Memeli sınıflandırması

Mammalia (Memeliler), Chordata (Omurgalılar) şubesi içinde yer alan bir hayvan sınıfıdır. Carl Linnaeus'un ilk olarak bu sınıfı tanımlamasından beri memeli sınıflandırması çeşitli gözden geçirmeden geçmiştir. Evrensel olarak kabul edilen bir sınıflandırma sistemi yoktur; McKenna & Bell (1997) ile Wilson & Reader (2005) son zamanlarda yararlı özetle sunmuşlardır.^[1] Linnaeus ve diğerlerinin öne sürdüğü fikirlerin çoğu artık günümüz taksonomistleri tarafından tamamen terkedilmiştir; bunların arasında yarasaların kuşlarla akraba oldukları ya da insanların diğer yaşayan varlıklardan farklı bir grup oluşturduğu fikirleri de bulunmaktadır.^[2] Memeli takımları arasındaki ilişkileri tanımlayan birbirinden farklı fikirler çatışmaya devam etmekte ve bu konuda yeni çalışmalar sürmektedir. Son zamanların en önemli gelişmesi kladistik düşüncenin tüm taksonomik tanımlamaların monofiletik grupları tanımlamasını sağlamak olmuştur. Moleküler filojeninin sonuçları neticesinde bu alan son zamanlarda ilgi çekmiş ve değişikliğe uğramaya başlamıştır.

George Gaylord Simpson'ın 1945 yılından kalma memelilerin kökeninin bir sistematiğini ortaya koyan klasik eseri Principles of Classification and a Classification of Mammals (Sınıflandırma Prensipleri ve Memelilerin Bir Sınıflandırması) adlı taksonomik metin 20. yüzyılın sonuna kadar evrensel olarak okutuldu.

Simpson'ın 1945 yılın sınıflandırmasından beri paleontolojik kayıtlar yeniden değerlendirildi ve aradan geçen yıllarda sistematiğin teorik temelleri üzerine çok sayıda tartışma yapıldı ve kısmen kladistik kavramı sayesinde ilerleme kaydedildi. Saha çalışmaları Simpson'ın sınıflandırmasının miadını doldurmasına neden olduysa da memelilerin resmî sınıflandırmasına en yakın sınıflandırma olarak kalmaya devam etti. Memeli cinsleri ve türleri hakkında daha detaylı bilgi için eteneliler listesi ile ilkel memeliler ve keseliler listesine bakınız.

Etenelilerin moleküler sınıflandırması[değiştir | kaynağı değiştir]

21. yüzyılın başlarında moleküler sistemcilerin DNA analizi üzerine moleküler incelemeleri memeli familyaları arasında yeni ilişkileri ortaya çıkardı. Moleküler incelemeler üzerine şekillendirilen sınıflandırma sistemleri eteneli memeliler için Kretase Dönemi'nde ilk ortak atalardan ayrılmış üç ana grubu ortaya çıkarmıştır: Afrotheria, Xenarthra ve Boreotheria.^[3]

Bu üç grup arasındaki ilişkiler tartışma konusudur ve farklı hipotezlerde her üçü de ayrı ayrı bazal olarak önerilmiştir.^[3]^[4]

Onlarca milyon yıl süren göreceli tecritten sonra Afrika-Arabistan Avrasya ile çarpışması ve Panama Kıstağının oluşmasıyla Güney Amerika ile Kuzey Amerika bağlanması günümüzde görülen memeli dağılımını kolaylaştırdı. Yarasalar ve Murinae alt familyasında yer alan kemiriciler dışında hiçbir eteneli memeli ilk insanların 50.000 yıl kadar önce gelmelerine kadar Avustralasya'ya ulaşmamıştır.

