TBMM Anayasa Komisyonu

Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Komisyonu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Komisyonu
Üye sayısı	27
AK Parti	13 / 27
CHP	6 / 27
DEM Parti	3 / 27
MHP	2 / 27
İYİ Parti	2 / 27
SAADET	1 / 27

TBMM Anayasa Komisyonu, Anayasa Komisyonu, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü uyarınca faaliyet gösteren ihtisas komisyonudur.

28. Yasama Döneminde Komisyonun üye sayısı yirmi yedi olarak belirlenmiştir. Komisyon üyelerinin on üçü Adalet ve Kalkınma Partisi meclis grubuna, altısı Cumhuriyet Halk Partisi meclis grubuna, üçü Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi meclis grubuna, ikisi Milliyetçi Hareket Partisi meclis grubuna, ikisi İYİ Parti ve biri de Saadet Partisi meclis grubuna mensuptur. Komisyon, kendi üyeleri arasından bir başkan, bir başkanvekili, bir sözcü ve bir kâtip seçer.

Oluşum[değiştir | kaynağı değiştir]

Anayasa Komisyonu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kritik bir parçasıdır. Öncelikle, bu komisyonun görevi, Türkiye'nin Anayasası ve Meclis İçtüzüğü'nün değiştirilmesi konusundaki yasa önerilerini incelemektir. Buna ek olarak, siyasi partilerin mevzuatı, seçim düzenlemeleri, meclis üyelerinin statüsü ve hakları gibi önemli konular üzerinde çalışır. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) gibi anayasal kuruluşlar ve bakanlıkların kuruluş ve işleyiş usulleri de bu komisyonun sorumluluk alanına girer.^[1]

Ayrıca, Anayasa Komisyonu'nun iç dinamiği oldukça etkilidir. Başkan, Başkan Yardımcısı, Sözcü ve Katip üyeleri, yasama süreçlerinde kritik rol oynar. Bunlar, dokunulmazlıkların kaldırılması gibi önemli konularda görüş ve önerilerde bulunan Karma Komisyon'un temel üyelerindendir. Bu Karma Komisyon, aynı zamanda Anayasa ve Adalet komisyonlarının birleşiminden oluşur. Bu bağlamda, bu komisyonlar, Cumhurbaşkanlığı tezkereleri gibi önemli konularda danışma ve karar mekanizmalarını yürütürler.^[1]

Anayasa Komisyonu, bir tasarı veya teklifin başka bir komisyonun yetki alanına girdiği durumda, konunun ilgili komisyona havale edebilir. Eğer Anayasa Komisyonu, başka bir komisyonun görüşünü almak isterse, tasarının o komisyonda değerlendirilmesini ve görüşme sonrasında geri dönmesini talep edebilir. Bu gibi durumlarda, Anayasa Komisyonu ve diğer komisyonlar arasında görüş birliği sağlandığında, Meclis Başkanı bilgilendirilir; anlaşmazlık durumunda ise konu genel kurulda ele alınır. Ayrıca, Anayasa Komisyonu'nun, bir gündem maddesinin görüşülmesini tamamlamadan önce, konunun tekrar ele alınmasına karar verme yetkisi bulunmaktadır. Anayasa Komisyonu, TBMM Genel Kurulu'nda komisyon başkanı ya da temsilcileri tarafından temsil edilir. Eğer toplantı yeter sayısı sağlanmamışsa, komisyon temsilcisi, önergelerin reddedilmesi veya komisyona iadesi için karar isteyebilir.^[2]

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Anayasa Komisyonu'nun Görevleri

Meclis Başkanlığı tarafından verilen kanun tasarı ve tekliflerini inceler.
Tasarı ve tekliflerin Anayasaya uygunluğunu denetler ve gelişimine katkıda bulunur.
Özellikle Anayasa ve İçtüzük değişikliklerine öncülük eder.

