Ekonomik Özgürlük Endeksi

Ekonomik Özgürlük Endeksi, 1995 yılında The Heritage Foundation (Türkçe: Heritage Vakfı) ve The Wall Street Journal tarafından dünya uluslarındaki ekonomik özgürlük derecesini ölçmek için oluşturulan yıllık bir endeks ve sıralamadır. Dizini oluşturanlar, Ulusların Zenginliği'ndeki Adam Smith'in "bireylerin kendi ekonomik çıkarlarının peşinden gitme özgürlüğünü koruyan temel kurumlar, daha geniş toplum için daha fazla refahla sonuçlanır" fikrinden ilham alan bir yaklaşım benimsediklerini iddia ederler.^[1]^[2]^{[sayfa belirt]}

Amaç[değiştir | kaynağı değiştir]

Heritage Vakfı web sitesinde, "Ekonomik özgürlük, her insanın kendi emeğini ve mülkünü kontrol etme konusundaki temel hakkıdır. Ekonomik olarak özgür bir toplumda, bireyler istedikleri şekilde çalışmakta, üretmekte, tüketmekte ve yatırım yapmakta özgürdür. Ekonomik olarak özgür toplumlarda, hükümetler emeğin, sermayenin ve malların serbestçe hareket etmesine izin verir ve özgürlüğün kendisini korumak ve sürdürmek için gerekli olanın ötesinde baskı veya kısıtlamadan kaçınır."^[3] diye yazar. Vakıf, yıllık raporlar yayınlayarak, bu tür özgürlüklerin var olduğu ve olmadığı yerleri vurgulamaya çalışır.

Heritage Vakfı, endeksteki en üst %20'nin kişi başına düşen gelirinin ikinci beşte birlik kesimdekilerin iki katı ve en alttaki %20'nin beş katı olduğunu raporlar.^[4] 2008 Endeksi'nin ilk bölümünü yazan Carl Schramm, Orta Çağ İtalya şehirlerinin ve 19. yüzyılın ortalarındaki Ortabatı Amerika şehirlerinin hepsinin ekonomik akışkanlığa ve ekonomik özgürlüğün yarattığı kurumsal uyum yeteneğine sahip oldukları ölçüde geliştiğini belirtir.^[5]

Özgürlükçü düşünce kuruluşu Cato Institute'nden Will Wilkinson'a göre, araştırmalar daha yüksek ekonomik özgürlüğün, daha yüksek kişisel beyan edilen mutlulukla güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu gösterir.^[6] Ekonomist Tomi Ovaska ve Ryo Takashima'ya göre, ekonomik özgürlük araştırması, "insanların, yaşadıkları toplumun kendilerine ne ölçüde fırsatlar ve yeni projeler üstlenme özgürlüğü sağladığına şüphe götürmez bir şekilde önem verdiklerini, güçlü bir şekilde kişinin kişisel tercihlerine göre seçimler yaptığını öne sürer."^[7]

Cato Enstitüsüne göre, daha çok ekonomik özgürlük, katılımı ve işbirliğini teşvik eder.^[8] Ayrıca daha çok ekonomik özgürlüğün savaşları önlemede son derece önemli olduğu iddia edilir. Enstitünün hesaplarına göre, şiddet içeren çatışmaların azaltılmasında özgürlük demokrasiden ("Demokrasi Puanı" ile ölçüldüğü üzere) yaklaşık 54 kat daha etkilidir.^[9]

Derecelendirmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Endeksin 1995 yılında oluşturulmasından bu yana, dünya ekonomik özgürlük puanı 2,6 puan artarak 2008 yılına kadar yükseldi.^[10] 2011 yılında puan, 2008 puanı olan 60,2'den 59,7'ye düşmüştür ve bu, 1995'ten bu yana 2,2 puanlık bir artışı temsil etmektedir Ekonomik Özgürlük puanı 117 ülke için iyileşti, endekse dahil olan ülkelerin çoğu gelişmekte olan ve gelişmekte olan pazar ekonomileriydi. Avrupa ve Kuzey Amerika dışında, tüm bölgelerde artan özgürlük seviyeleri kaydedildi ve en büyük gelişme Sahra Altı Afrika'da görüldü. 2011 endeksi tarafından belirlenen ilk beş "özgür" ekonomi, her biri ekonomik özgürlük derecelendirme ölçeğinde 80'in üzerinde puan alan Hong Kong, Singapur, Avustralya, Yeni Zelanda ve İsviçre idi.^[11] Endeks 1995'te oluşturulduğundan beri, Hong Kong en iyi performans gösteren ekonomi oldu.^[11]^[12]

2011'de ABD, Danimarka, Kanada ve birinci sıradaki Hong Kong gibi ülkelerin ardından 9. sıraya geriledi.^[11] Heritage Vakfı, ABD'deki düşüşün nedeni olarak hükûmet harcamalarındaki artışa işaret etti ve 2011 endeksinden alınan verilere göre, Kamu harcamalarının en yüksek olduğu ülkelerin büyüme oranları, kamu harcamalarının kontrol altında tutulduğu ülkelere göre ortalama 4,5 puan daha az oldu.^[13] Endeks sonuçlarının "Yönetici Özetleri"nde, Heritage Vakfı, "küresel ekonomik çalkantıya yanıt olarak yüksek düzeydeki hükümet harcamalarının daha yüksek ekonomik büyümeyle sonuçlanmadığını" belirtti.^[11]

2012 endeksinden elde edilen sonuçlar, küresel ekonomik özgürlükte genel bir düşüş gösterdi. Heritage Vakfı'na göre sıralamasındaki ortalama puan, son on yılın en düşük ikinci puanıydı.^[14] Özellikle sıralamada 10. sıraya gerileyen ABD, 7. olduğu 2008 yılından bu yana üç sıra geriledi.^[15] Vakıf tarafından yayınlanan bir raporda, düşüşün nedeninin hükûmet harcamaları olduğu ve "ekonomik krizi durdurmakta başarısız olmakla kalmayıp, aynı zamanda - birçok ülkede - onu uzatıyor gibi göründüğü" belirtildi.^[16] Rapora göre, özel sektörün faaliyeti, kamu borcunu artıran ve daha fazla bürokrasiye yol açan daha büyük hükûmet harcamaları tarafından tehdit edilmektedir.^[14]

Aynı sıralamayı paylaşan ülkeler beraberlik puanı aldı.

Kabulü[değiştir | kaynağı değiştir]

Freedom House'a göre, "Freedom House tarafından ölçülen siyasi özgürlük düzeyi ile Wall Street Journal/Heritage Foundation anketi tarafından ölçülen ekonomik özgürlük arasında yüksek ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır."^[17] Bir ABD hükûmeti dış yardım programı olan Millennium Challenge Account, hangi ülkelerin performansa dayalı sözleşmelerini alacağını belirlemek için Ticaret özgürlüğü göstergesini kullandı.^[18]

Jeffrey Sachs gibi eleştirmenler, Index'in ekonomik açıklığın zorunlu olarak daha iyi büyümeye yol açtığı varsayımına itiraz ettiler. Sachs, The End of Poverty (Türkçe: Yoksulluğun Sonu) adlı kitabında, 1995 ile 2003 yılları arasında kişi başına düşen GSYİH büyümesine göre endekste ülkelerin derecelendirmelerini grafikleştirdi ve bir ülkenin notu ile ekonomik büyüme oranı arasında hiçbir ilişki olmadığını iddia etti. Sachs, örnek olarak İsviçre ve Uruguay gibi iyi notlara sahip ülkelerin durgun ekonomik performanslara sahip olduğuna, Çin gibi daha düşük notlara sahip diğerlerinin ise çok güçlü ekonomik büyümeye sahip olduğuna işaret etti.^[19]

Birleşik Arap Emirlikleri, 2008'de ülkelerinin ekonomik özgürlük notunu sorguladı ve orta notunu Uluslararası Şeffaflık Örgütü ve Moody's gibi diğer göstergelerden aldıkları yüksek notla karşılaştırdı. Ayrıca metodolojisi son iki yılda iki kez değiştiği için raporun "güvenilmez" olduğunu savundu.^[20]