Yine de bu moleküler sonuçların asıl olarak morfolojik verilere yansımaması sonucu hâlâ tartışmalıdır ve dolayısıyla birçok sistematikçi tarafından kabul görmemektedir. Yine fosil taksonların buna dâhil olmadığını ve çoğu durumda da dâhil olamayacağını belirtmek gerekir. Her ne kadar Mylodon cinsi tembel hayvanlar ve Neandertal insanı Homo neanderthalensis gibi tarih öncesi memelilerden DNA bulunabildiği durumlar olsa bile, fosiller genellikle yalnızca morfolojik analizlerde kullanılabilmektedir.

Büyük karıncayiyen (*Myrmecophaga tridactyla*), en yakın akrabası maymunlara benzeyen tembel hayvanlar ile birlikte dişsiz memeliler takımını oluşturur.

Aşağıda bulunan taksonomi yalnızca yaşayan plasentalıları yanı Eutheria infra sınıfını içerir:

Atlantogenata[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrotheria[değiştir | kaynağı değiştir]

Klad Afroinsectiphilia
- Takım Macroscelidea
  - Familya Macroscelididae: (20 tür)^[5]
- Takım Afrosoricida
  - Familya Tenrecidae: (31 tür)^[6]
  - Familya Potamogalidae: (3 tür)^[7]
  - Familya Chrysochloridae: (21 tür)
- Takım Tubulidentata
  - Familya Orycteropodidae: (1 tür)
Klad Paenungulata
- Takım Proboscidea
  - Familya Elephantidae: (3 tür)
- Takım Hyracoidea
  - Familya Procaviidae: (4 tür)
- Takım Sirenia
  - Familya Dugongidae: (1 tür)
  - Familya Trichechidae: (3 tür)

Xenarthra[değiştir | kaynağı değiştir]

Takım Cingulata^[8]
- Familya Chlamyphoridae: (14 tür)
- Familya Dasypodidae: (7 tür)
Takım Pilosa (=Dasypoda)^[8]
- Alt takım Vermilingua
  - Familya Cyclopedidae: (1 tür)
  - Familya Myrmecophagidae: (3 tür)
- Alt takım Folivora
  - Familya Choloepodidae: (2 tür)
  - Familya Bradypodidae: (4 tür)

Boreoeutheria[değiştir | kaynağı değiştir]

Euarchontoglires[değiştir | kaynağı değiştir]

Üst takım Euarchonta
- Takım Scandentia
  - Familya Ptilocercidae (1 tür)
  - Familya Tupaiidae: (19 tür)
- Klad Primatomorpha
  - Takım Dermoptera
    - Familya Cynocephalidae: (2 tür)
  - Takım Primates
    - Familya Cheirogaleidae: (32 tür)
    - Familya Lemuridae: (22 tür)
    - Familya Lepilemuridae: (26 tür)
    - Familya Indriidae: (19 tür)
    - Familya Daubentoniidae: (1 tür)
    - Familya Lorisidae: (9 tür)
    - Familya Galagidae: (19 tür)
    - Familya Tarsiidae: (9 tür)
    - Familya Callitrichidae: (41 tür)
    - Familya Cebidae: (14 tür)
    - Familya Cercopithecidae: (137 tür)
    - Familya Hylobatidae: (14 tür)
    - Familya Hominidae: (8 tür)
Üst takım Glires
- Takım Lagomorpha
  - Familya Leporidae: (60 tür)
  - Familya Ochotonidae: (30 tür)
- Takım Rodentia
  - Alt takım Castorimorpha
    - Familya Castoridae: (2 tür)
    - Familya Geomyidae: (yaklaşık 35 tür)
    - Familya Heteromyidae: (yaklaşık 59 tür)
  - Alt takım Myomorpha
    - Familya Dipodidae
    - Familya Zapodidae
    - Familya Sicistidae
    - Familya Platacanthomyidae
    - Familya Spalacidae
    - Familya Calomyscidae
    - Familya Nesomyidae
    - Familya Cricetidae
    - Familya Muridae
  - Alt takım Anomaluromorpha
    - Familya Anomaluridae
    - Familya Pedetidae
  - Alt takım Hystricomorpha
    - Familya Ctenodactylidae
    - Familya Diatomyidae
    - Familya Hystricidae: (11 tür)
    - Familya Bathyergidae
    - Familya Petromuridae: (1 tür)
    - Familya Thryonomyidae
    - Familya Erethizontidae: (19 tür)
    - Familya Chinchillidae
    - Familya Dinomyidae
    - Familya Caviidae: (18 tür)
    - Familya Dasyproctidae
    - Familya Cuniculidae
    - Familya Ctenomyidae
    - Familya Octodontidae
    - Familya Abrocomidae
    - Familya Echimyidae
    - Familya Capromyidae
    - Familya Heptaxodontidae (yakın geçmişte soyu tükendi)
    - Familya Myocastoridae
  - Alt takım Sciuromorpha
    - Familya Aplodontiidae: (1 tür)
    - Familya Sciuridae
    - Familya Gliridae

