Kızıldeniz

Kızıldeniz
Kızıldeniz
Havza
Ülke(ler)	Ülkeler listesi
Konum	Kuzey Afrika, Batı Asya
Koordinatlar	22°K 38°D / 22°K 38°D
Genel bilgiler
Aktığı yer	Hint Okyanusu
Tür	Deniz
Akarsu (giden)	Babülmendep Boğazı
Uzunluk	2.250 km (1.400 mi)
Genişlik	355 km (221 mi)
Ortalama derinlik	490 m (1.610 ft)
En derin noktası	3.040 m (9.970 ft)
Yüzölçümü	438.000 km2 (169.000 sq mi)
Su hacmi	233.000 km3 (56.000 cu mi)
Wikimedia Commons

Kızıldeniz (Arapça (1): ‏البحر الأحمر‎ El-Bahr el-ahmar; Arapça (2): ‏الخليج العربي‎ El-Halic el-Arabi; İbranice: ‏'ים סוף ‎Yam Suf; Tigrinya ቀይሕ ባሕሪ QeyH baHri), Afrika ile Asya (Arap Yarımadası) arasında yer alan, Hint Okyanusu'na bağlı bir denizdir. Kızıldeniz adı, Yunanca Ερυθρά Θάλασσα ("Erythra thalassa") ve Latince "Mare Rubrum" un çevirisinden almıştır. Kızıldeniz, yerel halk tarafından şap denilen mercan kayalıklarından dolayı "Şap Denizi" olarak da bilinmektedir. Uzunluğu yaklaşık 2000 km olup, bazı kaynaklarda 1900 km ya da 2350 km diye geçmektedir. Kuzeyde Mısır'daki Süveyş Kanalı ile doğal olmayan yoldan Akdeniz'e bağlanmıştır; güneyde ise Arap Yarımadası ucunda Babü'l Mendep (Bab el Mendeb) boğazı ile Hint Okyanusu'na bağlanır. Kızıldeniz kuzeyde Sina Yarımadası ile ikiye ayrılır; kuzeydoğuya doğru Akabe Körfezi, kuzeybatıda ise Süveyş Körfezi vardır.

Bir görüşe göre, Kızıldeniz'in adının, mevsimlik olarak çoğalma patlaması yaşayan Trichodesmium erythraeum adlı alg türlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca çevresindeki kıyılarda yer alan mineral bakımından zengin kızıl renkli dağlardan doğmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Denizaltı yaşamına ve üremeye elverişli sıcaklıkta olduğundan çok sayıda deniz canlısı barındırmaktadır. Bunun sebebi ise zemindeki büyük sırtta oluşan yarık bölümün yeraltından gelen magma ile dolmasıdır. Bu lavlar çok fazla 1. üretici konumunda bulunan bitkisel planktonlar için besin kaynağı oluşturmaktadır. Tuzluluk oranı ‰ (binde) 44 ile oldukça yüksektir.

İnanç ve efsane[değiştir | kaynağı değiştir]

Tevrat'ın 2. kitabı olan Çıkış'a göre Musa, İsrailoğulları ile birlikte Mısır'dan kaçarken Kızıldeniz'e asası ile vurmuş, deniz ikiye yarılmış, İsrailoğulları karşıya geçtikten sonra grubu takip eden Firavun ve askerleri üzerlerine kapanan denizin altında kalarak boğulmuşlardır. Anlatı Kur'an'da da benzer şekilde tekrarlanmaktadır.

Bir başka görüşe göre ise, bu denizin adı Tevrat'ta Yam Suf ("Sazlıklar Denizi") olarak geçer ve bu İngilizcede "Sea of Reeds" veya "Reed Sea" olarak okunur.^[1] Zamanla bu deyişin bozulup "Red Sea" (yani Kırmızı/Kızıl Deniz) olarak kullanılmaya başlandığı da kabul edilen görüşler arasında bulunur.^[2]

Sınırı olan ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sınırı olan ülkeler şunlardır:

Doğu kıyısında:
- Suudi Arabistan
- Yemen
Kuzey kıyısında:
- Mısır
- İsrail
- Ürdün
Güney kıyısında:
- Cibuti
- Eritre
- Somali
Batı kıyısında:
- Mısır
- Eritre
- Sudan

Kasabalar ve şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızıldeniz sahilindeki kasaba ve şehirler:

Al Hudaydah (الحديدة)
Al-Qusair (القصير)
Aqaba (العقبة)
Assab (ዓሳብ)
Dahab (دهب)
Eilat (אילת)
El Gouna (الجونة)
Süveyş (السويس)
Hala'ib (حلايب)
Hirgigo (ሕርጊጎ)
Hurgada (الغردقة)
Cidde (جدة)
Marsa Alem (مرسى علم)
Massava (ምጽዋ)
Nuweiba (نويبع)
Port Safaga (ميناء سفاجا)
Port Sudan (بورت سودان)
Rabigh (رابغ)
Şarm El-Şeyh (شرم الشيخ)
Soma Bay (سوما باي)
Suakin (سواكن)
Taba (طابا)
Yanbu (ينبع)

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızıldeniz üzerinden kıvrılarak geçen bir kum fırtınasını gösteren uydu görüntüsü.
Şarm El-Şeyh'teki Sheraton Sharm otelinden Tiran adası ve Kızıl Deniz'in görünümü.
Kızıldeniz'in Mısır'dan görünüşü

Kızıldeniz haritası için dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

United Nations Environment Programme (BM Çevre Programı)18 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
MSN Encarta-World Atlas

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'deki körfezler listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.
^ Harbottle, Rod (2005). Kutsal Kitap Yerler Sözlüğü. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.

[2] Harbottle, Rod (2005). Kutsal Kitap Yerler Sözlüğü. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.

[1]

[2]

g t d Dünya'daki okyanuslar ve denizler
Dünya Okyanusu
Arktik Okyanusu	Amundsen Körfezi Baffin Körfezi Barents Denizi Beaufort Denizi Bering Denizi Beyazdeniz Çukçi Denizi Doğu Sibirya Denizi Grönland Denizi Hudson Körfezi James Koyu Kara Boğazı Kara Denizi Laptev Denizi Lincoln Denizi Prens Gustav Adolf Denizi Peçora Denizi
Atlas Okyanusu	Adriyatik Denizi Akdeniz Alboran Denizi Arjantin Denizi Balear Denizi Baltık Denizi Biskay Körfezi Botni Körfezi Bothnian Denizi Botniya Körfezi Campeche Körfezi Chesapeake Körfezi Danimarka Boğazı Davis Boğazı Ege Denizi Finlandiya Körfezi Fundy Körfezi Gine Körfezi İrlanda Denizi İyon Denizi Karadeniz Karayip Denizi Kelt Denizi Manş Denizi Labrador Denizi Levant Denizi Ligurya Denizi Marmara Denizi Meksika Körfezi Mirtoan Denizi Saint Lawrence Körfezi Takımada Denizi Trakya Denizi Venezuela Körfezi
Hint Okyanusu	Aden Körfezi · Akabe Körfezi · Andaman Denizi · Bali Denizi · Basra Körfezi · Bengal Körfezi · Büyük Avustralya Körfezi · Kambay Körfezi · Kuç Körfezi · Laccadive Denizi · Mozambik Kanalı · Palk Boğazı · Kızıldeniz Malakka Boğazı Spencer Körfezi Süveyş Körfezi Timor Denizi Umman Denizi Umman Körfezi
Büyük Okyanus	Alaska Körfezi Arafura Denizi Banda Denizi Bass Boğazı Bering Denizi Bismarck Denizi Bohai Denizi Bohol Denizi Cava Denizi Camotes Denizi Carpentaria Körfezi Celebes Denizi Ceram Denizi Doğu Çin Denizi Filipin Denizi Flores Denizi Fonseca Körfezi Güney Çin Denizi Japon Denizi Halmahera Denizi Kaliforniya Körfezi Koro Denizi Maluku Denizi Mercan Denizi Ohotsk Denizi Sarıdeniz Savu Denizi Seto İç Denizi Sibuyan Denizi Solomon Denizi St. Vincent Körfezi Sulu Denizi Şili Denizi Tasman Denizi Tayland Körfezi Tonkin Körfezi Visayan Denizi
Güney Okyanusu	Amundsen Denizi Bellingshausen Denizi Davis Denizi Dayanışma Denizi D'Urville Denizi Kozmonotlar Denizi Kral VII. Haakon Denizi Lazarev Denizi Mawson Denizi Riiser-Larsen Denizi Ross Denizi Scotia Denizi Somov Denizi Weddell Denizi
İç denizler ve büyük göller	Aral Gölü Balkaş Gölü Baykal Gölü Büyük Göller Büyük Tuz Gölü Çad Gölü Çilva Gölü Çinghay Gölü Chott Melrhir Hazar Denizi Issık Göl Lut Gölü Namtso Piramit Gölü Salton Denizi Sevan Gölü Tonlé Sap Turkana Gölü Urmiye Gölü Van Gölü
Kategori

Kızıl Deniz nedir