Ludwig von Mises Enstitüsü'nden Stefan Karlsson, özgürlüğü belirlemek için kullanılan birçok kategorinin belirsizliği nedeniyle endeksin kullanışlılığına itiraz etti.^[21] John Miller, "Washington'un önde gelen sağcı düşünce kuruluşu Wall Street Journal ve Heritage Foundation'ın elindedir halbuki, bir ekonomik özgürlük endeksi yalnızca kurumsal ve girişimci özgürlüğünü sorumluluktan ölçer. İncelendiğinde, endeksin ya daha geniş bir şekilde yorumlanan özgürlüğün ya da refahın zayıf bir barometresi olduğu ortaya çıkıyor." diye Dollars & Sense yazısında "Endeks"i şiddetle eleştirir.^[22] Left Business Observer'a göre Endeksteki büyüme, GSYİH büyümesindeki değişimin %10'unu oluşturur.^[23]

Sıralamalar ve puanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

2023[değiştir | kaynağı değiştir]

Key: ██ Özgür (80–100) ██ Çoğunlukla Özgür (70–79.9) ██ Orta derecede Özgür (60–69.9) ██ Çoğunlukla Özgür değil (50–59.9) ██ Bastırılmış (0–49.9)

Ekonomik Özgürlük Endeksi^[24]
Ülke	Sıralama	Puan	Değişim
Singapur	1	83.9	0.5
İsviçre	2	83.8	0.4
İrlanda	3	82.0
Tayvan	4	80.7	0.6
Yeni Zelanda	5	78.9	1.7
Estonya	6	78.6	1.4
Lüksemburg	7	78.4	2.2
Hollanda	8	78.0	1.5
Danimarka	9	77.6	0.4
İsveç	10	77.5	0.4
Finlandiya	11	77.1	1.2
Norveç	12	76.9
Avustralya	13	74.8	2.9
Almanya	14	73.7	2.4
Güney Kore	14	73.7	0.9
Kanada	14	73.7	2.9
Letonya	17	72.8	2.0
Kıbrıs Cumhuriyeti	18	72.3	0.6
İzlanda	19	72.2	4.8
Litvanya	19	72.2	3.6
Çekya	21	71.9	2.5
Şili	22	71.1	3.3
Avusturya	22	71.1	2.7
Birleşik Arap Emirlikleri	24	70.9	0.7
ABD	25	70.6	1.5
Mauritius	25	70.6	0.3
Uruguay	27	70.2	0.2
Birleşik Krallık	28	69.9	2.8
Barbados	29	69.8	1.5
Portekiz	30	69.5	1.3
Japonya	31	69.3	0.6
Bulgaristan	31	69.3	1.7
Slovakya	33	69.0	0.7
İsrail	34	68.9	0.9
Gürcistan	35	68.7	3.1
Katar	36	68.6	0.9
Slovenya	37	68.5	2.0
Samoa	38	68.3
Jamaika	39	68.1	0.7
Polonya	40	67.7	1.0
Malta	41	67.5	4.0
Malezya	42	67.3	0.8
Belçika	43	67.1	2.5
Peru	44	66.5
Kosta Rika	44	66.5	1.1
Hırvatistan	46	66.4	1.2
Romanya	47	67.1	2.4
Macaristan	48	66.9	0.3
Yeşil Burun Adaları	49	66.7	2.9
Arnavutluk	50	66.6	1.4
İspanya	51	66.5	1.2
Fransa	52	65.9	0.2
Kuzey Makedonya	53	65.7	2.9
Saint Vincent ve Grenadinler	54	65.7	0.6
Bahamalar	55	65.4	1.2
Panama	56	65.4	0.8
İtalya	57	65.4	0.5
Ermenistan	58	65.3	6.6
Sırbistan	59	65.2	2.0
Kolombiya	60	65.1	3.0
Botsvana	61	64.8	2.8
Brunei	62	64.8	1.8
Endonezya	63	64.4	2.5
Kazakistan	64	64.4	6.7
Saint Lucia	65	64.3	3.2
Moğolistan	66	63.9	1.5
Meksika	67	63.7	1.8
Bosna-Hersek	68	63.4	0.5
Guatemala	69	63.2	0.8
Tayland	70	63.2	6.5
Dominik Cumhuriyeti	71	63.0	0.9
Vanuatu	72	62.9	2.4
Paraguay	73	62.9	0.3
Bahreyn	74	62.0	7.9
Azerbaycan	75	61.6	8.5
Fildişi Sahili	76	61.6	0.1
Yunanistan	77	61.5	0.6
Moldova	78	61.3	1.2
Seyşeller	79	61.1	5.2
Filipinler	80	61.1	3.0
Benin	81	61.0	1.4
Mikronezya Federal Devletleri	82	61.0	10.6
Tonga	83	60.8	3.3
Vietnam	84	60.6	1.1
São Tomé ve Príncipe	85	60.3	4.4
Kosova	86	60.1	6.4
Ürdün	87	60.1	4.5
Senegal	88	60.0	2.0
Gana	89	59.8	0.6
El Salvador	90	59.6	1.4
Guyana	91	59.5	2.1
Honduras	92	59.5	0.3
Tanzanya	93	59.5	1.8
Bhutan	94	59.3	1.0
Namibya	95	59.2	3.4
Kiribati	96	59.2	14.8
Fas	97	59.2	4.1
Madagaskar	98	58.9	1.2
Trinidad ve Tobago	99	58.8	0.2
Burkina Faso	100	58.3	1.8
Kuveyt	101	58.3	5.8
Gambiya	102	58.0	0.8
Karadağ	103	57.8	5.6
Togo	104	57.2	0.3
Ruanda	105	57.1	11.2
Kamboçya	106	57.1	0.2
Türkiye	107	56.9	7.1
Umman	108	56.6	8.0
Belize	109	56.6	0.9
Solomon Adaları	110	56.5	0.0
Fiji	111	56.4	5.8
Güney Afrika	112	56.2	3.5
Rusya	113	56.1	5.4
Mali	114	55.9	0.3
Gabon	115	55.8	2.3
Kırgızistan	116	55.8	7.9
Özbekistan	117	55.7	2.6
Suudi Arabistan	118	55.5	10.5
Moritanya	119	55.3	0.8
Cibuti	120	55.3	0.9
Nijer	121	54.9	2.4
Nikaragua	122	54.8	1.5
Papua Yeni Gine	123	54.6	4.3
Nijerya	124	54.4	4.3
Dominika	125	54.4	1.4
Ekvador	126	54.3	1.9
Uganda	127	54.2	4.4
Tunus	128	54.2	2.4
Gine	129	54.2	2.3
Ukrayna	130	54.1	2.1
Hindistan	131	53.9	2.6
Sri Lanka	132	53.3	2.4
Brezilya	133	53.3	0.1
Malavi	134	53.0	0.0
Belarus	135	53.0	8.0
Kamerun	136	52.9	0.5
Bangladeş	137	52.7	3.8
Kenya	138	52.6	2.3
Angola	139	52.6	1.6
Sierra Leone	140	52.0	0.3
Esvatini	141	51.4	3.7
Mozambik	142	51.3	0.3
Komorlar	143	50.4	5.3
Arjantin	144	50.1	2.6
Haiti	145	50.0	0.8
Çad	146	49.8	0.6
Tacikistan	147	49.7	5.5
Nepal	148	49.7	1.0
Etiyopya	149	49.6	2.1
Laos	150	49.2	4.7
Mısır	151	49.1	6.6
Pakistan	152	48.8	2.9
Zambiya	153	48.7	1.7
Kongo Cumhuriyeti	154	48.5	2.2
Surinam	155	48.1	1.7
Lesotho	156	48.1	5.4
Çin	157	48.0	10.4
Liberya	158	47.9	1.3
Kongo DC	159	47.6	1.4
Maldivler	160	47.3	7.9
Lübnan	161	47.3	4.1
Ekvator Ginesi	162	47.2	2.0
Doğu Timor	163	46.3	1.6
Türkmenistan	164	46.2	1.2
Gine-Bissau	165	46.0	8.9
Cezayir	166	45.8	3.9
Myanmar	167	45.7	5.6
Orta Afrika Cumhuriyeti	168	45.7	3.1
Bolivya	169	43.0	0.3
İran	170	42.4	4.8
Eritre	171	39.7	2.6
Burundi	172	39.4	10.5
Zimbabve	173	33.1	6.4
Sudan	174	32.0	7.1
Küba	175	29.5	1.4
Venezuela	176	24.8	0.1
Kuzey Kore	177	4.2	1.7