Laurasiatheria[değiştir | kaynağı değiştir]

Takım Eulipotyphla
- Familya Solenodontidae
- Familya Nesophontidae (yakın geçmişte soyu tükendi)
- Familya Soricidae
- Familya Talpidae
- Familya Erinaceidae
- Familya Galericidae
Büyük takım Chiroptera
- Takım Chiroptera
  - Alt takım Yinpterochiroptera
    - Familya Pteropodidae
    - Familya Hipposideridae
    - Familya Rhinolophidae
    - Familya Rhinopomatidae
    - Familya Craseonycteridae
    - Familya Megadermatidae
  - Alt takım Yangochiroptera
    - Familya Emballonuridae
    - Familya Nycteridae
    - Familya Mystacinidae
    - Familya Thyropteridae
    - Familya Furipteridae
    - Familya Noctilionidae
    - Familya Mormoopidae
    - Familya Phyllostomidae
    - Familya Myzopodidae
    - Familya Natalidae
    - Familya Molossidae
    - Familya Miniopteridae
    - Familya Cistugidae
    - Familya Vespertilionidae
Büyük takım Ferae
- Takım Pholidota
  - Familya Manidae
- Takım Carnivora
  - Alt takım Feliformia
    - Familya Nandiniidae
    - Familya Prionodontidae
    - Familya Felidae
    - Familya Viverridae
    - Familya Herpestidae
    - Familya Eupleridae
    - Familya Hyaenidae
  - Alt takım Caniformia
    - Familya Canidae
    - Familya Ursidae
    - Familya Otariidae
    - Familya Odobenidae
    - Familya Phocidae
    - Familya Ailuridae
    - Familya Mephitidae
    - Familya Mustelidae
    - Familya Procyonidae
Büyük takım Ungulata
- Takım Perissodactyla
  - Familya Equidae
  - Familya Tapiridae
  - Familya Rhinocerotidae
- Takım Artiodactyla (artık Cetacea üyelerini de içerir)
  - Alt takım Suiformes
    - Familya Suidae
    - Familya Tayassuidae
  - Alt takım Tylopoda
    - Familya Camelidae
  - Alt takım Ruminantia
    - Familya Tragulidae
    - Familya Antilocapridae
    - Familya Giraffidae
    - Familya Cervidae
    - Familya Moschidae
    - Familya Bovidae
  - Alt takım Whippomorpha
    - Familya Hippopotamidae
    - İnfra takım Cetacea
      - Parvo takım Mysticeti
        Familya Balaenopteridae
        
        Familya Balaenidae
        
        Familya Eschrichtiidae
        
        Familya Neobalaenidae
      - Parvo takım Odontoceti
        Familya Delphinidae
        
        Familya Monodontidae
        
        Familya Phocoenidae
        
        Familya Physeteridae
        
        Familya Kogiidae
        
        Familya Platanistidae
        
        Familya Iniidae
        
        Familya Pontoporiidae
        
        Familya Lipotidae
        
        Familya Ziphiidae

Standart ders kitabı sınıflandırması[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıda yer alan sınıflandırma, günümüzde yaşayan veya son buzul çağından sonra soyu tükenen memelilerin familya seviyesine kadar sınıflandırılmasıdır.

