2019 Samoa kızamık salgını Nedir?
2019 Samoa kızamık salgını Nedir?, 2019 Samoa kızamık salgını Nerededir?, 2019 Samoa kızamık salgını Hakkında Bilgi?, 2019 Samoa kızamık salgını Analizi? 2019 Samoa kızamık salgını ilgili 2019 Samoa kızamık salgını ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz. 2019 Samoa kızamık salgını ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve iletişime geçmek için sayfamıza tıklayabilirsiniz. 2019 Samoa kızamık salgını Ne Anlama Gelir 2019 Samoa kızamık salgını Anlamı 2019 Samoa kızamık salgını Nedir 2019 Samoa kızamık salgını Ne Anlam Taşır 2019 Samoa kızamık salgını Neye İşarettir 2019 Samoa kızamık salgını Tabiri 2019 Samoa kızamık salgını Yorumu
2019 Samoa kızamık salgını Kelimesi
Lütfen 2019 Samoa kızamık salgını Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. 2019 Samoa kızamık salgını İlgili Sözlük Kelimeler Listesi 2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı? 2019 Samoa kızamık salgını Ne Demek? ,2019 Samoa kızamık salgını Ne Demektir? 2019 Samoa kızamık salgını Ne Demektir? 2019 Samoa kızamık salgını Analizi? , 2019 Samoa kızamık salgını Anlamı Nedir?,2019 Samoa kızamık salgını Ne Demektir? , 2019 Samoa kızamık salgını Açıklaması Nedir? ,2019 Samoa kızamık salgını Cevabı Nedir?,2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı?,2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı Nedir? ,2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı Ne demek?,2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
2019 Samoa kızamık salgını Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadınız
2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı Nedir? 2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı Ne demek? , 2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Demek Ne Demek, Nedir? Tdk'ye Göre Anlamı
Demek kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. TDK'ye göre, demek kelimesi anlamı şu şekildedir:
Söylemek, söz söylemek - Ad vermek - Bir dilde karşılığı olmak - Herhangi bir ses çıkarmak - Herhangi bir kanıya, yargıya varmak - Düşünmek - Oranlamak - Ummak, - Erişmek - Bir işe kalkışmak, yeltenmek - Saymak, kabul etmek - bir şey anlamına gelmek - öyle mi, - yani, anlaşılan - inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü
2019 Samoa kızamık salgını Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadığınız İçin Boş Safyadır
Demek Kelimesi Cümle İçerisinde Kullanımı
Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - Muşmulaya döngel de derler.
Kamer `ay` demektir. - Küt dedi, düştü. - Bu işe herkes ne der? - Güzellik desen onda, zenginlik desen onda. - Bundan sonra gelir mi dersin? - Saat yedi dedi mi uyanırım. - Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun. - Yarım milyon dediğin nedir? - Okuryazar olmak adam olmak demek değildir. - Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! 2019 Samoa kızamık salgını - Demek gideceksin.
Demek Kelimesi Kullanılan Atasözü Ve Deyimler
- dediği çıkmak - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek
- dedi mi - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin - demek istemek , - demek ki (veya demek oluyor ki) , - demek olmak , - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok - dediği çıkmak , {buraya- - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek i, - dedi mi , {buraya- - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin , - demek istemek - demek ki (veya demek oluyor ki) - demek olmak - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok
2019 Samoa kızamık salgını
2019 Samoa kızamık salgını Nedir? 2019 Samoa kızamık salgını Ne demek? , 2019 Samoa kızamık salgını Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi , Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İlgili Sözlük Kelimeler Listesi
2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı? 2019 Samoa kızamık salgını Ne Demek? 2019 Samoa kızamık salgını Ne Demektir? ,2019 Samoa kızamık salgını Analizi? 2019 Samoa kızamık salgını Anlamı Nedir? 2019 Samoa kızamık salgını Ne Demektir?, 2019 Samoa kızamık salgını Açıklaması Nedir? , 2019 Samoa kızamık salgını Cevabı Nedir? , 2019 Samoa kızamık salgını Kelimesinin Anlamı?
