Uluslararası Barış Bürosu

Uluslararası Barış Bürosu (Fransızca: Bureau International Permanent de la Paix İngilizce: International Peace Bureau), 1891 yılında kurulan^[1] dünyanın en eski barış örgütüdür. Barış konferansları için yapılan başvurular üzerinde çalışmak amacıyla, 13 Kasım 1891'de Roma'da yapılan 3. uluslararası Parlamentolar Arası Birlik konferansında kuruldu. Büronun yaptığı çalışmalar 1910 yılında Nobel Barış Ödülü ile ödüllendirildi.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluşun manevi babaları olarak Danimarkalı parlamenter Fredrik Bajer, Fransız gazeteci ve felsefe profesörü Charles Lemonier ve İngiliz pasifist Hodgson Pratt kabul edilir. Temel amaçları uluslararası barış kongreleri düzenlemek, barış ve halkla ilişkiler konularında propaganda yapmak ve pasifist gruplar ile kuruluşlar ve kişiler arasında koordinasyonu sağlamaktı. Büro uluslararası hukuk çerçevesinde 7 temel prensip formüle etti:

Ulusların/ülkelerin sorumlulukları ve manevi değerleri aynı kişilerin sorumlulukları ve maneviyatları gibi kabul edilir.
Nasıl bir kişi diğerlerini kendi başına yargılayıp infaz etme hakkına sahip değilse, bir devlet de diğerini kendi başına yargılayıp savaş ilan edemez.
Halklar arasındaki görüş farklılıkları kanunlar çerçevesinde açıklanmalıdır.
Nasıl bireyler için meşru savunma hakkı var ise, halklar da aynı şekilde kendi varlıklarını diğerine karşı koruma hakkına sahiptir.
İşgal yoluyla hak ilan edilemez.
Her halk, kendisini yönetmek ve özgür olma konusunda devredilemez ve vazgeçilemez haklara sahiptir.
Her halkın kendi kaderini tayin etme hakkı dokunulmaz bir haktır.

Kuruluşundan 1907'ye kadar kurumun başkanlığını yapan Frederik Bajer, 1908 yılında Nobel Barış Ödülünü aldı. Élie Ducommun kurumun ilk genel sekreteriydi ve o da 1902'de Nobel Barış Ödülüne layık görüldü. Kurumun merkezi olarak İsviçrenin başkenti Bern seçildi ve en üst düzeydeki karar organı olan kongre yıllık toplantılarını burada yaptı.

Ducommun 1906'da ölene kadar kurumun sekreterliğini sürdürdü ve daha sonra yerine yine İsviçreli bir hukukçu olan ve 1902'de Parlamentolar Arası Birlik'in sözcüsü olarak Ducommun ile birlikte Nobel barış ödülünü alan Charles Albert Gobat geçti. 1914'te I. Dünya Savaşının başlaması ile kuruluş da ilk krizini, özellikle Carnegie Uluslararası Barış Vakfının sermayesi ile ilgili olarak yaşadı. Gobat 1914'te öldüğünde kurumu Henry Golay devraldı ve krizi atlatmaya çabaladı. Büro savaş sırasında Almanya ve Avusturya-Macaristan imaparatorluğuna karşı olan güçleri destekledi, fakat ancak ABD'nin savaşa katılmasından ve aynı zamanda Rusya'daki Ekim devriminden sonra kurumun görüşleri izlendi.

Savaştan sonra kurum barış politikaları konusunda belirleyici bir rol oynayamadı. 1924'te kuruluşun sekreterliği Cenevre'ye taşındı, konferanslara katılım azaldı, diğer gruplarla birlikte çalışma eğilimi zayıfladı ve II. Dünya Savaşı sırasında da bir toparlanma olmadı. Golay 1950'de öldü ve aynı yıl büro dağıldı ve ancak 1964 yılında yeniden kuruldu.

AB'ye verilen Nobel Ödülüne eleştiri[değiştir | kaynağı değiştir]

2012 yılında Nobel Barış Ödülü Avrupa Birliğine verildiğinde kurum Nobel komitesine bir mektup göndererek ödülün AB'ye verilmesinin doğru olmadığını belirtti. Büro mektupta "AB'nin uluslararası ilişkileri askerisizleştirme çabasının olmadığını, üye ülkelerin de askeri güce dayalı güvenliği öngördüğünü ve başka yaklaşım gerekliliği üzerinde durmak yerine savaşı desteklediğini" yazdı. Ancak Nobel komitesi bu eleştiriyi redderek ödülü AB'ye verdi.^[2]

Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

Enrica Costa Bona: Le Bureau international de la paix et la Société des Nations. In: Marta Petricioli und Donatella Cherubini (Hrsg.): Pour la paix en Europe. Institutions et société civil dans l'entre-deux-guerres. P.I.E. Peter Lang, Brüssel u.a. 2007, ISBN 978-90-5201-364-0 (L'Europe et les Europes - 19e et 20e siècles. Band 7), S. 19–39.
Helmut Mauermann: Das Internationale Friedensbüro 1892 bis 1950. Silberburg Wissenschaft 284. Stuttgart 1990, ISBN 3-925344-78-0

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Over a Century of Peace-Making". International Peace Bureau. 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2012.
^ Cumhuriyet, Nobel Barış Ödülü'ne AB'nin layık görülmesi meşru değil haberi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

International Peace Bureau 11 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[IPB_history-1] "Over a Century of Peace-Making". International Peace Bureau. 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2012.

[2] Cumhuriyet, Nobel Barış Ödülü'ne AB'nin layık görülmesi meşru değil haberi

[1]

[2]

g t d Nobel Barış Ödülü sahipleri
1901-1925	1901 Dunant \ Passy 1902 Élie Ducommun \ Gobat 1903 Cremer 1904 Uluslararası Hukuk Enstitüsü 1905 von Suttner 1906 Roosevelt 1907 Moneta \ Renault 1908 Arnoldson \ Bajer 1909 Beernaert \ d'Estournelles 1910 Uluslararası Barış Bürosu 1911 Asser \ Fried 1912 Root 1913 La Fontaine 1914 1915 1916 1917 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1918 1919 Wilson 1920 Bourgeois 1921 Branting \ Lange 1922 Nansen 1923 1924 1925 Chamberlain \ Dawes
1926-1950	1926 Briand \ Stresemann 1927 Buisson \ Quidde 1928 1929 Kellogg 1930 Söderblom 1931 Addams \ Butler 1932 1933 Angell 1934 Henderson 1935 von Ossietzky 1936 Saavedra Lamas 1937 Cecil 1938 Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi 1939 1940 1941 1942 1943 1944 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1945 Hull 1946 Balch \ Mott 1947 Friends Service Council \ Amerikan Dostluk Hizmet Komitesi 1948 1949 Orr 1950 Bunche
1951-1975	1951 Jouhaux 1952 Schweitzer 1953 Marshall 1954 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1955 1956 1957 Pearson 1958 Pire 1959 Noel-Baker 1960 Lutuli 1961 Hammarskjöld (ölümünden sonra) 1962 Pauling 1963 Uluslararası Kızılhaç Komitesi \ Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Birliği 1964 King 1965 UNICEF 1966 1967 1968 Cassin 1969 Uluslararası Çalışma Örgütü 1970 Borlaug 1971 Brandt 1972 1973 Lê Đức Thọ (ödülü reddetti) \ Kissinger 1974 MacBride \ Satō 1975 Saharov
1976-2000	1976 B. Williams \ Corrigan 1977 Uluslararası Af Örgütü 1978 Sedat \ Begin 1979 Teresa 1980 Pérez Esquivel 1981 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1982 Myrdal \ García Robles 1983 Wałęsa 1984 Tutu 1985 Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler 1986 Wiesel 1987 Arias 1988 Birleşmiş Milletler Barış Gücü 1989 Gyatso 1990 Gorbaçov 1991 Su Çi 1992 Menchú 1993 Mandela \ de Klerk 1994 Peres \ Rabin \ Arafat 1995 Pugwash Konferansları \ Rotblat 1996 Belo \ Ramos-Horta 1997 Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya \ J. Williams 1998 Hume \ Trimble 1999 Sınır Tanımayan Doktorlar 2000 Kim
2001-günümüz	2001 Annan \ Birleşmiş Milletler 2002 Carter 2003 Ebadi 2004 Maathai 2005 Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu \ el-Baradey 2006 Grameen Bank \ Yunus 2007 Gore \ Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli 2008 Ahtisaari 2009 Obama 2010 Liu 2011 Johnson Sirleaf \ Gbowee \ Karman 2012 Avrupa Birliği 2013 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü 2014 Satyarthi \ Yusufzay 2015 Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü 2016 Santos 2017 Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması için Uluslararası Kampanya 2018 Mukwege \ Murad 2019 Abiy Ahmed Ali 2020 Dünya Gıda Programı 2021 Maria Ressa \ Dmitri Muratov 2022 Ales Bialiatski \ Memorial \ Sivil Özgürlükler Merkezi 2023 Nergis Muhammedi

Uluslararası Barış Bürosu nedir?, Uluslararası Barış Bürosu anlamı nedir?, Uluslararası Barış Bürosu ne demektir?