Müstalî nedir?, Müstalî anlamı nedir?, Müstalî ne demektir?

Şiilik
Makale serilerinden

İmâmet İnancı Tevhid İslam'da dört kitap İslam peygamberleri Muhammed sonrası İmamet Melekler İslam'da kıyamet Aşure Günü Tevessül İsmet Gayba Şii din adamları Dört Sadık Sahabe Erba'în Haccı
Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri Aşure Günü Erbain Mevlid Kandili Ramazan Bayramı Kurban Bayramı Gadir-i Hum
Şiiliğin tarihi Tathir Sekaleyn Mübahele Gadir-i Hum Fatıma'nın evi İlk Fitne İkinci Fitne Kerbelâ Olayı Diğer tarihi olaylar
İmâmî Mezhepler Zeydilik İmâmîyye İsnâaşeriyye Bâtınîlik Alevilik Bektaşi inancı Caferilik Galiyye Hurûfilik Nusayrilik Kızılbaş İsmaililik Nizarîlik Mustalilik Davûdî Süleymanî Alavî Dürzîlik Pamir Aleviliği
Ehl-i Abâ Hadisi Muhammed Ali Fatıma Hasan Hüseyin
Kutsal kadınlar Fatıma Hatice bint Hüveylid Ümmü Seleme Zeyneb bint Ali Ümmü Gülsüm bint Ali Ümmü'l-Benîn Fatıma bint Hasan Rukiyye bint Hüseyin Rubab Şehribanu Fatıma bint Musa el-Kâzım Hekime Hatun Nergis Fatıma bint Esed Ümmü Fervah
g t d

Bâtınîlik - İsmaililik
Makale serilerinden

İmân (Bâtınîlik-İsmaililik) Tevhit Kur'an Melekler Peygamber Peygamberler Kur'an'da adı geçen peygamberler Kitaplar Kader Mahşer Ahiret Kıyamet Kıyâm-ı Kıyâmet Gadir-i Hum
İsmâ‘ilî İmâmet dizgeleri Nur (İslam) Bâtın (İslam) Zâhir (İslam) Yedicilik Pir Dâî Dâvah Kutsî-Dûa Takiye Reenkarnasyon Panenteizm
İsmaililik - i'tikadı yapıtaşları İmamet İmamiye (Şiilik öğretisi) Dört Sadık Sahabe İsmet Gayba Nizârî i'tikadı Mustâ‘lî i'tikadı Veçh-i Din
Yedi Esâs Velâyet Tahâret Namaz Oruç Zekât Hac (İslam) Cihad
Ehl-i Abâ ve İmâmet nesli Şablon:Kureyş soyağacı Muhammed Muhammed'in soyu Ali Fatıma Hasan bin Ali Hüseyin bin Ali Zeynelâbidîn Muhammed el-Bakır Ca'fer es-Sâdık
İsmaililik Tarihi Ebû’l-Hattâb el-Esedî Hattâbiyye Yediciler İsmail bin Ca‘fer es-Sâdık Karmatîlik Meymûn el-Kaddâh Muhammed bin İsmâil eş-Şâkir Vâfî Ahmed Muhammed et-Taki Razi Abdullah ‘Ubayd Allâh el-Medhî El-Kâ'im El-Mansûr El-Mu'izz El-Azîz Târik'ûl-Hâkim Ez-Zâhir Üniter Çağrı Hamza ibn Ali Neştekin ed-Derezî Bahâeddîn el-Mu'tenâ Dûrz’îyye Hikmet Risaleleri Seyyîd el-Tenukhî Mûstensir (Fatımi) Bedr el-Cemâli El-Melik el-Efdâl Nizâr el-Mustafâ Ahmed el-Mustâ‘lî Mansûr el-mir El-Hâfız Et-Tâyyîb Nizârî İmâmiyyesi Temsil Heyeti
Önemli Dâîler Ahmed bin el-Keyyâl el-Hasibi Abd’ûl-Melik bin Attaş Nâsır-ı Hüsrev Raşidüddin Sinan el-İsmaili Sabbah’îyye Hasan Sabbah Kiyâ Büzürgümmîd Muhammed bin Kiya Buzrug Ummid Pir Sadr'ed-Dîn Satpanth Tâyyîbî-Davûdî Dâ’î ve Me’zûnları
Nizârî-İsmaili Devleti ve Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl El-Hâdî El-Môhtadî El-Kahir II. Hasan (Haşhaşi) II. Muhammed (Haşhaşi) III. Hasan (Haşhaşi) III. Muhammed (Haşhaşi) Rükneddin Hür Şah I. Ağa Han II. Ağa Han III. Ağa Han IV. Ağa Han
Şi‘î Mezhepler Zeydilik İmamiye İsnâaşeriyye (Câferîler · Galiyye (Hurûfî-Bektaşî · Nusayrî-Alavîyyeh) · Kızılbaş -Alevilik) Bâtınî - İsmâil’îyye (Türkistan Aleviliği · Yedicilik (el-İsmâʿîliyyet’ûl-Hâlisa · Karmat’îyye) · Galiyye (Keyyâl’îyye · Dûrz’îyye · Haşhaşiler) · Nizârî-İsmâ‘îlîler · Mustâ‘li-Tâyyîbîler)
g t d

Musta'li veya Ahmed El-Mustâ‘lî veya tam kunye Ebū el-Kāsım el-mustaʿlī bi-llāh ʾaḥmad bin al-mustenṣir, Arapça: أبو القاسم "المستعلي بالله" أحمد بن المستنصر (d: 16 Eylûl 1074 - ö: 12 Aralık 1101). Dokuzuncu Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Mustâlîlik Mezhebi'nin "On Dokuzuncu İmâmı".