2019 Samoa kızamık salgını | |
---|---|
Hastalık | Kızamık |
Virüs cinsi | Kızamık virüsünün D8 suşu [1] |
Yer | Samoa |
İlk vaka | 30 Eylül 2019 |
İstatistikler | |
Doğrulanmış vakalar | 5.707[2] |
Ölümler | 83[3] |
Resmî websitesi | |
http://www.samoagovt.ws/ |
2019 Samoa kızamık salgını Eylül 2019'da başladı.[4] 6 Ocak 2020 tarihine gelindiğinde 200.874 nüfuslu Samoa'da 5.700'den fazla kızamık olgusu ve buna bağlı 83 ölüm mevcuttu.[3][5] Toplumun üçte birinden fazlası enfekte olmuştu.[6] Bu salgının sebebi olarak civar adalarda aşılanma oranının %99'a yakın olmasına rağmen Samoa'da 2017'de %74'ten 2018'de %31-34'e düşmesi düşünüldü.
Buna bağlı olarak 17 Kasım'da olağanüstü hâl ilan edildi ve bütün okullar kapatıldı, 17 yaşının altındaki çocukların toplu etkinliklere katılması önlendi ve aşılanma zorunlu hâle getirildi. 2 Aralık 2019'da hükûmet sokağa çıkma yasağı ilan etti ve bütün yılbaşı kutlamalarıyla halka açık toplanmaları iptal etti. Hükûmet kapanma sürecinde KKK aşısı talep eden ailelerin kapılarına kırmızı bir bez parçası koyarak gezici sağlık ekiplerine işaret vermelerini istedi.[7] Bazıları bezlerin üstüne "Yardım edin!" veya "Yaşamak istiyorum!" gibi mesajlar da yazdı.[8] 5-6 Aralık tarihlerinde hükûmet her şeyi durdurarak devlet memurlarını aşılama mücadelesinde görevlendirdi. Bu kapanma, toplumunda aşılanma oranının %90'lara ulaştığı 7 Aralık tarihinde kaldırıldı. 14 Aralık'ta olağanüstü hâl 29 Aralık'a kadar uzatıldı.[9] Samoalı aşı karşıtlığı aktivisti Edwin Tamasese "bir hükûmet kararına karşı kışkırtma" suçuyla tutuklandı. Nihayetinde, 22 Aralık 2019'da aşılamaya uygun nüfusun yaklaşık %94'ü aşılanmıştı.[6]
Samoa'ya kızamık ilk kez 1893 yılında Yeni Zelanda'dan gelen bir vapurla ulaşmıştır. 1893 yılının sonuna gelindiğinde, o zaman 34.500 olan nüfusta 1.000'den fazla ölüme yol açmıştır.[10]
2019'un başlarında, kızamık Pasifik bölgesi boyunca yayılmakta olup Tonga, Fiji, Filipinler ve Yeni Zelanda'da salgınlara yol açmıştır.[11]
Mart 2019'da DSÖ ve Birleşmiş Milletler'in çocuk ofisi UNICEF, Pasifik bölgesini koruyucu önlemler alması ve bağışıklama oranlarının yükseltmesi yönünde uyardı.[12]
Ağustos 2019'da, Samoa ve Yeni Zelanda arasında gerçekleşen yıllık 8.000 uçuştan birinde bulunan enfekte bir yolcunun hastalığı Auckland'dan Upolu'ya getirmiş olması muhtemeldir.[7] Tam anlamıyla salgın Ekim 2019'da başladı ve 4 ay boyunca devam etti. 22 Aralık'ta 79 kızamık kaynaklı ölüm olmuştu (binde 0,4 ölüm oranı, nüfus 200.874 alındığında,[5][6] enfekte olan her bin kişiden 14,3'ünün ölmesi ve 5.520 kızamık olgusu (nüfusun %2,75'i) ile birlikte).[5][6][13] İlk 70 ölümden 61'i 4 yaş ve altında ve 7'si hariç hepsi 15 yaşının altındaydı.[14][15]
6 ile 11 ay arasındaki bebeklerin en az %20'si kızamık hastalığına yakalandı ve her 150 bebekten biri öldü.[16]
20 Aralık'ta nüfusun %94'ü aşılanmıştı.[16][17] Kızamıkta sürü bağışıklığı sağlamak için %95 aşılanma oranının sağlanması gerekiyor.[16] Kızamık diğer pek çok enfeksiyon hastalığından çok daha bulaşıcıdır, örneğin çocuk felcinde sürü bağışıklığı sağlamak için yalnızca %80 aşılanma oranı yeterlidir.[18]
Salgının sebebi olarak kızamık aşılamasında önceki yıla göre ciddi düşüş yaşanması gösterilmiştir.[19]
