Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı

Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı silahlı çatışmaları azaltmak ve uluslararası güvenliği tehdit eden unsurlara çözümler üretebilmek için bilim insanlarını ve kamuoyunun önemli isimlerini bir araya getiren uluslararası bir kuruluş. 1955 yılında Russell-Einstein Manifestosu'nun yayınlanmasının ardından, 1957 yılında nükleer silah karşıtı bilim insanı Joseph Rotblat ve Bertrand Russell tarafından Kanada'nın Pugwash adlı köyünde kuruldu.

Konferansın ortaya çıkış süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

9 Temmuz 1955'te kitle imha silahlarının (sonraları sadece nükleer silahlar olarak algılanmaya başlandı) tehlikelerine dikkat çekmek için yayınlanan Russell-Einstein Manifestosu ile bilim insanları bir konferansa davet edildi. Bir sanayici ve hayırsever olan Cyrus Eaton kendi doğduğu köy olan Kanada'nın Pugwash köyünde 13 Temmuz'da bu konferansa ev sahipliği yapmayı ve finanse etmeyi teklif etti. Hindistan başbakanı Cevahirlal Nehru'nun da aynı yönde bir daveti olunca, Eaton'un daveti kabul edilmedi. Ne yazık ki Süveyş Krizi dolayısıyla Hindistan toplantısı ertelenmek zorunda kaldı. Bu arada Yunan armatör Aristotle Onassis toplantıyı Monako'da finanse etmeyi önerdi, ancak bu teklif de reddedildi ve Eaton'un ilk yaptığı teklif kabul edildi.

İlk konferans daha sonra "Düşünürler Kulübesi" (Thinker's Lodge) adı ile bilinen kulübede 1957 yılında yapıldı. Konferansa o zamanki farklı kamplarda yer alan 22 bilim insanı katıldı.^[1] Bunlar:

ABD'den 7 bilim insanı (David F. Cavers, Paul Doty, Hermann J. Muller, Eugene Rabinowitch, Walter Selove, Leó Szilárd, Victor F. Weisskopf)
Sovyetler Birliği'nden 3 bilim insanı (Alexander M. Kuzin (Александр М. Кузин), Dmitri V. Skobeltzyn, Alexander V. Topchiev (Александр В. Топчиев))
Japonya'dan 3 bilim insanı (Iwao Ogawa, Shinichiro Tomonaga, Hideki Yukawa)
Birleşik Krallık'tan 2 bilim insanı (Cecil F. Powell, Joseph Rotblat)
Kanada'dan 2 bilim insanı (Brock Chisholm, John S. Foster)
Avustralya Mark Oliphant), Avusturya (Hans Thirring), Çin (Chou Pei-Yuan) ve Fransa (Antoine M. B. Lacassagne) ve Polonya'dan (Marian Danysz) birer bilim insanı.

Eleştiriler ve Nobel Ödülü[değiştir | kaynağı değiştir]

Konferans soğuk savaş döneminde Sovyetler Birliği'nin bir cephe örgütü olmakla suçlandı. Konferansın Sovyetler Birliği'ni eleştirmede daha zayıf davrandığı, buna karşın ABD ve Batı ülkelerine karşı suçlamalara yoğunlaştığı söylendi.^[2] 1980 yılında ABD Temsilciler Meclisinin istihbarat komitesi konferanstaki bazı Sovyet delegelerinin Sovyet propagandasını güçlendirmek için görevlendirilmiş olduğuna dair bir rapor hazırladı. 1998 yılında yapılan Bertrand Russell Barış Konferansında Joseph Rotblat, "konferansa katılan bazı Sovyet delegelerin parti çizgisini orada ifade etmek için gönderildiklerinin açık olduğunu, ancak büyük çoğunluğun dahi bilim insanları olduğunu ve bir bilim insanı gibi davrandıklarını" söyledi.

1995 yılında, Hiroşima ve Nagasaki'nin bombalanmasından 50, Russell-Einstein manifestosunun açıklanmasından 40 yıl sonra, Pugwash konferansına ve Joseph Rotblat'a Nobel Barış Ödülü verildi. Rotblat, Nobel ödülünü alırken yaptığı konuşmada Manifesto'nun temel sözlerinden birini alıntıladı: İnsanlığınızı hatırlayın

Konferansın Genel Sekreterleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Joseph Rotblat 1957 -1973
Bernard Feld 1973-1978
Martin Kaplan 1978-1989
Francesco Calogero 1989-1997
George Rathjens 1997-2002
Paolo Cotta-Ramusino 2002-

