Elliott Sober

Elliott Sober
Elliott Sober
Doğum	6 Haziran 1948 (75 yaşında); Baltimore, ABD
Eğitim	Harvard Üniversitesi
Kariyeri
Dalı	Bilim felsefesi
Doktora; danışmanı	Hilary Putnam

Elliott R. Sober (d. 6 Haziran 1948) Wisconsin-Madison Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Hans Reichenbach Profesörü ve William F. Vilas Araştırma Profesörüdür.^[1] Sober, biyoloji felsefesi ve genel bilim felsefesi alanlarındaki çalışmaları ile tanınır.^[2]

Akademik kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Sober, Meryem Hesse'nin gözetiminde Cambridge Üniversitesi'nde yüksek lisans çalışması yaptıktan sonra, Hilary Putnam'ın gözetiminde Harvard Üniversitesi'nden^[3] felsefe alanında doktorasını aldı. Çalışmaları ayrıca biyolog Richard Lewontin'den güçlü bir şekilde etkilenmiştir ve aynı zamanda yine biyolog olan^[4]^[5] Steven Orzack^[6]^[7] ve Mike Steel^[8]^[9] ile işbirliği yapmıştır.

Sober, hem Amerikan Felsefe Derneği'nin^[10] Merkez Bölümü'nün hem de Bilim Felsefesi Derneği'nin başkanı olarak görev yaptı.^[11] 2012'den 2015'e kadar Uluslararası Tarih ve Bilim Felsefesi Birliği'nin (Mantık, Metodoloji ve Bilim Felsefesi Bölümü ) başkanıydı. Stanford Üniversitesi'nde bir yıl öğretmenlik yaptı ve London School of Economics'te düzenli olarak misafir profesör oldu.

2013'ten beri Sober, Ulusal Bilim Eğitimi Merkezi Danışma Konseyi'nde yer almaktadır.^[12]

Felsefe[değiştir | kaynağı değiştir]

Sober'in ana araştırma alanlarından biri, bilimde teori değerlendirmesiyle bağlantılı olarak basitlik veya cimrilik konusu olmuştur. Sober, hem evrimsel biyolojide kullanılması hem de insan psikolojisi ile bağlantılı olarak kullanılması nedeniyle diğerkamlık kavramıyla da ilgilendi. David Sloan Wilson ile birlikte yazdığı Unto Others: the Evolution and Psychology of Unselfish Behavior (1998) adlı kitabı her iki konuyu da ele alıyor.

Sober, akıllı tasarımın önemli bir eleştirmeni olmuştur.^[13]^[14]^[15] Ayrıca kanıt ve olasılık,^[16] bilimsel gerçekçilik ve araçsalcılık,^[17] doğa kanunları,^[18] zihin-beden problemi^[19] ve natüralizm^[20] hakkında da yazmıştır.

Biyoloji felsefesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sober'ın The Nature of Selection: Evolutionary Theory in Philosophical Focus (1984) adlı kitabı, biyoloji felsefesinin felsefede önde gelen bir araştırma alanı olarak kurulmasında etkili olmuştur. Stanford Encyclopedia of Philosophy'ye göre, " Seçilimin Doğası ...çoğu filozofun biyoloji felsefesinin farkına vardığı noktayı işaret ediyor."^[21] Biyolog Ernst Mayr kitapla ilgili incelemesinde, "Sober bize ... evrim sürecini etkilediği için doğal seçilim kavramının belki de en dikkatli ve derinlemesine analizini verdi" diye yazdı.^[22]

Sober, grup seçilimi fikrini açıklığa kavuşturmak ve savunmak için çalıştı; örneğin, David Sloan Wilson ile birlikte yazdığı Unto Others – the Evolution and Psychology of Unselfish Behavior (1998) adlı kitabına bakın. Sober ayrıca biyolog Mike Steel ile birlikte çalışarak ortak ata fikriyle ilgili kavramsal soruları araştırdı. Sober, biyolog Steven Orzack ile birlikte çalışarak Richard Levins'in 1966 tarihli "Popülasyon Biyolojisinde Model Oluşturma Stratejisi" makalesini açıklığa kavuşturdu ve eleştirdi; ayrıca adaptasyonizm kavramı üzerinde birlikte çalıştılar ve iki türün doğal seçilim her birinin bu özelliği geliştirmesine neden olduğu için değil, ortak bir ataya sahip oldukları için bir özellik sergiledikleri hipotezini test etmek için bir metodoloji geliştirdiler.