Sıralanmamıştır

Afganistan
Andorra
Antigua ve Barbuda
Grenada
Hong Kong (2021'den beri Çin'de sayılıyor)
Irak
Libya
Lihtenştayn
Makao (2021'den beri Çin'de sayılıyor)
Marshall Adaları
Monako
Nauru
Palau
Saint Kitts ve Nevis
San Marino
Somali
Güney Sudan
Suriye
Tuvalu
Ukrayna (2022'den beri Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi nedeniyle)
Vatikan
Yemen

2013–2020[değiştir | kaynağı değiştir]

Anahtar: ██ Özgür (80–100) ██ Çoğunlukla Özgür (70.0–79.9) ██ Çoğunlukla Özgür (60.0–69.9) ██ Çoğunlukla Özgür değil (50.0–59.9) ██ Bastırılmış (0–49.9)

	2020^[25]			2019^[26]			2018^[27]			2017^[28]			2016^[29]			2015^[30]			2014^[31]			2013^[32]
Ülke	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2019’dan puan	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2018’den puan	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2017’den puan	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2016’dan puan	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2015’den puan	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2014’den puan	Sıralama	Puan	Yıllık değişim 2013’den puan	Sıralama	Puan
Singapur	1	89.4	0.0	2	89.4	0.6	2	88.8	0.2	2	88.6	0.8	2	87.8	-1.6	2	89.4	0.0	2	89.4	1.4	2	88.0
Yeni Zelanda	3	84.1	-0.3	3	84.4	0.2	3	84.2	0.5	3	83.7	2.1	3	81.6	-0.5	3	82.1	0.9	5	81.2	-0.2	4	81.4
İsviçre	5	82.0	0.1	4	81.9	0.2	4	81.7	0.2	4	81.5	0.5	4	81.0	0.5	5	80.5	-1.1	4	81.6	0.6	5	81.0
Avustralya	4	82.6	1.7	5	80.9	0.0	5	80.9	-0.1	5	81.0	0.7	5	80.3	-1.1	4	81.4	-0.6	3	82.0	-0.6	3	82.6
Estonya	10	77.7	1.1	15	76.6	-2.2	7	78.8	-0.3	6	79.1	1.9	9	77.2	0.4	8	76.8	0.9	11	75.9	0.6	13	75.3
Kanada	9	78.2	0.5	8	77.7	0.0	9	77.7	-0.8	7	78.5	0.5	6	78	-1.1	6	79.1	-1.1	6	80.2	0.8	6	79.4
Birleşik Arap Emirlikleri	18	76.2	-1.4	9	77.6	0.0	10	77.6	0.7	8	76.9	4.3	25	72.6	0.2	25	72.4	1.0	28	71.4	0.3	28	71.1
İrlanda	6	80.9	0.4	6	80.5	0.1	6	80.4	3.7	9	76.7	-0.6	8	77.3	0.7	9	76.6	0.4	9	76.2	0.5	11	75.7
Şili	15	76.8	1.4	18	75.4	0.2	20	75.2	-1.3	10	76.5	-1.2	7	77.7	-0.8	7	78.5	-0.2	7	78.7	-0.3	7	79.0
Tayvan	11	77.1	-0.2	10	77.3	0.7	13	76.6	0.1	11	76.5	1.8	14	74.7	-0.4	14	75.1	1.2	17	73.9	1.2	20	72.7
Birleşik Krallık	7	79.3	0.4	7	78.9	0.9	8	78.0	1.6	12	76.4	0.0	10	76.4	0.6	13	75.8	0.9	14	74.9	0.1	14	74.8
Gürcistan	12	77.1	1.2	16	75.9	-0.3	16	76.2	0.2	13	76.0	3.4	23	72.6	0.4	22	73.0	0.4	22	72.6	0.4	21	72.2
Lüksemburg	19	75.8	-0.1	17	75.9	-0.5	14	76.4	0.5	14	75.9	2.0	19	73.9	0.7	21	73.2	-1.0	16	74.2	0.0	15	74.2
Hollanda	14	77.0	0.2	13	76.8	0.6	17	76.2	0.4	15	75.8	1.2	16	74.6	0.9	17	73.7	-0.5	15	74.2	0.7	17	73.5
Litvanya	16	76.7	2.5	21	74.2	-1.1	19	75.3	-0.5	16	75.8	0.6	13	75.2	0.5	15	74.7	1.7	21	73.0	0.9	22	72.1
ABD	17	76.6	-0.2	12	76.8	1.1	18	75.7	0.6	17	75.1	-0.3	11	75.4	-0.8	12	76.2	0.7	12	75.5	-0.5	10	76.0
Danimarka	8	78.3	1.6	14	76.7	0.1	12	76.6	1.5	18	75.1	-0.2	12	75.3	-1.0	11	76.3	0.2	10	76.1	0.0	9	76.1
İsveç	22	74.9	-0.3	19	75.2	-1.1	15	76.3	1.4	19	74.9	2.9	26	72.0	-0.7	23	72.7	-0.4	20	73.1	0.2	18	72.9
Letonya	32	71.9	1.5	35	70.4	-3.2	28	73.6	-1.2	20	74.8	4.4	36	70.4	0.7	37	69.7	1.0	42	68.7	2.2	55	66.5
Mauritius	21	74.9	1.9	25	73.0	-2.1	21	75.1	0.4	21	74.7	0.0	15	74.7	-1.7	10	76.4	-0.1	8	76.5	-0.4	8	76.9
İzlanda	13	77.1	0.0	11	77.1	0.1	11	77.0	2.6	22	74.4	1.1	20	73.3	1.3	26	72.0	-0.4	23	72.4	0.3	23	72.1
Güney Kore	25	74.0	1.7	29	72.3	-1.5	27	73.8	-0.5	23	74.3	2.6	27	71.7	0.2	29	71.5	0.3	31	71.2	0.9	34	70.3
Finlandiya	20	75.7	0.8	20	74.9	0.8	26	74.1	0.1	24	74.0	1.4	24	72.6	-0.8	19	73.4	0.0	19	73.4	-0.6	16	74.0
Norveç	28	73.4	0.4	26	73.0	-1.3	23	74.3	0.3	25	74.0	3.2	32	70.8	-1.0	27	71.8	0.9	32	70.9	0.4	31	70.5
Almanya	27	73.5	0.0	24	73.5	-0.7	25	74.2	0.4	26	73.8	-0.6	17	74.4	0.6	16	73.8	0.4	18	73.4	0.6	19	72.8
Malezya	24	74.7	0.7	22	74.0	-0.5	22	74.5	0.7	27	73.8	2.3	29	71.5	0.7	31	70.8	1.2	37	69.6	3.5	56	66.1
Çekya	23	74.8	1.1	23	73.7	-0.5	24	74.2	0.9	28	73.3	0.1	21	73.2	0.7	24	72.5	0.3	26	72.2	1.3	29	70.9
Katar	31	72.3	-0.3	28	72.6	0.0	29	72.6	-0.5	29	73.1	2.4	34	70.7	-0.1	32	70.8	-0.4	30	71.2	-0.1	27	71.3
Avusturya	29	73.3	1.3	31	72.0	0.2	32	71.8	-0.5	30	72.3	0.6	28	71.7	0.5	30	71.2	-1.2	24	72.4	0.6	25	71.8
Kuzey Makedonya	41	69.5	-1.6	33	71.1	-0.2	33	71.3	0.6	31	70.7	3.2	47	67.5	0.4	53	67.1	-1.5	43	68.6	0.4	43	68.2
Ermenistan	34	70.6	2.9	47	67.7	-1.0	44	68.7	-1.6	33	70.3	3.3	54	67.0	-0.1	52	67.1	-1.8	41	68.9	-0.5	38	69.4
Botsvana	40	69.6	0.1	36	69.5	-0.4	35	69.9	-0.2	34	71.1	-1.0	30	71.1	1.3	36	69.8	-2.2	27	72	1.4	30	70.6
Brunei	61	66.6	1.5	63	65.1	0.9	70	64.2	-5.6	35	69.8	2.5	51	67.3	-1.6	39	68.9	-0.1	40	69.0	-	-	-
İsrail	26	74.0	1.2	27	72.8	0.6	31	72.2	2.5	36	69.7	-1.0	35	70.7	0.2	33	70.5	2.1	44	68.4	1.5	51	66.9
Kolombiya	45	69.2	1.9	49	67.3	-1.6	42	68.9	-0.8	37	69.7	-1.1	33	70.8	-0.9	28	71.7	1.0	34	70.7	1.1	37	69.6
Uruguay	47	69.1	0.5	40	68.6	-0.6	38	69.2	-0.5	38	69.7	0.9	41	68.8	0.2	43	68.6	-0.7	38	69.3	-0.4	36	69.7
Romanya	38	69.7	1.1	42	68.6	-0.8	37	69.4	-0.3	39	69.7	4.1	61	65.6	-1.0	57	66.6	1.1	62	65.5	0.4	59	65.1
Japonya	30	73.3	1.2	30	72.1	-0.2	30	72.3	2.7	40	69.6	-3.5	22	73.1	-0.2	20	73.3	0.9	25	72.4	0.6	24	71.8
Jamaika	49	68.5	-0.1	39	68.6	-0.5	40	69.1	-0.4	41	69.5	2.0	48	67.5	-0.2	48	67.7	1.0	56	66.7	-0.1	52	66.8
