Kuzey Makedonya tarihi

Kuzey Makedonya'nın hükmettiği topraklar önceleri Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin en güney kısımlarıydı. Günümüzdeki sınırları II. Dünya Savaşı'ndan sonra çizildi.

Kuzey Makedonya'nın tarihi, modern Kuzey Makedonya devletinin topraklarının tarihini kapsar. Kuzey Makedonya tarihinin nasıl çalışılacağı ve sunulacağı konusunda çok çeşitli görüşler olduğu için Kuzey Makedonya'daki tarih yazımı tartışmalı olarak ele alınır. Çünkü bu görüşler, çeşitli kişi ve grupların siyasal ve ideolojik bakışlarından etkilenebilir.

Eski Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih öncesi dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Paeonyalılar ve diğer kabileler[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik çağ döneminde, şu anda Kuzey Makedonya Cumhuriyeti olan toprakların tamamına yakını, Trakya kökenli bir halk olan Paeonyalılar tarafından doldurulan Paeonya Krallığına dahil edildi^[1] ve aynı zamanda eski İlirya'nın bir parçası oldu.^[2]^[3] Antik Makedonlar güneyde, diğer birçok kabile ve Dardanya arasında yaşayan,^[4] çeşitli İliryalı halkların^[5]^[6] ve Linkestis ve Pelagonya'nın (eski Yunan) Molosyen^[7] kabilelerinin yaşadığı bölgeyi doldurdu. Bunların hiçbirinin sabit sınırları yoktu; bazen Makedon krallarına tabi oldular, bazen de onlardan koptular.

Ayrıca, Bugün Makedonya Cumhuriyeti olarak belirlenen topraklar önceleri çok sayıda devlet ve eski imparatorlukların bulunduğu bir alandı. Topraklar üzerindeki ilk resmî devlet Paeonya Thraco-Illyrian krallığıydı.^{[kaynak belirtilmeli]}

Toprakların bir kısmı eski Makedon (bugünkü Yunanistan Makedonyası),^[8] Roma Cumhuriyeti, Roma İmparatorluğu, Doğu Roma İmparatorluğu, Sırp İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu'nun silsilevi bir geçiş yoludur.

Pers egemenliği[değiştir | kaynağı değiştir]

M.Ö. altıncı yüzyılın sonlarında, Büyük Darius yönetimindeki Akameniş Persleri, Paeonya'yı fethetti ve bugünün Kuzey Makedonyası'nı oluşturan toprakları, kendi yönetimindeki topraklarına dahil etti. M.Ö. 479'da Yunanistan'ın İkinci Pers işgalindeki kaybın ardından Persler, sonunda bugün Kuzey Makedonya olan bölge de dahil olmak üzere Avrupa topraklarından çekildiler.

Makedonlar ve Romalılar[değiştir | kaynağı değiştir]

M.Ö. 336'da Makedon II. Philip, kuzey kısmı da dahil olmak üzere ve güney Paeonya da dahil olarak, Yukarı Makedonya'yı tamamen ilhak etti.^[9] Philip'in oğlu Büyük İskender, bölgenin geri kalanının çoğunu ele geçirdi ve Dardanya'yı hariç tutarak imparatorluğuna dahil etti. Romalılar Cumhuriyetin çoğunu kendi eyaletleri olan Makedonya'ya dahil ettiler, ancak en kuzeydeki kısımlar (Dardanya) Moesya'daydı; Diocletianus zamanında, bunlar alt bölümlere ayrılmıştı ve Cumhuriyet, Makedonya, Salutaris ve Moesia prima arasında bölünmüştü.^[10] M.S. 5. yüzyıldan önce Slavlar hakkında ise çok az şey biliniyor.

II. Dünya Savaşı Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı sonrasında Yugoslavya, Tito’nun Yugoslavya Komünist Partisi liderliğinde bir federal devlet olarak kuruldu. Federal devlet öncesinde var olan Vardar bölgesi topraklarının büyük kısmı, yeni özerk Makedonya cumhuriyetine, küçük kısmı Sırbistan cumhuriyetine dâhil edildi.

