Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)

Türkiye Cumhuriyeti
Hazine ve Maliye Bakanlığı
	; Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Binası, Ankara
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi	3 Mayıs 1920 (103 yıl önce) (Maliye Vekaleti olarak); 10 Temmuz 2018 (5 yıl önce) (Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak)
Önceki kurumlar	Maliye Nezâreti (1838-1922); Hazine Müsteşarlığı (1983-2018);
Türü	Bakanlık
Bağlılığı	Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Adres	Dikmen Caddesi; 06450 Çankaya, Ankara
Yıllık bütçe	₺2.210.009.654.000 (2023)
Yönetici(ler)	Mehmet Şimşek, Bakan; Abdullah Erdem Cantimur, Bakan Yardımcısı; İsmail İlhan Hatipoğlu, Bakan Yardımcısı; Osman Çelik, Bakan Yardımcısı; Zekeriya Kaya, Bakan Yardımcısı;
Web sitesi	hmb.gov.tr

Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlıktır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Bakanlık, Milli Mücadele döneminde 3 Mayıs 1920 tarihinde Maliye Vekaleti olarak kuruldu. Cumhuriyetin ilanı sonrası 30 Ekim 1923 tarihinde Maliye Bakanlığı adını aldı. 13 Aralık 1983 tarihinde "Gümrük ve Tekel Bakanlığı" ile birleştirilerek Maliye ve Gümrük Bakanlığı adını aldı. 25 Haziran 1993 tarihinde yeniden Maliye Bakanlığı adını aldı. 10 Temmuz 2018 tarihinde Anayasa'da yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkındaki 703 sayılı KHK ile adı "Hazine Müsteşarlığı" ile "Maliye Bakanlığı" birleştirilerek Hazine ve Maliye Bakanlığı kuruldu.^[2]

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazine ve Maliye Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:^[3]

Maliye ve ekonomi politikalarının hazırlanmasına yardımcı olmak ve bu politikaları uygulamak,
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin hukuk danışmanlığını ve muhakemat hizmetlerini talepleri halinde yerine getirmek,
Devlet hesaplarını tutmak, saymanlık hizmetlerini yapmak,
Devlet gelirleri politikasının plan, program, genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde oluşturulmasına ilişkin çalışmaların koordinasyonunu sağlamak, uygulamayı izlemek,
Her türlü gider işlemlerine ait mevzuatın hazırlanmasına katkı sağlamak,
Bakanlığın ilgili kuruluşlarının işletme ve yatırım programlarını inceleyerek onaylamak ve yıllık programlara göre faaliyetlerini takip etmek ve denetlemek,
Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek,
Vergi incelemesi ve denetimine ilişkin temel politika ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla çalışmalar yapmak ve belirlenen politikaların uygulanmasını sağlamak,
Vergi kayıp ve kaçağı ile kayıt dışı ekonomik faaliyetleri tespit etmek ve bunları önlemek amacıyla risk analizi yapmak,
Hazine işlemleri, kamu finansmanı, kamu sermayeli kuruluş ve işletmeler ve devlet iştirakleri, ikili ve çok taraflı dış ekonomik ilişkiler, uluslararası ve bölgesel ekonomik ve mali kuruluşlarla ilişkiler, yabancı ülke ve kuruluşlardan borç ve hibe alınması ve verilmesi ile ilgili işlemleri yapmak ve Hazinenin Cumhurbaşkanı kararı ile yurtiçindeki ya da yurtdışındaki şirketlere iştirak etmesini sağlamak,
Ülkenin finansman politikaları çerçevesinde sermaye akımlarına ilişkin düzenleme ve işlemleri yapmak,
Kambiyo rejimine ilişkin faaliyetleri düzenlemek, uygulamak, uygulamanın izlenmesi ve geliştirilmesine ilişkin esasları tespit etmek.
Finansal piyasalara ilişkin yurtiçi ve yurtdışı gelişmeleri izlemek, değerlendirmek, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikrarı güçlendirici çalışmalar yapmak,
Bakanlıkların ve kamu kurum ve kuruluşlarının ekonomi politikalarını ilgilendiren faaliyetlerine katılım sağlamak,
Uluslararası kuruluşlarla iletişim içerisinde çalışarak ileriye dönük stratejiler geliştirme amacıyla çalışmalar yapmak ve topluma perspektif sağlayan politika önerilerini katılımcı bir yaklaşımla belirleyerek özel kesim için orta ve uzun dönemde belirsizlikleri giderici genel bir yönlendirme görevini yerine getirmek,
Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde kalkınma planı, Cumhurbaşkanlığı Programı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanlığı yıllık programı ile sektörel plan ve programları, ilgili kamu idareleri ile Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan Politika Kurullarının görüşlerini de almak suretiyle Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile müştereken hazırlamak ve makro dengelerini oluşturmak.
Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde kalkınma planı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanı yıllık programı ile sektörel plan ve programların uygulanmasını izlemek, değerlendirmek, gerektiğinde 14. bentte belirtilen usule uygun olarak değişiklik yapmak veya teklif etmek.
Kamu harcamalarında etkinlik, etkililik, ekonomiklik ve verimlilik sağlamak amacıyla gerekli standartları tespit etmek ve sınırlamalar koymak; bu hususlarda tüm kamu kurum ve kuruluşları için uyulması zorunlu düzenlemeleri yapmak ve tedbirleri almak.
Bölgesel, çok taraflı ve ikili kalkınma ve ekonomik ilişkilerin kalkınma planları ve Cumhurbaşkanlığı yıllık programlarında belirtilen ilke, hedef ve politikalarla uyumlu ve etkili bir şekilde yürütülmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
Faaliyet alanına giren konularda bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.
Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak.