Sınıf Mammalia - Memeliler

Alt sınıf/Takım Prototheria - İlkel memeliler (Yumurtlayan memeliler)

Takım Monotremata - Tek delikliler

Familya Tachyglossidae - Dikenli karıncayiyengiller
Familya Ornithorhynchidae - Ornitorenkgiller

Alt sınıf Marsupialia/Metatheria - Keseliler/Keseli memeliler

Üst takım Ameridelphia (Amerika keselileri)

Takım Didelphimorphia - (Yeni Dünya keseli sıçanları)

Familya Didelphidae - Keseli sıçangiller

Takım Paucituberculata

Familya Caenolestidae - Fare keseli sıçanıgiller

Üst takım Australidelphia (Avustralya keselileri)

Takım Microbiotheria

Familya Microbiotheriidae - Chiloé keseli sıçanı

Takım Notoryctemorphia

Familya Notoryctidae - Keseli köstebekgiller

Takım Dasyuromorphia - Yırtıcı keseliler

Familya Thylacinidae - Tazmanya kaplanı soyu tükenmiş
Familya Myrmecobiidae - Keseli karıncayiyen
Familya Dasyuridae - Keseli sansargiller

Takım Peramelemorphia - Keseli porsuğumsular

Familya Thylacomyidae - Keseli tavşan (Bilbie)
Familya Chaeropodidae - Domuzayaklı keseli soyu tükenmiş
Familya Peramelidae - Keseli porsukgiller

Takım Diprotodontia - İki ön dişliler

Alt takım Vombatiformes - Vombatımsılar

Familya Phascolarctidae - Koala
Familya Vombatidae - Vombatgiller

Alt takım Phalangeriformes - Kuskusumsular

Üst familya Phalangeroidea

Familya Burramyidae - Keseli yediuyuklayangiller
Familya Phalangeridae - Kuskusgiller

Üst familya Petauroidea - (Uçan keseliler)

Familya Pseudocheiridae - Kıvrıkkuyruklu keseligiller
Familya Petauridae - Uçar kuskusgiller
Familya Tarsipedidae - Balcıl keseli
Familya Acrobatidae - Cüce uçar kuskusgiller

Alt takım Macropodiformes - Kangurumsular

Familya Hypsiprymnodontidae - Misk sıçankangurusu
Familya Potoroidae - Sıçan kangurusugiller
Familya Macropodidae - Kangurugiller

Alt sınıf Placentalia/Eutheria - Eteneliler

Üst takım Afrotheria

Takım Afrosoricida - Tenreksiler

Familya Tenrecidae - Tenrekgiller
Familya Chrysochloridae - Altın köstebek

Takım Macroscelidea

Familya Macroscelididae

Takım Tubulidentata - Damarlı dişliler

Familya Orycteropodidae - Yerdomuzu

Takım Bibymalagasia soyu tükenmiş

Familya Plesiorycteropodidae soyu tükenmiş

Takım Hyracoidea - Kır sıçanımsılar

Familya Procaviidae - Kırsıçanımsıgiller

Takım Proboscidea - Hortumlular

Familya Elephantidae - Filgiller

Takım Sirenia - Denizinekleri

Familya Dugongidae - Dugonggiller
Familya Trichechidae - Manatigiller

Üst takım Xenarthra

Takım Cingulata

Familya Dasypodidae - Armadillo

Takım Pilosa/Edendata - Dişsiz memeliler

Alt takım Folivora - Tembel hayvanlar

Familya Bradypodidae - Üç parmaklı tembel hayvanlar
Familya Megalonychidae - İki parmaklı tembel hayvanlar

