Tom Hanks
Hanks, 2019
Doğum	Thomas Jeffrey Hanks 9 Temmuz 1956 (67 yaşında)
Meslek	Aktör, film yapımcısı
Etkin yıllar	1977-günümüz
Boy	1,83 m (6 ft 0 in)
Çocuk(lar)	4, Colin ve Chet dahil

Thomas Jeffrey Hanks (d. 9 Temmuz 1956) Amerikalı sinema oyuncusudur.

İki defa Oscar ödülü almış, zor rollerin üstesinden gelebilmesi ile tanınmış ve özellikle dramatik rollerdeki performansıyla önemli başarı yakalamıştır.

Philadelphia ve Forrest Gump ile üst üste iki kez En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü alan Tom Hanks'in en önemli filmleri arasında, Forrest Gump, Philadelphia, Azap Yolu, Yeni Hayat, Er Ryan'ı Kurtarmak ve Yeşil Yol sayılabilir. 2006 Cannes Film Festivali, Tom Hanks'in simgebilimci profesör Robert Langdon rolünde oynadığı Dan Brown'un aynı isimli kitabından yola çıkılarak hazırlanan Da Vinci Şifresi ile açılış yapmış ve izleyenlerin beğenisini kazanmıştır.

Hanks Aralık 2019'da eşi Rita Wilson'la birlikte fahri Yunan vatandaşlığı aldı.^[1]

Gençlik dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanks, Kaliforniya'ya bağlı Concord'da dünyaya geldi. Çocukken Tom Hanks, aslında tutku ve yeteneğin çok olmadığı orta sınıf hayatını yaşadı. Beş yaşına geldiği zaman ailesi ayrıldı. Boşanmadan önce birkaç kez yeniden evlendiler. Daha sonra babası, geniş bir aileye sahip Asyalı bir kadınla evlendi. Çok sonraları Tom Hanks, Rolling Stone' a "Ailemdeki herkes birbirini seviyor." demiş ve eklemişti: "Fakat evde her zaman neredeyse elli kişi vardı. Tam olarak kendimi yabancı gibi hissetmedim ama bir şekilde onun dışındaydım." Ailesi boşandığı zaman, Hanks, abisi Larry ve kız kardeşi seyyar aşçı olan babalarıyla birlikte Oakland'a yerleşene dek şehirden şehre dolaştılar. Tom, Kaliforniya'ya yerleştikleri zaman 8 yaşındaydı. Tom'un genç olan erkek kardeşi ise annesiyle kalmıştı.

Hanks, okulda önemsiz biriydi. Rolling Stone 'a "Garabettim" demişti ve şöyle devam etmişti: "Korkunç ve rahatsız edici bir şekilde utangaçtım. Aynı zamanda film şeritleri esnasında eğlenceli zamanlarda çığlık atabilen genç bendim. Ama hiçbir zaman başım belaya girmedi. Her zaman gerçekten iyi bir çocuktum ve oldukça sorumluydum." (Adını hatırlayamadığı) Birkaç okul piyesinde oynamasına rağmen, rol yapma Tom Hanks için San Fransisko Körfez Bölgesi koleji olan Chabot Koleji'nden Sacramento Devlet Üniversitesi'ne geçene kadar gerçekçi bir olasılık değildi. Hanks, New York 'a "Rol yapma sınıfları gürültü yapmayı seven ve havalı takılan biri için en iyi yer gibi görünürdü." dedi. "Piyeselere gidip çok zaman harcadım. Tarihleri hiç yanıma almazdır. Doğrudan tiyatroya gider, kendime bir bilet alır, yerime geçer, programa bakar ve tam olarak oyunun içine girerdim. Bertolt Brecht, Tennessee Williams, Henrik Ibsen ve diğerlerini görerek böyle çok zaman geçirdim."

