Eulipotyphla

Eulipotyphla
Yaşadığı dönem aralığı: 66-0 myö
Paleosen-Günümüz
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Eulipotyphla; Yaşadığı dönem aralığı: 66-0 myö; Paleosen-Günümüz PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Sol üst köşeden itibaren saat yönünde: yılandiş, kirpi, köstebek ve sivri fare
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Magna takım:	Boreoeutheria
Klad:	Laurasiatheria
Takım:	Eulipotyphla; Waddell et al., 1999
Familyalar
	†Amphilemuridae?; †Nyctitheriidae?; †Plesiosoricidae; Solenodonta †Nesophontidae; Solenodontidae; ; Erinaceota Talpidae; Soricidae; Erinaceidae; ;
Sinonimler
	Euinsectivora;

Eulipotyphla, filogenetik yapılandırmanın moleküler yöntemlerine daynark önerilmiş ve içinde artık geçerli olmayan polifiletik Lipothphla takımının Laurasiatheria kladında bulunan üyeleri içeren ama Afrotheria kladında bulunan üyelerini içermeyen^[b] memelilerden oluşan bir takımdır.^[1]^[2]^[3] Lipotyphla takımı da yine artık geçerli olmayan Insectivora takımından bir grup memelinin çıkarılmasıyla oluşturulmuş bir takımdı. Eulipotyphla, Latince "gerçek şişman ve kör" anlamına gelir.

Scrotifera kladının kardeş grubudur ve birlikte Laurasiatheria kladını oluştururlar.

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Takım Eulipotyphla (= 'Lipotyphla' - Afrosoricida = 'Erinaceomorpha' + 'Soricomorpha')
- Familya Erinaceidae^[4]
  - Alt familya Erinaceinae: kirpiler
  - Alt familya Galericinae
- Familya Soricidae: sivri fareler^[5]
  - Alt familya Crocidurinae
  - Alt familya Soricinae
  - Alt familya Myosoricinae
- Familya Talpidae: köstebekler^[6]
  - Alt familya Talpinae
  - Alt familya Scalopinae
  - Alt familya Uropsilinae
- Familya Solenodontidae: yılandişler
- † Familya Nesophontidae
- † Familya Amphilemuridae
- † Familya Nyctitheriidae
- † Familya Plesiosoricidae

Roca et al. ve Brace et al. çalışmalarına dayanan günümüz taksonları arasında familya düzeyindeki ilişkileri gösteren kladogram:^[2]^[7]

Eulipotyphla

	†Nesophontidae

	Solenodontidae

Talpidae

	Soricidae

	Erinaceidae

Filogenetik ağaç içindeki alt ve üst bazal alt kladlar Solenodonota ve Erinaceota alt takımlarıdır.^[7] Bu iki dalın yaklaşık 72 ila 74 milyon yıl önce ayrıldığı tahmin edilmektedir.^[7]^[8]^[9] Nesophontidae ve Solenodontidae familyalarının yaklaşık olarak 57 milyon yıl önce ayrıldığı tahmin edilmektedir.^[7] Talpidae ile Soricidae'nin ve Soricidae ile Erinaceidae'nin ise yaklaşık olarak 69 ve 64 milyon yıl önce ayrıldıkları tahmin edilmektedir.^[10]

Talpa europaea (Talpidae)

Erinaceus europaeus (Erinaceidae)

Sorex araneus (Soricidae)

Solenodon paradoxus (Solenodontidae); bu familyanın diğerlerinden Geç Kretase döneminde ayrıldığı tahmin edilmektedir.^[8]^[9]