Kazakistan	39	69.6	4.2	59	65.4	-3.7	41	69.1	0.1	42	69.0	5.4	68	63.6	0.3	69	63.3	-0.4	67	63.7	0.7	68	63.0
Peru	51	67.9	0.1	45	67.8	-0.9	43	68.7	-0.2	43	68.9	1.5	49	67.4	-0.3	47	67.7	0.3	47	67.4	-0.8	44	68.2
Bahreyn	63	66.3	-0.1	54	66.4	-1.3	50	67.7	-0.8	44	68.5	-5.8	18	74.3	0.9	18	73.4	-1.7	13	75.1	-0.4	12	75.5
Polonya	46	69.1	1.3	46	67.8	-0.7	45	68.5	0.2	45	68.3	-1.0	39	69.3	0.7	42	68.6	1.6	50	67.0	1.0	57	66.0
Kosova	53	67.4	0.4	51	67.0	0.4	56	66.6	-1.3	46	67.9	6.5	84	61.4	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Bulgaristan	36	70.2	1.2	37	69.0	0.7	47	68.3	0.4	47	67.9	2.0	60	65.9	-0.9	55	66.8	1.1	61	65.7	0.7	60	65.0
Kıbrıs Cumhuriyeti	37	70.1	2.0	44	68.1	0.3	48	67.8	-0.1	48	67.9	-0.8	42	68.7	0.8	45	67.9	0.3	46	67.6	-1.4	41	69.0
Belçika	48	68.9	1.6	48	67.3	-0.2	52	67.5	-0.3	49	67.8	-0.6	44	68.4	-0.4	40	68.8	-1.1	35	69.9	0.7	40	69.2
Malta	42	69.5	0.9	41	68.6	0.1	46	68.5	0.8	50	67.7	1.0	55	66.7	0.2	58	66.5	0.1	58	66.4	-1.1	47	67.5
Ruanda	33	70.9	-0.2	32	71.1	2.0	39	69.1	1.5	51	67.6	4.5	71	63.1	-1.7	65	64.8	0.1	65	64.7	0.6	63	64.1
Vanuatu	98	60.7	4.3	116	56.4	-13.1	36	69.5	2.1	52	67.4	6.6	89	60.8	-0.3	84	61.1	1.6	93	59.5	2.9	109	56.6
Ürdün	66	66.0	-0.5	53	66.5	1.6	62	64.9	-1.8	53	66.7	-1.6	46	68.3	-1.0	38	69.3	0.1	39	69.2	-1.2	33	70.4
Panama	55	67.2	0.0	50	67.2	0.2	54	67.0	0.7	54	66.3	1.5	66	64.8	0.7	68	64.1	0.7	71	63.4	0.9	71	62.5
Tayland	43	69.4	1.1	43	68.3	1.2	53	67.1	0.9	55	66.2	2.3	67	63.9	1.5	75	62.4	-0.9	72	63.3	-0.8	61	64.1
Macaristan	62	66.4	1.4	64	65.0	-1.7	55	66.7	0.9	56	65.8	-0.2	58	66.0	-0.8	54	66.8	-0.2	51	67.0	-0.3	48	67.3
Slovakya	60	66.8	1.8	65	65.0	-0.3	59	65.3	-0.4	57	65.7	-0.9	56	66.6	-0.6	50	67.2	0.8	57	66.4	-2.3	42	68.7
Filipinler	70	64.5	0.7	70	63.8	-1.2	61	65.0	-0.6	58	65.6	2.5	70	63.1	0.9	76	62.2	2.1	89	60.1	1.9	97	58.2
Saint Vincent ve Grenadinler	59	66.8	1.0	55	65.8	-1.9	49	67.7	2.5	59	65.2	-3.6	40	68.8	0.8	44	68.0	1.0	52	67.0	0.3	54	66.7
Türkiye	71	64.4	-0.2	68	64.6	-0.8	58	65.4	0.2	60	65.2	3.1	79	62.1	-1.1	70	63.2	-1.7	64	64.9	2.0	69	62.9
Kuveyt	79	63.2	2.4	90	60.8	-1.4	81	62.2	-2.9	61	65.1	2.4	74	62.7	0.2	74	62.5	0.2	76	62.3	-0.8	66	63.1
Saint Lucia	50	68.2	-0.5	38	68.7	1.1	51	67.6	2.6	62	65.0	-5.0	38	70.0	-0.2	35	70.2	-0.5	33	70.7	0.3	32	70.4
Kosta Rika	68	65.8	0.5	61	65.3	-0.3	57	65.6	0.6	63	65.0	-2.4	50	67.4	0.2	51	67.2	0.3	53	66.9	-0.1	49	67.0
Suudi Arabistan	83	62.4	1.7	91	60.7	1.1	98	59.6	-4.8	64	64.4	2.3	78	62.1	0.0	77	62.1	-0.1	77	62.2	1.6	82	60.6
Arnavutluk	57	66.9	0.4	52	66.5	2.0	65	64.5	0.1	65	64.4	-1.5	59	65.9	0.2	63	65.7	-1.2	54	66.9	1.7	58	65.2
El Salvador	90	61.6	-0.2	84	61.8	-1.4	75	63.2	-0.9	66	64.1	-1.0	63	65.1	-0.6	62	65.7	-0.5	59	66.2	-0.5	53	66.7
Dominika	97	60.8	-2.8	72	63.6	-0.9	66	64.5	0.8	67	63.7	-3.3	53	67.0	0.9	61	66.1	0.9	63	65.2	1.3	64	63.9
Azerbaycan	44	69.3	3.9	60	65.4	1.1	67	64.3	0.7	68	63.6	3.4	91	60.2	-0.8	85	61.0	-0.3	81	61.3	1.6	88	59.7	-
İspanya	58	66.9	1.2	57	65.7	0.6	60	65.1	1.5	69	63.6	-4.9	43	68.5	0.9	49	67.6	0.4	49	67.2	-0.8	46	68.0 \|
Meksika	67	66.0	1.3	66	64.7	-0.1	63	64.8	1.2	70	63.6	-1.6	62	65.2	-1.2	59	66.4	-0.4	55	66.8	-0.2	50	67.0	-
Fiji	77	63.4	1.2	81	62.2	0.2	84	62.0	-1.4	71	63.4	4.6	107	58.8	-0.2	98	59.0	0.3	99	58.7	1.5	105	57.2	-
Fransa	64	66.0	2.2	71	63.8	-0.1	71	63.9	0.6	72	63.3	1.0	75	62.3	-0.2	73	62.5	-1.0	70	63.5	-0.6	62	64.1	-
Tonga	107	58.8	1.1	108	57.7	-5.4	76	63.1	0.1	73	63.0	3.4	95	59.6	0.3	95	59.3	1.1	104	58.2	2.2	112	56.0	-
Guatemala	73	64.0	1.4	77	62.6	-0.8	73	63.4	0.4	74	63.0	1.2	82	61.8	1.4	87	60.4	-0.8	83	61.2	1.2	85	60.0	-
Fildişi Sahili	101	59.7	-2.7	78	62.4	0.4	85	62.0	-1.0	75	63.0	3.0	92	60.0	1.5	103	58.5	0.8	107	57.7	3.6	126	54.1	-
Dominik Cumhuriyeti	95	60.9	-0.1	89	61.0	-0.6	89	61.6	-1.3	76	62.9	1.9	88	61.0	0.0	86	61.0	-0.3	80	61.3	1.6	87	59.7	-
Portekiz	56	67.0	1.7	62	65.3	1.9	72	63.4	0.8	77	62.6	-2.5	64	65.1	-0.2	64	65.3	1.8	69	63.5	0.4	67	63.1	-
Namibya	96	60.9	2.2	99	58.7	0.2	103	58.5	-4.0	78	62.5	0.6	81	61.9	2.3	93	59.6	0.2	94	59.4	-0.9	84	60.3	-
İtalya	74	63.8	1.6	80	62.2	-0.3	79	62.5	0.0	79	62.5	1.3	86	61.2	-0.5	80	61.7	0.8	86	60.9	0.3	83	60.6	-
Paraguay	80	63.0	1.2	85	61.8	-0.3	82	62.1	-0.3	80	62.4	0.9	83	61.5	0.4	83	61.1	-0.9	78	62.0	0.9	80	61.1	-
Güney Afrika	106	58.8	0.5	102	58.3	-4.7	77	63.0	0.7	81	62.3	0.4	80	61.9	-0.7	72	62.6	0.1	75	62.5	0.7	74	61.8	-
Umman	75	63.6	2.6	88	61.0	0.0	93	61.0	-1.1	82	62.1	-5.0	52	67.1	0.4	56	66.7	-0.7	48	67.4	-0.7	45	68.1	-
Karadağ	91	61.5	1.0	92	60.5	-3.8	68	64.3	2.3	83	62.0	-2.9	65	64.9	0.2	66	64.7	1.1	68	63.6	1.0	70	62.6	-
Endonezya	54	67.2	1.4	56	65.8	1.6	69	64.2	2.3	84	61.9	2.5	99	59.4	1.3	105	58.1	-0.4	100	58.5	1.6	108	56.9	-
Seyşeller	72	64.3	2.9	87	61.4	-0.2	88	61.6	-0.2	85	61.8	-0.4	76	62.2	4.7	114	57.5	1.3	117	56.2	1.3	124	54.9	-
Fas	78	63.3	0.4	75	62.9	1.0	86	61.9	0.4	86	61.5	0.2	85	61.3	1.2	89	60.1	1.8	103	58.3	-1.3	90	59.6	-
Trinidad ve Tobago	109	58.3	1.3	112	57.0	-0.7	112	57.7	-3.5	87	61.2	-1.7	73	62.9	-1.2	67	64.1	1.4	73	62.7	0.4	72	62.3	-
Esvatini	131	55.3	0.6	132	54.7	-1.2	123	55.9	-5.2	88	61.1	1.4	94	59.7	-0.2	91	59.9	-1.3	82	61.2	4.0	104	57.2	-
Kırgızistan	81	62.9	0.6	79	62.3	-0.5	78	62.8	1.7	89	61.1	1.5	96	59.6	-1.7	82	61.3	0.2	85	61.1	1.5	89	59.6	-