Alt takım Vermilingua

Familya Myrmecophagidae - Karıncayiyengiller

Üst takım Euarchontoglires / Glires

Takım Scandentia

Familya Tupaiidae - Sivri sincapçıkgiller

Takım Dermoptera - Abalı memeliler

Familya Cynocephalidae - Uçar makigiller

Takım Primates - Maymunlar

Alt takım Strepsirrhini - Nemli burunlu maymunlar

İnfra takım Lemuriformes - Makimsiler

Familya Cheirogaleidae - Kedi makisigiller
Familya Lemuridae - Makigiller
Familya Lepilemuridae - Oyuncu makigiller
Familya İndriidae - İndrigiller
Familya Daubentoniidae - Ayay

İnfra takım Lorisiformes - Lorisiler

Familya Lorisidae - Lorisgiller
Familya Galagonidae Galagogiller

Alt takım Haplorrhini - Kuru burunlu maymunlar

İnfra takım Tarsiiformes - Uzun bacaklı makiler

Familya Tarsiidae - Cadı makigiller

İnfra takım Platyrrhini - Yeni Dünya maymunları

Familya Callitrichidae - Marmosetgiller
Familya Cebidae - Kapuçingiller
Familya Aotidae - Gece maymunugiller
Familya Pitheciidae - Sakigiller
Familya Atelidae - Örümcek maymunugiller

İnfra takım Catarrhini - Eski Dünya maymunları

Üst familya Cercopithecoidea - Kuyruklu Eski Dünya maymunları

Familya Cercopithecidae - Köpeksi maymunlar

Üst familya Hominoidea - İnsansılar

Familya Hylobatidae - Gibongiller
Familya Hominidae - İnsangiller

Takım Rodentia - Kemiriciler

Alt takım Sciuromorpha - Sincapsılar

Alt takım Castorimorpha - Kunduzsular

Familya Castoridae - Kunduzgiller
Familya Heteromyidae - Kanguru faresigiller
Familya Geomyidae - Avurdu keseligiller

Alt takım Myomorpha - Sıçansılar

Familya Dipodidae - Arap tavşanıgiller

Üst familya Muroidea

Familya Platacanthomyidae
Familya Spalacidae - Kör faregiller
Familya Calomyscidae - Fare hamsterigiller
Familya Nesomyidae
Familya Cricetidae
Familya Muridae - Sıçangiller

Alt takım Anomaluromorpha

Familya Pedetidae
Familya Anomaluridae - Düzensiz kuyruklugiller

Alt takım Hystricomorpha - Oklu kirpimsiler

Familya Diatomyidae

İnfra takım Ctenodactylomorphi

Familya Ctenodactylidae - Tarak parmaklıgiller

İnfra takım Hystricognathi

Familya Hystricidae - Oklu kirpigiller
Familya Bathyergidae - Toprakkazangiller
Familya Petromuridae - Kaya sıçanıgiller
Familya Thryonomyidae - Sazlık sıçanıgiller

Üst familya Caviomorpha - Kobaysılar

Familya Erethizontidae - Yeni Dünya kirpisigiller
Familya Chinchillidae - Çinçilagiller
Familya Dinomyidae
Familya Caviidae - Kobaygiller
Familya Dasyproctidae
Familya Cuniculidae
Familya Ctenomyidae
Familya Octodontidae - Sekizdişligiller
Familya Abrocomidae - Çinçila sıçanıgiller
Familya Echimyidae - Dikenli sıçangiller
Familya Myocastoridae - Kunduz sıçanıgiller
Familya Capromyidae - Ağaç sıçanıgiller
Familya Heptaxodontidae soyu tükenmiş

Takım Lagomorpha - Tavşansılar

Familya Ochotonidae - Islıklı tavşangiller/Cüce tavşangiller
Familya Leporidae - Tavşangiller

Üst takım Laurasiatheria/Euarchonta

Takım Eulipotyphla/İnsectivora - Böcekçiller

Familya Erinaceidae - Kirpigiller
Familya Nesophontidae - Karibik sivri fareleri soyu tükenmiş
Familya Solenodontidae
Familya Soricidae - Sivri faregiller
Familya Talpidae - Köstebekgiller