Eulipotyphla familyaları üyelerine örnekler

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Ya bir Batı Avrupa kirpisi ya da bir Doğu Avrupa kirpisi
^ Afrotheria kladında bulunan artık geçerli olmayan Lipothphla takımının üyeleri kendilerine ait Afrosoricida takımında sınıflandırılırlar.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Douady, C. J.; Chatelier, P. I.; Madsen, O.; de Jong, W. W.; Catzeflis, F.; Springer, M. S.; Stanhope, M. J. (October 2002). "Molecular phylogenetic evidence confirming the Eulipotyphla concept and in support of hedgehogs as the sister group to shrews". Molecular Phylogenetics and Evolution. 25 (1): 200-209. doi:10.1016/S1055-7903(02)00232-4. PMID 12383761.
^ ^a ^b Roca, A. L.; Bar-Gal, G. K.; Eizirik, E.; Helgen, K. M.; Maria, R.; Springer, M. S.; O'Brien, S. J.; Murphy, W. J. (10 Haziran 2004). "Mesozoic origin for West Indian insectivores". Nature. 429 (6992): 649-651. Bibcode:2004Natur.429..649R. doi:10.1038/nature02597. PMID 15190349.
^ Bininda-Emonds, O. R. P.; Cardillo, M.; Jones, K. E.; MacPhee, R. D. E.; Beck, R. M. D.; Grenyer, R.; Price, S. A.; Vos, R. A.; Gittleman, J. L.; Purvis, A. (29 Mart 2007). "The delayed rise of present-day mammals". Nature. 446 (7135): 507-512. Bibcode:2007Natur.446..507B. doi:10.1038/nature05634. PMID 17392779.
^ Kim, N.H.; Lim, S.J.; Chae, H.M.; Park, Y.C. (2017). "Complete mitochondrial genome of the Amur hedgehog Erinaceus amurensis (Erinaceidae) and higher phylogeny of the family Erinaceidae". Genetics and Molecular Research. 16 (1). doi:10.4238/gmr16019300. PMID 28198504.
^ Dubey, S.; Salamin, N.; Ohdachi, S.D.; Barrière, P.; Vogel, P. (2007). "Molecular phylogenetics of shrews (Mammalia: Soricidae) reveal timing of transcontinental colonizations". Molecular Phylogenetics and Evolution. 44 (1): 126-137. doi:10.1016/j.ympev.2006.12.002. PMID 17267241.
^ He, K.; Shinohara, A.; Helgen, K.M.; Springer, M.S.; Jiang, X.-L.; Campbell, K.L. (2017). "Talpid Mole Phylogeny Unites Shrew Moles and Illuminates Overlooked Cryptic Species Diversity". Molecular Biology and Evolution. 34 (1): 78-87. doi:10.1093/molbev/msw221. PMID 27795230.
^ ^a ^b ^c ^d Brace, S.; Thomas, J. A.; Dalén, L.; Burger, J.; MacPhee, R. D. E.; Barnes, I.; Turvey, S. T. (2016). "Evolutionary History of the Nesophontidae, the Last Unplaced Recent Mammal Family". Molecular Biology and Evolution. 33 (12): 3095-3103. doi:10.1093/molbev/msw186. PMID 27624716.
^ ^a ^b de Lazaro, Enrico (19 Mart 2018). "Solenodon Genome Sequenced". Sci-News.com. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2019.
^ ^a ^b Grigorev, K.; Kliver, S.; Dobrynin, P.; Komissarov, A.; Wolfsberger, W.; Krasheninnikova, K.; Afanador-Hernández, Y. M.; Brandt, A. L.; Paulino, L. A.; Carreras, R.; Rodríguez, L. E.; Núñez, A.; Brandt, J. R.; Silva, F.; Hernández-Martich, J. D.; Majeske, A. J.; Antunes, A.; Roca, A. L.; O'Brien, S. J.; Martínez-Cruzado, J. C.; Oleksyk, T. K. (2018). "Innovative assembly strategy contributes to understanding the evolution and conservation genetics of the endangered Solenodon paradoxus from the island of Hispaniola". GigaScience. 7 (6): giy025. doi:10.1093/gigascience/giy025. PMC 6009670 $2. PMID 29718205.
^ Springer, M. S.; Murphy, W. J.; Roca, A. L. (2018). "Appropriate fossil calibrations and tree constraints uphold the Mesozoic divergence of solenodons from other extant mammals". Molecular Phylogenetics and Evolution. 121: 158-165. doi:10.1016/j.ympev.2018.01.007. PMID 29331683.

[1] Ya bir Batı Avrupa kirpisi ya da bir Doğu Avrupa kirpisi

[2] Afrotheria kladında bulunan artık geçerli olmayan Lipothphla takımının üyeleri kendilerine ait Afrosoricida takımında sınıflandırılırlar.

[Douady2002-3] Douady, C. J.; Chatelier, P. I.; Madsen, O.; de Jong, W. W.; Catzeflis, F.; Springer, M. S.; Stanhope, M. J. (October 2002). "Molecular phylogenetic evidence confirming the Eulipotyphla concept and in support of hedgehogs as the sister group to shrews". Molecular Phylogenetics and Evolution. 25 (1): 200-209. doi:10.1016/S1055-7903(02)00232-4. PMID 12383761.