Basitlik yasası[değiştir | kaynağı değiştir]

Sober'in cimrilik üzerine ilk yayını, 1975 tarihli Simplicity adlı kitabıydı. Bu kitapta, bir hipotezin basitliğinin, soruya göre bilgilendiricilik kavramı açısından anlaşılması gerektiğini savundu. Sober, 1980'lerde evrimsel biyolojide kullanılan Klastik cimrilik kavramı hakkında düşünmeye başladığında bu teoriyi terk etti. Bu, onu, 1988 tarihli Reconstructing the Past: Parsimony, Evolution, and Inference adlı kitabında geliştirdiği bir fikir olan, cimriliği olasılık kavramı açısından düşünmeye yöneltti. 1990'larda model seçim teorisinde cimriliğin rolü hakkında düşünmeye başladı - örneğin Akaike ölçütü'nde . Bu alanda Malcolm Forster ile birlikte bir dizi makale yayınladı, bunlardan ilki 1994 tarihli "Daha Basit, Daha Birleşik veya Daha Az Ad Hoc Teorilerin Daha Doğru Tahminler Sağlayacağı Nasıl Anlaşılır" makalesiydi. 2002'de, Akaike'nin kriteri ve çerçevesi ile bunların arkasındaki fikirlerin enstrümantalizm epistemolojisiyle nasıl bağlantılı olduğunu açıklayan "Araçsalcılık, Cimrilik ve Akaike Çerçevesi" adlı yeni bir makale yayınladı. Cimrilik üzerine en son yayını olan 2015 tarihli Ockham's Razors: A User's Manual adlı kitabı, hem olasılık çerçevesini hem de model seçim çerçevelerini iki uygulanabilir "cimrilik paradigması" olarak tanımlar.

Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sadelik, Oxford University Press, 1975.
(düzenlendi) Evrimsel Biyolojide Kavramsal Sorunlar: An Anthology, Bradford/MIT Press, 1984; 2. baskı 1993.
Seçimin Doğası: Felsefi Odakta Evrim Teorisi, Bradford/MIT Press, 1984; 2. baskı, University of Chicago Press, 1993.
Geçmişi Yeniden İnşa Etmek: Tutumluluk, Evrim ve Çıkarım, Bradford/MIT Press, 1988; Japonca baskısı, Souju Publishers, Tokyo, 1996.
Felsefede Temel Sorular – Okumalı Bir Metin, Macmillan 1990; Prentice Hall 2. baskı 1995; Pearson Publishers 3. baskı 2000; 4. baskı 2005; 5. baskı 2009, 6. baskı 2013; Routledge 7. baskı 2019.
Philosophy of Biology, Westview Press (İngiltere'de: Oxford University Press), 1993; 2. baskı, 1999; İspanyolca baskısı, Alianza, 1996; Çin baskısı, 2000; Kore baskısı, Chul Hak Kwa Hyun Sil Sa Publishing Co., 2004.
(Erik Wright ve Andrew Levine ile birlikte) Marksizmi Yeniden İnşa Etmek: Açıklama ve Tarih Teorisi Üzerine Denemeler, Verso Press, 1992; Portekiz baskısı, 1993.
Biyolojik Bir Bakış Açısından: Evrimsel Felsefede Denemeler, Cambridge University Press, 1994.
(David Sloan Wilson ile) Diğerlerine: Bencil Olmayan Davranışın Evrimi ve Psikolojisi, Harvard University Press, 1998; İspanyolca baskısı, Siglo Veintiouno de España Editores, 2000.
(Steven Orzack ile birlikte düzenlenmiştir) Adaptationism and Optimality, Cambridge University Press, 2001.
Kanıt ve Evrim, Cambridge University Press, 2008.
Darwin Kökeni Geriye mi Yazdı, Prometheus Books, 2011.
Ockham'ın Jiletleri – Bir Kullanıcı Kılavuzu, Cambridge University Press, 2015.
Tasarım Argümanı, Cambridge University Press, 2018.