Bahamalar	69	64.5	1.6	76	62.9	-0.4	74	63.3	2.2	90	61.1	-9.8	31	70.9	2.2	41	68.7	-1.1	36	69.8	-0.3	35	70.1	-
Uganda	102	59.5	-0.2	95	59.7	-2.3	83	62.0	1.1	91	60.9	1.6	102	59.3	-0.4	92	59.7	-0.2	91	59.9	-1.2	79	61.1	-
Bosna-Hersek	82	62.6	0.7	83	61.9	0.5	91	61.4	1.2	92	60.2	1.6	108	58.6	-0.4	97	59.0	0.6	101	58.4	1.1	103	57.3	-
Burkina Faso	117	56.7	-2.7	96	59.4	-0.6	95	60.0	0.4	93	59.6	0.5	104	59.1	0.5	102	58.6	-0.3	98	58.9	-1.0	86	59.9	-
Kamboçya	113	57.3	-0.5	105	57.8	-0.9	101	58.7	-0.8	94	59.5	1.6	112	57.9	0.4	110	57.5	0.1	108	57.4	-1.1	95	58.5	-
Hırvatistan	84	62.2	0.8	86	61.4	0.4	92	61.0	1.6	95	59.4	0.3	103	59.1	-2.4	81	61.5	1.1	87	60.4	-0.9	78	61.3	-
Benin	133	55.2	-0.1	127	55.3	-1.4	120	56.7	-2.5	96	59.2	-0.1	101	59.3	0.5	99	58.8	1.7	113	57.1	-0.5	101	57.6	-
Slovenya	52	67.8	2.3	58	65.5	0.7	64	64.8	5.6	97	59.2	-1.4	90	60.6	0.3	88	60.3	-2.4	74	62.7	1.0	76	61.7	-
Nikaragua	115	57.2	-0.5	107	57.7	-1.2	100	58.9	-0.3	98	59.2	0.6	109	58.6	1.0	108	57.6	-0.8	102	58.4	1.8	110	56.6	-
Sırbistan	65	66.0	2.1	69	63.9	1.4	80	62.5	3.6	99	58.9	-3.2	77	62.1	2.1	90	60.0	0.6	95	59.4	0.8	94	58.6	-
Honduras	93	61.1	0.9	93	60.2	-0.4	94	60.6	1.8	100	58.8	1.1	113	57.7	0.3	116	57.4	0.3	112	57.1	-1.3	96	58.4	-
Belize	111	57.4	2.0	123	55.4	-1.7	116	57.1	-1.5	101	58.6	1.2	118	57.4	0.6	117	56.8	0.1	115	56.7	-0.6	102	57.3	-
Mali	126	55.9	-2.2	103	58.1	0.5	113	57.6	-1.0	102	58.6	2.1	121	56.5	0.1	119	56.4	0.9	122	55.5	-0.9	111	56.4	-
Gabon	118	56.7	0.4	118	56.3	-1.7	109	58.0	-0.6	103	58.6	-0.4	105	59.0	0.7	104	58.3	0.5	105	57.8	0.0	99	57.8	-
Belarus	88	61.7	3.8	104	57.9	-0.2	108	58.1	-0.5	104	58.6	9.8	157	48.8	-1.0	153	49.8	-0.3	150	50.1	2.1	154	48.0	-
Tanzanya	89	61.7	1.5	94	60.2	0.3	97	59.9	1.3	105	58.6	0.1	110	58.5	1.0	109	57.5	-0.3	106	57.8	-0.1	98	57.9	-
Guyana	124	56.2	-0.6	113	56.8	-1.9	102	58.7	0.2	106	58.5	3.1	127	55.4	-0.1	123	55.5	-0.2	121	55.7	1.9	129	53.8	-
Bhutan	85	62.1	-0.8	74	62.9	1.1	87	61.8	3.4	107	58.4	-1.1	97	59.5	2.1	115	57.4	0.7	116	56.7	1.7	122	55.0	-
Samoa	86	62.1	-0.1	82	62.2	0.7	90	61.5	3.1	108	58.4	-5.1	69	63.5	1.6	78	61.9	0.8	84	61.1	4.0	106	57.1	-
Tacikistan	155	52.2	-3.4	122	55.6	-2.7	106	58.3	0.1	109	58.2	6.9	149	51.3	-1.4	140	52.7	0.7	139	52.0	-1.4	131	53.4	-
Moldova	87	62.0	2.9	97	59.1	0.7	105	58.4	0.4	110	58.0	0.6	117	57.4	-0.1	111	57.5	0.2	110	57.3	1.8	115	55.5	-
Çin	103	59.5	1.1	100	58.4	0.6	110	57.8	0.4	111	57.4	5.4	144	52.0	-0.7	139	52.7	0.2	137	52.5	0.6	136	51.9	-
Sri Lanka	112	57.4	1.0	115	56.4	-1.4	111	57.8	0.4	112	57.4	-2.5	93	59.9	1.3	101	58.6	-1.4	90	60.0	-0.7	81	60.7	-
Madagaskar	99	60.5	3.9	114	56.6	-0.2	119	56.8	-0.6	113	57.4	-3.7	87	61.1	-0.6	79	61.7	0.0	79	61.7	-0.3	73	62.0	-
Rusya	94	61.0	2.1	98	58.9	0.7	107	58.2	1.1	114	57.1	6.5	153	50.6	-1.5	143	52.1	0.2	140	51.9	0.8	139	51.1	-
Nijerya	116	57.2	-0.1	111	57.3	-1.2	104	58.5	1.4	115	57.1	-0.4	116	57.5	1.9	120	55.6	1.3	129	54.3	-0.8	120	55.1	-
Yeşil Burun Adaları	76	63.6	0.5	73	63.1	3.1	96	60.0	3.1	116	56.9	-9.6	57	66.5	0.1	60	66.4	0.3	60	66.1	2.4	65	63.7	-
Kongo DC	162	49.5	-0.8	157	50.3	-1.8	147	52.1	-4.3	117	56.4	10.0	163	46.4	1.4	168	45.0	4.4	172	40.6	1.0	171	39.6	-
Gana	104	59.4	1.9	109	57.5	1.5	122	56.0	-0.2	118	56.2	-6.8	72	63.0	0.0	71	63.0	-1.2	66	64.2	2.9	77	61.3	-
Gine-Bissau	148	53.3	-0.7	135	54.0	-2.9	118	56.9	0.8	119	56.1	4.3	145	51.8	-0.2	145	52.0	0.7	143	51.3	0.2	138	51.1	-
Senegal	110	58.0	1.7	117	56.3	0.6	126	55.7	-0.2	120	55.9	-2.2	111	58.1	0.3	106	57.8	2.4	125	55.4	-0.1	116	55.5	-
Komorlar	143	53.7	-1.7	124	55.4	-0.8	121	56.2	0.4	121	55.8	3.4	141	52.4	0.3	142	52.1	0.7	142	51.4	3.9	157	47.5	-
Zambiya	147	53.5	-0.1	138	53.6	-0.7	132	54.3	-1.5	122	55.8	-3.0	106	58.8	0.1	100	58.7	-1.7	88	60.4	1.7	93	58.7	-
Tunus	128	55.8	0.4	125	55.4	-3.5	99	58.9	3.2	123	55.7	-1.9	114	57.6	-0.1	107	57.7	0.4	109	57.3	0.3	107	57.0	-
São Tomé ve Príncipe	125	56.2	2.2	134	54.0	0.4	137	53.6	-1.8	124	55.4	-1.3	120	56.7	3.4	136	53.3	4.5	157	48.8	0.8	153	48.0	-
Nepal	139	54.2	0.4	136	53.8	-0.3	133	54.1	-1.0	125	55.1	4.2	151	50.9	-0.4	152	51.3	1.2	149	50.1	-0.3	141	50.4	-
Solomon Adaları	150	52.9	-1.7	133	54.6	-2.9	114	57.5	2.5	126	55.0	8.0	161	47.0	0.0	159	47.0	0.8	165	46.2	1.2	165	45.0	-
Yunanistan	100	59.9	2.2	106	57.7	0.4	115	57.3	2.3	127	55.0	1.8	138	53.2	-0.8	130	54.0	-1.7	119	55.7	0.3	117	55.4	-
Bangladeş	122	56.4	0.8	121	55.6	0.5	128	55.1	0.1	128	55.0	1.7	137	53.3	-0.6	131	53.9	-0.2	131	54.1	1.5	132	52.6	-
Moğolistan	127	55.9	0.5	126	55.4	-0.3	125	55.7	0.9	129	54.8	-4.6	100	59.4	0.2	96	59.2	0.3	97	58.9	-2.8	75	61.7	-
Barbados	92	61.4	-3.3	67	64.7	7.7	117	57.0	2.5	130	54.5	-13.8	45	68.3	0.4	46	67.9	-0.4	45	68.3	-1.0	39	69.3	-
Moritanya	130	55.3	-0.4	119	55.7	1.7	134	54.0	-0.4	131	54.4	-0.4	128	54.8	1.5	135	53.3	0.1	134	53.2	0.9	134	52.3	-
Mikronezya Federal Devletleri	156	52.0	0.1	149	51.9	-0.4	143	52.3	-1.8	132	54.1	2.3	147	51.8	2.2	154	49.6	-0.2	153	49.8	-0.3	143	50.1	-
Laos	129	55.5	-1.9	110	57.4	3.8	138	53.6	-0.4	133	54.0	4.2	155	49.8	-1.6	150	51.4	0.2	144	51.2	1.1	144	50.1	-
Lesotho	138	54.5	1.4	142	53.1	-0.8	136	53.9	0.0	134	53.9	3.3	152	50.6	1.0	155	49.6	0.1	154	49.5	1.6	155	47.9	-
Kenya	132	55.3	0.2	130	55.1	0.4	129	54.7	1.2	135	53.5	-4.0	115	57.5	1.9	122	55.6	-1.5	111	57.1	1.2	114	55.9	-
