Itzhak Perlman
Genel bilgiler
Doğum	31 Ağustos 1945 (78 yaşında) Tel Aviv, Filistin (Birleşik Krallık)
Tarzlar	Klasik Müzik, Caz, Klezmer
Meslekler	Orkestra Şefi, Kemancı, Pedagog
Çalgılar	Keman
Etkin yıllar	1963-günümüz
Resmî site	www.itzhakperlman.com

Itzhak Perlman (İbrani: יצחק פרלמן, d. 31 Ağustos 1945, Tel Aviv‎), İsrailli-Amerikalı kemancı, orkestra şefi, ustalık sınıfı (master class) eğitmeni. 20. ve 21. yüzyılın en üstün kemancılarından biri olarak görülmektedir. Halen eşiyle birlikte New York'ta yaşamaktadır.

Yaşam öyküsü[değiştir | kaynağı değiştir]

1945 yılında Birleşik Krallık Filistin Mandası’nda, Tel Aviv şehrinde doğdu ve burada radyodan dinlediği ilk klasik müzik ile kemana olan ilgisi başladı. Büyük keman eğitimcisi Ivan Galamian ve onun asistanı Deraothy DeLay ile Juilliard Okulunda çalışmak için Amerika Birleşik Devletleri’ne taşınmadan önce Shulamit Konservatuvarında ve Tel-Aviv Müzik akademisinde Rivka Goldgart ile çalıştı.^[1] Perlman dört yaşında çocuk felci olmuştur. İyi bir düzelme göstermiş ve koltuk değnekleri ile yürümeyi öğrenmiştir. Bugün, Itzhak Perlman genellikle koltuk değneklerini kullanmakla beraber hareket etmek ve otururken keman çalmak için elektrikli amigo scooter kullanmaktadır.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Performansları[değiştir | kaynağı değiştir]

Itzhak Perlman kendini Amerika halkına ilk 1958 yılında çıktığı Ed Sullivan Show ile tanıttı.^[2] 1964 yılında ise ilk sahneye çıkışını Carnegie Hall’de gerçekleştirdi ve Leventritt yarışmasını kazandı. Kısa bir süre sonra geniş kapsamlı bir tura başladı. Yoğun bir kayıt ve performans kariyerine ek olarak Beyaz Saray’daki bir dizi performans icraatlarının yanı sıra Amerikan televizyonunda The Tonight Show ve Susam Sokağı gibi programlarda konuk olarak görünmeye devam etti. 1981 yılında, Renata Scotto, Plácido Domingo ve Renato Bruson’nın James Levine ile birlikte yönettiği, Puccini's Tosca’nın EMI kayıtlarında, bir şarkıcı olarak hiçbir zaman piyasaya çıkmamış olmasına karşın “Un carceriere”(gardiyan) rolünde şarkı söylemiştir. Daha önce rolü Luciano Pavarotti ve New York Filarmoni Orkestrası'nı yöneten Zubin Mehta ile birlikte Lincoln Center’dan canlı yayın serisinin bir parçası olarak 1980 emeklilik fonu yardım konseri (1980 Pension Fund Benefit Concert) televizyon yayınından bir alıntıda söylemiştir.

1987 yılında Varşova ve Budapeşte’deki konserleri için İsrail Filarmoni Orkestrasına katılmıştır. İsrail Filarmoni Orkestrası ile 1990 ilkbaharında Sovyetler Birliği’nin Moskova ve Leningrad şehirlerinde ve 1994’te ise Çin ve Hindistan’da turnelere katılmıştır.

Öncelikli olarak tek performans sergileyen bir sanatçı olmasının yanında, Aralık 1990 tarihinde Yo-Yo Ma, Jessye Norman, Isaac Stern ve Yuri Temirkanov gibi ünlü müzisyenleri içeren Leningrad’daki Çaykovski’nin 150. yaş günü kutlamasında bu müzisyenler ile birlikte performans sergilemiştir. Ayrıca yakın arkadaşı İsrailli kemancı Pinchas Zukerman ile de çok sayıda performansı bulunmaktadır.

En çok klasik müzik performansları ve kayıtları ile bilinen Itzhak Perlman, ayrıca caz müzik de çalmaktadır. Caz müzik piyanisti Oscar Peterson ve Klezmer tarzı ile yaptığı albüm buna örnektir.

