Ahmed Vesim Paşa

Ahmed Vesim Paşa ya da Hacı Vesim Paşa (1824, İstanbul - 1910, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son Kaptan-ı Deryası, Bahriye Nazırı ve valisi.^[1]

1824'te İstanbul Yeniçeşme'de doğdu. Tersâne-i mire kereste mahzeni emini Mehmed Reşid Efendi'nin oğludur. 1836 yılında girdiği Mekteb-i Bahriyye'yi başarı ile bitirdikten sonra 1841'de Kaptan-ı Derya Çengeloğlu Tahir Paşa'nın yanında bulundu. Damad Gürcü Halil Rıfat Paşa'nın ikinci Kaptan-ı Deryalığı sırasında (1843-1845) mülazım oldu. 1848'de yüzbaşılığa yükseldi. Bundan sonra çeşitli gemilerde zabitlik, süvarilik ve kumandanlık yaptı.

1849'da İngiltereye giderek Kraliyet Donanması'nda iki yıl çalıştı. Dönüşünde topçu öğretmeni oldu ve Kırım Savaşı'nda müttefik donanmasına kılavuzluk etti. I. Abdülmecit saltanatında miralaylığa yükseldi ve veliaht Abdülaziz'e tahsis edilen Peyk-i Şevket vapurunun süvariliğine tayin edildi. Abdülaziz'in tahta çıkması üzerine onun yaveri oldu (1861).

1863'te Sultan Abdülaziz'in Mısır seyahati sırasında yanında bulundu. Bu arada Mekke Emiri Şerif Abdullah Paşa'ya nişan ve hediye götürmek üzere Hicaz'a gönderildi ve bu ziyareti esnasında hac farizasını da yerine getirdiğinden Hacı Vesim Paşa diye de anılmaya başlandı.

1864 yılında müşir rütbesi ile Kaptan-ı Deryalığa getirildi. Dört buçuk ay kadar süren bu görevinden Sadrazam Keçecizade Fuat Paşa'nın donanma masraflarını kısma teklifine karşı çıktığı için ayrıldı. Ardından ikinci defa kısa süreliğine Kaptan-ı Deryalığa getirildi. 1868-1878 arasında devlet görevinde bulunmadı, başarıyla icra ettiği hattatlık ve ressamlık sanatları ile uğraştı.

20 Haziran 1878'de Sultan II. Abdülhamid tarafından Bahriye Nazırlığına getirildi. Padişahın donanmanın silahsızlandırılması teklifini kabul etmediği için görevinden alınarak 1879'dan itibaren on beş yıl boyunca evinde ikamete mecbur edildi (1879).

13 Eylül 1910'da Üsküdar'daki yalısında öldü ve Üsküdar Mevlevîhânesi Türbesi'ne defnedildi.

1865 yılında birkaç aylık bir süre için Kaptan-ı Deryalık, 1878 yılında Kaptan-ı Derya makamının Bahriye Nezareti'ne dönüştürülmesi sonrasında yine kısa bir süre için Bahriye Nazırlığı görevinde bulunmuştur. Bahriye Nazırlığı görevi esnasında da Kaptan Paşa unvanını resmi olarak kullanmış olduğundan son Kaptan-ı Derya kabul edilir.^[2]

Üsküdar'daki yalısı ünlü ressam Hoca Ali Rıza Bey'in bir tablosuna konu olmuştur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "AHMET VESİM PAŞA (KAPTAN-I DERYA), Türk Deniz Kuvvetleri web sitesi". 9 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2013.
^ Dr. Aybars Pamir. "Kaptan Paşa ve Hukukî Statüsü" (PDF). Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi. 2 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Eylül 2009.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ahmed Vesim Paşa 6 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TDV İslâm Ansiklopedisi

Askerî görevi
Önce gelen: Damad Mehmed Ali Paşa	Kaptan-ı Derya 1867	Sonra gelen: Makam kaldırıldı

[1] "AHMET VESİM PAŞA (KAPTAN-I DERYA), Türk Deniz Kuvvetleri web sitesi". 9 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2013.

[2] Dr. Aybars Pamir. "Kaptan Paşa ve Hukukî Statüsü" (PDF). Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi. 2 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Eylül 2009.

