KAMAZ Inc.

Endüstri	Otomotiv
Kuruluş	1969
Genel merkezi	Yarçallı, Tataristan, Rusya
Önemli kişiler	Sergey A. Kogoghin, CEO.
Ürün	Kamyon & Otobüs
Gelir	3 milyar $
Çalışan sayısı	52.000
Web sitesi	kamaz.ru

KAMAZ (Rus.: Камский автомобильный завод -Kıs.: Kamskiy Avtomobilny Zavod - Tur.: Kama Otomotiv Fabrikası) - Rusya'nın otomobil üreticisi, Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’nun en büyük ağır kamyon, traktör, otobüs (NEFAZ) dizel motor ve parçaları üreten işletme kompleksi, (Tataristan, Rusya) bulunur.

Ağır kamyon üretiminde 10 önde gelen uluslararası şirketler arasına dahil, dünyada dizel motor üretimi hacminde 8. sırayı almakta.^[1][2]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Planlama[değiştir | kaynağı değiştir]

1960 yılında SSCB ekonomisi kamyon filosu artırmayı gereği duydu, özellikle modern tipi kamyon daha ekonomik dizel motoru ile 8-20 ton kapasiteli. Mevcut otomotiv tesisleri bu ihtiyacı karşılamıyordu.

Ağustos 1969 SBKP Merkez Komitesi ve SSCB Bakanlar Kurulu bir dizi belgeler kabul etti, 14 Ağustos 1969 yılının № 674 sayılı kararı "Tataristan,Yarçallı, Tataristan ÖSSC içinde kompleks otomobil tesislerinin inşası" da dahil olmak üzere. Fabrikalar sadece ağır taşıt üretiminde uzmanlaşmalıydı. Fabrikaların inşaatına bu yerleri seçmesi şehrin konumu yardımcı oldu – ülkenin merkezinde, gemilerin işlemesi elverişli nehirlerin Kama ve Volga bulunması, demiryollunun yakınlığı – geleceğin oto devin inşaat malzemeleri, hammaddeleri, tesisat, bileşke temini müsaade ediyordu. Başlangıç projesine göre fabrika 150 bin kamyon ve 250 bin motor yılda üretilebilirdi.

Fabrikaların ve şehrin inşaatı[değiştir | kaynağı değiştir]

13 Aralık 1969 yılında ekskavatör operatörü Mikhail Noskov tarafından Kama nehrinde geleceğin oto devi endüstriyel alanında toprağın ilk kepçesi çıkartıldı. Yapı montaj çalışmaları 1970 yıllın Şubat ayında başlatıldı ve yıllın sonuna doğru ilk beton metre küpleri temeline döküldü – Onarma-takım deposu fabrikası, ayrıca gri ve dövülgen dökme demir dökümhane fabrikasının binaları. 1970 – 1981 yılları arasında 4,2 milyar ruble tutarında sermaye yatırımı kullanıldı (Yapı-montaj çalışmaları 1.8 milyar ruble dahil) ve 3.9 milyar ruble ana üretim fonlar ortaya konuldu.

1 Ocak 1991 yılına göre binaların ve büyük sanayi kompleksin toplam alanı 3626 bin m² idi.

Büyük sanayi kompleksin fabrikalarında 30 bin birim modern teknolojik donatım ve 2 milyar rublenin üzerinde 20 bin birim üretim donatımı kuruldu. Üretim donatım yarısı ithalat yolluyla alındı. KaMAZ’ın donatımına 700 yabancı firma 19 Avrupa ülkesi (SEV ve Batı Avrupa), ABD, Kanada, Japonya ve Sovyetler Birliği'nden 500 şehirden 2000 fabrika katıldı.

Aynı zamanda yeni şehrin Naberezhnye Chelny inşaatı sürmekteydi. KAMAZ’ın ilk yolu açanlara 1971 yılında ilk 12 katlı bina teslim edildi. Şehrin nüfusu 10 katına çıkarmaya planlıyorlardı – 30 binlerden 1.5 milyon insanın üstüne. Diğer taraftan bu büyük sosyal deney – konforlu evler, sağlık ve öğretim kurumlar, spor tesisler ve kültür kurumlar, ayrıca yan altyapıları devasa tempoyla kurulmaktaydı. 1970’li ve 1980’li yıllarda 40 bin kişi her yıl şehre katıldı.

Proje hazırlama ve fabrika çalıştırılması[değiştir | kaynağı değiştir]

KAMAZ’ın teknik projesi ‘‘Giproavtoprom’’ enstitüsü ve KAMAZ’ın proje yönetimi ile SSCB’nin önde gelen işletmeler ve kurumlar: ‘‘Promstroyproekt’’ enstitüsü SSCB İnşaat Komitesi ve ‘‘Giprodvigatel’’ (şhr. Yaroslavl) tarafından yapıldı.

Ayrıca, münferit üretimin projelenmesine yabancı firmaların katılımı sağlandı: Swindell Dressler (Pittsburgh, ABD) – dökümhane’nin teknolojik ve özel birimler, Renault (Fransa) – motor fabrikanın projesi, Liebherr (Stuttgart, Almanya) – şanzıman üretimi.

