Ulan Batur

Ulan Batur
Улаанбаатар
ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ
Ulan Batur; Улаанбаатар; ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ
Başkent
	Ulan Batur şehri
	; Bayrak ; Arma
	Ulan Batur Ulan Batur'un Moğolistan'daki konumu
Ülke	Moğolistan
Kuruluş	1639
İdare
• Belediye başkanı	Khishgeegiin Nyambaatar (MAN)
Yüzölçümü
• Toplam	4704.4 km²
Rakım	1350 m
Nüfus (2018)
• Toplam	1.444.669
• Yoğunluk	oto/km²
Zaman dilimi	UTC+08.00 (UTC+8)
Alan kodu	+976 (0)11
	Resmî site; www.ulaanbaatar.mn

Ulan Batur (Moğolca: Улаанбаатар, Ulaanbaatar), Moğolistan'ın başkenti ve en büyük şehridir. Moğolcada "Kızıl Bahadır" anlamına gelen şehrin eski ismi Urga'dır. 2014 yılı itibarıyla nüfusu 1,3 milyondan fazladır.^[2]

Ulan Batur; Orta Kuzey Moğolistan'da, Tuul Nehri üzerinde bir vadide, 1.310 metre rakımda yer almaktadır. Şehir; ülkenin kültür, sanayi ve mâlî kalbi ve aynı zamanda Moğolistan karayolu ağının merkezidir. Rus Trans-Sibirya Demiryolu ve Çin demiryolu sistemi, şehirden geçmektedir.^[3]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehir, 1639 yılında bir göçebe Budist manastırı merkezi olarak kurulmuştur. 1778 yılında bugünkü konumu olan Tuul ve Elbe nehirlerinin birleştiği yere taşınmıştır. 1911 yılında Çing Hanedanı'nın yıkılmasının ardından Moğolistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra 1924 yılında ülkenin başkenti ilan edildi. Ulan Batur, 20. yüzyılda önemli bir üretim merkezi haline geldi.^[3]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulan Batur, Moğolistan'ın biraz doğusunda, deniz seviyesinden 1,310 metre yükseklikte, Tuul Nehri üzerinde, Bogd Han Dağı'nın eteğindeki vadide yer almaktadır. Ormanlarla kaplı olan Bogd Han Dağı şehrin güneyinde bulunmaktadır ve 2250 metre yüksekliği Ulan Batur'un en yüksek noktasıdır.

Ulan Batur, muson etkisinde soğuk yarı kurak iklime (Köppen BSk) sahiptir. Ulan Batur, yüksek rakımı, nispeten yüksek enlemi, herhangi bir kıyıya yüzlerce kilometre uzakta olması ve Sibirya antisiklonunun etkileri nedeniyle dünyanın en soğuk ulusal başkentidir.^[4] Şehirde yazlar kısa ve sıcak, kışlar ise oldukça uzun, soğuk ve kuru geçmektedir.

Şehir görünümü

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulan Batur, başkent statüsüne sahip doğrudan yönetilen bir şehir olup dokuz ilçeye (дүүрэг, düreg) ayrılmaktadır. Bu ilçeler Baganur, Bagahangay, Bayangol, Bayanzürh, Çingeltey, Han-Ul, Nalayh, Songinohayrhan ve Sühbatur'dur. Her ilçe mahallelere (хороо, horo) ayrılmakta olup toplam 121 adettir.^[4]

Ulan Batur, 5 yılda bir seçilen 40 üyeli bir şehir meclisi tarafından yönetilmektedir. Belediye başkanı şehir meclisi tarafından atanmaktadır.

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Cengiz Han Uluslararası Havalimanı şehrin 18 km güneybatısında yer almakta olup^[5] ülkenin tek uluslararası havalimanıdır. Ulan Batur'un Trans-Sibirya demiryolu ile Çin demiryolu sistemine bağlantıları bulunmaktadır. Ulan Batur'u diğer şehirlere bağlayan karayolların büyük bir bölümünde asfalt bulunmamaktadır.

Ulan Batur'da büyük bir şehiriçi otobüs ağı bulunmaktadır. Bunun yanında şehir içi ulaşım troleybüs, dolmuş ve taksiler ile de sağlanmaktadır. Şehirde aynı zamanda metro hattı inşa edilmesi planlanmaktadır.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]



Devlet opera tiyatrosu	Tiyatro tiyatrosu	Ulusal Galeri

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kardeş şehirleri arasında Türkiye, Çekya, Hindistan, Çin, Tayvan, Tayland, Vietnam ve Avustralya'dan birer; İngiltere, Güney Kore ve ABD'den ikişer; Japonya'dan üç; Rusya'dan beş şehir vardır.

