Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi

Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi
Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi
Açılış	24 Aralık 1964
Konum	Altındağ, Ankara, Türkiye
Koordinatlar	39°56′08″K 32°50′40″D / 39.93556°K 32.84444°D
Tür	Tarihî ev, demiryolu
Koleksiyon(lar)	Atatürk ile Fikriye Hanım'ın kişisel eşyaları ile demiryolu öğeleri.

Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi (Direksiyon binası), Türkiye'nin başkenti Ankara ili Altındağ ilçesinde bulunan tarihî bir ev ve demiryolu müzesidir.

Ulus semtindeki Ankara Garı'ndadır. Müze binası, istasyon binası olarak inşa edilmiş ve Türk Kurtuluş Savaşı sırasında üç yıla yakın süre Mustafa Kemal Atatürk tarafından konut ve karargâh olarak kullanılmıştır.

Binanın giriş katı demiryolları müzesi; ikinci katı ise Atatürk’ün kabul odası, çalışma ve yatak odası ile Fikriye Hanım'ın odasının da bulunduğu bir konut-müze olarak düzenlenmiş; 24 Aralık 1964 tarihinden itibaren ziyarete açılmıştır^[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Direksiyon adı verilen küçük taş bina, 1892 yılında Berlin-Bağdat Demiryolu inşaatı sırasında Ankara Garı'nın bir parçası olarak demiryolu idaresinin yönetimi için inşa edilmişti. 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi sonrasında Ankara’ya gelen İngiliz birliği komuta kademesi Direksiyon binasında kaldı.^[2]

Bina, 15 Ekim 1920'den itibaren Mustafa Kemal Paşa tarafından hem ikametgâh hem de çalışma yeri olarak kullanıldı.^[3] Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'ya ilk kez 27 Aralık 1919'da giden Mustafa Kemal Paşa, 23 Nisan 1920'ye kadar şehrin 5 km. dışındaki Ziraat Mektebi’ni ikametgâh ve karargâh olarak kullanmıştı.^[3] TBMM'nin açılışından sonraki günlerde güvenlik gerekçesiyle Ziraat Mektebi Karargâhı 'ndan ayrılarak güvenlik ve şehre yakınlık açısından daha uygun bir yer olan Ankara İstasyonu'ndaki Gar Müdürlüğü binasına yerleşti. Binada aşağı kattaki odalardan ikisinde Özel Kalem Müdürü Hayati Bey ille iki kâtibi bulunmaktaydı. Alt giriş katında muhafızlar ve yaverlerin de ayrı yerleri vardı. Kasım 1920'den itibaren Fikriye Hanım da bu binada yaşadı, üst katta bir odası vardı.^[2]

1919-1925 arasında Mustafa Kemal Paşa'nın koruma yaverliğini yapan Ali Metin Çavuş, Ankara İstasyon binasının müze haline getirilmesine ön ayak oldu.^[2] Bina, 24 Aralık 1964'te binadaki kalışını anmak için tarihî bir ev ve demiryolu müzesine dönüştürüldü.^[1] 10 Kasım 1974, 10 Kasım 1983, 23 Nisan 2003 tarihlerinde yeniden düzenleme çalışmaları yapılarak ziyarete açıldı.

8 Kasım 2004 tarihinde kullanıma çıkarılan Atatürk Evleri konulu posta pulu serisinde Devlet Demiryolları Direksiyon Binası yer almıştır.^[4]

Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]

Bina yarım borum üzerine iki katlıdır. Bütün cephelerinde o döneme özgü sıva kullanılmıştır. Köşe taşları ve ahşap saçakları vardır. Basit, kemerli pencereler binanın tek dekorasyonudur.^[1] Kuzeydoğu yönündeki ana giriş kapısının üzerinde beyaz üçgen alınlık bulunur. Üçgen alınlığın üzerinde bir silme ve üst üste yerleştirilmiş iki dikdörtgen biçimli pencere vardır.^[5]

Üst kat, Atatürk'ün konut ve karargâh olarak kullandığı bölümdür. Merdiven sahanlığının solunda yer alan ilk oda, Atatürk'ün kabul salonudur. Kabul salonundan bir kapı ile geçilen oda ise Atatürk'ün çalışma odasıdır. Atatürk'ün yatak odası, üst katın güneybatı bölümünde yer almaktadır. Bitişiğinde Fikriye Hanım'ın yatak odası yer alır. Yapının kuzeydoğu bölümünde, tuvaletin hemen yanında bir banyo vardır.^[5]