Takım Chiroptera - Yarasalar/Uçan memeliler

Alt takım Megachiroptera - Büyük yarasalar

Familya Pteropodidae - Kanat ayaklılar

Alt takım Microchiroptera - Küçük yarasalar

Üst familya Rhinolophoidea

Familya Rhinolophidae - Nal burunlu yarasagiller
Familya Hipposideridae
Familya Megadermatidae
Familya Nycteridae

Üst familya Rhinopomatoidea

Familya Rhinopomatidae - Fare kuyruklu yarasalar
Familya Craseonycteridae

Üst familya Emballonuroidea

Familya Emballonuridae - Serbest kuyruklu yarasagiller

Üst familya Noctilionoidea

Familya Mystacinidae - Yeni Zelanda yarasaları
Familya Phyllostomidae
Familya Mormoopidae
Familya Noctilionidae - Balık yiyen yarasagiller

Üst familya Natalioidea

Familya Myzopodidae
Familya Furipteridae
Familya Thyropteridae
Familya Natalidae - Huni kulaklı yarasagiller

Üst familya Molossoidea

Familya Molossidae - Kuyruklu yarasagiller

Üst familya Vespertilionoidea

Familya Vespertilionidae - Fare kulaklı yarasagiller/Yassı burunlu yarasagiller

Takım Pholidota

Familya Manidae - Pullu hayvanlar

Takım Carnivora - Etçiller

Alt takım Caniformia - Köpeğimsiler

Familya Amphicyonidae soyu tükenmiş
Familya Canidae - Köpekgiller
Familya Miacidae soyu tükenmiş
Familya Ursidae - Ayıgiller
Familya Ailuridae - Küçük panda
Familya Mephitidae - Kokarcagiller
Familya Mustelidae - Sansargiller
Familya Procyonidae - Rakungiller

Üst familya Pinnipedia - Yüzgeçayaklılar

Alt takım Feliformia - Kedimsiler

Familya Nimravidae soyu tükenmiş
Familya Eupleridae - Madagaskar etçilleri
Familya Felidae - Kedigiller
Familya Herpestidae - Kuyruksürengiller
Familya Hyaenidae - Sırtlangiller
Familya Nandiniidae Afrika palmiye misk kedisi
Familya Viverridae - Misk kedisigiller

Takım Artiodactyla - Çift toynaklılar

Alt takım Ruminantia - Gevişgetirenler

Familya Antilocapridae - Amerikan antilobu
Familya Bovidae - Boynuzlugiller
Familya Cervidae - Geyikgiller
Familya Giraffidae - Zürafagiller
Familya Moschidae - Misk geyiğigiller
Familya Tragulidae - Cüce geyikgiller

Alt takım Suina - Domuzumsular

Familya Hippopotamidae - Su aygırıgiller
Familya Suidae - Domuzgiller
Familya Tayassuidae - Pekarigiller

Alt takım Tylopoda - Topuktabanlılar

Familya Camelidae - Devegiller

Takım Perissodactyla - Tek toynaklılar

Takım Cetacea - Balinalar: Balinalar

Alt takım Mysticeti - Dişsiz balinalar

Familya Balaenidae - Gerçek balinagiller
Familya Balaenopteridae - Oluklu balinagiller
Familya Eschrichtiidae - Gri balina
Familya Neobalaenidae - Küçük gerçek balina

Alt takım Odontoceti - Dişli balinalar

Üst familya Delphinoidea - Yunussular

Familya Delphinidae - Yunusgiller
Familya Monodontidae - Beyaz balinagiller
Familya Phocoenidae - Musurgiller
Familya Physeteridae - İspermeçet balinasıgiller
Familya Ziphiidae - Gagalı balinagiller

Üst familya Platanistoidea - Nehir yunusları

Familya Platanistidae - Ganj ve İndus nehir yunusu
Familya Iniidae - Amazon nehir yunusu
Familya Lipotidae - Çin nehir yunusu
Familya Pontoporiidae - La Plata yunusu

