Abdullah Vassaf Efendi

Abdullah Vassaf Efendi
Abdullah Vassaf Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
	Görev süresi; 12 Ocak 1755 - 8 Haziran 1755
Hükümdar	III. Osman
Yerine geldiği	Seyyid Murtaza Efendi
Yerine gelen	Damadzade Feyzullah Efendi
Kişisel bilgiler
Doğum	1662; Akhisar
Ölüm	Haziran 1761
Mesleği	Din alimi
Dini	İslam

Abdullah Vassaf Efendi (1662 Akhisar - 1761 İstanbul) Osmanlı şeyhülislamı, divan şairi, ilim adamı ve hattat.^[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Akhisarlı Şeyh Mecdeddin soyundan Mehmet Efendi’nin oğludur.

İlköğrenimin Akhisar’da gördükten sonra İstanbul’a yerleşti. Dönemin müderrislerinden Kara Halil Efendi’den ders aldı. Önce "hariç" derecesiyle Yunus Paşa Medresesi'nde görev yaptı. 1699’da imtihanla müderris oldu. ve o yıl Kara Halil Efendi'ye damat oldu. 1724’te Selanik kadısı oldu. 1727’de, Edirne payesiyle Mısır kadılığına getirildi. 1733’ten başlayarak üç kez art arda fetva emini oldu.

1736’da mezhep meselelerini görüşmek üzere İran coğrafyasında hâkim Afşar Hanedanı'ndan Nadir Şah’a giden İmrahor Mustafa Paşa başkanlığındaki ilim heyetine Anadolu payesiyle fetva emini olarak katıldı. İran alimleriyle yaptığı görüşmelerde sağladığı başarıyla ünlendi. Bundan sonra "İrani Abdullah Efendi" veya "İran Kazaskeri Abdullah Efendi" diye anıldı.

1741'de Anadolu Kazaskeri, 1749 ve 1752'de iki defa fiilen Rumeli Kazaskeri olan Abdullah Vassaf Efendi 1755'te Şeyhülislamlık makamına getirildi. Fakat çok yaşlı olduğundan bu görevde beş ay kaldıktan sonra alındı. Bursa’ya sürgüne gitti ama sonra bağışlanarak İstanbul’a döndü. Doksan dokuz yaşında Haziran 1761'de İstanbul’da öldü. Eyüp'de kayınpederi Kara Halil Efendi mezarı yakınına defnedildi.

Şeyhülislam Mehmed Esad Efendi, Abdullah Vassaf Efendinin oğludur.

Sanatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Abdullah Vassaf Efendi Türkçe, Arapça, Farsça şiirler yazmıştır. Talik yazıda Siyahi Ahmet Efendi’den ders almış usta bir hattattı. Şiirlerinde Abdi ve Vassaf mahlaslarını kullanmıştır.

Divançe'sinden başka Hayal-i Behçet-abad adlı manzum eseri dinî konularda öğüt veren 1500 beyitlik bir eserdir. Kelam ilimine dair Zemzeme adlı bir eseri, çeşitli dinî risaleleri, tercümeleri ve edebî nazireleri vardır. Fetvaları Fetava-yı Vassaf adı altında toplanmıştır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "TEİS - Abdullah Vassaf Efendi". 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakut, Esra (2005) Şeyhülislamlık: Yenileşme Döneminde Devlet ve Din, İstanbul:Kitap Yayinevi ISBN 9789758704941 Google Books4 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.1 say.382 [1]

Önce gelen: Seyyid Murtaza Efendi	Osmanlı Şeyhülislamı 1755	Sonra gelen: Damadzade Feyzullah Efendi

[1] "TEİS - Abdullah Vassaf Efendi". 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023.

[1]

