Homo naledi

*Homo naledi*
Yaşadığı dönem aralığı: 0,335-0,236 myö
Çibanyen-Üst pleyistosen^[1]
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
↓
Homo naledi; Yaşadığı dönem aralığı: 0,335-0,236 myö; Çibanyen-Üst pleyistosen PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓
	MH1, Holotip örneği
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Primates
Alt takım:	Haplorhini
İnfra takım:	Simiiformes
Familya:	Hominidae
Alt familya:	Homininae
Oymak:	Hominini
Cins:	Homo
Tür:	†H. naledi
İkili adlandırma
	†Homo naledi Berger vd., 2015
	Dağılımı

Homo naledi, orta Pleyistosen'den bir Homo türüdür. Güney Afrika Cumhuriyeti, Johannesburg yakınlarında, Rising Star isimli bir mağaranın, Dinaledi adlı bir odasının içinde 15 bireyine ait fosilleri keşfedilmiştir.^[3] Tür, boy ve vücut kütlesi yönünden, küçük-bedenli insan popülasyonları ile benzerdir; küçük kafatası hacmi ve kafatası şekli, erken Homo türleri –özellikle Homo habilis – ile benzerdir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Naledi, Tsvana dilinde "yıldız" anlamına gelmektedir – dolayısıyla "yıldız insanı" olarak çevirilebilir.^[2]

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk fosili 2013 yılında Lee Berger ve ekibi tarafından Güney Afrika'da bir mağarada bulunmuştur.

İskelet anatomisi, australopithecinelerden bilinen ilkel özellikler ile, Homo türlerinden bilinen özellikleri birleştirir yapıdadır. Mağaradaki fosiller, birbiri ile yakından ilgili görünen 15 farklı bireyin kemiklerini içerir. Fertlerin, mağaraya düzenli yerleştirilmiş halde bulunmaları; Homo naledi'nin, diğer eski Homo türlerinde görülmemiş bir defin ritüeli uyguladığının göstergesidir.^[2]

H. naledi'nin İnsanlığın Beşiği'nde izole edilmiş bir popülasyon olup olmadığı veya Afrika'nın her yerine yayılmış olup olmadığı belirsizdir. Afrika genelinde geleneksel olarak geç H. erectus olarak sınıflandırılan birkaç ince hominin fosili, potansiyel olarak H. naledi örneklerini temsil edebilir.^[4]

Anatomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fosil örneklerinin beyin hacmi 560 cc olarak hesaplanmıştır. Örneklerin boylarının ortalama 143,6 cm civarında olduğu ve ağırlıklarının da 39,7 kg olduğu tahmin edilmektedir. Bu vücut kütlesi, Australopithecus ve Homo türlerinde tipik olarak görülenlerin arasında orta düzeydedir.^[5]^[6] Ön lob morfolojisi, Australopithecus'tan farklı olan ve aletlerin üretimine, dilin gelişimine ve sosyalliğe dahil edilen boyutuna rağmen tüm Homo beyinlerinde aşağı yukarı aynıdır. H. naledi'nin küçük beyin boyutunu son ortak Homo atasından mı miras aldığı, yoksa ikincil olarak daha yakın zamanda mı evrimleştiği belli değildir.^[7]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulunuş öyküsü (video): "Homo naledi". 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Dirks, P. H. G. M.; Roberts, E. M.; Hilbert-Wolf, H.; Kramers, J. D.; Hawks, J. (2017). "The age of Homo naledi and associated sediments in the Rising Star Cave, South Africa". eLife. 6: e24231. doi:10.7554/eLife.24231. PMC 5423772 $2. PMID 28483040.
^ ^a ^b ^c Berger, Lee R. (10 Eylül 2015). "Homo naledi, a new species of the genus Homo from the Dinaledi Chamber, South Africa". eLife. Cilt 4. doi:10.7554/eLife.09560. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2015. Diğer özet.
^ Feltman, Rachel (10 Eylül 2015). "Meet the six female 'underground astronauts' who recovered our newest relative". Washington Post. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2015.
^ Stringer, Chris. "The many mysteries of Homo naledi". eLife. 4. doi:10.7554/eLife.10627. ISSN 2050-084X. PMC 4559885 $2. PMID 26354290. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
^ Hawks, John; Elliott, Marina; Schmid, Peter; Churchill, Steven E; de Ruiter, Darryl J; Roberts, Eric M; Hilbert-Wolf, Hannah; Garvin, Heather M; Williams, Scott A; Delezene, Lucas K; Feuerriegel, Elen M. "New fossil remains of Homo naledi from the Lesedi Chamber, South Africa". eLife. 6. doi:10.7554/eLife.24232. ISSN 2050-084X. PMC 5423776 $2. PMID 28483039.
^ "Body size, brain size, and sexual dimorphism in Homo naledi from the Dinaledi Chamber". Journal of Human Evolution (İngilizce). 111: 119-138. 1 Ekim 2017. doi:10.1016/j.jhevol.2017.06.010. ISSN 0047-2484. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
^ Holloway, Ralph L.; Hurst, Shawn D.; Garvin, Heather M.; Schoenemann, P. Thomas; Vanti, William B.; Berger, Lee R.; Hawks, John (29 Mayıs 2018). "Endocast morphology of Homo naledi from the Dinaledi Chamber, South Africa". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 115 (22): 5738-5743. doi:10.1073/pnas.1720842115. ISSN 0027-8424. PMC 5984505 $2. PMID 29760068.