Hanks'in, Cleveland'daki Büyük Göller Tiyatro Festivali'nin başkanı olan Vincent Dowling ile karşılaşması bu rol yapma sınıfları sırasında olur. Dowling'in önerisi üzerine, Hanks Festival'de ışıklandırmadan set düzenine ve sahne yönetimine kadar her şeyi kapsayan üç yıllık bir deneyimi içine alan bir intern olur. Böyle bir karar Tom Hanks'in koleji bırakmasını gerektirdi. Fakat bu üç yılın sonunda, Hanks oyuncu olmak istediğine karar vermişti. Bu isteğin kısmen sebebi Shakespeare'in Veronalı İki Centilmen oyununda Proteus rolündeki (ki sadece birkaç kez oynadığı kötü adam rollerinden birindeki) performansından ötürü en iyi erkek oyuncu ödülünü kazandığı Cleveland Eleştirmenleri Daire Ödülü'dür.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk rolleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanks, 1978 yılında aktris aynı zamanda yapımcı olan Samantha Lewes ile evlendiği yer olan New York'a geldi. Dokuz yıl sonra (bir kız ve bir erkek evlatları varken) boşandılar, fakat Hanks hala düzenli olarak çocuklarını görmektedir. New York'ta iken Hanks, Riverside Shakespeare Şirketi için oynadı. Buna ek olarak ilk film oyunculuğu performansını düşük bütçeli (ucuz) bir filmde oynayarak gösterdi ve Labirentler ve Canavarlar olarak adlandırılan televizyon filminde rol aldı. Çeşitli rolleri üstlenmeye devam etti ve sonunda ABC televizyonunda Bosom Buddies (Samimi Dostlar) 'da bir rolü elde etti. Hanks Los Angeles'a ve sonradan sadece kadınların kaldığı ucuz bir otelde yaşayabilmek için kadınlar gibi giyinmeleri gereken bir çift genci beraber canlandıracakları Peter Scolari ile tanışıp arkadaş oldukları Kaliforniya'ya uçtu. Diziler iki yıl boyunca sürdü ve reytingler hiçbir zaman çok iyi olmasalar bile, televizyon eleştirmenleri programa yüksek notlar verdiler. Programın yardımcı yapımcısı Ian Praise Rolling Stone 'a "Onu sette ilk gördüğüm gün, 'çok kötü, ekranlarda uzun süre tutunamayacak' diye düşündüm. Ama iki yıl sonra onun bir film yıldızı olacağını biliyordum" demiştir. Praiser bunu bilse bile, Hanks'i ikna edemedi. En iyi arkadaşı Tom Lizzio, Rolling Stone 'a "Televizyon programı bir yere çıkmıyor." demiştir." Daha sonra bu bir yere çıkmayınca Tom Hanks, bir tiyatroda ipleri çekmeye ve ışıkları açmaya geri döneceğini düşündü."

Fakat Ron Howard'ın Tom Hanks ile iletişime geçmesini sağlayan şey Bossom Buddies ve Happy Days (Mutlu Günler) serisinin bir bölümündeki küçük rolüydü. Howard, o günlerde bir denizkızının insana aşık oluşunu anlatan romantik komedi Splash üzerinde çalışıyordu. İlk başta, Howard, Tom Hanks'i daha sonra John Candy'nin oynadığı ana karakterin nüktedan kardeşi için düşünmüştü. Fakat bunun aksine, Hanks başrolü kaptı ve bir kariyer, 69 milyon dolardan fazla hasılat elde ederek box-office'lerde bir numara olan Splash ile ivme kazandı.

Dramatik rollere ilerleme süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

Tom Hanks, A League of Their Own 'da canlandırdığı başarısız beyzbol antrenörü rolüyle yeniden çıkışa geçti (1992). Vanity Fair 'e bunun kendisinin 'film yapmanın modern dönemi' olduğunu söylemiştir.

Bu 'modern dönem' olağanüstü 1993'ü ilk olarak Sevginin Bağladıkları ve daha sonra Philadelphia ile karşıladı. Sevginin Bağladıkları gerçek aşkı hava dalgalarında bulan dul bir erkeğin yaz macerası hakkındaydı. Zamanın Richard Schcikel'ı onun performansını "çekici" olarak tanımladı ve performansının kendi kuşağının önde gelen romantik-komedi yıldızları arasında yer almasını sağladığı konusunda hemfikir oldu.

Philadelphia[değiştir | kaynağı değiştir]

Tom Hanks'in gerçek çıkışı Philadelphia iledir. Çalıştığı firmasını ayrımcılık yaptıkları için dava eden AIDS'li bir gay avukatı canlandıran Hanks, en iyilerden biri olmak için hem yeteneğinin hem de derinliğinin olduğunu kanıtladı. (Filmdeki performansını daha gerçekçi yapmak için, Hanks yaklaşık olarak 16 kilo zayıfladı ve hasta görünmek için saçlarını inceleştirdi.) People ile bir röportajında Lean Roze, Hanks'in yeteneğini övdü: "Her şeyin de ötesinde, Philadelphia 'nın başarısı bir azizi değil de bir karakteri oynadığını bilen Hanks'e aittir ve performansı Oscar'ı hak ediyor."

