · Pawukon · Pentecontad · Rapa Nui · Roma · Sovyet · Tamil · Tayland (Tayland · Güneş) · Tibet · Vietnam · Xhosa · Yoruba · Rünik · Mezoamerikan (Uzun sayım
Hristiyan takvimleri	Azizler takvimi · Doğu Ortodoks liturjik takvimi · Liturjik yıl · Gregoryen
İslamî takvimler	Hicrî · Celali · Rumi
Yahudi takvimleri	Yahudi
Nadiren kullanılan	Darian · Discordian
Diğer	Ekonomik · Sürekli · Duvar · Halk takvimi · ISO · Unix
Kavramlar	Anno Domini · Artık yıl · Ay · Gün · Milat · MÖ/MS · Yıl · Yılbaşı

Gregoryen takvimi nedir?, Gregoryen takvimi anlamı nedir?, Gregoryen takvimi ne demektir?