Harry Ricardo
Doğum	Harry Ralph Ricardo 26 Ocak 1885(1885-01-26) Londra, İngiltere
Ölüm	18 Mayıs 1974 (89 yaşında)
Milliyet	İngiliz
Eğitim	Rugby School Trinity College, Cambridge
Evlilik	Beatrice Bertha Hale
Çocuk(lar)	3

Sir Harry Ralph Ricardo (26 Ocak 1885 - 18 Mayıs 1974), içten yanmalı motorun gelişiminin ilk yıllarında önde gelen motor tasarımcılarından ve araştırmacılarından biri olan İngiliz mühendis.

Önemli olan çalışmalarından birisi tanklarda kullanılan motorları geliştirmesidir. Oktan değerlerinin kullanılmasına yol açan içten yanma fiziği araştırmalarını denetlemiş, kovanlı valf motor tasarımını icat ederek geliştirilmesinde etkili olmuştur. Yüksek hızlı dizel motorları ekonomik olarak mümkün kılan Dizel "Comet" Girdap odası da kendisine ait bir tasarımdır.

Hayatının ilk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Harry Ricardo, 1885'te Londra, 13 Bedford Meydanı'nda, Mimar Halsey Ricardo ile inşaat mühendisi Sir Alexander Meadows Rendel'in kızı olan Catherine Jane'in tek oğlu olarak dünyaya geldi. Ricardo, Portekiz kökenli bir Sefarad Yahudisi olan ünlü politik ekonomist David Ricardo'nun erkek kardeşinin soyundandır. Büyükbabası 1898'de bir otomobil almıştır ve Ricardo İngiltere'de otomobil gören ilk insanlardan birisi olmuştur. Nispeten varlıklı bir aileden gelen Ricardo, Rugby Okulu'nda eğitim gördü . Ekim 1903'te Cambridge'deki Trinity College'dainşaat mühendisliği bölümüne kaydoldu. On yaşından beri aletler kullanan ve motorlar yapması bu tercihimde etkili oldu.^[1]

Evlilik[değiştir | kaynağı değiştir]

1911'de Ricardo, Londra'daki Slade Sanat Okulu'nda sanat öğrencisi olan Beatrice Bertha Hale ile evlendi. Eşinin babası Charles Bowdich Hale, aybı zamanda Ricardos'un aile doktoruydu. Bu evlilikten üç kızları oldu ve evlilik hayatlarının çoğunu Batı Sussex'teki Lancing ve Edburton'da geçirdiler.^[1]

Araba motorları[değiştir | kaynağı değiştir]

1904'te, Cambridge'deki ilk yılının sonunda Ricardo, Üniversite Otomobil Kulübü'nün 1 İngiliz kuartı (1,14 L) benzin ile en uzağa gidebilecek bir makine tasarlama yarışması olan etkinliğine katılmaya karar verdi. Motorunun tek silindiri vardı ve yarışmadaki en ağır motor olmasına rağmen motosiklet tasarımı 40 mil (64 km) bir mesafe kat ederek yarışmayı kazandı. Yarışmadan sonra motor performansını araştırmak üzere Mekanizma ve Uygulamalı Mekanik Profesörü Bertram Hopkinson'a katıldı. 1906'da mezun olduktan sonra okulfan ayrılmayarak bir yılını daha Cambridge'de araştırma yaparak geçirdi.^[1]

Vauxhall'ın eş genel müdürü olan Percy Kidner, Ricardo'nun Laurence Pomeroy tarafından RAC 2.000 mil (3.200 km) 1908 yılı denemesi için tasarlanan Vauxhall motorunun tasarımında parmağı olduğunu söyledi.^[2]

Mezun olmadan önce karışım kuvvetinin yanma süreci üzerindeki etkisini incelemek amacıyla tasarladığı iki zamanlı bir motosiklet motorunu Messrs Lloyd ve Plaister'ın küçük firması Ricardo mezun olduktan sonra üretebileceğini söyledi. Ricardo bu firma için iki farklı motor boyutu tasarımlar yaptı ve daha küçük olan, savaşın üretimi durdurduğu 1914 yılına kadar yaklaşık 50 adet sattı.^[3]

1909'da Ricardo, Shoreham-by-Sea'de küçük bir otomobil üretim şirketi olan "Two Stroke Engine Company"yi kuran kuzeni Ralph Ricardo için iki zamanlı 3,3 litrelik bir motor tasarladı. Bu motor, Dolphin arabasında kullanılmak üzere tasarlandı ve üretildi.^[4] Arabalar iyi ve kaliteli üretilmesine rağmen üretim maliyeti satış fiyatından daha pahalıya üretildi. Şirket, balıkçı tekneleri için iki zamanlı motorlar yapmakta başarılıydı. 1911'de firma bu süreci atlatamayarak iflas etti ve Ralph Hindistan'a gitti. Ricardo, küçük elektrikli aydınlatma setleri için motorlar tasarlamaya devam etti ve bu tasarımları iki şirket tarafından 1914 yılına kadar üretildi.^[3]