Forrest Gump[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanks'in Philadelphia ile gelen başarısı 1994 yazında bir hit olan Forrest Gump ile devam etti. Film, kendini yakın zaman Amerikan tarihinin en önemli olaylarının ortasında bulan saf bir genç adamın kimi zaman acı kimi zamansa tatlı olan hikâyesidir. Filmde, karakterin gerçek bilgeliği ortaya çıkıp girdiği yaşamları olumlu şekilde etkilemektedir. Vanity Fair 'de Forrest Gump filminin yönetmeni Robert Zemeckis Tom Hanks'in performansını övmüştür: "Hanks gerçek bir oyuncu ne yapıyorsa, ki bu gerçek dürüstlüktür, bu rolde onu gerçekleştiriyor."

Aynı yazıda, Hanks senaryoyla ilgili olarak hoşuna giden şeyin ne olduğunu açıklıyor: "Gump'ın senaryosunu okuduğum zaman, izleyicilerin gidip hissedebileceği büyük ve umutlu filmlerden biri olduğunu gördüm ... kaderlerine ve hayattaki konumlarına dair bazı umutlar... Bunu çocukken izlediğim filmlerden bir milyon kez anladım. Hala anlıyorum." Forrest Gump ile gelen başarı sadece onun yerini ve şöhretini arttırmadı, aynı zamanda ikinci bir Akademi Ödülü kazanmasını sağladı. Tom Hanks, Akademi Ödülleri tarihinde Oscar Ödülünü üst üste iki defa kazanan ikinci oyuncudur ve şimdiye dek bu başarıyı elde eden üçüncü bir yıldız çıkmamıştır. (Sprencer Tracy 1937 ve 1938'de kazandığı ödüllerle birincidir.)

Apollo 13[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanks'in bir sonraki çalışması onu yönetmen Ron Howard ile astronot James Lovell rolünde oynadığı Apollo 13 filminde buluşturdu. 1970'te Apollo 13, bir oksijen tankı patladığında Ay'a doğru yol alıyordu ve uzay mürettebatı neredeyse yeryüzüne geri dönmeyi başaramıyordu. Eleştirmenler Kevin Bacon, Bill Paxton, Gary Sinise, Ed Harris ve Kathleen Quinlan'ın da rol aldığı film ekibinin tamamının performanslarını ve genel itibarıyla filmi beğenip alkışladılar.

1998 ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha sonraları Hanks, belgesel niteliğinde Yeryüzünden Ay'a programının yapımcılığını (ve yardımcı senaristlik ile yardımcı yönetmenliğini) üstlendi. 12 bölümden oluşan seri başlangıcından, Neil Armstrong ve Jim Lovell'lı uçuşlarına, oradan aya ayak basış gerçeği etrafındaki kişisel duygulara kadar devam eden bir uzay programını kronikleştirdi. Emmy ödüllü 68 milyon dolarlık proje televizyon için çekilen en pahalı yapımlardan biriydi. Kuşkusuz Tom Hanks'in bir sonraki projesi daha az pahalı değildi. Hanks, Steven Spielberg ile bir askeri savaşla bölünmüş olan Fransa'dan evine geri getirmeyi amaçlayan arayış hakkında bir film yapmak için bir araya geldi. Er Ryan'ı Kurtarmak, film camiasının, eleştirmenlerin ve halkın beğenisini ve övgüsünü kazandı. Spielberg'e ikinci kez En İyi Yönetmen ödülünü, Tom Hanks'e ise En İyi Erkek Oyuncu dalında adaylık kazandıran film şimdiye kadar yapılmış olan en iyi savaş filmlerinden biri olarak kabul gördü. 1998'in sonlarında Hanks, Sevginin Bağladıkları filminde beraber oynadığı Meg Ryan ile başka bir romantik komedide başrolleri paylaştı. İkili, 1940'ta çekilen ve Jimmy Stewart ile Margaret Sullavan'ın oynadığı The Shop Around the Corner (Köşedeki Dükkân) filminin yeniden çevrimi olan Mesajınız Var'da boy gösterdi.