Konferans Başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bertrand Russell: 1950 yılında Nobel Ödülü aldı. Konferansın kurucularından ve başlarda doğal önderlerinden.
John Cockcroft: 1951'de fizik dalında Nobel ödülü aldı. 1967'de konferansa başkan seçildi, fakat 10 gün sonra aniden öldü.
Lord Florey: 1945'te Tıp alanında Nobel Ödülü aldı. O da, başkanlığa seçilmesinden birkaç hafta sonra öldü. Bunun üzerine konferans, her yıl konferansın yapıldığı ülkeden seçilecek yıllık dönüşümlü bir başkanlık sistemini benimsedi.
Francis Perrin (1968) nükleer zincirleme reaksiyonlar ve nükleer enerji üretimi üzerine çalışmalarıyla tanınan Fransız fizikçi
Mikhail Millionshchikov 10 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1969) Daha sonraları Rusya Parlamento'sunun sözcülüğünü yapacak olan seçkin Rus fizikçi
Eugene Rabinowitch (1970) Amerikalı biyofizikçi. Manhattan projesinde çalıştı Leo Szilard ile birlikte Franck Report'un yazarlarından. 1970 yılında konferans, 5 yıllık süre için başkan seçme şeklinde düşünülen yürütme biçimine geri döndü.
Hannes Alfvén (1970-1975) 1970 yılında Fizik dalında Nobel ödülü aldı.
Dorothy Crowfoot Hodgkin (1976 - 1988) Protein kristallografisi bilim dalının kurucusu ve 1964 yılı Nobel Kimya Ödülü sahibi.
Joseph Rotblat (1988-1997) Fizikçi ve konferansın kurucularından. 1995 Nobel Barış Ödülü sahibi.
Michael Atiyah (1997-2002) Matematikçi, K-teorisi ile 1966'da Fields madalyasına layık görüldü.
M. S. Swaminathan (2002-2007) Zirai bilimci ve yeşil devrimin öncülerinden. Dünya Gıda Ödülü ve UNESCO Gandhi Ödülü sahibi
Jayantha Dhanapala (2002-) Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Silahsızlanma ve Uluslararası Güvenlik Sekreteri (1998-2003), Sri Lanka'nın eski ABD büyükelçisi (1995-1997)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013.
^ Richard Felix Staar, Foreign policies of the Soviet Union 28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hoover Press, 1991, ISBN 0-8179-9102-6, p.86-87

[1] "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013.

[2] Richard Felix Staar, Foreign policies of the Soviet Union 28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hoover Press, 1991, ISBN 0-8179-9102-6, p.86-87

[1]

[2]

g t d Nobel Barış Ödülü sahipleri
1901-1925	1901 Dunant \ Passy 1902 Élie Ducommun \ Gobat 1903 Cremer 1904 Uluslararası Hukuk Enstitüsü 1905 von Suttner 1906 Roosevelt 1907 Moneta \ Renault 1908 Arnoldson \ Bajer 1909 Beernaert \ d'Estournelles 1910 Uluslararası Barış Bürosu 1911 Asser \ Fried 1912 Root 1913 La Fontaine 1914 1915 1916 1917 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1918 1919 Wilson 1920 Bourgeois 1921 Branting \ Lange 1922 Nansen 1923 1924 1925 Chamberlain \ Dawes
1926-1950	1926 Briand \ Stresemann 1927 Buisson \ Quidde 1928 1929 Kellogg 1930 Söderblom 1931 Addams \ Butler 1932 1933 Angell 1934 Henderson 1935 von Ossietzky 1936 Saavedra Lamas 1937 Cecil 1938 Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi 1939 1940 1941 1942 1943 1944 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1945 Hull 1946 Balch \ Mott 1947 Friends Service Council \ Amerikan Dostluk Hizmet Komitesi 1948 1949 Orr 1950 Bunche
1951-1975	1951 Jouhaux 1952 Schweitzer 1953 Marshall 1954 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1955 1956 1957 Pearson 1958 Pire 1959 Noel-Baker 1960 Lutuli 1961 Hammarskjöld (ölümünden sonra) 1962 Pauling 1963 Uluslararası Kızılhaç Komitesi \ Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Birliği 1964 King 1965 UNICEF 1966 1967 1968 Cassin 1969 Uluslararası Çalışma Örgütü 1970 Borlaug 1971 Brandt 1972 1973 Lê Đức Thọ (ödülü reddetti) \ Kissinger 1974 MacBride \ Satō 1975 Saharov
1976-2000	1976 B. Williams \ Corrigan 1977 Uluslararası Af Örgütü 1978 Sedat \ Begin 1979 Teresa 1980 Pérez Esquivel 1981 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1982 Myrdal \ García Robles 1983 Wałęsa 1984 Tutu 1985 Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler 1986 Wiesel 1987 Arias 1988 Birleşmiş Milletler Barış Gücü 1989 Gyatso 1990 Gorbaçov 1991 Su Çi 1992 Menchú 1993 Mandela \ de Klerk 1994 Peres \ Rabin \ Arafat 1995 Pugwash Konferansları \ Rotblat 1996 Belo \ Ramos-Horta 1997 Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya \ J. Williams 1998 Hume \ Trimble 1999 Sınır Tanımayan Doktorlar 2000 Kim
2001-günümüz	2001 Annan \ Birleşmiş Milletler 2002 Carter 2003 Ebadi 2004 Maathai 2005 Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu \ el-Baradey 2006 Grameen Bank \ Yunus 2007 Gore \ Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli 2008 Ahtisaari 2009 Obama 2010 Liu 2011 Johnson Sirleaf \ Gbowee \ Karman 2012 Avrupa Birliği 2013 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü 2014 Satyarthi \ Yusufzay 2015 Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü 2016 Santos 2017 Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması için Uluslararası Kampanya 2018 Mukwege \ Murad 2019 Abiy Ahmed Ali 2020 Dünya Gıda Programı 2021 Maria Ressa \ Dmitri Muratov 2022 Ales Bialiatski \ Memorial \ Sivil Özgürlükler Merkezi 2023 Nergis Muhammedi

Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı nedir?, Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı anlamı nedir?, Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı ne demektir?