İkinci Çeçen Savaşı

İkinci Çeçen Savaşı
	Çeçen-Rus çatışması
	; 2000 Zhani-Vedeno pususu sırasında militanlar tarafından devre dışı bırakılan bir BTR-80 zırhlı personel taşıyıcısı
Tarih	Savaş Aşaması:; 26 Ağustos 1999-31 Mayıs 2000 (9 ay,5 gün); İsyan Aşaması:; 1 Haziran 2000-16 Nisan 2009 (8 yıl,10 ay,15 gün)
Bölge	Çeçenistan, Rusya
Sonuç	Rus zaferi Çeçen İçkerya Cumhuriyeti tamamen işgal edildi ve Hükûmet lağvedildi.; Rus yanlısı Çeçenistan hükûmeti kuruldu.; Küçük çaplı isyan 2017'ye kadar devam etti.;
Taraflar
Rusya Çeçenistan (2000 yılından sonra dahil oldu);	Çeçen İçkerya Cumhuriyeti; (1999-2007) Kafkas Cephesi; (2005-2007); Kafkasya Emirliği; (2007-2009) Yabancı mücahitler Ülkü Ocakları
Komutanlar ve liderler
Vladimir Putin ; Gennady Troşev; Aleksander Baranov; Valentin Korabelnikov; Ahmet Kadirov (ölü); Ramazan Kadirov; Ruslan Yamadayev (ölü); Sulim Yamadayev (ölü); Said-Magomed Kakiyev;	Aslan Mashadov (ölü); Şeyh Abdul Halim (ölü); Dokka Umarov; Ruslan Gelayev (ölü); Şamil Basayev (ölü); Ahmed Yevloyev; Emir Hattab (ölü); Abu al-Walid (ölü); Abu Hafs al-Urduni (ölü); Muhannad
Güçler
93.000	22.000
Kayıplar
3,536–3,635 asker; 2,364–2,572 İçişleri Bakanlığı birimi; 1,072 Çeçen polisi; 106 Rusya Federal Güvenlik Servisi elemanı öldü; Toplam Kayıp:7,217–7,425	16.299 savaşçı öldü
	Çatışmalarda 50.000 masum sivil öldü.

İkinci Çeçen Savaşı, 29 Eylül 1999 tarihinde Rus ordusunun Çeçenistan'a girmesiyle başlayan ve Nisan 2009'a kadar süren savaş. Rusya'nın Çeçenistan'a girme nedeni, Çeçenistan'daki Mashadov hükûmetinin Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Dağıstan'ı işgal etmeye başlayıp burada Radikal İslamcı bir yönetim kurmasını engellemekte başarısız olmasıydı. Rusya Çeçenistan'ın ana hatlarına hava saldırısı düzenledikten sonra askeri kara operasyonlarına başladı. Rus ordusu teçhizat,sayı,askeri araç ve hava gücü bakımından çok daha üstündü,yaklaşık 1,5 yıl içinde Çeçen yerleşimleri Rusların eline geçti. Şehirlerdeki direnişçiler ve Yabancı Mücahitler dağlarda gerilla savaşı vermeye başladı. Çeçen savaşçılar ve Mücahitler Rus ordusuna vurkaç taktikleri ve pusular ile kayıp verdirmeye başladı. 2009 yılında Rusya savaşın bittiğini^[3] açıkladı. 2017 yılında da çatışmalar sona erdi ve silahlı Çeçenler ve Yabancı savaşçıların sayısı sıfırlandı.^[12]

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Goltz, Thomas (9 Şub 2003). "Chechnya diary : a war correspondent's story of surviving the war in Chechnya". New York : Thomas Dunne Books – Internet Archive vasıtasıyla.
^ "CNN.com - Istanbul: Gateway to a holy war - September 6, 2000". web.archive.org. 17 Ekim 2014. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2024.
^ ^a ^b "BBC News - Russia 'ends Chechnya operation'". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "Thousands of Russian killed in Chechnya". 2 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023.
^ ^a ^b "Defense and Security / PressPATROL / Media Monitoring Agency WPS". 4 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "Chechnya War, Casualties - Johnson's Russia List 2-19-03". web.archive.org. 5 Eki 2013. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "S. Russia police foiled 30 terrorist acts since Jan. -prosecutor - 21.06.2007, Sputnik International". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "Interior Ministry Releases Casualties in Chechnya - SRB Podcast". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "The History Guy: The Second Chechen War". 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "No Title". 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ "Russia put 750 militants out of action in 2009 - Interior Ministry - 07.10.2009, Sputnik International". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
^ " ВЗГЛЯД / Глава ФСБ объявил о ликвидации бандподполья на Северном Кавказе". 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[1] Goltz, Thomas (9 Şub 2003). "Chechnya diary : a war correspondent's story of surviving the war in Chechnya". New York : Thomas Dunne Books – Internet Archive vasıtasıyla.

