Oleg (Novgorod knezi)

Oleg (Novgorod knezi)
Oleg (Novgorod knezi)
	Kiev Büyük Prensi
Doğum	845?
Ölüm	MS 912, Kiev, Ukrayna
Yerine gelen	Askold ve Dir
Din	Eski İskandinav Dini

Oleg (Eski Nors dili: Helgi, Slav dilleri: Олег; d. ? – ö. 912 ya da 922); 879–913 yılları arasında Novgorod knezi, 882-913 yılları arasında ise Kiev knezi.

Kendisi komutan yönetici ve aynı zamanda savaşçı denizci Vareg(bir nevi Viking)'tir. Rusların ilk yazılı metinlerinde adı geçen ama kişiliği ile bilgilerin tam netlik kazanmadığı Oleg, isminin ve menşeinin konusunda da pek çok teori vardır. Bunlar İskandinav, İtalyan, Bizans ve Slav kaynaklarında farklıdır. Ancak bu kişi Rus ve Ukrayna tarihi açısından çok önemli izler bırakmış Rus tarihini şekillendiren liderlerden birisi olmuştur. 907 yılında Bizans'a sefer düzenlemiş pek çok ağır ve kanlı çarpışmalardan sonra Bizans'ı barış yapmak zorunda bırakmış ve kendini "Büyük Rusya hakimi"^[1]^[2]^[3]^[4] olarak tanıttırmıştır. Zehirlenerek öldüğüne ve bunda Bizans'ın parmağının olduğu hakkında rivayetler vardır.^[5]^[6]^[7]

Rurik'in yerine geçen Oleg, Hazarların Polyan, Severyan ve Vyatiçler'den vergi almasına bir son vermek için 884 yılında Severyanların üzerine gidip, onların Hazarlara vergi ödemelerini istemediğini söylemiştir.^[8]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus hükümdarları listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Arkheograficheskoĭ kommissii. Летописи по Ипат Cкому Список, Saint Petersburg, 1871
Artamonov, Mikhail Istoriya Khazar. Leningrad, 1962.
Barthold, W.. "Khazar". Encyclopaedia of Islam (Brill Online). Eds.: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 1996.
Kafesoğlu, İbrahim. Türk Millî Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1999. ISBN 9754372366
Subtelny, Orest. Ukraine: A History. Toronto: University of Toronto Press, 1988. ISBN 0-8020-5808-6
Parkomenko V.A. У истоков русской государственности. Leningrad, 1924.
Petrukhin V.Ya. "Князь Олег, Хелгу Кембриджского документа и русский княжеский род". Древнейшие государства Восточной Европы. 1998. Памяти А.П. Новосельцева. Moscow, Russian Academy of Sciences, 2000: 222-230.
Togan, Zeki Velidi. Hazarlar md. İslam Ansiklopedisi, Cilt V, İstanbul, 1970
Вещий — происх. от слова «ведающий», родств. слова «вещун», «ведьма» См. напр. Словарь М. Фасмера

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Андреев, Йордан; Андреев, Андрей (2001). Великите князе, царете и императорите на Русия. Велико Търново: Абагар. ISBN 978-954-427-446-7.
^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
^ Ал-Масуди так указывает дату набега: «и год известен; это было после 300 (хиджры), только от меня ускользнуло определение года.» На основании рассказа историки определяют дату 913—914 гг.
^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
^ Arkheograficheskoĭ kommissii, s.55-60

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Новгородская первая летопись старшего и младшего изводов. — М.-Л.: «Издательство Академии Наук СССР», 1950. — 659 с. //«Ізборник». Історія України IX—XVIII4 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ПОЛНОЕ СОБРАНІЕ РУССКИХЪ ЛЂТОПИСЕЙ. Томъ 2. ИПАТЬЕВСКАЯ ЛЂТОПИСЬ. Изданіе второе. С.-ПЕТЕРБУРГЪ.Типографія Александрова.1908//«Ізборник». Історія України IX—XVIII22 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Об Олеге и Одде5 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — статья Е. А. Рыдзевскойj

Önce gelen: Rurik	Novogorod Büyük Prensi Novgorod Cumhuriyeti 879 – 912	Sonra gelen: I. İgor
Önce gelen: Askold ve Dir	Kiev Büyük Prensi Kiev Knezliği 882 – 912	Sonra gelen: I. İgor

[1] Андреев, Йордан; Андреев, Андрей (2001). Великите князе, царете и императорите на Русия. Велико Търново: Абагар. ISBN 978-954-427-446-7.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.