KAMAZ 5320 otomobil ve motorun ilk nesil konstrüksiyonu, Moskova Otomotiv Fabrikası ad. İ. A. Lihaçev ve Yaroslavl Motor Fabrikası 1967-1969 yılların icadı olan, ZİL 170 (6x4) ve ZİL 175 (4x2) iskeleti üzerinde yapıldı.

1974 yılında deneysel atölyede ilk motor toplatıldı.

Arabaların Üretimi[değiştir | kaynağı değiştir]

KAMAZ'ın ilk arabası 16 Şubat 1976 yılında montaj hattından çıktı. Aynı yıllın 26 Aralık ayında ise SSCB'nin araba sanayisinin bakanı V. N. Polyakov, daha önce de devlet emirnamesi tarafından onaylanmış, ağır vasıta üretiminde Kama büyük sanayi tesislerin kararnamesi tasvip etti.

1977 yılının Eylül ayında yıllık plan 15.000 kamyon evvel zaman içinde yapıldı.

Haziran 1979 yılında ana montaj hattından 100000'ci kamyon çıktı.

Şubat 1981 yılında KAMAZ kapasitenin ikinci sırası kullanıma dahil edildi.

Üretimin onuncu yılında 1987 yılında (silindir hacmi) küçük otomobil OKA montaj hattın üretimi başladı. İlk araba VAZ-OKA-1111 aynı yıllın 21 Aralığında üretildi, 1994 yılında ise OKA arabaların üretim fabrikası açıldı.

1988 yılında işletmen ile ilgili finansal-ekonomili araştırma yapıldı. Uzmanların hesaplarına göre KAMAZ arabaların üretimin başlangıcından Sovyetler Birliği sadece kullanımından 8 milyar ruble nakliye geliri elde etti. Yani, KAMAZ ilk on yılda inşaat yatırım sermayesini ödedi.^[3] KAMAZ ülkenin üçte biri kamyon oto parkı oluştururken motorlu taşıtların taşıyabileceği üçte ikisini taşırdı.

1990 yılında KAMAZ fabrikaların temeli üzerinde RSFSC ve Sovetler Birliği'nde ilk hisse senetli şirket kurulur - ОАО «КАМАЗ».

Kamaz'ın 1990'lı yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

1990 yıllarda Rusya’nın genel üretimin düşmesi sonucu ve finansal sıkıntılar yüzünden KAMAZ fabrikalarında olumsuz ekonomik durum oluştu. Büyük üretim birimleri fiilen boş durmaktaydı ve KAMAZ’ın her zaman şehri teşkil etmesi sonucu en büyük zararı şehir nüfusu gördü.

1993 yıllın yangını[değiştir | kaynağı değiştir]

KAMAZ’ın motor fabrikasında 14 Nisan 1993 yılında yangın başladı. Yangın bütün fabrikayı sararak ana üretim binası ve karmaşık teknolojik ekipmanları tahrip etti. Motor fabrikanın binası yıkıldı.

Rusya’daki araba üretimine verilen hasar çok büyüktü, Tataristan ve Rusya hükümeti yardımıyla yavaş yavaş 100 bin motor yapabilen üretim birimleri eski haline getirildi, ayrıca güç makineler takımını üretilebilmesi için son model teknolojik ekipmanlar bağlatıldı. 1993 yılının Aralık ayında motor fabrika tekrar ürünler çıkartmaya başladı.

30 Ağustos 1999 yılında KAMAZ'ın montaj hattından 1600000'ci kamyon çıktı. Motor fabrikası o zamana doğru 2 milyon dizel motor üretti.

Kamaz'ın 2000'li yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

2005 yılında küçük hacimli OKA arabaları üreten ZMA fabrikası Sollers Grubuna satıldı.

2008 yılının Ocak ayında 1.900.000'ci kamyon üretildi.

2008 yılının Aralık ayında Alman tröst «Daimler AG» KAMAZ'ın hisselerin %10 satın almış, 2010 yılında ise kendi payını %11 kadar çıkartmış. «Daimler AG» ile eşzamanda hisselerin %4'tü Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) almış.^[4]

Firma'nın Amblemi[değiştir | kaynağı değiştir]

KAMAZ kurumu 1973 yılının başlangıcından biri ticari marka КАМАЗ ve KAMAZ sahip, 1987 yılından ise kombine ticari marka KAMAZ yazısı vahşi bozkır atı resmi ile birlikte.^[5]

Faaliyet[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamaz tam döngülü karayolları taşıt yapım endüstrisi üretimini temsil eder. Metalurji, demirci, pres-şasi, mekanik montajlı, özel makine yapımı ve alet üretimi bütün gerekli elektrik ve yardım amaçlı tesisler birleştirirken 16 ihtisaslı fabrikaya dahil Rusya Fed. ve BDT ülkelerin üzerinde, bunlardan 9 tanesi Tataristan,Yarçallı'da bulunur. İşleme ve üretimin yanı sıra işletme kamyon ve binek arabaların teknik servis, iç ve dış ticaretiyle ve diğer faaliyet alanlarıyla uğraşmakta.