Müze[değiştir | kaynağı değiştir]

Zemin kat 1856'dan günümüze kadar kullanılan demiryolu ürünlerinin sergilenmesi için ayrılmıştır. Bu demiryolu öğeleri, yemek ve yatak vagonlarında kullanılan belgeler, madalyalar, demiryolu makasları, raylar ve gümüş sofra takımlarını içerir. Demiryolu iletişiminde kullanılan mühürler, sertifikalar, kimlik kartları, biletler, lokomotif plakaları, telefon ve telgraf setleri de sergilenmektedir.^[1]

Mustafa Kemal Atatürk'ün bazı kişisel eşyaları ikinci katta sergilenmektedir. 2006 yılında yeğeni Hayri Özdinçer tarafından bağışlanan Fikriye Hanım'ın kişisel eşyaları ve özel fotoğrafları müzeye dahil edildi.^[6]

Atatürk tarafından 1935-1938 yılları arasında ülke çapında yaptığı turlarda kullanılan beyaz boyalı özel demiryolu aracı müze binasının yanındadır. Vagon, 19 ve 20 Kasım 1938 tarihleri arasında Atatürk'ün tabutunu İzmit'ten Ankara'ya taşıdı. Demiryolu arabası Almanya'da yapıldı.^[7]

İbrahim Çallı’nın 1920 yılına ait 3metreye 2 metre boyutundaki “Kurtuluş Savaşı’nda Kağnı Çeken Kadınlar” isimli tablosu Müze’de sergilenen önemli eserlerdendir.

Erişim[değiştir | kaynağı değiştir]

2022 itibarıyla müze hafta içi yerel saatle 9.00-17.00 saatleri arasında açık olup hafta sonları, millî ve dini bayramlarda kapalıdır. Erişim ücretsizdir.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e "Atatürk Konutu Ve Demiryolları Müzesi - Ankara". Türkiye Kültür Portalı. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.
^ ^a ^b ^c Arslan, Mukaddes. "OSMANLI'DAN CUMHURİYET'E MİLLÎ MÜCADELE DÖNEMİ HATIRASI OLARAK ANKARA İSTASYON BİNASI" (PDF). doi:10.52063/978-975-17-4861-4.01. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ ^a ^b Aysal, Necdet (1 Eylül 2007). "Mustafa Kemal Paşa'nın Ankara'da İlk Günleri "Ziraat Mektebi"". Atatürk Yolu Dergisi. 10 (39): 359-396. doi:10.1501/Tite_0000000107. ISSN 1303-5290.
^ "Türk Postaları 08.11.2004". 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
^ ^a ^b Başbolat, Özlem (2022). "Ankara istasyon ve çevresinin tarihi ve fiziksel gelişimi /". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
^ "Fikriye Hanım'ın eşyaları TCDD'ye bağışlandı". Sabah. 2 Kasım 2006. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.
^ "Atatürk'ün yurt gezilerinde kullandığı vagonu: Beyaz Tren". Hürriyet. 18 Şubat 2020. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.

[tkp-1] "Atatürk Konutu Ve Demiryolları Müzesi - Ankara". Türkiye Kültür Portalı. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.

[:0-2] Arslan, Mukaddes. "OSMANLI'DAN CUMHURİYET'E MİLLÎ MÜCADELE DÖNEMİ HATIRASI OLARAK ANKARA İSTASYON BİNASI" (PDF). doi:10.52063/978-975-17-4861-4.01. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[:1-3] Aysal, Necdet (1 Eylül 2007). "Mustafa Kemal Paşa'nın Ankara'da İlk Günleri "Ziraat Mektebi"". Atatürk Yolu Dergisi. 10 (39): 359-396. doi:10.1501/Tite_0000000107. ISSN 1303-5290.

[4] "Türk Postaları 08.11.2004". 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.

[:2-5] Başbolat, Özlem (2022). "Ankara istasyon ve çevresinin tarihi ve fiziksel gelişimi /". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.

[s1-6] "Fikriye Hanım'ın eşyaları TCDD'ye bağışlandı". Sabah. 2 Kasım 2006. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.

