Anhui Eyaleti
Çince : 安徽省 Ānhuī Shěng
Kısaltmalar: 皖  (pinyin: Wǎn)
Adın kökeni	安 ān - Anqing 徽 huī - Huizhou (şimdi Huangshan)
İdari birim türü	Eyalet
Başkenti (ve en büyük şehri)	Hefei
ÇKP Komitesi Sekreteri	Wang Jinshan 王金山
Vali	Wang Sanyun 王三运
Yüzölçümü	139.400 km² (22nci)
Nüfusu (2020)  - Nüfus yoğunluğu	61,027,171 (8nci) 463 kişi/km² (9ncu)
GSYİH (2020)  - kişi başına	CNY CNY 3.868 trilyon 560 milyar ABD doları (11.)[1] (11nci) CNY CNY 63.382 9.186 USD (15.) (15nci)
İGE (2005)	0,727 (orta) (25nci)
Başlıca etnik gruplar	Han - 99% Hui - 0,6%
İl düzeyi	17
İlçe düzeyi	105
Belde düzeyi†	1845
ISO 3166-2	CN-34
Resmî websitesi http://www.ah.gov.cn  (Çince)

Anhui (Çince: 安徽}; pinyin: Ānhuī) Çin'in bir eyaletidir. Gök Irmağı ile Huaihe Irmağı havzaları arasında Çin'in doğu bölgesinde yer alan eyaletin doğusunda Jiangsu, güneydoğusunda Zhejiang, güneyinde Jiangxi, güneybatısında Hubei, kuzeybatısında Henan ve kuzeyinde Şantung eyaletleri bulunur. Eyalet başkenti Hefei'dir. Ayrıca en küçük eyaletlerinden biridir.

"Anhui" adı, güney Anhui'de bulunan Anqing ve Huizhou (şimdi Huangshan) şehirlerinden gelir.^[2] Anhui için kullanılan kısaltma Wan'dır.^[3] Bu ismin kökeni tarihte aynı bölgede kurulmuş olan Wan devletine dayanmaktadır. Ayrıca Wan Dağı ve Wan Nehri'de eyalette yer alır.

63,65 milyon nüfusuyla Anhui, Çin'in en kalabalık 8. eyaletidir.^[4]

Bölge bazında Çin'in en büyük 22. eyaleti ve 34 Çin eyalet bölgesinin en yoğun nüfuslu 12. bölgesidir. Anhui'nin nüfusu çoğunlukla Han Çinlileri'nden oluşur. Eyalette konuşulan diller şunlardır: Jianghuai Mandarin, Wu, Hui, Gan çincesi ve Zhongyuan Mandarin çincesinin küçük bir kısmı.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Anhui topografik olarak çeşitlidir. Kuzey, Kuzey Çin Ovası'nın parçasıdır, kuzey-orta bölgeler ise Huai Nehri havzasının parçasıdır. Her iki bölge de düz ve yoğun nüfusludur. Güneybatı Anhui'nin çoğunu işgal eden Dabie dağları ve aralarında Yangtze Nehri olan güneydoğu Anhui'yi kesen bir dizi tepe ve sıra ile arazi güneyde daha düzensiz hale gelir. Anhui'deki en yüksek zirve, güneydoğu Anhui'deki Huangshan'ın parçası Lotus Zirvesidir. Rakımı 1873 m'dir.

Başlıca nehirler kuzeyde Huai Nehri ve güneyde Yangtze'dir. En büyük göl, yaklaşık 800 km² (310 sq mi) alanıyla, eyaletin merkezindeki Chao Gölü'dür. İlin Yangtze Nehri yakınlarındaki güneydoğu kesiminde de birçok göl vardır.

Topografyada olduğu gibi, eyaletin iklimi de kuzeyden güneye farklılık gösterir. Kuzey, daha belirgin mevsimlerle daha ılımandır. Ocak ayı sıcaklıkları, Huai Nehri'nin kuzeyinde yaklaşık -1 ila 2 °C ve Huai Nehri'nin güneyinde 0 ila 3 °C civarındadır; Temmuz ayında sıcaklıklar ortalama 27 °C veya üzerindedir. Erik yağmurları Haziran ve Temmuz aylarında yağar ve sele neden olabilir.

Anhui'nin 16 şehri var. Ekonomik olarak önemli ilk 3 şehir Hefei, Wuhu ve Anqing'dir.

Alt bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Anhui Eyaleti 17 alt bölgeye ayrılır.