Seçilmiş makaleler ve kitap bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Orzack (1993). "A Critical Assessment of Levins's The Strategy of Model Building in Population Biology (1966)". The Quarterly Review of Biology. University of Chicago Press. 68 (4): 533-546. doi:10.1086/418301. ISSN 0033-5770.
Orzack (1994). "Optimality Models and the Test of Adaptationism". The American Naturalist. University of Chicago Press. 143 (3): 361-380. doi:10.1086/285608. ISSN 0003-0147.
"Adaptation, Phylogenetic Inertia, and the Method of Controlled Comparisons". Adaptationism and Optimality. Cambridge University Press. 4 Haziran 2001. ss. 45-63. doi:10.1017/cbo9780511609084.003. ISBN 978-0-521-59166-9.
Sober (21 Ekim 2002). "Testing the hypothesis of common ancestry". Journal of Theoretical Biology. 218 (4): 395-408. doi:10.1016/S0022-5193(02)93086-9. ISSN 0022-5193. PMID 12384044.
Sober (1 Eylül 2003). "Common Ancestry and Natural Selection". The British Journal for the Philosophy of Science. University of Chicago Press. 54 (3): 423-437. doi:10.1093/bjps/54.3.423. ISSN 0007-0882.
Sober (6 Ocak 2011). "Entropy increase and information loss in Markov models of evolution". Biology & Philosophy. Springer Science and Business Media LLC. 26 (2): 223-250. doi:10.1007/s10539-010-9239-x. ISSN 0169-3867.
Sober (13 Ocak 2011). "Adaptation and Natural Selection revisited". Journal of Evolutionary Biology. Wiley. 24 (2): 462-468. doi:10.1111/j.1420-9101.2010.02162.x. ISSN 1010-061X. PMID 21226890.
Sober (2014). "Time and Knowability in Evolutionary Processes". Philosophy of Science. University of Chicago Press. 81 (4): 558-579. doi:10.1086/677954. ISSN 0031-8248.
Sober (2015). "How probable is common ancestry according to different evolutionary processes?". Journal of Theoretical Biology. Elsevier BV. 373: 111-116. doi:10.1016/j.jtbi.2015.03.012. ISSN 0022-5193. PMID 25796555.
Sober (1 Eylül 2017). "Similarities as Evidence for Common Ancestry: A Likelihood Epistemology". The British Journal for the Philosophy of Science. University of Chicago Press. 68 (3): 617-638. arXiv:1501.04665 $2. doi:10.1093/bjps/axv052. ISSN 0007-0882.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Elliott Sober". University of Wisconsin. 233. 19 Ağustos 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2011.
^ Pfeifer, Jessica. "2014 Hempel Award Winner Announced". www.philsci.org. 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
^ "Elliott Sober on Darwin and Intelligent Design". 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Wilson, D. S.; Sober, E. (8 Şubat 1989). "Reviving the superorganism". Journal of Theoretical Biology. 136 (3). ss. 337-356. Bibcode:1989JThBi.136..337W. doi:10.1016/s0022-5193(89)80169-9. ISSN 0022-5193. PMID 2811397.
^ Sober, E.; Wilson, D. S. (1 Şubat 2011). "Adaptation and Natural Selection revisited". Journal of Evolutionary Biology (İngilizce). 24 (2). ss. 462-468. doi:10.1111/j.1420-9101.2010.02162.x . ISSN 1420-9101. PMID 21226890.
^ Orzack, Steven Hecht; Sober, Elliott (1993). "A Critical Assessment of Levins's The Strategy of Model Building in Population Biology (1966)". The Quarterly Review of Biology. 68 (4). ss. 533-546. doi:10.1086/418301.
^ Sober, Elliott; Orzack, Steven Hecht (1 Eylül 2003). "Common Ancestry and Natural Selection". The British Journal for the Philosophy of Science (İngilizce). 54 (3). ss. 423-437. CiteSeerX 10.1.1.58.2183 $2. doi:10.1093/bjps/54.3.423. ISSN 0007-0882.
^ Sober, Elliott; Steel, Mike (1 Ekim 2014). "Time and Knowability in Evolutionary Processes". Philosophy of Science. 81 (4). ss. 558-579. arXiv:1301.6470 $2. doi:10.1086/677954. ISSN 0031-8248.
^ Sober, Elliott; Steel, Mike (14 Kasım 2015). "Similarities as Evidence for Common Ancestry: A Likelihood Epistemology". The British Journal for the Philosophy of Science (İngilizce). 68 (3). ss. 617-638. arXiv:1501.04665 $2. Bibcode:2015arXiv150104665S. doi:10.1093/bjps/axv052. ISSN 0007-0882.
^ "APA Divisional Presidents and Addresses – The American Philosophical Association". www.apaonline.org. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.
^ Julien, Alec. "Governance History". philsci.org. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.
^ "Advisory Council". ncse.com. National Center for Science Education. 15 Temmuz 2008. 10 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018.
^ Sober, Elliott (1 Ocak 2002). "Intelligent Design and Probability Reasoning". International Journal for Philosophy of Religion. 52 (2). ss. 65-80. doi:10.1023/a:1019579220694. JSTOR 40036455.
^ Mann, William (2004). The Blackwell Guide to Philosophy of Religion. Malden: Blackwell Publishing. ss. 117-147. ISBN 978-0-631-22128-9.
^ Sober, Elliott (March 2007). "What Is Wrong With Intelligent Design?". The Quarterly Review of Biology. 82 (1). ss. 3-8. CiteSeerX 10.1.1.153.1827 $2. doi:10.1086/511656. PMID 17354991.
^ De Regt, Henk W; Hartmann, Stephan; Okasha, Samir, (Ed.) (2012). EPSA Philosophy of Science: Amsterdam 2009 | Henk W. de Regt | Springer. www.springer.com. doi:10.1007/978-94-007-2404-4. ISBN 978-94-007-2403-7. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
^ Sober, Elliott (1 Eylül 2002). "Instrumentalism, Parsimony, and the Akaike Framework". Philosophy of Science. 69 (S3). ss. S112-S123. doi:10.1086/341839. ISSN 0031-8248.
^ Sober, Elliott (1 Aralık 2011). "A Priori Causal Models of Natural Selection". Australasian Journal of Philosophy. 89 (4). ss. 571-589. doi:10.1080/00048402.2010.535006. ISSN 0004-8402.
^ Sober, Elliott (1999). "link.springer.com/article/10.1023/A%253A1004519608950". Philosophical Studies. Cilt 95. ss. 135-174. doi:10.1023/a:1004519608950. 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017.
^ Kvanvig, Jonathan (2011). Oxford Studies in Philosophy of Religion. New York: Oxford University Press. ss. 187-221. ISBN 978-0-19-960322-0.
^ "Philosophy of Biology". The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 2020.
^ Mayr, Ernst. Paleobiology, Vol. 12, No. 2 (Spring, 1986), pp. 233–239