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Vaughan, Terry A.; Ryan, James M.; Czaplewski, Nicholas J. (2015). "Chapter 4: Classification of Mammals" (PDF). Mammalogy (Altıncı bas.). ISBN 9781284032093.
^ Marks, Jonathan M. (1995). Human Biodiversity: Genes, Race, and History. ISBN 9780202366562.
^ ^a ^b Kriegs, Jan Ole; Churakov, Gennady; Kiefmann, Martin; Jordan, Ursula; Brosius, Jürgen; Schmitz, Jürgen (2006). "Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals". PLoS Biology. 4 (4). ss. e91. doi:10.1371/journal.pbio.0040091. PMC 1395351 $2. PMID 16515367. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
^ Nishihara, H.; Maruyama, S.; Okada, N. (2009). "Retroposon analysis and recent geological data suggest near-simultaneous divergence of the three superorders of mammals". Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (13). ss. 5235-5240. doi:10.1073/pnas.0809297106. PMC 2655268 $2. PMID 19286970.
^ "Afrotherian Systematics". IUCN Afrotheria Specialist Group. 24 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2020.
^ Şablon:BioRef
^ Şablon:BioRef
^ ^a ^b Gibb, Gillian C.; Condamine, Fabien L.; Kuch, Melanie; Enk, Jacob; Moraes-Barros, Nadia; Superina, Mariella; Poinar, Hendrik N.; Delsuc, Frédéric (2016). "Shotgun Mitogenomics Provides a Reference Phylogenetic Framework and Timescale for Living Xenarthrans". Molecular Biology and Evolution. 33 (3): 621-642. doi:10.1093/molbev/msv250 . ISSN 0737-4038. PMC 4760074 $2. PMID 26556496.

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Don E. Wilson, DeeAnn M. Reeder (Hrsg.): Mammal Species of the World. 3. Ausgabe. Johns Hopkins University Press, Baltimore 2005, 2.142 Seiten, ISBN 0-8018-8221-4.

[Mammalogy-1] Vaughan, Terry A.; Ryan, James M.; Czaplewski, Nicholas J. (2015). "Chapter 4: Classification of Mammals" (PDF). Mammalogy (Altıncı bas.). ISBN 9781284032093.

[2] Marks, Jonathan M. (1995). Human Biodiversity: Genes, Race, and History. ISBN 9780202366562.

[Kriegs2006-3] Kriegs, Jan Ole; Churakov, Gennady; Kiefmann, Martin; Jordan, Ursula; Brosius, Jürgen; Schmitz, Jürgen (2006). "Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals". PLoS Biology. 4 (4). ss. e91. doi:10.1371/journal.pbio.0040091. PMC 1395351 $2. PMID 16515367. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.

[Nishiharaetal2009-4] Nishihara, H.; Maruyama, S.; Okada, N. (2009). "Retroposon analysis and recent geological data suggest near-simultaneous divergence of the three superorders of mammals". Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (13). ss. 5235-5240. doi:10.1073/pnas.0809297106. PMC 2655268 $2. PMID 19286970.

[5] "Afrotherian Systematics". IUCN Afrotheria Specialist Group. 24 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2020.

[6] Şablon:BioRef

[7] Şablon:BioRef

[GibbCondamine2016-8] Gibb, Gillian C.; Condamine, Fabien L.; Kuch, Melanie; Enk, Jacob; Moraes-Barros, Nadia; Superina, Mariella; Poinar, Hendrik N.; Delsuc, Frédéric (2016). "Shotgun Mitogenomics Provides a Reference Phylogenetic Framework and Timescale for Living Xenarthrans". Molecular Biology and Evolution. 33 (3): 621-642. doi:10.1093/molbev/msv250 . ISSN 0737-4038. PMC 4760074 $2. PMID 26556496.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Memelilerin sınıflandırılması nedir?, Memelilerin sınıflandırılması anlamı nedir?, Memelilerin sınıflandırılması ne demektir?