Gambiya	123	56.3	3.9	146	52.4	0.1	145	52.3	-1.1	136	53.4	-3.7	119	57.1	-0.4	113	57.5	-2.0	92	59.5	0.7	92	58.8	-
Lübnan	157	51.7	0.6	154	51.1	-2.1	140	53.2	-0.1	137	53.3	-6.2	98	59.5	0.2	94	59.3	-0.1	96	59.4	-0.1	91	59.5	-
Togo	140	54.1	3.8	158	50.3	2.5	168	47.8	-5.4	138	53.2	-0.4	135	53.6	0.1	138	53.0	3.1	152	49.9	1.1	150	48.8	-
Burundi	166	49.0	0.1	162	48.9	-2.0	157	50.9	-2.3	139	53.2	-0.7	133	53.9	0.2	132	53.7	2.3	141	51.4	2.4	148	49.0	-
Brezilya	144	53.7	1.8	150	51.9	0.5	153	51.4	-1.5	140	52.9	-3.6	122	56.5	-0.1	118	56.6	-0.3	114	56.9	-0.8	100	57.7	-
Pakistan	135	54.8	-0.2	131	55.0	0.6	131	54.4	1.6	141	52.8	-3.1	126	55.9	0.3	121	55.6	0.4	126	55.2	0.1	121	55.1	-
Etiyopya	146	53.6	0.0	137	53.6	0.8	142	52.8	0.1	142	52.7	1.2	148	51.5	0.0	149	51.5	1.5	151	50.0	0.6	146	49.4	-
Hindistan	120	56.5	1.3	129	55.2	0.7	130	54.5	1.9	143	52.6	-3.6	123	56.2	1.6	128	54.6	-1.1	120	55.7	0.5	119	55.2	-
Mısır	142	54.0	1.5	144	52.5	-0.9	139	53.4	0.8	144	52.6	-3.4	125	56.0	0.8	124	55.2	2.3	135	52.9	-1.9	125	54.8	-
Sierra Leone	168	48.0	0.5	167	47.5	-4.3	151	51.8	-0.8	145	52.6	0.3	142	52.3	0.6	147	51.7	1.2	148	50.5	2.2	151	48.3	-
Myanmar	141	54.0	0.4	139	53.6	-0.3	135	53.9	1.4	146	52.5	3.8	158	48.7	1.8	161	46.9	0.4	162	46.5	7.3	172	39.2	-
Vietnam	105	58.8	3.5	128	55.3	2.2	141	53.1	0.7	147	52.4	-1.6	131	54.0	2.3	148	51.7	0.9	147	50.8	-0.2	140	51.0	-
Özbekistan	114	57.2	3.9	140	53.3	1.8	152	51.5	-0.8	148	52.3	6.3	166	46.0	-1.0	160	47.0	0.5	163	46.5	0.5	162	46.0	-
Malavi	152	52.8	1.4	153	51.4	-0.6	148	52.0	-0.2	149	52.2	0.4	146	51.8	-3.0	126	54.8	-0.6	124	55.4	0.1	118	55.3	-
Kamerun	145	53.6	1.2	145	52.4	0.5	149	51.9	0.1	150	51.8	-2.4	130	54.2	2.3	146	51.9	-0.7	136	52.6	0.3	133	52.3	-
Orta Afrika Cumhuriyeti	159	50.7	1.6	161	49.1	-0.1	163	49.2	-2.6	151	51.8	6.6	168	45.2	-0.7	166	45.9	-0.8	161	46.7	-3.7	142	50.4	-
Papua Yeni Gine	108	58.4	0.0	101	58.4	2.7	127	55.7	4.8	152	50.9	-2.3	140	53.2	0.1	137	53.1	-0.8	132	53.9	0.3	130	53.6	-
Kiribati	172	45.2	-2.1	168	47.3	-3.5	159	50.8	-0.1	153	50.9	4.7	165	46.2	-0.2	164	46.4	0.1	164	46.3	0.4	163	45.9	-
Nijer	137	54.7	3.1	151	51.6	2.1	160	49.5	-1.3	154	50.8	-3.5	129	54.3	-0.3	127	54.6	-0.5	127	55.1	1.2	128	53.9	-
İran	164	49.2	-1.9	155	51.1	0.2	156	50.9	0.4	155	50.5	7.0	171	43.5	1.7	171	41.8	1.5	173	40.3	-2.9	168	43.2	-
Arjantin	149	53.1	0.9	148	52.2	-0.1	144	52.3	1.9	156	50.4	6.6	169	43.8	-0.3	169	44.1	-0.5	166	44.6	-2.1	160	46.7	-
Maldivler	119	56.5	3.3	141	53.2	2.1	155	51.1	0.8	157	50.3	-3.6	132	53.9	0.5	134	53.4	2.4	145	51.0	2.0	149	49.0	-
Mozambik	160	50.5	1.9	163	48.6	2.3	170	46.3	-3.6	158	49.9	-3.3	139	53.2	-1.6	125	54.8	-0.2	128	55.0	0	123	55.0	-
Haiti	153	52.3	-0.4	143	52.7	-3.1	124	55.8	6.2	159	49.6	-1.7	150	51.3	0.0	151	51.3	2.4	156	48.9	0.8	152	48.1	-
Ekvador	158	51.3	4.4	170	46.9	-1.6	165	48.5	-0.8	160	49.3	0.7	159	48.6	-0.6	156	49.2	1.2	159	48.0	1.1	159	46.9	-
Liberya	165	49.0	-0.7	160	49.7	-1.2	158	50.9	1.8	161	49.1	-3.1	143	52.2	-0.5	141	52.7	0.3	138	52.4	3.1	147	49.3	-
Çad	161	50.2	0.3	159	49.9	0.6	162	49.3	0.3	162	49.0	2.7	164	46.3	0.4	165	45.9	1.4	167	44.5	-0.7	164	45.2	-
Sudan	173	45.0	-2.7	166	47.7	-1.7	161	49.4	0.6	164	48.8	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Angola	154	52.2	1.6	156	50.6	2.0	164	48.6	0.1	165	48.5	-0.4	156	48.9	1.0	158	47.9	0.2	160	47.7	0.4	158	47.3	-
Ukrayna	134	54.9	2.6	147	52.3	0.4	150	51.9	3.8	166	48.1	1.3	162	46.8	-0.1	162	46.9	-2.4	155	49.3	3.0	161	46.3	-
Surinam	163	49.5	1.4	165	48.1	0.0	166	48.1	0.1	167	48.0	-5.8	134	53.8	-0.4	129	54.2	0.0	130	54.2	2.2	135	52.0	-
Bolivya	175	42.8	0.5	173	42.3	-1.8	173	44.1	-3.6	168	47.7	0.3	160	47.4	0.6	163	46.8	-1.6	158	48.4	0.5	156	47.9	-
Gine	121	56.5	0.8	120	55.7	3.5	146	52.2	4.6	169	47.6	-5.7	136	53.3	1.2	144	52.1	-1.4	133	53.5	2.3	137	51.2	-
Türkmenistan	170	46.5	-1.9	164	48.4	1.3	169	47.1	-0.3	170	47.4	5.5	174	41.9	0.5	172	41.4	-0.8	171	42.2	-0.4	169	42.6	-
Cibuti	151	52.9	5.8	169	47.1	2.0	171	45.1	-1.6	171	46.7	-9.3	124	56.0	-1.5	112	57.5	1.6	118	55.9	2.0	127	53.9	-
Cezayir	169	46.9	0.7	171	46.2	1.5	172	44.7	-1.8	172	46.5	-3.6	154	50.1	1.2	157	48.9	-1.9	146	50.8	1.2	145	49.6	-
Doğu Timor	171	45.9	1.7	172	44.2	-3.9	167	48.1	1.8	173	46.3	0.5	167	45.8	0.3	167	45.5	2.3	170	43.2	-0.5	166	43.7	-
Ekvator Ginesi	167	48.3	7.3	174	41.0	-1.0	175	42.0	-3.0	174	45.0	1.3	170	43.7	3.3	173	40.4	-4.0	168	44.4	2.1	170	42.3	-
Zimbabve	174	43.1	2.7	175	40.4	-3.6	174	44.0	0.0	175	44.0	5.8	175	38.2	0.6	175	37.6	2.1	176	35.5	6.9	175	28.6	-
Eritre	177	38.5	-0.4	177	38.9	-2.8	176	41.7	-0.5	176	42.2	-0.5	173	42.7	3.8	174	38.9	0.4	174	38.5	2.2	173	36.3	-
Kongo Cumhuriyeti	176	41.8	2.1	176	39.7	0.8	177	38.9	-1.1	177	40.0	-2.8	172	42.8	0.1	170	42.7	-1.0	169	43.7	0.2	167	43.5	-
Küba	178	26.9	-0.9	178	27.8	-4.1	178	31.9	-2.0	178	33.9	4.1	177	29.8	0.2	177	29.6	0.9	177	28.7	0.2	176	28.5	-
Venezuela	179	25.2	-0.7	179	25.9	0.7	179	25.2	-1.8	179	27.0	-6.7	176	33.7	-0.6	176	34.3	-2.0	175	36.3	0.2	174	36.1	-
Kuzey Kore	180	4.2	-1.7	180	5.9	0.1	180	5.8	0.9	180	4.9	2.6	178	2.3	1.0	178	1.3	0.3	178	1.0	-0.5	177	1.5	-
Yemen	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	133	53.7	-1.8	123	55.5	-0.4	113	55.9