Galeriler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulan Batur video çekimi
Cengiz Han Meydanı ile Devlet Büyük Huralı (meclis)
Ulan Batur şehir merkezi
Zaysan Anıtı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ": Нийслэлийн статистикийн газар – Нийслэлийн хүн ам" (PDF). ubstat.mn. 24 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2019.
^ ^a ^b ": Нийслэлийн статистикийн газар - Статистик үзүүлэлт - 01. Хүн амын тоо, хүйсээр, оны эхэнд, мянган хүн :" (Moğolca). Statis.ub.gov.mn. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ ^a ^b "Ulaanbaatar Official Web Portal". Ulaanbaatar.mn. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ ^a ^b Montsame News Agency. Mongolia. 2006, ISBN 99929-0-627-8, p. 35
^ Kohn, p. 88
^ ^a ^b ^c ^d ^e "Улаанбаатар хотын ах, дүү хотууд" (Moğolca). ub.gov.mn. Erişim tarihi: 23 Mart 2016. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Business Gold Coast. Gold Coast Business News . Business Events . Business Resources - Sister Cities & International Partnerships". BusinessGC. 1 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ [1] 26 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arşiv kopyası; Wayback Machine
^ "Внешние связи - Контакты с иностранными городами - Официальный сайт администрации города Красноярска". Admkrsk.ru. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ "Chairman of the Committee for External Relations of St. Petersburg". Translate.google.com. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ "Taipei - International Sister Cities". Taipei City Council. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ [2] 11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arşiv kopyası; Wayback Machine
^ "10 things you didn't know about Wolverhampton. Daily Telegraph". Daily Telegraph. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
^ "Delhi to London, it's a sister act". The Times Of India. 7 Temmuz 2002. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmi site
Ulaanbaatar12 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. General Information about Ulaanbaatar, Up-to-date (İngilizce)

[ubstat.mn-1] ": Нийслэлийн статистикийн газар – Нийслэлийн хүн ам" (PDF). ubstat.mn. 24 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2019.

[Statis.ub.gov.mn-2] ": Нийслэлийн статистикийн газар - Статистик үзүүлэлт - 01. Хүн амын тоо, хүйсээр, оны эхэнд, мянган хүн :" (Moğolca). Statis.ub.gov.mn. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[Official-3] "Ulaanbaatar Official Web Portal". Ulaanbaatar.mn. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[Montsame_News_Agency_2006,_p._35-4] Montsame News Agency. Mongolia. 2006, ISBN 99929-0-627-8, p. 35

[5] Kohn, p. 88

[AhDuuHotuud-6] "Улаанбаатар хотын ах, дүү хотууд" (Moğolca). ub.gov.mn. Erişim tarihi: 23 Mart 2016. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[7] "Business Gold Coast. Gold Coast Business News . Business Events . Business Resources - Sister Cities & International Partnerships". BusinessGC. 1 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[8] [1] 26 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arşiv kopyası; Wayback Machine

[9] "Внешние связи - Контакты с иностранными городами - Официальный сайт администрации города Красноярска". Admkrsk.ru. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[10] "Chairman of the Committee for External Relations of St. Petersburg". Translate.google.com. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[Taipei_twinnings-11] "Taipei - International Sister Cities". Taipei City Council. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[12] [2] 11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arşiv kopyası; Wayback Machine

[13] "10 things you didn't know about Wolverhampton. Daily Telegraph". Daily Telegraph. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[14] "Delhi to London, it's a sister act". The Times Of India. 7 Temmuz 2002. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

g t d Asya başkentleri
Orta Asya	Astana, Kazakistan · Bişkek, Kırgızistan · Duşanbe, Tacikistan · Aşkabat, Türkmenistan · Taşkent, Özbekistan · Ulan Batur, Moğolistan
Doğu Asya	Pekin, Çin · Taipei, Çin Cumhuriyeti (Tayvan) · Tokyo, Japonya · Pyongyang, Kuzey Kore · Seul, Güney Kore
Güney Asya	Dakka, Bangladeş · Thimphu, Bhutan · Yeni Delhi, Hindistan · Malé, Maldivler · Katmandu, Nepal · İslamabad, Pakistan · Sri Jayawardenapura-Kotte, Sri Lanka
Güneydoğu Asya	Bandar Seri Begavan, Brunei · Phnom Penh, Kamboçya · Dili, Doğu Timor · Cakarta, Endonezya · Vientiane, Laos · Kuala Lumpur (resmî) ve Putrajaya (idarî), Malezya · Nepido, Myanmar · Manila, Filipinler · Singapur, Singapur · Bangkok, Tayland · Hanoi, Vietnam
Güneybatı Asya	Kâbil, Afganistan · Erivan, Ermenistan · Bakü, Azerbaycan · Manama, Bahreyn · Lefkoşa, Kıbrıs Cumhuriyeti · Tiflis, Gürcistan · Tahran, İran · Bağdat, Irak · Kudüs (Kısıtlı tanıma), İsrail · Amman, Ürdün · Kuveyt, Kuveyt · Beyrut, Lübnan · Maskat, Umman · Doha, Katar · Riyad, Suudi Arabistan · Şam, Suriye · Ankara, Türkiye · Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri · San'a, Yemen · Kahire, Mısır
Kuzey Asya	Moskova, Rusya

Ulan Bator ne demektir