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Elliott Sober'ın web sitesi 8 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Akademik görevi
Önce gelen: Wilfrid Hodges	Uluslararası Bilim ve Teknoloji Tarihi ve Felsefesi Birliği Mantık, Metodoloji ve Bilim ve Teknoloji Felsefesi Bölümü Başkan 2012-2015	Sonra gelen: Menachem Magidor

[1] "Elliott Sober". University of Wisconsin. 233. 19 Ağustos 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2011.

[2] Pfeifer, Jessica. "2014 Hempel Award Winner Announced". www.philsci.org. 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.

[3] "Elliott Sober on Darwin and Intelligent Design". 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[4] Wilson, D. S.; Sober, E. (8 Şubat 1989). "Reviving the superorganism". Journal of Theoretical Biology. 136 (3). ss. 337-356. Bibcode:1989JThBi.136..337W. doi:10.1016/s0022-5193(89)80169-9. ISSN 0022-5193. PMID 2811397.

[5] Sober, E.; Wilson, D. S. (1 Şubat 2011). "Adaptation and Natural Selection revisited". Journal of Evolutionary Biology (İngilizce). 24 (2). ss. 462-468. doi:10.1111/j.1420-9101.2010.02162.x . ISSN 1420-9101. PMID 21226890.

[6] Orzack, Steven Hecht; Sober, Elliott (1993). "A Critical Assessment of Levins's The Strategy of Model Building in Population Biology (1966)". The Quarterly Review of Biology. 68 (4). ss. 533-546. doi:10.1086/418301.

[7] Sober, Elliott; Orzack, Steven Hecht (1 Eylül 2003). "Common Ancestry and Natural Selection". The British Journal for the Philosophy of Science (İngilizce). 54 (3). ss. 423-437. CiteSeerX 10.1.1.58.2183 $2. doi:10.1093/bjps/54.3.423. ISSN 0007-0882.

[8] Sober, Elliott; Steel, Mike (1 Ekim 2014). "Time and Knowability in Evolutionary Processes". Philosophy of Science. 81 (4). ss. 558-579. arXiv:1301.6470 $2. doi:10.1086/677954. ISSN 0031-8248.

