Güney Dakota

Güney Dakota
Güney Dakota
Eyalet
	; Bayrak ; Mühür
Ülke	Amerika Birleşik Devletleri
Başkent	Pierre
En büyük şehir	Sioux Falls
İdare
• Vali	Kristi Noem (R)
• Vali vekili	Larry Rhoden (R)
• Üst meclis	Güney Dakota Senatosu
• Alt meclis	Güney Dakota Temsilciler Meclisi
• Senatörler	John Thune (R); Mike Rounds (R)
Yüzölçümü
• Toplam	199,729 km²
• Kara	196,350 km² (75,811 mil²)
• Su	3,379 km² (1,304 mil²)
Rakım	670 m
En yüksek nokta	2,208 m (7,244 ft)
En alçak nokta	295 m (967 ft)
Nüfus (2020)
• Toplam	886,667
• Yoğunluk	4,44/km²
Zaman dilimi	UTC-06.00
• Yaz (YSU)	UTC-05.00
ISO 3166 kodu	US-SD
	Resmî site; sd.gov

Güney Dakota, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisidir. Yüzölçümü 199.731 km², nüfusu 814.180'dir. Eyaletin batısında Black Hills doğusunda ise Badlands Ulusal Parkı yer alır. En büyük şehri Sioux Falls, başkenti ise Pierre'dir. Güney Dakota çok sayıda Kızılderili rezervasyonuna, özellikle de Lakotalara ev sahipliği yapar. Eyalet Alaska, Oklahoma, New Mexico'dan sonra en çok Kızılderili nüfusu barındıran dördüncü eyalettir.

Dakota adı, bir kızılderili etnik grup olan Dakotalardan gelmektedir. Güney Dakota'nın takma adı The Mount Rushmore Statedir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Komşular[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Dakota, kuzeyde Kuzey Dakota, doğuda Minnesota ve Iowa, güneyde Nebraska ve batıda Wyoming ve Montana eyaletleri ile komşudur.

İdari bölünüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Dakota 66 county'ye bölünmüştür.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Dakota toprakları ABD'nin egemenlik bölgesiydi. 1889'da bölge kuzey ve güney olarak ikiye bölündü. Bu iki bölge, yani Kuzey ve Güney Dakota, ABD'nin 39. ve 40. eyaletleri oldular.

29 Aralık 1890'da ABD ordusunun 7. süvari alayı Wounded Knee Katliamında Minikonju Lakotaları, Lakotalar, Siyular'dan 200 kızılderiliyi katletti. Bu katliam kızılderililerin beyazlara karşı son direnişini de yok etti.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kişi başına düşen millî gelir 2008 itibarıyla 37.375 dolar olup eyaletler içinde 37. sıradadır. Nüfusun yüzde 13.2'si yoksulluk sınırının altında yaşarken, eyaletteki işsizlik oranı yüzde 3.4 ile ülkede en düşük seviyededir.^[1]

Güney Dakota ekonomisinin en büyük kısmını hizmet sektörü oluşturur. Bu sektör pazarlama, finans ve sağlık sektörlerini kapsar. ABD'nin en büyük bankası olan Citybank eyaletin sunduğu avantajlı banka düzenlemelerinden yararlanmak için merkezini bu eyalette kurdu. Devlet harcamaları da eyaletin gelirlerinde önemli bir yer tutar. ABD Hava Kuvvetlerine bağlı Ellsworth Hava Kuvvetleri Üssü eyaletin ikinci büyük işverenidir.^[1]

Tarım üretimi eyaletin ekonomisinin ikinci önemli sektörünü oluşturur. Kırsal bölgelerde ise ekonominin can damarı hala tarımdır. En önemli tarım ürünleri sığır eti, mısır darısı, soya fasulyesi, domuz eti ve buğdaydır. Tarım ve hayvancılığa dayanan toptan et kombineciliği, paketleme ve etanol üretimi de oldukça önemlidir. Güney Dakota ABD'nin 6. en fazla Etanol yakıtı üreten eyaletidir.^[1]

Eyaletin bir başka gelir kaynağı da turizmdir. Her yıl binlerce turist, tarihi Deadwood tarihi bölgesini, Rushmore dağını ve çevresindeki ulusal parkları görmeye gelir. Sturgis Motosiklet Buluşması eyaletin önemli bir turizm aktivitesi olup, 1986 yılında 450.000 ziyaretçiyi bölgeye çekmiştir.^[1]

Vergiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Dakota, ABD'deki en düşük kişisel vergi oranına sahip olan eyalettir. Eyalette kişisel vergi, şirket vergisi, veraset vergisi veya maddi olmayan aktiflere dönük kişisel varlık vergisi uygulanmaz. Satış vergisi yüzde 4 olup, bazı yerel yönetimlerin ek vergileriyle yüzde 6'ya kadar çıkabilir. Gayrimenkuller üzerinden alınan vergiler ise okullar, belediyeler ve yerel yönetimler için gelir kaynağı olur.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e TC. Şikago Başkonsolosluğu Ticaret Ateşeliği^{[ölü/kırık bağlantı]}

[ateşe-1] TC. Şikago Başkonsolosluğu Ticaret Ateşeliği^{[ölü/kırık bağlantı]}

[1]

g t d Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri ve bölgeleri
Eyaletler	Alabama Alaska Arizona Arkansas Batı Virginia Colorado Connecticut Güney Dakota Kuzey Dakota Delaware Florida Georgia Güney Karolina Hawaii Idaho Illinois Indiana Iowa Kaliforniya Kansas Kentucky Kuzey Karolina Louisiana Maine Maryland Massachusetts Michigan Minnesota Mississippi Missouri Montana Nebraska Nevada New Hampshire New Jersey New Mexico New York Ohio Oklahoma Oregon Pensilvanya Rhode Island Teksas Tennessee Utah Vermont Virginia Washington Wisconsin Wyoming
Federal bölge	Washington, DC
Ada bölgeleri	Amerikan Samoası Guam Kuzey Mariana Adaları Porto Riko Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları
Küçük dış adalar	Baker Adası Howland Adası Jarvis Adası Johnston Atolü Kingman Resifi Midway Adası Navassa Adası Palmyra Atolü Wake Adası

Güney Dakota nedir?, Güney Dakota anlamı nedir?, Güney Dakota ne demektir?