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Executive Summary" (PDF). Index of Economic Freedom. 15 Ocak 2008. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ William Beach, Time Kane (15 Ocak 2008). "Methodology; Measuring the 10 Economic Freedoms" (PDF). Index of Economic Freedom. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ "2021 Index of Economic Freedom | The Heritage Foundation". www.heritage.org. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.
^ Mary Anastasia O'Grady (15 Ocak 2008). "The Real Key to Development". Wall Street Journal. 8 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ Carl J. Schramm (15 January 2008). "Chapter 1 Economic Fluidity: A Crucial Dimension of Economic Freedom" (PDF). The Heritage Foundation. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ "In Pursuit of Happiness Research: Is It Reliable? What Does It Imply for Policy?" 19 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Will Wilkinson, The Cato institute, Policy Analysis No. 590, 11 April 2007
^ Ovaska Tomi, Takashima Ryo (2006). "Economic policy and the level of self-perceived well-being: An international comparison". The Journal of Socio-Economics. 35 (2). ss. 308-325. doi:10.1016/j.socec.2005.11.054.
^ More Freedom = More Happiness 29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Public Issues, Libertad Desarrollo, No. 750, 23 January 2006, ISSN 0717-1528
^ "Chapter2: Economic Freedom and Peace" 16 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erik Gartzke, in Economic Freedom of the World: 2005 Annual Report, James Gwartney and Robert Lawson, Fraser Institute, 30 August 2005
^ Barry Wood (15 Ocak 2008). "Economic Freedom Holding Steady, 14th Index of Economic Freedom Shows". PR Newswire. 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ ^a ^b ^c ^d "Executive Highlights" (PDF). The Heritage Foundation. The Heritage Foundation. 2011. 19 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Şubat 2011.
^ Ed Feulner (22 January 2008). "Football and economic freedom". IndyStar. 19 March 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ Miller, Terry (2011). "The Limits of Government" (PDF). Heritage.org. The Heritage Foundation. s. 13. 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2011.
^ ^a ^b "Global economic freedom dipped last year, annual survey says; Hong Kong remains world's freest". Washington Post. Associated Press. 12 Ocak 2012. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ Edwin Feulner (17 Ocak 2012). "Still in top 10, but falling fast". The Washington Times. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
^ Edwin J. Feulner (12 Ocak 2012). "A Step Backward for Economic Freedom in 2012". The Wall Street Journal. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
^ Adrian Karatnycky. Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Transaction Publishers. 2001. 978-0-7658-0101-2. p. 11
^ "Report on the Criteria and Methodology for Determining the Eligibility of Candidate Countries for Millennium Challenge Account Assistance during Fiscal Year 2008" (PDF). Millennium Challenge Corporation. 1 Eylül 2007. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
^ The End of Poverty: Economic Possibilities for our Time 11 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Jeffrey Sachs, Penguin Books, 2005, 1-59420-045-9, pp. 320–321.
^ "UAE challenges its economic freedom ranking in paper by Heritage Foundation". Business Intelligence Middle East. 31 Ocak 2008. 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2008.
^ Stefan Karlsson (21 January 2005). "The Failings of the Economic Freedom Index". Mises Daily. Ludwig von Mises Institute. 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 April 2008.
^ "Free, Free at Last" 20 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., John Miller, Dollars and Sense, No. 258, March/April 2005
^ "Laissez-faire Olympics, an LBO special report" 30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Left Business Observer, 26 March 2005
^ "Country Rankings: World & Global Economy Rankings on Economic Freedom". www.heritage.org. 21 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024.
^ "2020 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
^ "2019 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
^ "2018 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
^ "2017 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017.
^ "2016 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.
^ "2015 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2015.
^ "2014 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2014.
^ "2017 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.