[1]

[2]

g t d Kaptan-ı deryalar
14. yüzyıl	Saruca Paşa
15. yüzyıl	Çavlı Bey Baltaoğlu Süleyman Bey Hamza Bey Has Yunus Bey Hadim İsmail Bey Kaptan Paşa Kasım Bey Yakub Bey Zağanos Paşa Veli Mahmud Paşa Gedik Ahmed Paşa Mesih Paşa Güveği Sinan Paşa Kara Nişancı Davud Paşa
16. yüzyıl	Küçük Davud Paşa Hersekzade Ahmed Paşa İskender Ağa Paşa Sinan Bey Cafer Ağa Parlak Mustafa Paşa Bayram Paşa Kurdoğlu Muslihiddin Reis Deryabey Süleyman Paşa Kemankeş Ahmed Paşa Barbaros Hayreddin Paşa Sokollu Mehmed Paşa Sinan Paşa Piyale Paşa Müezzinzade Ali Paşa Kılıç Ali Paşa Damat İbrahim Paşa Uluç Hasan Paşa Yusuf Sinan Paşa Damat Halil Paşa
17. yüzyıl	Mustafa Paşa Frenk Cafer Paşa Derviş Mehmed Paşa Hafız Ahmed Paşa Kayserili Halil Paşa Öküz Mehmed Paşa Güzelce Ali Paşa Kara Davud Paşa Niğdeli Mustafa Paşa Topal Recep Paşa Çatalcalı Hasan Paşa Canbolatzade Mustafa Paşa Bostancı Cafer Paşa Deli Hüseyin Paşa Kemankeş Kara Mustafa Paşa Siyavuş Paşa Uzun Piyale Paşa Silahdar Yusuf Paşa Koca Bekir Paşa Koca Musa Paşa Kara Musa Paşa Damat Fazlı Paşa Ammarzade Mehmed Paşa Voynuk Ahmed Paşa Bıyıklı Mustafa Paşa Haydarağazade Mehmed Paşa Hüsambeyzade Ali Paşa Koca Derviş Mehmed Paşa Çavuşzade Mehmed Paşa Kara Murad Paşa Dellak Mustafa Paşa Zurnazen Mustafa Paşa Firari Kara Mustafa Paşa Sarı Kenan Paşa Seydi Ahmed Paşa Topal Mehmed Paşa Çavuşzade Mehmed Paşa Kılavuz Ali Paşa Abdülkadir Paşa Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Kaplan Mustafa Paşa Köse Ali Paşa Seydizade Mehmed Paşa Kara İbrahim Paşa Kaplan Mustafa Paşa Bozoklu Mustafa Paşa Musahip Mustafa Paşa Mısırlızade İbrahim Paşa Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa Mezamorta Hüseyin Paşa Mısırlızade İbrahim Paşa Palabıyık Yusuf Paşa Amcazade Hüseyin Paşa
18. yüzyıl	Abdülfettah Paşa Aşçı Mehmed Paşa Küçük Osman Paşa Baltacı Mehmed Paşa Abdurrahman Paşa Veli Mehmed Paşa Moralı İbrahim Paşa Köse Ali Paşazade Mehmed Paşa Kirli Ahmed Paşa Hoca İbrahim Paşa Abaza Süleyman Paşa Aşçı Mehmed Paşa İzmirli Süleyman Paşa Canım Hoca Mehmed Paşa Hoca İbrahim Paşa Kaymak Mustafa Paşa Abdi Paşa Hacı Hüseyin Paşa Koca Bekir Paşa Laz Ali Paşa Fındıklılı Süleyman Paşa Elçi Mirahor Mustafa Paşa Hatibzade Yahya Paşa Pir Mustafa Paşa Ahmed Ratib Paşa Elçi Mirahor Mustafa Paşa Soğanyemez Mahmud Paşa Şehsuvarzade Mustafa Paşa Koca Bekir Paşa Durak Mehmed Paşa Melek Mehmed Paşa Karabağlı Süleyman Paşa Ali Paşa Abdülkerim Paşa Hacı Benli Mustafa Paşa Hacı Hasan Paşa Vezir Kethüdâsı Mehmed Paşa Sinek Mustafa Paşa Nişli Mehmed Paşa Hüseyin Hüsnü Paşa Tosun Mehmed Paşa Melek Paşa Eğribozlu İbrahim Paşa Mandalzade Hüsameddin Paşa Cafer Paşa Cezayirli Gazi Hasan Paşa Koca Yusuf Paşa Giritli Hüseyin Paşa Küçük Hüseyin Paşa
19. yüzyıl	Mehmed Kadri Paşa Bostancıbaşı Hafız İsmail Paşa Hacı Mehmed Paşa Hacı Salih Paşa Seydi Ali Paşa Râmiz Abdullah Paşa Çarhacı Ali Paşa Hafız Ali Paşa Kara Mehmed Paşa Koca Hüsrev Mehmed Paşa Ahmed Paşa Hasan Paşa Deli Abdullah Paşa Nasuhzade Ali Paşa Kara Mehmed Paşa Topal İzzet Paşa Pabuççu Ahmed Paşa Damat Gürcü Halil Rifat Paşa Çengeloğlu Tahir Mehmed Paşa Ahmed Fevzi Paşa Damad Mehmed Said Paşa Damad Mehmed Ali Paşa Topçubaşızade Mahmud Paşa Rıza Paşa Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa İngiliz Mustafa Paşa Ateş Mehmet Paşa Ahmed Vesim Paşa İbrahim Halil Paşa

Ahmed Vesim Paşa Nedir?