2. Anayasa Komisyonu ve Özel Yetkileri

Seçimlerin yenilenmesine dair önergeleri görüşmek, önemli bir görevidir.
Yasama dokunulmazlığı ve uyumsuzluklar konusunda da etkilidir.

3. Seçimlerin Yenilenmesi

Anayasa Komisyonu, seçimlerin yenilenmesine dair önergeleri inceleyerek Genel Kurul'a sunar.

4. Yasama Dokunulmazlığı ve Uyumsuzluklar

Dokunulmazlık kaldırma istemleri Karma Komisyon tarafından incelenir.
Uygunsuzluklar konusunda Karma Komisyonlar ve Adalet Komisyonu birlikte çalışır.

5. İçtüzük Değişiklikleri

TBMM İçtüzüğü'nde değişiklik yapılması, Anayasa Komisyonu'nun raporu üzerine Genel Kurul'da görüşülür.

Komisyon üyeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Mevcut olarak komisyonda 5'i kadın olmak üzere, toplam 27 üye görev almaktadır.^[3]

#	Milletvekili	Komisyon görevi		Seçim çevresi
1	Yusuf Beyazıt	Başkan	Adalet ve Kalkınma Partisi	Tokat
2	Murat Alparslan	Başkanvekili		Ankara
3	Osman Mesten	Sözcü		Bursa
4	Rabia İlhan	Katip üye		İstanbul
5	Haluk İpek	Üye		Amasya
6	Umut Akdoğan		Cumhuriyet Halk Partisi	Ankara
7	Murat Emir		Cumhuriyet Halk Partisi	Ankara
8	Mustafa Köse		Adalet ve Kalkınma Partisi	Antalya
9	Uğur Poyraz		İYİ Parti
10	Serap Yazıcı Özbudun		Saadet Partisi
11	Ömer Faruk Hülakü		Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi	Bingöl
12	Cahit Özkan		Adalet ve Kalkınma Partisi	Denizli
13	Abdurrahim Fırat			Erzurum
14	Celalettin Köse			Gümüşhane
15	Adem Yeşildal			Hatay
16	M. Hulki Cevizoğlu			İstanbul
17	M. Cihan Paçacı		İYİ Parti
18	Feti Yıldız		Milliyetçi Hareket Partisi
19	Sevda Erdan Kılıç		Cumhuriyet Halk Partisi	İzmir
20	Gökçe Gökçen		Cumhuriyet Halk Partisi	İzmir
21	Cem Şahin		Adalet ve Kalkınma Partisi	Karabük
22	İnan Akgün Alp		Cumhuriyet Halk Partisi	Kars
23	Barış Bektaş		Cumhuriyet Halk Partisi	Konya
24	Ali Bozan		Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi	Mersin
25	Mustafa Hamarat		Adalet ve Kalkınma Partisi	Ordu
26	M. Levent Bülbül		Milliyetçi Hareket Partisi	Sakarya
27	Ayşegül Doğan Dağlı		Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi	Şırnak
	Kaynakça:^[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ""TBMM Anayasa Komisyonu"". www.tbmm.gov.tr. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "YASAMA DERGİSİ". TBMM Anayasa Komisyonu Oluşumu, İşleyişi ve Görevleri Mevlüt Göl. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ ^a ^b "TBMM ANAYASA KOMİSYONU ÜYELERİ". www.tbmm.gov.tr. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[:0-1] ""TBMM Anayasa Komisyonu"". www.tbmm.gov.tr. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[:1-2] "YASAMA DERGİSİ". TBMM Anayasa Komisyonu Oluşumu, İşleyişi ve Görevleri Mevlüt Göl. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[:2-3] "TBMM ANAYASA KOMİSYONU ÜYELERİ". www.tbmm.gov.tr. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[1]

[2]

[3]

TBMM Anayasa Komisyonu nedir?, TBMM Anayasa Komisyonu anlamı nedir?, TBMM Anayasa Komisyonu ne demektir?