Idaho

Idaho
Idaho
Eyalet
	; Bayrak ; Mühür
Ülke	Amerika Birleşik Devletleri
Başkent	Boise
İdare
• Vali	Brad Little (R)
• Vali vekili	Janice McGeachin (R)
• Üst meclis	Idaho Senatosu
• Alt meclis	Idaho Temsilciler Meclisi
• Senatörler	Mike Crapo (R); Jim Risch (R)
Yüzölçümü
• Toplam	216,443 km²
• Kara	216,400 km² (83,552 mil²)
• Su	2,398 km² (0,925 mil²)
Rakım	1,520 m
En yüksek nokta	3,859 m (12,66 ft)
En alçak nokta	217 m (711 ft)
Nüfus (2020)
• Toplam	1,839,106
• Yoğunluk	8,33/km²
Zaman dilimi	UTC-07.00
• Yaz (YSU)	UTC-06.00
ISO 3166 kodu	US-ID
	Resmî site; idaho.gov

Idaho (/ˈaɪdəhoʊ/ (yardım·bilgi)), ABD'nin ülkenin kuzeybatısında yer alan bir eyaletidir. Doğuda Montana ve Wyoming, güneyde Nevada ve Utah, batıda Washington ve Oregon ile komşudur, kuzey ucunda ise Kanada ile küçük bir sınırı bulunur. Nüfusu yaklaşık 1.7 milyon, yüzölçümü ise 216.440 km² olmaktadır. Eyalet başkenti Boise şehridir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgeye 19. yüzyıl başında, kürk ticareti yapan avcılar ve Lewis ile Clark'ın araştırma heyeti girdi (1805). İlk süreli yerleşme mormonların Franklin'e yerleşmesidir (1855); ama bölge ancak 1860'tan sonra altın yataklarının bulunması üzerine gelişme göstermiştir. 1890'da ise Amerika'nın 43. Amerikan Eyaleti olmuştur.

İspanya'dan göç eden Basklar da yaşamaktadır. Boise şehrinde bir Bask Müzesi ve Kültür Merkezi bulunmaktadır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Idaho, birbirine benzemeyen iki coğrafik bölüme ayrılır. Bir kısmı kayalık dağlara bağlanan ve tortul dağ zincirleri 3500 metreyi bulan yükselmiş batolit kapsayan orta ve kuzey kesimi ve diğer bir kısmı Snake ovasının oluşturduğu güney kesimidir. Bu yarı çorak ovalarda yaygın yöntemlerle koyun yetiştiriciliğine elverişli bir misk otu bozkırı uzanır. Ne var ki burada sulu tarım yapılabilir.

Kurşun, Çinko, Gümüş yatakları Coeur d'Alene yakınlarında işletilmektedir. Eyalette önemli orman kaynakları bulunur. Genellikle nüfus Snake ovasında ve maden yataklarında toplanmıştır.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu'nun 2018 tahminlerine göre Idaho'nun nüfusu 1.787.065 kişidir ve 2010'a göre nüfus %14 artmıştır. Bu, eyaleti ABD içerisindeki en hızlı büyüyen eyaletlerden bir yapmaktadır.^[1]

2017 tahminlerine göre Idaho etnik açıdan %91 Beyaz Amerikalılardan oluşur. Asyalı Amerikalılar toplumun %1.4'ünü, Amerika yerlileri %1.3'ünü, Afroamerikalılar ise %0.7'sini oluşturur. Geri kalan kişiler diğer etnik gruplara veya birden fazla ırka mensuptur.^[2] Herhangi bir ırka mensup Hispanik ve Latinolar ise toplumun yaklaşık %12'sini oluşturmuştur.^[2]

Idaho nüfusunun %67'si Hristiyandır. Hristiyanlar içerisinde en büyük grubu Protestanlık, Mormonluk ve Katolikler oluşturmaktadır. %27'si dinsiz olan toplumun %4'ünü Müslümanlar, Yahudiler, Budistler, Hindular gibi azınlık dinleri oluşturur. Geriye kalan kişiler din sorusuna cevap vermemiştir.^[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "QuickFacts Idaho; UNITED STATES". 2018 Population Estimates. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu, Population Division. 10 Mart 2019. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019.
^ ^a ^b "2017 American Community Survey—Demographic and Housing Estimates". Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu. 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
^ "Religious Landscape Study". Pew Research Center. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017.

[PopEstUS-1] "QuickFacts Idaho; UNITED STATES". 2018 Population Estimates. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu, Population Division. 10 Mart 2019. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019.

[ACS2017DEMO2-2] "2017 American Community Survey—Demographic and Housing Estimates". Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu. 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.

[3] "Religious Landscape Study". Pew Research Center. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017.

[1]

[2]

[3]

g t d Idaho eyaleti
Konular	İklim Delegations Çevre Idaholular Coğrafya Jeoloji Hükümet Tarih Hukuk State parks Ulaşım Visitor attractions
Sosyal	Kültür Suç Demografi Ekonomi Eğtimi Politika
Bölgeler	Boise metropolitan area Cache Vadisi Orta Idaho Columbia River Plateau Doğu Idaho Büyük Havza Inland Empire Magic Vadisi Kuzey Orta Idaho Idaho Panhandle Palouse Güney Idaho Güneybatı Idaho Treasure Vadisi Wasatch Range Wood River Vadisi Yellowstone
Şehirler	Boise Nampa Meridian Idaho Falls Pocatello Caldwell Coeur d'Alene Twin Falls Lewiston Post Falls Rexburg Moscow Eagle
County	Ada Adams Bannock Bear Lake Benewah Bingham Blaine Boise Bonner Bonneville Boundary Butte Camas Canyon Caribou Cassia Clark Clearwater Custer Elmore Franklin Fremont Gem Gooding Idaho Jefferson Jerome Kootenai Latah Lemhi Lewis Lincoln Madison Minidoka Nez Perce Oneida Owyhee Payette Power Shoshone Teton Twin Falls Valley Washington

g t d Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri ve bölgeleri
Eyaletler	Alabama Alaska Arizona Arkansas Batı Virginia Colorado Connecticut Güney Dakota Kuzey Dakota Delaware Florida Georgia Güney Karolina Hawaii Idaho Illinois Indiana Iowa Kaliforniya Kansas Kentucky Kuzey Karolina Louisiana Maine Maryland Massachusetts Michigan Minnesota Mississippi Missouri Montana Nebraska Nevada New Hampshire New Jersey New Mexico New York Ohio Oklahoma Oregon Pensilvanya Rhode Island Teksas Tennessee Utah Vermont Virginia Washington Wisconsin Wyoming
Federal bölge	Washington, DC
Ada bölgeleri	Amerikan Samoası Guam Kuzey Mariana Adaları Porto Riko Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları
Küçük dış adalar	Baker Adası Howland Adası Jarvis Adası Johnston Atolü Kingman Resifi Midway Adası Navassa Adası Palmyra Atolü Wake Adası

Idaho nedir?, Idaho anlamı nedir?, Idaho ne demektir?