[1] "Executive Summary" (PDF). Index of Economic Freedom. 15 Ocak 2008. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[freedom-2] William Beach, Time Kane (15 Ocak 2008). "Methodology; Measuring the 10 Economic Freedoms" (PDF). Index of Economic Freedom. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[3] "2021 Index of Economic Freedom | The Heritage Foundation". www.heritage.org. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.

[4] Mary Anastasia O'Grady (15 Ocak 2008). "The Real Key to Development". Wall Street Journal. 8 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[5] Carl J. Schramm (15 January 2008). "Chapter 1 Economic Fluidity: A Crucial Dimension of Economic Freedom" (PDF). The Heritage Foundation. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[6] "In Pursuit of Happiness Research: Is It Reliable? What Does It Imply for Policy?" 19 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Will Wilkinson, The Cato institute, Policy Analysis No. 590, 11 April 2007

[7] Ovaska Tomi, Takashima Ryo (2006). "Economic policy and the level of self-perceived well-being: An international comparison". The Journal of Socio-Economics. 35 (2). ss. 308-325. doi:10.1016/j.socec.2005.11.054.

[8] More Freedom = More Happiness 29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Public Issues, Libertad Desarrollo, No. 750, 23 January 2006, ISSN 0717-1528

[9] "Chapter2: Economic Freedom and Peace" 16 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erik Gartzke, in Economic Freedom of the World: 2005 Annual Report, James Gwartney and Robert Lawson, Fraser Institute, 30 August 2005

[10] Barry Wood (15 Ocak 2008). "Economic Freedom Holding Steady, 14th Index of Economic Freedom Shows". PR Newswire. 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[Exec11-11] "Executive Highlights" (PDF). The Heritage Foundation. The Heritage Foundation. 2011. 19 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Şubat 2011.

[12] Ed Feulner (22 January 2008). "Football and economic freedom". IndyStar. 19 March 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[13] Miller, Terry (2011). "The Limits of Government" (PDF). Heritage.org. The Heritage Foundation. s. 13. 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2011.

[APJan12-14] "Global economic freedom dipped last year, annual survey says; Hong Kong remains world's freest". Washington Post. Associated Press. 12 Ocak 2012. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[15] Edwin Feulner (17 Ocak 2012). "Still in top 10, but falling fast". The Washington Times. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.

[16] Edwin J. Feulner (12 Ocak 2012). "A Step Backward for Economic Freedom in 2012". The Wall Street Journal. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.

[17] Adrian Karatnycky. Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Transaction Publishers. 2001. 978-0-7658-0101-2. p. 11

[18] "Report on the Criteria and Methodology for Determining the Eligibility of Candidate Countries for Millennium Challenge Account Assistance during Fiscal Year 2008" (PDF). Millennium Challenge Corporation. 1 Eylül 2007. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.

[19] The End of Poverty: Economic Possibilities for our Time 11 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Jeffrey Sachs, Penguin Books, 2005, 1-59420-045-9, pp. 320–321.

[20] "UAE challenges its economic freedom ranking in paper by Heritage Foundation". Business Intelligence Middle East. 31 Ocak 2008. 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2008.

[21] Stefan Karlsson (21 January 2005). "The Failings of the Economic Freedom Index". Mises Daily. Ludwig von Mises Institute. 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 April 2008.

[22] "Free, Free at Last" 20 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., John Miller, Dollars and Sense, No. 258, March/April 2005

[23] "Laissez-faire Olympics, an LBO special report" 30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Left Business Observer, 26 March 2005

[24] "Country Rankings: World & Global Economy Rankings on Economic Freedom". www.heritage.org. 21 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024.

[25] "2020 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.

[26] "2019 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.

[27] "2018 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.

[28] "2017 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017.

[29] "2016 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.

[30] "2015 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2015.

[31] "2014 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2014.

[32] "2017 IEF (XLS) table download". The Heritage Foundation. 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

Ekonomik Özgürlük Endeksi nedir?, Ekonomik Özgürlük Endeksi anlamı nedir?, Ekonomik Özgürlük Endeksi ne demektir?