2013 yılında Samoa'daki bebeklerin %90'ı bir yaşında kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşısı olmuştur.[8]
6 Temmuz 2018 tarihinde Savai'i Adası'nın güney tarafında, 12 yaşındaki iki çocuk KKK aşısı olduktan sonra öldü.[7] Ölümün sebebi olarak iki hemşirenin aşıyı hazırlarken aşı tozunu gerekli sulandırıcı madde yerine yanlışlıkla tarihi geçmiş anestetik madde ile sulandırması gösterilmiştir.[20] Bu iki ölüm, aşı karşıtı gruplarca aşılanma karşıtı korku yaymak için kullanılmıştır ve hükûmetin DSÖ'nün önerisine karşın kızamık aşılama programını 10 ay boyunca askıya almasına sebep olmuştur.[21][19] Bu olay pek çok Samoalının sağlık sistemine güvenini kaybetmesine neden olmuştur.[22]
Salgın başladıktan sonra aşı karşıtları bu ölümleri yoksulluğa, kötü beslenmeye ve hatta aşıya bağlamış ancak bu kasım ve aralık aylarında uluslararası acil tıbbî yardım tarafından kırılmıştır.[7] Aşı karşıtlarının iddialarının aksine akut malnütrisyon, klinik vitamin A eksikliği veya bağışıklık yetmezliğini gösterecek hiçbir kanıt bulunamamıştır.[7]
UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü kızamık aşılanma oranının 2017'de %74 iken 2018'de %34'e düştüğünü hesaplamaktadır,[11][23] ki bu Afrika'daki en fakir ülkelerdekine benzer bir orandır.[8] En ideali ülkelerde aşılanma oranının %90'ın üzerinde olmasıdır. Salgından önce, aşılanma oranı Samoa'da %31'e düşmüş olup, civarındaki Nauru, Niue, Cook Adaları'nda %99'dur.[24] and American Samoa.[25]
Bazı aileler çocuklarını, gerekli tıbbî tedaviden önce Avustralya'dan satın alınan ve bağışıklık-koruyucu su ürettiği iddia edilen makineleri kullanan 'geleneksel şifacılar'a götürmüştür.[8]
Samoa, Tonga ve Fiji'de 2019 yılında yaşanan kızamık salgılarıyla mücadele için OHAL ilan edilmiştir. Samoa'daki yüksek ölüm oranı ülkedeki düşük aşılanma oranına bağlanmıştır (%31). Tonga ve Fiji'de ölümcül seyretmemesi aşılanma oranlarının açık ara daha yüksek olmasına bağlanmıştır.[24]
Salgın ilan edildikten sonra başta okullar kapatılmadı ve Samoa hükûmeti insani yardım kabul etmedi.[19]
17 Kasım'da olağanüstü hal ilan edildi, bütün okullar kapatıldı, 17 yaşının altındaki çocukların toplu etkinliklere katılımı yasaklandı ve aşılanma zorunlu hale getirildi.[26] UNICEF Samoa'ya 110.500 aşı gönderdi. Tonga ve Fiji'de de OHAL ilan edildi.[27] Tonga'da bütün okullar günlerce kapalı kaldı ve Amerikan Samoası'nda Samoa ve Tonga'dan gelen herkesin aşılandığına dair kanıt sunması şart koşuldu.[28] Fiji'de aşılamada küçük çocuklar ve denizaşırı seyahat edenlere öncelik verildi.[29]
2 Aralık 2019'da hükûmet sokağa çıkma yasağı getirdi ve bütün yılbaşı kutlamalarıyla toplu etkinleri iptal etti.[30][31] Aşılanmamış bütün ailelerin kapılarına kırmızı bir bayrak veya bez koyarak toplu aşılama çabalarına katkı sağlaması emredildi.[32] Yardım çabalarına destek vermek için Yeni Zelanda Kraliyet Hava Kuvvetleri Samoa'ya tıbbi malzeme ve ekipman taşıdı. Ayrıca Yeni Zelanda, Avustralya, İngiltere, Fransız Polinezyası ve Fransa'dan sağlık ekipleri Samoalı sağlık yetkililerine destek oldu.[33]
