Göksu

Göksu
	Silifke'deki Taş Köprü üzerinden Göksu
Konum
Ülke(ler)	Türkiye
Şehir(ler)	Antalya, Konya, Karaman, Mersin
Genel bilgiler
Drenaj sistemi	Göksu
Aktığı yer	Akdeniz
Ağız	36°17′50″N 34°02′52″E / 36.29715°K 34.04776°D
Ağız rakımı	0 m
Uzunluk	260 km (160 mi)
Havza alanı	10.000 km2 (3.900 sq mi)
Akım yerleri	Ermenek Barajı, Gezende Barajı

Göksu Antalya, Konya, Karaman ve Mersin illerinden akan ve Mersin ili Silifke ilçesi güneyinde Akdeniz'e dökülen bir nehirdir. Göksu Nehri'nin uzunluğu 260 km, havza alanı 10.000 km²'dir. Aşağı yukarı aynı uzunlukta iki kolu vardır: Kuzey kolu Gökçay, güney kolu ise Gökdere'dir, ikisinin kaynağı da Toros Dağları'ndaki Geyik Dağları'ndan çıkar. Geyik Dağları Antalya-Gündoğmuş ve Konya-Hadim arasındadır ve Alanya'nın 50 km kuzeyinde bulunur. Bu iki kol Karaman-Ermenek'i geçtikten sonra Mut'un güneyinde birleşerek Göksu adını alır ve daha sonra Silifke güneyinde Paradeniz adıyla bilinen deltada Akdeniz'e dökülür.

Göksu ve kolları üzerinde şu barajlar kurulmuştur:

Kolları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gökdere: Taşkent beldesinin kalker yaylalarından kaynağını alır. Değirmendere ismiyle bir düdene batar, çıkar. Gökdere (Hadim Göksuyu) adını alır, karstik kaynaklarla beslenir, gürleşir. Dar derin vadilerden akar, düdenlere batar, çıkar. Suçatı denilen yerde diğer kol Gökçay (Ermenek Göksuyu) ile birleşir. Uzunluğu 180 km, ortalama debisi 40–50 m³/sn, maksimum debi 240 m³/sn, minimum debi 20 m³/sn, havzası 4.400 km²'dir.^[1]

Gökçay (Ermenek Göksu): Geyik Dağları'nda bulunan Söbüçimen yaylasındaki karstik Eğrigöl'den kaynağını alır. Gölden yeraltına sızan sular 3 km uzaktan yüzeye çıkar. Gür karstik kaynaklarla beslenir, dar derin vadilerden akar. Suçatı'nda diğer kol Gökdere ile birleşir. Havzası 3.500 km², uzunluğu 170 km, ortalama debi 50–60 m³/sn, maksimum debi 450 m³/sn, minimum debi 15 m³/sn'dir.^[1]

Göksu deltası[değiştir | kaynağı değiştir]

Akgöl'ü ve Paradeniz'i içine alan Göksu Deltası'nda, 300'den fazla kuş türü yaşar.^[2] Nesli tükenmekte olan deniz kaplumbağası Caretta caretta ve mavi yengeç (callinenectes sapidus) yumurtalarını bu bölgeye bırakır. Bu iki türün de dünya üzerindeki yumurtlama alanları çok az kalmıştır. Göksu Nehri bu ve diğer özel doğa yapısı nedeniyle Çevre Bakanlığı'nca koruma altına alınmıştır.

Ayrıca Göksu Nehri'nde Mut'un güneyinden başlayarak 90 km'lik bir bölümünde su sporları yapılır. Genellikle yavaş akışlı bir nehir olması nedeniyle raftinge yeni başlayanların deneyim kazanmaları için son derece uygundur.

İmparator Frederick Barbarossa Üçüncü Haçlı Seferi sırasında 1190 yılında Göksu'da (o zamanki adıyla Saleph) boğulmuştur.

Mavi Tünel[değiştir | kaynağı değiştir]

Mavi Tünel, Göksu Nehri'nin Akdeniz'e akan sularını Konya Ovası'na aktarma amacıyla yapılmıştır. 1960'lı yıllarda etüt çalışmaları başlamış, 2009 yılında inşaatı başlamış, 2012 yılında bitirilmiştir. Mayıs 2015'te ilk su Konya Ovası'na gönderilmiştir.

Proje ile üç barajda toplanan Göksu'nun suları 17 km'lik boru hattıyla ovaya ulaşacak. 150 km uzunluğunda başka bir boru hattı ile Konya şehrine ulaştırılacak, su kentin 50 yıllık içme suyunu karşılayacaktır. Akdeniz'e akmakta olan 700 milyon m³ ovaya aktarılacaktır. Azalmakta olan yeraltı suları daha az kullanılacak, tarımsal sulama ile gelir artışı sağlanacaktır.^[3] Ovada, Hotamış sazlığında biriktirilecek su, kuruyan^[4] bu alanı canlandıracaktır.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Akdeniz'e taşınan alüvyon
Silifke-Göksu
Taşköprü (Silifke)
Ermenek Barajı ve Hidroelektrik Santrali

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "Türkiye'nin Akarsuları ve Vadileri" (PDF). dicle.edu.tr. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.
^ "Göksu Deltası – MERSİN". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Mavi Tünel'le Konya Ovası'na hayat akıyor". sabah.com.tr. 4 Haziran 2015. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Mavi Tünel'de 750 milyon YTL'lik dev yatırım". ntv.com.tr. 24 Temmuz 2008. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[dicle-1] "Türkiye'nin Akarsuları ve Vadileri" (PDF). dicle.edu.tr. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.

[2] "Göksu Deltası – MERSİN". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[3] "Mavi Tünel'le Konya Ovası'na hayat akıyor". sabah.com.tr. 4 Haziran 2015. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[4] "Mavi Tünel'de 750 milyon YTL'lik dev yatırım". ntv.com.tr. 24 Temmuz 2008. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Türkiye'deki akarsular listesi (Havzalarına göre)
Karadeniz	Sakarya (Ankara • Porsuk) • Filyos • Bartın • Kızılırmak (Delice • Devrez • Gökırmak • Meydan) • Terme • Yeşilırmak (Kelkit Çayı • Çekerek) • Harşit • Yağlıdere • Gelevara • Çoruh Nehri
Marmara	Biga • Susurluk • Nilüfer Çayı
Ege	Meriç (Tunca • Ergene) • Karamenderes Nehri • Bakırçay Nehri • Gediz Nehri • Küçük Menderes Nehri • Büyük Menderes Nehri (Banaz • Akçay • Çine • Azmak Çayı
Akdeniz	Dalaman • Aksu • Manavgat • Köprüçay • Kaledran Çayı • Anamur Çayı • Sini Çayı • Göksu • Şeytanderesi • Limonlu Çayı • Alata Çayı • Tömük Çayı •Karacaoğlan Çayı • Tece Çayı • Mezitli Çayı • Efrenk Çayı • Deliçay • Berdan • Seyhan (Zamantı • Göksu) • Ceyhan • Asi
Basra Körfezi	Fırat (Murat • Karasu) • Dicle (Habur • Zap)
Hazar Denizi	Aras (Arpaçay) • Kura Nehri

Göksu nedir?, Göksu anlamı nedir?, Göksu ne demektir?