Filmler için bir dizi solo müzikler yapan bir sanatçı olarak Perlman, özellikle en iyi film müziği ile akademi ödülünü kazanan 1993 yapımı John Williams imzalı Schindler's List filminin müziklerinde kendini göstermiştir. Daha yakın zamanda ise 2005 yapımı Bir Geyşanın Anıları filminde çellocu Yo-Yo Ma ile birlikte solo olarak performans göstermiştir.

Perlman, film müziği seçmelerinde de performans göstermiş ve 78. Akademi Ödülleri'nde kendi başına ve 73. Akademi ödülleri'nde Yo-Yo Ma ile birlikte en iyi film müziği dalında aday gösterilmiştir.

Ünlü performansları[değiştir | kaynağı değiştir]

Perlman, 7 Mayıs 2007 tarihinde Beyaz Saray’daki Kraliçe Elizabeth’in katıldığı devlet yemeğinde performans sergilemiştir.^[3] 2009 yılındaki Barack Obama’nın göreve başlama merasiminde John Williams’ın Air and Simple Gifts adlı eserinde Yo-Yo Ma, (çello) Gabriela Montero (piyano) ve Anthony McGill (klarnet) ile birlikte performans sergilemiştir.

Enstrüman[değiştir | kaynağı değiştir]

Perlman, 1714 yılında yapılmış geçmişte Yehudi Menuhin’e ait olan ve Stradivari’nin altın çağında yapılmış olan en iyi keman olduğu düşünülen antik Soil Stradivarius adlı kemanı kullanmaktadır.

Yönettiği orkestralar[değiştir | kaynağı değiştir]

Son yıllarda, Perlman orkestra idare etmeye başlamıştır. Detroit Senfoni Orkestrası’nın baş misafir orkestra şefiliği vazifesini almıştır. 2002-2004 yılları arasında Saint Louis Senfoni Orkestrası’nda müzik danışmanı olarak hizmet vermiştir. Kasım 2007 yılında Westchester Senfoni Orkestrası Perlman’ın sanat yönetmenliğine ve baş orkestra şefiliğine atandığını duyurmuştur. Bu görevlerde ilk konserini 11 Ekim 2008 tarihinde Beethoven’ın 5.Piyano konçertosu’nun çalındığı Leon Fleisher’ın da içinde bulunduğu Beethoven programında düzenlemiştir.

Eğitimci kimliği[değiştir | kaynağı değiştir]

1975 yılında Perlman, Brooklyn College Müzik Konservatuvarı’ndaki fakülte görevini kabul etti. 2003 yılında Juilliard Okulu keman çalışmalarında hocası, Dorothy DeLay’ın yerine geçmiştir. Ayrıca ustalık sınıflarına (master class) ders vermektedir.

Özel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Klasik keman eğitimi almış eşi Toby ile birlikte New York'ta yaşamaktadır. Beş çocukları vardır: Noah, Navah, Leora, Rami ve Ariella. 1995 yılında New York Shelter Adası’nda, Perlman Müzik Programı’nı kurmuştur.

Başarıları – Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Leventritt Yarışması -Galibiyet (1964)
• Grammy Ödülleri

• En İyi Oda Müziği Performansı (1979) (1981) (1982) (1988) (1991)
• En İyi Enstrümental Solocu Performansı (orkestra ile)
• En İyi Enstrümental Solocu Performansı (orkestra olmadan)
• En İyi Klasik Albüm
• En İyi Tasarlanmış Albüm, Klasik

• Newsweek magazine Perlman’ı baş makalede yayınladı (Nisan 1980)^[4]
• A.B.D Başkanı Ronald Reagan tarafından “özgürlük madalyası” (Medal of Liberty) ile ödüllendirildi (1986)^[5]
• A.B.D Başkanı Bill Clinton tarafından “sanatlar ulusal madalyası” (National Medal of Arts) ile ödüllendirildi (2000)^[5]
• Kennedy Merkezi Ödülleri (2003)
• Fahri / Onursal derecelerde Harvard, Yale, Brandeis, Roosevelt, Yeshiva and Hebrew üniversiteleri tarafından ödüllendirildi.^[5]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Itzhak Perlman ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Antonio Stradivari
• Grammy Ödülleri
• Grammy Yaşam Boyu Başarı Ödülü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• http://www.itzhakperlman.com/ 13 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Itzhak Perlman Resmi Sitesi
• http://www.imgartists.com/?page=artist&id=210 13 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. IMG Sanatçı Biyografisi
• http://www.imdb.com/name/nm0674221/ 3 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. IMDB (The Internet Movie Database) Itzhak Perlman Biyografisi