[h2-7] "Atatürk'ün yurt gezilerinde kullandığı vagonu: Beyaz Tren". Hürriyet. 18 Şubat 2020. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Ankara'daki müzeler
Altındağ	Altınköy Açık Hava Müzesi Anadolu Medeniyetleri Müzesi Ankara Palas Ankara Resim ve Heykel Müzesi Ankara Roma Hamamı Ankara Roma Tiyatrosu Ankara Etnografya Müzesi Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Müzesi Ankara Vakıf Eserleri Müzesi Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi Cumhuriyet Müzesi Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi Feza Gürsey Bilim Merkezi Gökyay Vakfı Satranç Müzesi Kelime Müzesi Kurtuluş Savaşı Müzesi Mehmet Akif Ersoy Müze Evi PTT Pul Müzesi Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi TCDD Müzesi ve Sanat Galerisi TCMB Para Müzesi Türk Hava Kurumu Müzesi Türk Telekom Telekomünikasyon Müzesi Türkpusat Geleneksel Türk Okçuluğu ve Savaş Aletleri Müzesi Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi Ulucanlar Cezaevi Müzesi Veteriner Anatomi Müzesi Ziraat Bankası Müzesi
Balâ	Atatürk Müze ve Kültür Evi
Beypazarı	Beypazarı Kent Tarihi Müzesi Beypazarı Tarih ve Kültür Müzesi Yaşayan Müze Türk Hamam Müzesi
Çamlıdere	Çamlıdere Doğa ve Hayvan Müzesi Çamlıdere Kutsal Emanetler Müzesi Çamlıdere Kültür Evi ve Etnografya Müzesi Çamlıdere Şeyh Ali Semerkandi Müzesi Çamlıdere Tarım Müzesi Çamlıdere Terazi Müzesi
Çankaya	75.Yıl Cumhuriyet Eğitim Müzesi Anadolu Mimarlık ve Mobilya Kültürel Miras Müzesi Atatürk Müze Köşkü Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi Cin Ali Müzesi Çankaya Köşkü Eğit-Der Eğitim Müzesi Hacettepe Sanat Müzesi Hamiye Çolakoğlu Seramik Müzesi Haritacılık Müzesi Hukuk Müzesi Jandarma Müzesi Millî Savunma Bakanlığı Arşiv Müzesi MKE Sanayi ve Teknoloji Müzesi Mustafa Ayaz Vakfı Plastik Sanatlar Müzesi MTA Tabiat Tarihi Müzesi ODTÜ Arkeoloji Müzesi ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi ODTÜ Jeoloji Müzesi Pembe Köşk Profesör Doktor Ülker Muncuk Müzesi Sebahattin Yıldız Müzesi Şefik Bursalı Müze Evi TCDD Açık Hava Buharlı Lokomotif Müzesi TRT Yayıncılık Tarihi Müzesi
Çubuk	Çubuk Şehir Müzesi Türk Dünyası ve Komşuları Müzesi
Elmadağ	Elmadağ Müzesi
Etimesgut	Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi Türk Tarih Müzesi ve Parkı
Gölbaşı	Müze Evliyagil TED Ankara Koleji Okul Müzesi Ülker Zaim Müzesi
Kahramankazan	Satıkadın Müzesi
Kalecik	Kalecik Karahan Konağı Müzesi
Kızılcahamam	Kızılcahamam Hocalı Anıt Parkı ve Müzesi
Keçiören	Keçiören Belediyesi Etnografya Müzesi Meteoroloji Müzesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Müzesi
Polatlı	Alagöz Karargâh Müzesi Gordion Müzesi Sakarya Zaferi Müzesi Tarım Müzesi TCDD Malıköy Tren İstasyonu Müzesi Topçu ve Füze Okulu Sınıf Müzesi
Şereflikoçhisar	Şereflikoçhisar Kent Müzesi
Yenimahalle	Ankara Atatürk Evi Müzesi Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Oyuncak Müzesi Atatürk Eğitim Müzesi Devlet Mezarlığı Ekmek Müzesi Gazi Üniversitesi Resim Heykel Müzesi MİT Casusluk Müzesi Profesör Doktor Metin Aktaş Zooloji Müzesi Toprak Mahsulleri Ofisi Müzesi

Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi nedir?, Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi anlamı nedir?, Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi ne demektir?