[Roca2004-4] Roca, A. L.; Bar-Gal, G. K.; Eizirik, E.; Helgen, K. M.; Maria, R.; Springer, M. S.; O'Brien, S. J.; Murphy, W. J. (10 Haziran 2004). "Mesozoic origin for West Indian insectivores". Nature. 429 (6992): 649-651. Bibcode:2004Natur.429..649R. doi:10.1038/nature02597. PMID 15190349.

[Bininda-Emonds2007-5] Bininda-Emonds, O. R. P.; Cardillo, M.; Jones, K. E.; MacPhee, R. D. E.; Beck, R. M. D.; Grenyer, R.; Price, S. A.; Vos, R. A.; Gittleman, J. L.; Purvis, A. (29 Mart 2007). "The delayed rise of present-day mammals". Nature. 446 (7135): 507-512. Bibcode:2007Natur.446..507B. doi:10.1038/nature05634. PMID 17392779.

[Kim2017-6] Kim, N.H.; Lim, S.J.; Chae, H.M.; Park, Y.C. (2017). "Complete mitochondrial genome of the Amur hedgehog Erinaceus amurensis (Erinaceidae) and higher phylogeny of the family Erinaceidae". Genetics and Molecular Research. 16 (1). doi:10.4238/gmr16019300. PMID 28198504.

[Dubey2007-7] Dubey, S.; Salamin, N.; Ohdachi, S.D.; Barrière, P.; Vogel, P. (2007). "Molecular phylogenetics of shrews (Mammalia: Soricidae) reveal timing of transcontinental colonizations". Molecular Phylogenetics and Evolution. 44 (1): 126-137. doi:10.1016/j.ympev.2006.12.002. PMID 17267241.

[He2017-8] He, K.; Shinohara, A.; Helgen, K.M.; Springer, M.S.; Jiang, X.-L.; Campbell, K.L. (2017). "Talpid Mole Phylogeny Unites Shrew Moles and Illuminates Overlooked Cryptic Species Diversity". Molecular Biology and Evolution. 34 (1): 78-87. doi:10.1093/molbev/msw221. PMID 27795230.

[Brace2016-9] Brace, S.; Thomas, J. A.; Dalén, L.; Burger, J.; MacPhee, R. D. E.; Barnes, I.; Turvey, S. T. (2016). "Evolutionary History of the Nesophontidae, the Last Unplaced Recent Mammal Family". Molecular Biology and Evolution. 33 (12): 3095-3103. doi:10.1093/molbev/msw186. PMID 27624716.

[Lazaro2018-10] Lazaro, Enrico (19 Mart 2018). "Solenodon Genome Sequenced". Sci-News.com. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2019.

[Grigorev2018-11] Grigorev, K.; Kliver, S.; Dobrynin, P.; Komissarov, A.; Wolfsberger, W.; Krasheninnikova, K.; Afanador-Hernández, Y. M.; Brandt, A. L.; Paulino, L. A.; Carreras, R.; Rodríguez, L. E.; Núñez, A.; Brandt, J. R.; Silva, F.; Hernández-Martich, J. D.; Majeske, A. J.; Antunes, A.; Roca, A. L.; O'Brien, S. J.; Martínez-Cruzado, J. C.; Oleksyk, T. K. (2018). "Innovative assembly strategy contributes to understanding the evolution and conservation genetics of the endangered Solenodon paradoxus from the island of Hispaniola". GigaScience. 7 (6): giy025. doi:10.1093/gigascience/giy025. PMC 6009670 $2. PMID 29718205.

[Springer2018-12] Springer, M. S.; Murphy, W. J.; Roca, A. L. (2018). "Appropriate fossil calibrations and tree constraints uphold the Mesozoic divergence of solenodons from other extant mammals". Molecular Phylogenetics and Evolution. 121: 158-165. doi:10.1016/j.ympev.2018.01.007. PMID 29331683.

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Eulipotyphla nedir?, Eulipotyphla anlamı nedir?, Eulipotyphla ne demektir?

Eulipotyphla nedir?, Eulipotyphla anlamı nedir?, Eulipotyphla ne demektir?

Eulipotyphla

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]