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fatımiler'in Sekizinci halifesi hâlife Mûstensir'ın 1094 tarihinde ölümü üzerine, o sırada Mûstensir'in veziri olan El-Efdâl Şehinşâh tarafından dokuzuncu Fâtımî Hâlifesi olarak ilân edilmiştir.

Bedr el-Cemâli'nin kızı ile evli olan "Ebû’l-Kâsım el-Mustâ‘lî," zamanın vezîri El-Efdâl Şehinşâh tarafından kendi kızkardeşiyle evli olmasından ötürü Mustafâ Nizar'ın yerine tahta çıkarılmıştı.^[1] Bu durumu kabul etmeyen büyük kardeş Mustafa Nizar'ın isyân etmesi üzerine de İsmâilîyye mezhebi Mustâlîlik ve Nizârîlik olmak üzere ikiye bölünmüştür.

Mustâlî tüm yaşamı boyunca hâlifeliğini "Bedr El-Cemâli"'nin oglu olan ve kendisi de Veziri olan "El-Efdâl Şehinşâh İbni Bedr El-Cemâli"'ın gölgesi altında 1094 - 1011 tarihleri arasında sürdürmüştü.

Bu hâlifelik süresince 1099 yılında Birinci Haçlı Seferi düzenlendi ve neticesinde Kudüs Krallığı, Trablus Kontluğu ve Antakya Prensliği tesis edildi. Bu cereyan eden hadiseler Fâtımîler'in Suriye ve Filistin'deki güçlerinin daha da azalmasına neden oldu.

Ayrıca, iktidârı süresince kendisine muhalefet eden Hasan Sabbah ve diğer Nizârîlik taraftarlarının oluşturduğu Haşhaşin cephesi kuruldu.

12 Aralık 1101 tarihinde öldüğünde halifeliğe oğlu mir getirildi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Daftary, Farhad (1998). "A Short History of the Ismailis" (İngilizce). Edinburgh: Edinburgh University Press. s. 34–36. ISBN 0-7486-0687-4. Eksik ya da boş |url= (yardım)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Daftary, Farhad (1998), A Short History of the Ismailis, Edinburgh:Edinburgh University Press ISBN 0-7486-0687-4 (İngilizce)
Julien, Charles-André (ilk basım 1931, 1994), Histoire de l'Afrique du Nord, des origines à 1830, Paris:Payot ISBN 978-2-228-88789-2 (Fransızca)

Resmî unvanlar
Müstalî Doğumu: 1074 Ölümü: 1102
Önce gelen Mûstensir	Fatımi Halifesi 1094 - 1102	Sonra gelen mir
Şii İslam unvanları
Önce gelen Mûstensir On Sekizinci İsmâ‘îl’îyye İmâmı	İmâm Mustâ‘lî On Dokuzuncu Mustâ‘lîyye Şîʿa İsmâ‘îlî İmâmı 1094 - 1102	Sonra gelen mir Yirminci İsmâ‘îlî-Mustâlîlik İmâmı

Halifeler

Dört Halife
Ebû Bekir Ömer Osman Ali

Emevî halifeleri
Emevî halifeleri	I. Muâviye I. Yezîd II. Muâviye I. Mervân Abdülmelik I. Velîd Süleyman Ömer II. Yezîd Hişâm II. Velîd III. Yezîd İbrahim II. Mervân
Endülüs Emevî halifeleri	III. Abdurrahman II. Hakem II. Hişâm II. Muhammed Süleyman II. Hişâm Süleyman Ali^[H] IV. Abdurrahman Kasım^[H] Yahyâ^[H] Kasım^[H] V. Abdurrahman III. Muhammed Yahyâ^[H] III. Hişâm
^[H]Tahtı ele geçiren Hammûdî Hanedanı mensubu halifeler.

Abbâsî halifeleri
Abbâsî halifeleri	Seffâh Mansûr Mehdî Hâdî Harun Reşid Emîn Memûn İbrahim^[G] Mutasım Vâsik Mütevekkil Müntasır Müstaîn Mutez Mühtedî Mutemid Mutazıd Müktefî Abdullah^[G] Muktedir Kahir Râzî Müttaki Müstekfî Mutî Tâi Kadir Kaim Muktedî Müstazhir Müsterşid Râşid Muktefî Müstencid Müstazî Nâsır Zâhir Müstansır Müstasım
Abbâsî-Memlûk halifeleri	Müstansır I. Hâkim I. Müstekfî I. Vâsik II. Hâkim I. Mutazıd I. Mütevekkil II. Vâsik Müstasım I. Mütevekkil Müstaîn II. Mutazıd II. Müstekfî Kaim Müstencid II. Mütevekkil Mustamsık III. Mütevekkil
^[G]Geçici halifeler

Fâtımî halifeleri
Mehdî Kaim Mansûr Muiz Azîz Hâkim Zâhir Müstansır Müstalî mir Hâfız Zâfir Fâiz dıd

Osmanlı halifeleri
I. Selim I. Süleyman II. Selim III. Murad III. Mehmed I. Ahmed I. Mustafa II. Osman IV. Murad İbrahim IV. Mehmed II. Süleyman II. Ahmed II. Mustafa III. Ahmed I. Mahmud III. Osman III. Mustafa I. Abdülhamid III. Selim IV. Mustafa II. Mahmud Abdülmecid Abdülaziz V. Murad II. Abdülhamid V. Mehmed VI. Mehmed Abdülmecid^[A]
^[A]Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından halife olarak atanan hanedan üyesi.