5 ve 6 Aralık tarihlerinde, hükûmet her şeyi durdurarak bütün imkanları ve devlet memurlarını aşılama çabaları için seferber etti.[34]
Hiçbir tıbbi eğitimi olmayan aşı karşıtı aktivist Edwin Tamasese ve bir hindistan cevizi çiftçileri kooperatifi başkanı,[7] "bir hükümet kararına karşı kışkırtma" suçundan hüküm giydi.[34] İnternette "Katliamınızın tadını çıkarın." benzeri yorumlar yayımlamıştı.[7] İnsanları aşıyı reddetmeye yönlendiriyordu çünkü kızamığa aşıların sebep olduğuna inanıyordu[35] ve hatta hayat-kurtaran antibiyotiklere bile karşıydı.[7] Tamasese iki yıla kadar hapis cezası ile yargılanıyor.[7]
Sokağa çıkma yasağı, toplumun aşılanma oranının %90'lara ulaştığı 7 Aralık tarihinde kaldırıldı.[36] Parlamentodan 19 Aralık tarihinde kızamık aşısını 2020 yılında zorunlu hale getirecek bir tasarı geçti.[37]
Bununla birlikte, 29 Aralık tarihinde hala hükûmetin aşılamayı askıya almasıyla ilgili bir soruşturma yoktu. Sağlık bakan yardımcısı Gaualofa Matalavea Saaga, "Yaşadıklarımızı dünyaya haykırmak, istediğimiz son şeydir." şeklinde açıklama yaptı.[7] Muhalefet kanadı Sağlık Bakanı'nın görevden alınması çağrısında bulundu.[7]
31 Aralık'ta Samoa başbakanı Tuilaepa Sailele Malielegaoi, yeni yıl için halka seslenirken konuşmasının merkezinde kızamık salgını vardı. Samoa diasporası ve şu ülkeler ve kuruluşlardan gelen 49 tıbbi ekibin desteğine teşekkürlerini bildirdi: Avustralya, Çin, Fransa/Fransız Polinezyası, UNFPA aracılığıyla Fiji, İsrail, ABD/Hawaii, Japonya, Papua Yeni Gine, Yeni Zelenda, Norveç, Birleşmiş Milletler Örgütleri, Birleşik Krallık ve Save the Children, Solomon Adaları ve Kiribati, Amerikan Samoası, Sınır Tanımayan Doktorlar, Blacktown Doktorları Tıp Merkezi ve dünyanın her tarafındaki Samoalı doktorlar.[38]
Samoa'da görülen düşük aşılanma oranları Yeni Zelenda hükûmetini şaşırttı.[39] The Samoa Observer'ın haberine göre Yeni Zelenda'nın Pasifik halkları bakanı, William Sio, Samoa'da aşılanma oranlarının yüksek olduğunu düşünüyordu. Dolayısıyla aşılanma oranlarının aslında düşük olduğunu öğrenmek şaşırtıcı olmuştu.[39]
Salgının başından beri, çeşitli organizasyonlar ve ülkeler yardımda bulundu:
24 Aralık itibarıyla aşağıdaki ülkeler ve örgütler salgınla mücadeleye destek için Acil Tıp takımları göndermişti:[51]
Tuilaepa çocuklarına aşı yaptırmayı reddeden aileleri cezalandırmaya yönelik bir tasarı teklif edeceğini duyurdu.[52] Samoa hükûmeti toparlanma çalışmaları için 2,5 milyon dolar ayırdı.[52]
İmmünoloji uzmanları sosyal medyanın, özellikle Facebook'un rolünü ve sosyal medyanın ölümcül salgın sırasında aşı tereddütünün yayılmasında nasıl rol oynadığını araştırıyor. Yeni Zelanda Bağışıklama Danışma Merkezi, Samoa'daki krizin sosyal medyanın dezenformasyonu önlemek için çalışması gerektiğinin bir işareti olarak görüyor.[53]
25 Ocak 2020 itibarıyla, Tuilaepa bir açıklama yapmaya hala direniyordu.[54] Muhalefet milletvekili Olo Fiti Va'ai bir açıklama talep etmeye devam ediyor ve "Samoa hükümetinin bu zavallıca başarısızlığı için Parlemento adına özür diliyorum." benzeri açıklamalar yapıyor."[19][55]
2021 Samoa genel seçimlerinde HRPP'nin kaybetmesinden sonra yeni Sağlık Bakanı Valasi Toogamaga Tafito salgın hakkında soruşturma açmayı düşündüğünü duyurdu.[56]