Fabrikanın ana üretim birimleri Tataristan,Yarçallı şehrinin sanayi bölgesinde bulunur. Neftekamsk (Başkortostan) şehrinde otobüs üretilir.

Yabancı ülkelerde şu üretim birimleri mevcut:

• Kazakistan
• Hindistan
• Azerbaycan
• Ukrayna
• Polonya
• Etiyopya
• Vietnam
• Pakistan (19 Kasım 2006 itibaren)
• İran
• Kuzey Kore

KamAZ otomobilin satış coğrafyası ve yedek parça piyasası hızla genişletmekte:

• Suudi Arabistan
• Hindistan
• Şili
• Nikaragua
• Sudan
• Afganistan
• Angola
• Venezuela
• Panama
• Türkmenistan

Grup bünyesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzde KAMAZ Grubu 150 kuruluş kapsar, bunlar Rusya, BDT ve uzak dış ülkelerde konumlanmış.^[6]

Grup bünyesine giren bazı firmalar:

Ürünler[değiştir | kaynağı değiştir]

KAMAZ şu dizi kamyon arabaları üretiyor:

• Yeni model serisi
• KAMAZ 5490 (4х2) — ana hat traktör
• KAMAZ 65206 (6х4) — kamyon traktör
• KAMAZ 65207 (6x4) —
• KAMAZ 6580 (6x4) — damperli kamyon
• KAMAZ 65801 (8х4) — damperli kamyon
• KAMAZ 65802 (6x6) — damperli kamyon
• KAMAZ 65806 (6x4) — yaylı süspansiyon ile kamyon traktör
• Korkuluk römorklar
  • KAMAZ 43253 (4х2)
  • KAMAZ 43118 (6х6)
  • KAMAZ 43114 (6x6)
  • KAMAZ 65117 (6x4)
  • KAMAZ 5320 (6х4) — üretimden kaldırıldı
  • KAMAZ 53212 (6x4) — üretimden kaldırıldı
  • KAMAZ 4326 (4x4)
  • KAMAZ 4355 (6x6)
• Cer çekiçler
  • KAMAZ 5410 (6x4) — üretimden kaldırıldı
  • KAMAZ 54115 (6x4)
  • KAMAZ 5460-046-22 (4х2)
  • KAMAZ 65116 (6х4)
  • KAMAZ 6460 (6х4)
  • KAMAZ 44108 (6x6)
  • KAMAZ 65225 (6x6)
  • KAMAZ 65226 (6x6)
• Damperli kamyonlar
  • KAMAZ 6520 (6х4) — aşırı yük kaldırma kapasitesi ailesinin ana modeli^[23]
  • KAMAZ 6540 (8х4)
  • KAMAZ 6522 (6x6)
  • KAMAZ 55111 (6х4)
  • KAMAZ 65115 (6х4)
  • KAMAZ 65111 (6х6)
  • KAMAZ 53605 (4х2)
  • KAMAZ 43255 (4х2)
• Spor kamyonu
  • KAMAZ 4911 (4х4)
• Orta tonajlı otomobil
  • KAMAZ 4308 (4х2)
• Şasiler
  • KAMAZ 43118 (6x6)
  • KAMAZ 65115 (6х4)
  • KAMAZ 6522 (6x6)
  • KAMAZ 6540 (8х4)
  • KAMAZ 6520 (6х4)
  • KAMAZ 43253 (4х2)
  • KAMAZ 65117 (6х4)
  • KAMAZ 4326 (4х4)
  • KAMAZ 43114 (6x6)
  • KAMAZ 53215 (6х4)
  • KAMAZ 4308 (4х2)
  • KAMAZ 55111 (6х4)
  • KAMAZ 53205 (6х4)
  • KAMAZ 53229 (6х4)
  • KAMAZ 53228 (6x6)
  • KAMAZ 4355 (6x6)
  • KAMAZ 4310 (6x6)
  • KAMAZ 6350 (8x8)
• Zırhlı araç
  • KAMAZ BPM-97 «Vystrel» (4x4)

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

«KAMAZ-master^[24]» etkin bir biçimde katılımıyla farklı rallilerde yer almakta. KAMAZ ralli'de 13 kere zafere ulaşmış.

Kaynak Notları[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Kamaz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• (İngilizce) «KAMAZ» Resmi Sitesi 28 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (Rusça) «KAMAZ» Resmi Sitesi 27 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (Rusça) KAMAZ Master takımın resmi sitesi 30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (Rusça) Moksova'da KAMAZ'lar dimetil eter kullanmaya başlamış 17 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27.07.2006
• (Rusça) КамАЗы отправились на гонку «Лиссабон-Дакар 2007» с Красной площади 17 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Kamaz modelleri listesi
• Vostok (şirket)
• Kazan Air Enterprise
• Kazan Helikopter Fabrikası
• Nijnekamskneftehim
• Tataristan Havayolları
• Tatneft