g t d Osmanlı şeyhülislamları
15. yüzyıl	Molla Fenari Fahreddin-i Acemi Molla Hüsrev Molla Gürânî Molla Abdülkerim Efendi Alâeddin Arabî Efendi Efdalzade Hamîdüddin Efendi
16. yüzyıl	Zenbilli Ali Efendi Kemalpaşazade Ahmet Şemsettin Efendi (İbn-i Kemal) Sadullah Sadi Efendi Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi Abdülkadir Hamidî Çelebi Fenarîzade Muhyiddin Çelebi Ebussuud Efendi Çivizade Damadı Hamid Efendi Kadızade Ahmed Şemseddin Efendi Malûlzade Mehmed Efendi Çivizade Hacı Mehmed Efendi Abdülkadir Şeyhî Efendi Bostanzade Mehmed Efendi Bayramzade Zekeriya Efendi Hoca Sâdeddin Efendi Sunullah Efendi
17. yüzyıl	Hocazade Mehmed Efendi Ebülmeyamin Mustafa Efendi Hocazade Esad Efendi Zekeriyazade Yahya Efendi Ahîzâde Hüseyin Efendi Ebusaid Mehmed Efendi Muîd Ahmed Efendi Hacı Abdürrahim Efendi Bahâî Mehmed Efendi Karaçelebizade Abdülaziz Efendi Hüsamzade Abdurrahman Efendi Memikzade Mustafa Efendi Hocazade Mesud Efendi Hanefi Mehmed Efendi Balizade Mustafa Efendi Bolevî Mustafa Efendi Esiri Mehmet Efendi Sunizade Seyit Mehmet Emin Efendi Minkarizade Yahya Efendi Çatalcalı Ali Efendi Ankaravi Mehmed Emin Efendi Debbağzade Mehmed Efendi Feyzullah Efendi Ebusaidzade Feyzullah Efendi Sadreddinzade Sadık Mehmed Efendi İmam Mehmed Efendi
18. yüzyıl	Paşmakçızade Ali Efendi Yekçeşm Hüseyin Efendi Ebezade Abdullah Efendi Mehmed Ataullah Efendi İmam Mahmud Efendi Mirza Mustafa Efendi Menteşzade Abdürrahman Efendi Ebu İshak İsmail Efendi Yenişehirli Abdullah Efendi Mirzazade Şeyh Mehmed Efendi Paşmakçızade Abdullah Efendi Damadzade Ahmed Efendi Ebuishakzade İshak Efendi Dürri Mehmed Efendi Feyzullahefendizade Mustafa Efendi Pirizade Mehmed Sahib Efendi Hayatizade Mehmed Emin Efendi Seyit Mehmet Zeynelabidin Efendi Ebuishakzade Mehmed Esad Efendi Halilefendizade Mehmed Said Efendi Seyyid Murtaza Efendi Abdullah Vassaf Efendi Damadzade Feyzullah Efendi Dürrizade Mustafa Efendi Mehmed Salih Efendi Çelebizade İsmail Asım Efendi Veliyyüddin Efendi Ebubekirzade Ahmed Efendi Pirizade Osman Sahib Efendi Mirzazade Mehmed Said Efendi Seyyid Mehmed Şerif Efendi İvazpaşazade İbrahim Beyefendi Salihzade Mehmet Emin Efendi Vassafzade Mehmed Esad Efendi Mehmed Şerif Efendi Seyit İbrahim Efendi Dürrizade Mehmed Ataullah Efendi Arapzade Ataullah Efendi Dürrizade Mehmed Arif Efendi Müftizade Ahmet Efendi Mekkî Mehmet Efendi Seyit Mehmet Kamil Efendi Hamidizade Mustafa Efendi Yahyâ Tevfik Efendi Mustafa Aşir Efendi
19. yüzyıl	Sâmânizade Ömer Hulusi Efendi Salihzade Ahmed Esad Efendi Şerifzade Ataullah Mehmed Efendi Arapzade Mehmed Arif Efendi Dürrizade Abdullah Efendi Mehmed Zeynelabidin Efendi Mekkizade Mustafa Asım Efendi Çerkes Halil Efendi Yasincizade Abdülvehhab Efendi Ahmed Reşid Efendi Kadızade Mehmed Tahir Efendi Arif Hikmet Bey Meşrepzade Mehmed Arif Efendi Mehmed Sadeddin Efendi Atıfzade Hüsameddin Efendi Mehmed Refik Efendi Hasan Fehmi Efendi Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi Hasan Hayrullah Efendi Hasan Fehmi Efendi Hasan Hayrullah Efendi Kara Halil Efendi Uryanizade Ahmed Esad Efendi Bodrumlu Ömer Lütfi Efendi Cemaleddin Efendi
20. yüzyıl	Mehmed Ziyâeddin Efendi Mehmed Sahib Efendi Çelebizade Hüseyin Hüsnü Efendi Musa Kazım Efendi Abdurrahman Nesib Efendi Mehmed Esad Efendi Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi Ömer Hulusi Efendi Haydarizade İbrahim Efendi Mustafa Sabri Efendi Dürrizade Abdullah Beyefendi Mehmed Nuri Efendi

Abdullah Vassaf Efendi nedir?, Abdullah Vassaf Efendi anlamı nedir?, Abdullah Vassaf Efendi ne demektir?