1946 yılında yeni cumhuriyet Makedonya Halk Cumhuriyeti olarak Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti içinde federal özerk bir cumhuriyet oldu. 1963 yılında Yugoslavya Anayasası, cumhuriyetin adını “Sosyalist Makedonya Cumhuriyeti” olarak kaydetti.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Bauer, Susan Wise: The History of the Ancient World: From the Earliest Accounts to the Fall of Rome (2007), 0-393-05974-X, sayfa 518: "... Italy); to the north, Thracian tribes known collectively as the Paeonians." (İngilizce)
^ Wilkes, John: The Illyrians 28 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Wiley-Blackwell, 1996, 0-631-19807-5, s. 49. (İngilizce)
^ Sealey, Raphael, A history of the Greek city states, ca. 700-338 B.C. 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., sayfa 442. University of California Press, 1976. 0-520-03177-6. (İngilizce)
^ Evans, Thammy, Macedonia 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bradt Travel Guides, 2007, 1-84162-186-2, s. 13 (İngilizce)
^ Borza, Eugene N., In the shadow of Olympus: the emergence of Macedon 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Princeton University Press, 1992, 0-691-00880-9, sayfa 74-75. (İngilizce)
^ Lewis, D.M. et al. (ed.), The Cambridge ancient history: The fourth century B.C. 30 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cambridge University Press, 2000, 0-521-23348-8, sayfa 723-724. (İngilizce)
^ The Cambridge Ancient History Volume 3, Part 3: The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries BC by John Boardman and N. G. L. Hammond, 1982, 0-521-23447-6, sayfa 284 (İngilizce)
^ "www.cs.indiana.edu". 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2007.
^ Poulton, Hugh, Who are the Macedonians? 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. C. Hurst & Co. Publishers, 2000, 1-85065-534-0, sayfa 14. (İngilizce)
^ Encyclopædia Britannica — Scopje 26 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Kuzey Makedonya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Bauer, Susan Wise: The History of the Ancient World: From the Earliest Accounts to the Fall of Rome (2007), 0-393-05974-X, sayfa 518: "... Italy); to the north, Thracian tribes known collectively as the Paeonians." (İngilizce)

[2] Wilkes, John: The Illyrians 28 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Wiley-Blackwell, 1996, 0-631-19807-5, s. 49. (İngilizce)

[3] Sealey, Raphael, A history of the Greek city states, ca. 700-338 B.C. 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., sayfa 442. University of California Press, 1976. 0-520-03177-6. (İngilizce)

[4] Evans, Thammy, Macedonia 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bradt Travel Guides, 2007, 1-84162-186-2, s. 13 (İngilizce)

[5] Borza, Eugene N., In the shadow of Olympus: the emergence of Macedon 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Princeton University Press, 1992, 0-691-00880-9, sayfa 74-75. (İngilizce)

[6] Lewis, D.M. et al. (ed.), The Cambridge ancient history: The fourth century B.C. 30 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cambridge University Press, 2000, 0-521-23348-8, sayfa 723-724. (İngilizce)

[7] The Cambridge Ancient History Volume 3, Part 3: The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries BC by John Boardman and N. G. L. Hammond, 1982, 0-521-23447-6, sayfa 284 (İngilizce)

[8] "www.cs.indiana.edu". 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2007.

[9] Poulton, Hugh, Who are the Macedonians? 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. C. Hurst & Co. Publishers, 2000, 1-85065-534-0, sayfa 14. (İngilizce)

[10] Encyclopædia Britannica — Scopje 26 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

g t d Avrupa tarihi
Egemen devletler	Almanya Andorra Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Belarus Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Yunanistan Vatikan
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Transdinyester
Bağımlı ve diğer bölgeler	Åland Aynoroz Cebelitarık Faroe Adaları Gagavuzya Guernsey Jersey Man Adası Svalbard

Kuzey Makedonya tarihi nedir?, Kuzey Makedonya tarihi anlamı nedir?, Kuzey Makedonya tarihi ne demektir?