Bağlı birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkez teşkilatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü
Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü
Muhasebat Genel Müdürlüğü
Risk Analizi Genel Müdürlüğü
Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü
Borçlanma Genel Müdürlüğü
Kamu Sermayeli Kuruluş ve İşletmeler Genel Müdürlüğü
Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü
Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü
Ekonomik Programlar ve Araştırmalar Genel Müdürlüğü
Personel Genel Müdürlüğü
Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü
Teftiş Başkanlığı
Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı
Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Özel Kalem Müdürlüğü

Taşra teşkilatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Defterdarlıklar

Sürekli kurullar / Bağlı kuruluşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü
Gelir İdaresi Başkanlığı
İç Denetim Koordinasyon Kurulu
Kefalet Sandığı Başkanlığı
Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı

İlgili kuruluşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü

Düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazine ve maliye bakanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu, Hazine ve Maliye Bakanlığı Cetveli" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
^ "Yeni uyum kararnamesi ile bazı bakanlıkların teşkilat yasaları lağvedildi". Anadolu Ajansı. 9 Temmuz 2018. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018.
^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu, Hazine ve Maliye Bakanlığı Cetveli" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.

[2] "Yeni uyum kararnamesi ile bazı bakanlıkların teşkilat yasaları lağvedildi". Anadolu Ajansı. 9 Temmuz 2018. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.

[1]

[2]

[3]

g t d Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanları (liste)
TBMM Maliye Vekilleri (1920-1923)	Hakkı Behiç Bayiç Ahmet Ferit Tek Hasan Saka Hasan Fehmi Ataç
TC Maliye Bakanları (1923-1983)	Hasan Fehmi Ataç Abdülhalik Renda Recep Peker Hasan Saka Şükrü Saracoğlu Fuat Ağralı Nurullah Esat Sumer Halit Nazmi Keşmir Şevket Adalan İsmail Rüştü Aksal Halil Ayan Hasan Polatkan Nedim Ökmen Ekrem Alican Mustafa Kemal Kurdaş Şefik İnan Ferit Melen İhsan Gürsan Cihat Bilgehan Ali Mesut Erez Sait Naci Ergin Ziya Müezzinoğlu Sadık Tekin Müftüoğlu Deniz Baykal Bedri Gürsoy Yılmaz Ergenekon Besim Üstünel İsmet Sezgin Kaya Erdem Adnan Başer Kafaoğlu
TC Maliye ve Gümrük Bakanları (1983-1993)	Vural Arıkan Ahmet Kurtcebe Alptemoçin Ekrem Pakdemirli Adnan Kahveci Sümer Oral
TC Maliye Bakanları (1993-2018)	İsmet Attila Lütfullah Kayalar Abdüllatif Şener Zekeriya Temizel İbrahim Nami Çağan Kemal Unakıtan Mehmet Şimşek Naci Ağbal
TC Hazine ve Maliye Bakanları (2018-günümüz)	Berat Albayrak Lütfi Elvan Nureddin Nebati Mehmet Şimşek

g t d Türkiye'deki bakanlıklar
Cumhurbaşkanı (liste) Cumhurbaşkanı yardımcısı Kabine
Mevcut	Adalet Bakanlığı (liste) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (liste) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (liste) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (liste) Dışişleri Bakanlığı (liste) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (liste) Gençlik ve Spor Bakanlığı (liste) Hazine ve Maliye Bakanlığı (liste) İçişleri Bakanlığı (liste) Kültür ve Turizm Bakanlığı (liste) Millî Eğitim Bakanlığı (liste) Millî Savunma Bakanlığı (liste) Sağlık Bakanlığı (liste) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (liste) Tarım ve Orman Bakanlığı (liste) Ticaret Bakanlığı (liste) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (liste)
Eski	Avrupa Birliği Bakanlığı Bahriye Vekaleti Başbakanlık (liste) Başbakan Yardımcılığı (liste) Devlet Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Vekâleti Gümrük ve Tekel Bakanlığı İmar ve İskan Bakanlığı İşletmeler Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı Koordinasyon Bakanlığı Köyişleri Bakanlığı Şeriyye ve Evkaf Vekaleti Yerel Yönetim Bakanlığı

Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı nedir?, Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı anlamı nedir?, Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı ne demektir?