[eLIFE-2017a-1] Dirks, P. H. G. M.; Roberts, E. M.; Hilbert-Wolf, H.; Kramers, J. D.; Hawks, J. (2017). "The age of Homo naledi and associated sediments in the Rising Star Cave, South Africa". eLife. 6: e24231. doi:10.7554/eLife.24231. PMC 5423772 $2. PMID 28483040.

[Berger2015-2] Berger, Lee R. (10 Eylül 2015). "Homo naledi, a new species of the genus Homo from the Dinaledi Chamber, South Africa". eLife. Cilt 4. doi:10.7554/eLife.09560. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2015. Diğer özet.

[WP-20150910b-3] Feltman, Rachel (10 Eylül 2015). "Meet the six female 'underground astronauts' who recovered our newest relative". Washington Post. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2015.

[4] Stringer, Chris. "The many mysteries of Homo naledi". eLife. 4. doi:10.7554/eLife.10627. ISSN 2050-084X. PMC 4559885 $2. PMID 26354290. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.

[5] Hawks, John; Elliott, Marina; Schmid, Peter; Churchill, Steven E; de Ruiter, Darryl J; Roberts, Eric M; Hilbert-Wolf, Hannah; Garvin, Heather M; Williams, Scott A; Delezene, Lucas K; Feuerriegel, Elen M. "New fossil remains of Homo naledi from the Lesedi Chamber, South Africa". eLife. 6. doi:10.7554/eLife.24232. ISSN 2050-084X. PMC 5423776 $2. PMID 28483039.

[6] "Body size, brain size, and sexual dimorphism in Homo naledi from the Dinaledi Chamber". Journal of Human Evolution (İngilizce). 111: 119-138. 1 Ekim 2017. doi:10.1016/j.jhevol.2017.06.010. ISSN 0047-2484. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.

[7] Holloway, Ralph L.; Hurst, Shawn D.; Garvin, Heather M.; Schoenemann, P. Thomas; Vanti, William B.; Berger, Lee R.; Hawks, John (29 Mayıs 2018). "Endocast morphology of Homo naledi from the Dinaledi Chamber, South Africa". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 115 (22): 5738-5743. doi:10.1073/pnas.1720842115. ISSN 0027-8424. PMC 5984505 $2. PMID 29760068.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d İnsanın evrimi konuları
İnsan evrimi zaman çizelgesi
Hominini	Sahelanthropus tchadensis · Orrorin tugenensis · Ardipithecus · Kenyanthropus platyops
Australopitesinler	Australopithecus: Australopithecus anamensis · Australopithecus afarensis · Australopithecus bahrelghazali · Australopithecus africanus · Australopithecus garhi · Australopithecus sediba Paranthropus: Paranthropus aethiopicus · Paranthropus boisei · Paranthropus robustus
İnsanlar ve erken insanlar	Homo: Homo gautengensis · Homo habilis · Homo rudolfensis · Homo georgicus · Homo ergaster · Homo erectus (Cava Adamı · Lantiyen Adamı · Meganthropus · Pekin Adamı · Nankin insanı · Wuşan Adamı · Yuanmou Adamı · Solo Adamı) · Homo naledi · Homo cepranensis · Homo antecessor · Homo heidelbergensis · Denisova insanı · Neandertal insanı · Homo rhodesiensis · Homo floresiensis · Arkaik Homo sapiens · Anatomik modern insan (Homo sapiens idaltu · Homo sapiens sapiens)
Başlıklar: İnsan evrimi zaman çizelgesi · İnsan evriminin fosil listesi · İnsanın evrimsel genetiği Modeller: Afrika'dan Çıkış modeli · Çoklu Bölge modeli

Homo naledi nedir?, Homo naledi anlamı nedir?, Homo naledi ne demektir?