Anhui Eyaleti'nin İdari Bölümleri
Hefei Wuhu Bengbu Huainan Ma'anshan Huaibei Tongling Anqing Huangshan Chuzhou Fuyang Suzhou Lu'an Bozhou Chizhou Xuancheng
Bölüm kodu[5]	İsim	Çince Pinyin	Alan (km2)	Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)[6]	Merkez	İlçe düzeyi bölümler[7]
						Semtler	İlçe düzeyi şehirler	İlçeler
340000	Anhui Eyaleti	安徽省 Ānhuī Shěng	140.139,85	61.027.171	Hefei Şehri	45	9	50
— İl düzeyi şehirler —
340100	Hefei Şehri	合肥市 Héféi Shì	11.445,06	9.369.881	Shushan Semti	4	1	4
340200	Wuhu Şehri	芜湖市 Wúhú Shì	6.026,05	3.644.420	Jiujiang Semti	5	1	1
340300	Bengbu Şehri	蚌埠市 Bèngbù Shì	5.950,72	3.296.408	Longzihu Semti	4		3
340400	Huainan Şehri	淮南市 Huáinán Shì	5.532,30	3.033.528	Tianjia'an Semti	5		2
340500	Ma'anshan Şehri	马鞍山市 Mǎ'ānshān Shì	4.049,13	2.159.930	Yushan Semti	3		3
340600	Huaibei Şehri	淮北市 Huáiběi Shì	2.741,39	1.970.265	Xiangshan Semti	3		1
340700	Tongling Şehri	铜陵市 Tónglíng Shì	2.922,60	1.311.726	Tongguan Semti	3		1
340800	Anqing Şehri	安庆市 Ānqìng Shì	13.537,96	4.165.284	Yixiu Semti	3	2	5
341000	Huangshan Şehri	黄山市 Huángshān Shì	9.678,39	1.330.565	Tunxi Semti	3		4
341100	Chuzhou Şehri	滁州市 Chúzhōu Shì	13.515,99	3.987.054	Langya Semti	2	2	4
341200	Fuyang Şehri	阜阳市 Fǔyáng Shì	10.118,17	8.200.264	Yingzhou Semti	3	1	4
341300	Suzhou Şehri	宿州市 Sùzhōu Shì	9.938,77	5.324.476	Yongqiao Semti	1		4
341500	Lu'an Şehri	六安市 Lù'ān Shì	15.450,82	4.393.699	Jin'an Semti	3		4
341600	Bozhou Şehri	亳州市 Bózhōu Shì	8.521,23	4.996.844	Qiaocheng Semti	1		3
341700	Chizhou Şehri	池州市 Chízhōu Shì	8.398,72	1.342.764	Guichi Semti	1		3
341800	Xuancheng Şehri	宣城市 Xuānchéng Shì	12.312,55	2.500.063	Xuanzhou Semti	1	2	4

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Anhui'de tarım, iklim bölgelerine göre değişir. Huai Nehri'nin kuzeyinde buğday ve tatlı patatesler yetiştirilirken, güneyinde buğday yerine pirinç yetiştirilir.

Anhui'nin doğal kaynakları arasında Ma'anshan'da demir, Huainan'da kömür ve Tongling'de bakır yer alır. Bu doğal kaynaklarla ilgili endüstriler vardır (örneğin, Ma'anshan'da çelik endüstrisi). Anhui merkezli ünlü şirketlerden biri, Wuhu merkezli otomobil şirketi Chery'dir.

Doğudaki daha müreffeh komşuları Zhejiang and Jiangsu ile karşılaştırıldığında Anhui, ekonomik kalkınmada belirgin şekilde geride kaldı. 2010'da Anhui'nin GSYİH'si, bu iki vilayetin kişi başına düşen GSYİH'sinin 1/3'ünden, 2017'de bu iki vilayetin kişi başına düşen GSYİH'sinin yaklaşık yarısına kadar arttı. Ancak ilde kişi başına düşen GSYİH, ilde kayıtlı nüfusa (yani yerel Hukou ile) dayanır ama orada ikamet zorunlu değildir. Zenginliğin çoğunun Yangtze Nehri, Hefei, Wuhu ve Ma'anshan gibi sanayi bölgelerinde yoğunlaştığı önemli bir bölgesel eşitsizlik vardır.

Anhui'nin 2016 için nominal GSYİH'si, 2016 yılında yaklaşık 2,4 trilyon yuan (365,8 milyar ABD Doları) idi. Ekonomik çıktı açısından orta ölçekli bir ekonomi olarak kabul edilir. İlde, Haier, Hisense, Whirlpool, Gree, Royalstar ve Meling gibi büyük beyaz eşya imalatı kümesi vardır.

Önemli ekonomik ve teknolojik gelişme bölgeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hefei Ekonomik ve Teknolojik Gelişme Bölgesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hefei Ekonomik ve Teknolojik Kalkınma Bölgesi, Hefei'nin güneybatısında yer alır ve 1993 yılında kurulmuştur. Hefei Luogang Uluslararası Havaalanı'na yakın bir konumdadır.^[8]

Hefei Yüksek Teknoloji Sanayi Geliştirme Bölgesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hefei Hi-Tech Sanayi Geliştirme Bölgesi, Ekim 1990'da kuruldu ve Mart 1991'de Devlet Konseyince eyalet düzeyinde Geliştirme Bölgesi olarak onaylandı. 1997'de Geliştirme Bölgesi, APEC ve AB üyelerine özel açık politikalarla APEC Bilim ve Teknoloji Endüstri Parkı olarak onaylandı. Hefei High Tech Park, 2000 yılında Ulusal Yüksek Teknoloji İhracat Üssü olarak da onaylandı ve 2003 yılında Meşale Programı kapsamında Gelişmiş Yüksek Teknoloji Bölgesi ödülünü aldı. Şimdiye kadar, 100'den fazla yüksek teknoloji işletmesi bölgeye girdi. Bölgede teşvik edilen sektörler arasında kimyasal üretim ve işleme, elektronik montaj ve imalat, aletler ve endüstriyel ekipman, tıbbi Ekipman ve telekomünikasyon vardır.^[9]

Wuhu Ekonomik ve Teknolojik Gelişme Bölgesi[değiştir | kaynağı değiştir]

1993 yılında kurulan Wuhu Ekonomik ve Teknolojik Kalkınma Bölgesi, Wuhu'daki Yangtse Deltası'nın ulaşım avantajını kullanan Anhui'deki merkezi hükûmet tarafından onaylanan ilk devlet düzeyindeki kalkınma bölgesiydi.^[10]

Wuhu İhracat İşleme Bölgesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Wuhu İhracat İşleme Bölgesi, toplam planlanan 295 km² (114 sq mi) alanla ulusal düzeyde bir ihracat işleme bölgesi olarak onaylandı.^[11]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Anhui ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

• Anhui mutfağı

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Anhui Eyaleti resmî web sitesi(Çince)
• Anhui Eyaleti resmî web sitesi25 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)