[4] Ал-Масуди так указывает дату набега: «и год известен; это было после 300 (хиджры), только от меня ускользнуло определение года.» На основании рассказа историки определяют дату 913—914 гг.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.

[6] "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2009.

[7] "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.

[8] Arkheograficheskoĭ kommissii, s.55-60

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

g t d Rusya hükümdarları (Kiev Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu)
Knezler	Rurik Oleg I. İgor Olga I. Svyatoslav I. Yaropolk Svyatoslaviç I. Vladimir I. Svyatopolk Vladimiroviç I. Yaroslav İzyaslav Yaroslaviç Vseslav Svyatoslav Yaroslaviç I. Vsevolod Yaroslaviç II. Svyatopolk İziaslaviç Vladimir Monomah I. Mstislav II. Yaropolk Vyaçeslav II. Vsevolod II. İgor II. İzyaslav Mstislaviç Yuri Dolgoruki Andrey Bogolyubskiy Mihayll III. Vsevolod II. Yuri I. Konstantin II. Yuri II. Yaroslav III. Svyatoslav II. Andrey Aleksandr Nevski III. Yaroslav Vasili Dmitri Andrey Mihail III. Yuri Korkunç Gözlü Dmitriy Aleksandr Mihayloviç I. İvan Semyon II. İvan Dmitri Donskoy I. Vasili II. Vasili III. İvan III. Vasili IV. İvan
Çarlar	IV. İvan Simeon Bekbulatoviç IV. İvan I. Fyodor Boris Godunov II. Fyodor I. Dmitri IV. Vasili IV. Władysław Waza I. Mihail I. Aleksey III. Fyodor V. İvan ve I. Petro (ortak) I. Petro
İmparatorlar	I. Petro I. Katerina II. Petro Anna VI. İvan I. Elizaveta III. Petro II. Katerina I. Pavel I. Aleksandr I. Nikolay II. Aleksandr III. Aleksandr II. Nikolay

g t d Hazarlar
Bizans • Bulgarya • Abbâsîler • Arap–Hazar Savaşları • Kıpçaklar • Meshchera • Hazar Barışı • Radhanitler • Rus • Volga ticaret yolu • Dinyeper ticaret yolu
Hazar kağanları	Tong Yabgu Kağan • Böri Şad • İrbiş • Busir • Bihar • Parsbit • Zekeriya • Bulan • Obadiah • Hizkiya • I. Menaşşe • Hanuka • İshak • Zebulun • II. Menaşşe • Nisi • I. Aaron • Menahem (Hazar) • Benjamin • II. Aaron • Yusuf • David • Georgius
Diğer kişiler	Alp Ilteber • Alp Tarkan • Balgatzin • Barcık • Bulchan • Hazer Tarkhan • Oleg • Gotialı John • IV. Leon • Papatzys • Pesakh • Ras Tarkan • Serach • Sfengus • Svyatoslav • Theodora • Çiçek • Yitzhak ha-Sangari
Coğrafi yerler	Altın Tepeler • Azak • Belencer • Chersonesos • Dinyeper • Dağıstan • Gözleve • İtil • Kefe • Kafkaslar • Kazarki • Kerç • Kırım • Hamlic • Hazaran • Humar • Levedia • Saltovo-Mayaki • Samandar • Sambalut • Sambat • Samiran • Samosdelka • Sakşın (Saray Batu) • Sarkel • Semikarakorsk • Sudak • Taman • Tmutarakan
Bağlantılılar	Abazalar • Alanlar • Arsiya • Belencerler • Karaçaylar • Başkurtlar • Burtalar • Kırım Gotları • Doğu Slavları • Kuzey Kafkasya Hunları • Juhuri • Kabarlar • Çerkesler • Lazlar • Lezgiler • Macarlar • Mordvinler • Oğuzlar • Onogurlar • Peçenekler • Sabirler • Serir • İdil Bulgarları
Araştırmacılar	Mihail Artamonov • Vasiliy Barthold • D.M. Dunlop • Norman Golb • Peter B. Golden • Lev Nikolayeviç Gumilyov • Alexander Harkavy • Thomas S. Noonan • Svetlana Pletneva • Omeljan Pritsak
Kalanlar	Kırım Karayları • Hazar Yazışmaları • Schechter Mektubu • Kahire Genizası • Hazarca • Hazar kuramı • Kurgan hipotezi • Onüçüncü Kabile • Kurgularda Hazarlar • Kuzari • Kiev Mektubu • Mandgelis Belgesi • Kızıl Yahudiler • Subbotniks
Kategori

Oleg (Novgorod knezi) Kimdir?