Yeşil Yol / Yeni Hayat[değiştir | kaynağı değiştir]

1999'da Stephen King'in Yeşil Yol adlı romanından uyarlanan ve filmle aynı adı taşıyan yapımda rol aldı. Bir sonraki yıl, yönetmenliğini Robert Zemeckis'in yaptığı Yeni Hayat filminde canlandırdığı modern Robinson Crusoe rolündeki karakteriyle Akademi adaylığının yanı sıra Altın Küre En İyi Erkek Oyuncu ödülünü kazandı. 2001'de Band of Brothers televizyon serisinin yönetim ve yapımcılığına katkıda bulundu.

Azap Yolu / Sıkıysa Yakala[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha sonra Amerikan Güzeli filminin yönetmeni Sam Mendes ile Max Allan Collins ve Richard Piers Rayner'ın oğlu ile birlikte kaçmakta olan bir tetikçiyi canlandırdığı Azap Yolu romanı için bir araya geldi. Aynı yıl, Hanks Frank Abagnale'nin gerçek hikâyesine dayanan Sıkıysa Yakala filminde Leonardo DiCaprio'nun karşısına geçerek yönetmen Spielberg ile beraber çalışmıştır.

Kadın Avcıları / Terminal / Kutup Ekspresi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanks, Coen Kardeşler'in Kadın Avcıları, Steven Spielberg ile beraber çalıştığı Terminal ve Robert Zemeckis ile çalıştığı Kutup Ekspresi filmlerinde görünene dek 2004'e kadar filmlerden uzak kaldı. 12 Haziran 2002'de Amerikan Film Enstitüsü'nin Yaşam Boyu Başarı Ödülü'nü alarak bir ilke imza atmış ve bu ödülü alan en genç oyuncu olmuştur.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanks, aktris Rita Wilson ile 1988'den beri evlidir. İlk olarak Samimi Arkadaşlar adlı yapımda beraber çalışmalarına rağmen, Gönüllüler adlı film üzerinde çalışırlarken yakınlaşmaya başladılar. Şu anda ise iki çocukları vardır. Hanks daha önce 1978 ve 1987 yılları arasında Lewes ile evliydi.

Wilson Yunan ve Bulgar kökenlidir ve Yunan Ortodoks Kilisesi üyesidir. Hanks onunla evlenmeden önce inancına dönmüştür.^[2][3] Hanks kiliseye aktif olarak katılmaktadır.

Tom Hanks'in bu evliliğinden de iki çocuğu olmuştur ki bunlardan biri oyuncu olan oğlu Colin Hanks'tir. Hanks'in Cleveland Indians beyzbol takımı ve Premier Lig takımlarından Aston Villa taraftarı olduğu da bilinir.

Tom Hanks'in eşi Rita ile beraber Yunanistan'ın Antiparos adasında özel mülkü (altı dönümlük bir arazide yer alan 450 metrekarelik taş bir villa) bulunmaktadır.^[4]

27 Aralık 2019'da Yunanistan Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos, Hanks ve ailesi için "Yunanistan'a olağanüstü hizmetleri" nedeniyle fahri vatandaşlığa kabul emri imzaladı ve böylece kendisini ve yakın ailesini Yunan vatandaşı yaptı.^[5][6][7] Hanks, Wilson ve çocukları ile birlikte, Temmuz 2018'de Atina yakınlarındaki Mati sahil köyünde çıkan ve 100'den fazla kişinin ölümüne neden olan yıkıcı bir orman yangınının ardından dünyanın dikkatini çekme ve yardım çağrısında bulunma rolleri nedeniyle fahri vatandaşlık aldı.^[8] Yunanistan İçişleri Bakanı Takis Theodorikakos, Hanks'in "Mati'deki yangından zarar gören insanlara gerçek ilgi gösterdiğini ve bu konuyu küresel medyada tanıttığını" söyledi.^[6] 26 Temmuz 2020'de Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, eşiyle birlikte Yunan pasaportlarını hem Hanks'e hem de Wilson'a teslim etti.^[9]

12 Mart 2020 yılında eşi Rita Wilson ile beraber testlerinin pozitif çıktığını ve Koronavirüs’e yakalandıklarını açıkladı.^[10] Daha sonra tedavi sürecini geçirerek bu hastalıktan kurtulmuşlardır.

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Tv dizileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yapımcı[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya çapındaki film hasılatları[değiştir | kaynağı değiştir]

$100.000.000 Hasılatı aşan toplam 16 filmi

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Akademi Ödülleri ve adaylıkları[değiştir | kaynağı değiştir]

Altın Küre Ödülleri ve adaylıkları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• IMDb'de Tom Hanks