Uçak motorları[değiştir | kaynağı değiştir]

1917'de, şu anda Hava Bakanlığı'nda Teknik Direktör olan eski akıl hocası Bertram Hopkinson, Ricardo'yu daha sonra RAE ismini alacak olan Askeri Havacılık Departmanındaki yeni motor araştırma tesisine katılmaya davet etti. 1918'de Hopkinson, bir Bristol Fighter'ı uçururken öldürüldükten sonra Ricardo onun yerini aldı. Bu değişimden sonra departman, İngiliz ve dünya motor endüstrisini sürekli olarak yönlendiren bir dizi deneysel motor ve araştırma raporu üretti.^[5]

Ricardo'nun ilk büyük araştırma projelerinden biri, vuruntu veya tınlama olarak bilinen düzensiz yanma sorunları üzerine yaptığı çalışmalardı. Sorunu çözmek için benzersiz bir değişken sıkıştırmalı test motoru tasarladı. Bu proje, yakıtlar için bir oktan derecelendirme sisteminin geliştirilmesine ve oktan iyileştirici katkı maddeleri ile arıtma sistemlerine önemli ölçüde yatırım yapılmasını sağladı. Bubaraştırmalar sonucunda ortaya çıkan daha yüksek oktanlı yakıtın sayesinde yakıt kullanımındaki çarpıcı azalma, Alcock ve Brown'ın kendi modifikasyonlarına göre uyarlanmış Vickers Vimy bombardıman uçaklarının Atlantik'i geçmesini sağladı.^[6]

Motor tasarımındaki gelişmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

1919'da Ricardo, benzinli motor ve dizel motordaki yanmayı etkileyen olaylar üzerinde çalışmalar yapmaktaydı. Yanma odasındaki türbülansın alev hızını artırdığını ve bunu silindir kafasını dengeleyerek çözebileceğini ve odayı olabildiğince kompakt hale getirmenin alevin kat etmesi gereken mesafeyi azaltacağını ve patlama olasılığını azaltacağını da fark etti. Daha sonra, bir dizel motorda düzenli hava hareketi elde etme girişimi olan indüksiyon girdap odasını ve havanın odaya giriş şekillerini geliştirdi. Bu geliştirmelerin sonucunda dizel motorlar için sıkıştırma girdap odasını ortaya çıktı. Bu tasarım, makul bir basınç artışı ve iyi yakıt tüketimi ile yoğun girdapları bünyesinde barındırıyordu.^[7]

Sıkıştırma girdap odası tasarımına "Comet" tasarımı adı verildi (1931'de patenti alındı) ve daha sonra kamyonlar, otobüsler, traktörler ve vinçlerin yanı sıra özel arabalarda ve taksilerde kullanılmak üzere çok sayıda şirkete lisans verildi. Comet yanma odalı motorlar London Passenger Transport Board / London Transport'un bir parçası olan London General Omnibus Co tarafından 1931'de işletilen ilk Associated Equipment Company (AEC) dizel otobüslerinde kullanıldı. Daha sonraki bir geliştirmesi, dünyanın ilk seri üretim dizel binek otomobili olan 1934 Citroën Rosalie'de kullanılmaya başlandı. Bu, İngiltere'nin o zamanlar karayolu taşımacılığı için yüksek hızlı dizel alanında dünyaya liderlik ettiği anlamına gelmekteydi. Bu avantaj, 1938 bütçesiyle motorine uygulanan ağır vergi sonucunda Birleşik Krallığa kaptırıldı.^[7]

Ricardo, 1922 RAC TT O Payne'de Motor Sport'ta Cecil Clutton tarafından bir tur de force^[8] olarak tanımlanan 1921 TT Vauxhall motorunun tasarımını yaptı.^[9] Motor daha sonra, bir süper şarj cihazı takan ve on beş yıl sonra hala kazanan Mays ve Villiers tarafından daha da geliştirildi.^[10]

1922 ve 1923'te Ricardo, "İçten Yanmalı Motor" adlı iki ciltlik bir çalışma yayınladı.^[11]

1927'de Ricardo, dünya çapında önde gelen otomotiv danışmanlık firmalarından biri haline gelen ve Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda halka açık olan Shoreham-by-Sea'de Ricardo Consulting Engineers (şimdiki adıyla Ricardo plc) adlı şirketini kurdu.

Ricardo, kovan valfini icat etmemiş olsa da, 1927'de kovan valfinin avantajlarını özetleyen ufuk açıcı bir araştırma makalesi hazırladı ve popet valf motorlarının 1500 beygirden fazla güç çıkışı sağlayamayacağını öne sürdü. hp (1.100 kW). Bu makalenin ardından, özellikle Napier, Bristol ve Rolls-Royce tarafından bir dizi kovanlı valfli uçak motoru geliştirilmiştir. Bristol Perseus, Hercules, Taurus ve Centaurus'u üretti, Napier Napier Sabre'yi üretti ve Rolls-Royce Eagle ve Crecy'yi üretti, hepsi de manşonlu valfler kullanmaktaydı.^[12]

1929'da Ricardo, Royal Society üyeliğine seçildi.

II. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ricardo'nun manşon valfi üzerindeki çalışması, otuzlu yıllarda ve savaş sırasında İngiliz uçak motorlarının gelişimini önemli ölçüde etkiledi. Mosquito'daki Rolls-Royce Merlin motorunu, performansını iyileştirmek için bir oksijen zenginleştirme sistemiyle destekleyerek geliştirdi.^[13]

Ricardo'nun bu geliştirmeleri dünya çapında büyük etki yarattı. Çalışmaları İngiltere'ye 1930'larda sürekli artan güçte bir yakıt tedarikini garanti ederken, aynı zamanda Almanya'nın sentetik yüksek oktanlı havacılık yakıtı geliştirmesine de yardımcı oldu. Buna RAF'ın Supermarine Spitfire'ları arasında ağır kayıplara neden olan Focke-Wulf Fw 190 örnek verilebilir. Aynı şekilde, Ricardo'nun su enjeksiyonunun patlamayı önleyici nitelikleri üzerine yaptığı araştırma, Alman mühendisler ( MW 50 ) tarafından uçak motorlarına yüksek acil durum güç arttırması sağlamak için kullanıldı.

1941–1945 yılları arasında Ricardo, Savaş Kabinesi mühendislik danışma komitesinin üyeliğini yaptı.

Ricardo, aynı zamanda Sir Frank Whittle'ın jet motorunun yanma odalarının ve yakıt kontrol sisteminin tasarımına da yardımcı oldu.^[13]

Savaş sonrası dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

1944'te Ricardo, Makine Mühendisleri Enstitüsü'nün başkanı olarak seçildi. 1945'te eşiyle Shoreham-by-Sea'den yine Batı Sussex'teki Graffham'a taşındı. 1948'de içten yanmalı mühendislik alanındaki çalışmaları nedeniyle şövalye ilan edildi.

1964'te Ricardo, Ricardo Consulting Engineers'daki aktif işinden emekli oldu fakat şirket içindeki çeşitli mühendislerle iletişimini sürdürdü.

1974'te, 89 yaşındayken, düşerek leğen kemiğinden yaralandı. Altı hafta sonra 18 Mayıs'ta hayatını kaybetti.^[14]

16 Haziran 2005'te Londra, Bedford Meydanı'nda bulunan Ricardo'nun doğduğu evin önüne mavi bir plaket yerleştirildi. 1 Temmuz 2010'da Makine Mühendisleri Enstitüsü, Sir Harry Ricardo'ya yirminci yüzyılın önde gelen mühendislerinden biri olarak yaşamı ve çalışmaları nedeniyle bir Mühendislik Mirası Ödülü verdi. Harry Ricardo'nun öğrenciyken tasarlayıp ürettiği ilk içten yanmalı motor şu anda Ricardo plc şirketinin sergi alanında bu Mühendislik Mirası plaketiyle birlikte sergilenmektedir.^[15]

Ricardo plc[değiştir | kaynağı değiştir]

1915'te Ricardo, bugün Ricardo plc olarak bilinen Engine Patents Ltd şirketini kurdu. Aynı yıl içinde, savaş tanklarını demiryolu vagonlarında konumlandıracak bir cihazın tasarımına yardımcı olması için Kraliyet Donanma Hava Servisi onunla temasa geçti.^[16] Tanklar için yaklaşık 8000 motor üretildi ve bu motor, İngiltere'nin ilk seri üretilen içten yanmalı motoru ünvanını aldı. Bu motorların çoğu aynı zamanda atölyelerde, hastanelerde ve kamplarda jeneratörlere güç sağlamak için de kullanıldı. Bu girişimin başarısı, telif ücreti olarak 30.000 £ getirdi ve Ricardo'nun şirketi 1919'da şu anki yerinin arazisini alarak şirketini buraya kurmasını sağladı.^[17]

Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ricardo, Harry R. Sir (1922). The Internal Combustion Engine: Slow-Speed Engines. I (1. bas.). Londra: Blackie. 
• — (1923). The Internal Combustion Engine: High-Speed Engines. II (1. bas.). Londra: Blackie. 
• — (1926). Engines of High Output: thermo-dynamic considerations. Macdonald and Evans. 
• — (1931). The High-Speed Internal Combustion Engine (2. bas.). Glasgow: Blackie.  revised
• —; revised by Glyde, H. S. (1941). The High-Speed Internal Combustion Engine (3. bas.). Glasgow: Blackie. 
• — (1953). The High-Speed Internal Combustion Engine (4. bas.). Glasgow: Blackie. ...an entirely fresh start. 
• — (1968). Memories and Machines: The Pattern of my Life. Londra: Constable. 

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Harry Ricardo ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• The Sir Harry Ricardo Laboratories at the University of Brighton 13 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sir Harry's Description of Combustion in Diesel Engines
• Ricardo plc 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• SRH Systems 10 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The Ricardo Exhibition at University of Cambridge Department of Engineering 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• A brief description of some of Sir Harry Ricardo's work 17 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.