[2] "CNN.com - Istanbul: Gateway to a holy war - September 6, 2000". web.archive.org. 17 Ekim 2014. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2024.

[news.bbc.co.uk-3] "BBC News - Russia 'ends Chechnya operation'". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[4] "Thousands of Russian killed in Chechnya". 2 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023.

[old.wps.ru-5] "Defense and Security / PressPATROL / Media Monitoring Agency WPS". 4 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[6] "Chechnya War, Casualties - Johnson's Russia List 2-19-03". web.archive.org. 5 Eki 2013. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[7] "S. Russia police foiled 30 terrorist acts since Jan. -prosecutor - 21.06.2007, Sputnik International". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[8] "Interior Ministry Releases Casualties in Chechnya - SRB Podcast". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[9] "The History Guy: The Second Chechen War". 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[10] "No Title". 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[11] "Russia put 750 militants out of action in 2009 - Interior Ministry - 07.10.2009, Sputnik International". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[12] " ВЗГЛЯД / Глава ФСБ объявил о ликвидации бандподполья на Северном Кавказе". 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

g t d Rusya silahlı çatışmaları
İç karışıklık	Stenka Razin Ayaklanması Bulavin İsyanı Pugachev İsyanı Aralıkçılar İsyanı Rus İç Savaşı August Ayaklanması Darbe girişimi (1991) 1993 Rusya anayasa krizi Birinci Çeçen Savaşı Dağıstan Operasyonu İkinci Çeçen Savaşı Kuzey Kafkas İsyanı
17. yy öncesi	Livonya Savaşı Lehistan-Rusya Savaşı Karışıklık Dönemi II. Kuzey Savaşı 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı 1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı
18.–19. yüzyıl	Büyük Kuzey Savaşı Prut Savaşı Lehistan Veraset Savaşı 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı Avusturya Veraset Savaşı Yedi Yıl Savaşı 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı Bar Konfederasyonu 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı Kościuszko Ayaklanması İkinci Koalisyon Savaşı Üçüncü Koalisyon 1804-1813 Rus-İran Savaşı Dördüncü Koalisyon 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı Napolyon'un Rusya Seferi Altıncı Koalisyon Savaşı Yüz Gün Kafkas Savaşı Rus-Çerkes Savaşı 1826-1828 İran-Rus Savaşı 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı Kasım Ayaklanması 1848 Macar Devrimi Kırım Savaşı Ocak Ayaklanması 93 Harbi Boxer Ayaklanması
20. yüzyıl	Rus-Japon Savaşı I. Dünya Savaşı Rus İç Savaşı Fin İç Savaşı Estonya Bağımsızlık Savaşı Sovyet-Polonya Savaşı Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgali Kızıl Ordu'nun Ermenistan'ı işgali II. Dünya Savaşı Sovyetlerin Polonya İstilası Kış Savaşı Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı) Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgali Birinci Çinhindi Savaşı Kore Savaşı Macar Devrimi Eritre Bağımsızlık Savaşı Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali Çin-Sovyetler Birliği sınır çatışması Vietnam Savaşı Ogaden Savaşı Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi
Sovyet sonrası dönem	Transdinyester Savaşı Karabağ Savaşı Gürcistan İç Savaşı Tacikistan İç Savaşı İkinci Çeçen Savaşı 2008 Güney Osetya Savaşı Ukrayna'ya askerî müdahalesi Kırım krizi Donbas Savaşı Suriye müdahalesi Batı Libya Taarruzu (2019-2020) 2020 Dağlık Karabağ Savaşı 2022 Kazakistan protestoları Rusya'nın Ukrayna'yı işgali

İkinci Çeçen Savaşı nedir

İkinci Çeçen Savaşı nedir

İkinci Çeçen Savaşı

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]