[9] Sober, Elliott; Steel, Mike (14 Kasım 2015). "Similarities as Evidence for Common Ancestry: A Likelihood Epistemology". The British Journal for the Philosophy of Science (İngilizce). 68 (3). ss. 617-638. arXiv:1501.04665 $2. Bibcode:2015arXiv150104665S. doi:10.1093/bjps/axv052. ISSN 0007-0882.

[10] "APA Divisional Presidents and Addresses – The American Philosophical Association". www.apaonline.org. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.

[11] Julien, Alec. "Governance History". philsci.org. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.

[12] "Advisory Council". ncse.com. National Center for Science Education. 15 Temmuz 2008. 10 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018.

[13] Sober, Elliott (1 Ocak 2002). "Intelligent Design and Probability Reasoning". International Journal for Philosophy of Religion. 52 (2). ss. 65-80. doi:10.1023/a:1019579220694. JSTOR 40036455.

[14] Mann, William (2004). The Blackwell Guide to Philosophy of Religion. Malden: Blackwell Publishing. ss. 117-147. ISBN 978-0-631-22128-9.

[15] Sober, Elliott (March 2007). "What Is Wrong With Intelligent Design?". The Quarterly Review of Biology. 82 (1). ss. 3-8. CiteSeerX 10.1.1.153.1827 $2. doi:10.1086/511656. PMID 17354991.

[16] De Regt, Henk W; Hartmann, Stephan; Okasha, Samir, (Ed.) (2012). EPSA Philosophy of Science: Amsterdam 2009 | Henk W. de Regt | Springer. www.springer.com. doi:10.1007/978-94-007-2404-4. ISBN 978-94-007-2403-7. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.

[17] Sober, Elliott (1 Eylül 2002). "Instrumentalism, Parsimony, and the Akaike Framework". Philosophy of Science. 69 (S3). ss. S112-S123. doi:10.1086/341839. ISSN 0031-8248.

[18] Sober, Elliott (1 Aralık 2011). "A Priori Causal Models of Natural Selection". Australasian Journal of Philosophy. 89 (4). ss. 571-589. doi:10.1080/00048402.2010.535006. ISSN 0004-8402.

[19] Sober, Elliott (1999). "link.springer.com/article/10.1023/A%253A1004519608950". Philosophical Studies. Cilt 95. ss. 135-174. doi:10.1023/a:1004519608950. 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017.

[20] Kvanvig, Jonathan (2011). Oxford Studies in Philosophy of Religion. New York: Oxford University Press. ss. 187-221. ISBN 978-0-19-960322-0.

[21] "Philosophy of Biology". The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 2020.

[22] Mayr, Ernst. Paleobiology, Vol. 12, No. 2 (Spring, 1986), pp. 233–239

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

g t d Biyoloji felsefesi
Temalar	Deneycilik Natüralizm Pragmatizm Redüksiyonizm Holizm Evrimsel taksonomi
Evrim	Adaptasyonizm Darwinizm'e alternatifler Katastrofizm Lamarkizm Orthogenesis Mutasyonizm Yapısalcılık Spandrel Teistik Vitalizm Darwinizm Evrimsel epistemoloji Teleoloji Evrimsel hayat ağacı
Biyoloji felsefecileri	John Beatty Lindley Darden Daniel Dennett John Dupré Carla Fehr Marjorie Grene Peter Godfrey-Smith James R. Griesemer Paul E. Griffiths David Hull Hans Jonas Philip Stuart Kitcher Tim Lewens Helen Longino Jane Maienschein Roberta Millstein Sandra Mitchell Susan Oyama Alex Rosenberg Michael Ruse Sahotra Sarkar Elliott Sober Kim Sterelny Alfred I. Tauber Francisco Varela Gerard Verschuuren William C. Wimsatt
Biyologlar	Francisco J. Ayala Patrick Bateson Charles Darwin Richard Dawkins Jared Diamond Michael Ghiselin François Jacob Stephen Jay Gould Richard Lewontin Konrad Lorenz Humberto Maturana Ernst Mayr Jacques Monod Denis Noble Joan Roughgarden Rolf Sattler John Maynard Smith Edward O. Wilson Jonas Salk
İlgili	Zihin felsefesi Biyoloji tarihi

Elliott Sober nedir?, Elliott Sober anlamı nedir?, Elliott Sober ne demektir?