Yağmurdan Önce

Pred Doždot (Пред дождот)
"Yağmurdan Önce" (Before the Rain) filminin sinema afişi
Yönetmen	Milčo Mančevski
Yapımcı	Judy Counihan Cédomir Kolar Sam Taylor Cat Villiers
Senarist	Milčo Mančevski
Oyuncular	Katrin Cartlidge Rade Šerbedžija Grégoire Colin Labina Mitevska Josif Josifovski Boris Delcevski Kiro Ristevski Mladen Krstevski Dzemail Maksut Milica Stojanova Petar Mircevski Kiril Psaltirov
Müzik	Anastasia Grubu (Zlatko Origjanski Zoran Spasovski Goran Trajkoski)
Görüntü yönetmeni	Manuel Teran
Kurgu	Nicolas Gaster
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram, savaş
Renk	Renkli (Eastmancolor)
Yapım yılı	1994
Çıkış tarih(ler)i	1 Eylül 1994, Venedik Film Festivali 25 Şubat 1995, ABD 19 Mayıs 1995, Türkiye
Süre	113 dakika
Ülke	Makedonya İngiltere Fransa ortak yapımı
Dil	Makedonca, Arnavutça, İngilizce
Diğer adları	Yağmurdan Önce (Türkiye) Prima della pioggia (İtalya) Antes de la lluvia (İspanya) Vor dem Regen (Almanya) Before the Rain (ABD, Uluslararası)

Yağmurdan Önce 1994 Makedonya - İngiltere - Fransa ortak yapımı dramatik savaş filmdir. Özgün adı Pred Doždot (Пред дождот) olan film uluslararası festivallerde ve İngilizce konuşulan ülkelerde Before the Rain adı ile gösterime sunulmuştur.

1959 doğumlu Makedonyalı yönetmen Milčo Mančevski'nin senaryosunu yazıp yönettiği "Yağmurdan Önce", yönetmenin ilk uzun metrajlı ve konulu filmidir. Mančevski'nin bu filmden 9 yıl kadar önce 16mm formata çektiği bir kısa filmi vardır. Birleşmiş Milletler tarafından 1993 yılında tanınan genç Kuzey Makedonya'nın uluslararası alanda sesini duyurmuş ilk filmidir. Aynı zamanda Oscar'a aday gösterilmiş ilk Makedonya filmi olma unvanını da taşıyan bu film 1995'te birçok ülkeyle birlikte Türkiye'de de yılın filmi seçilmiştir.^[1] Filmin başrol oyuncusu Rade Serbedzija bir Hırvat'tır. Birkaç İngiliz (Katrin Cartlidge ve Jay Villiers) ve bir Fransız (Grégoire Colin) dışında oyuncu kadrosu Makedonyalılardan oluşan filmin müziklerini Makedon müzik grubu Anastasia yapmıştır.

Konusu Bosna savaşı sırasında geçen film, başta birbiriyle alakasız gibi gözüken üç ayrı öyküden oluşmaktadır. "Kelimeler", "Yüzler" ve "Fotoğraflar" başlıklarını taşıyan bu öyküler sonunda birbirleriyle kesişirler. Film bu anlamda biçimsel olarak hemen Alejandro González Iñárritu'nun Babel'ini (2006) akıllara getirir. Bir savaş atmosferinde ve politik çalkantıların zemininde talihsiz trajik aşkların anlatıldığı öykülerden ilki Makedonya'da bir Ortodoks Manastırında, ikincisi Londra'da geçerken, üçüncü öyküde tekrar Makedonya'ya dönülür ve bu sonuncu öykü, ilk iki öyküyü birbirine bağlar. Başlıca karakterleri suskunluk yemini etmiş genç bir Ortodoks keşiş, çetelerden kaçan Arnavut kız, Londra'lı bir fotoğraf editörü ve bir savaş fotoğrafçısı olan film, içten öyküsüyle savaşın anlamsızlığını sorgulamakta, güçlü bir savaş karşıtı mesaj vermektedir.

1995 yılında Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü'ne aday gösterilen "Yağmurdan Önce", ilk gösteriminin yapıldığı Venedik Film Festivali'nden aralarında Altın Aslan, FIPRESCI ve OCIC ödüllerinin de bulunduğu 5 ödülle dönmüştü. Film aralarında birçok Uluslararası festivalin büyük ödülleri ve İtalyan Sinema Akademisi'nin özel David di Donatello ödülünün de olduğu tam 12 ödül kazanmıştır.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Birinci Bölüm: "Kelimeler"
Makedonya'da bir dağ manastırında yaşayan Ortodoks keşişlerden biri olan genç Kiril (Grégoire Colin) dini inançları gereği bir 'sessizlik yemini' etmiştir ve günlerini hiç konuşmadan geçirmektedir. Melankolik ve içine kapanık bir yapıya sahip bu genç adamının dışında kalan din adamlarının hepsi yaşlıdır. Kiril bir gece odasına döndüğünde saçları erkek gibi kısa kesilmiş bir Müslüman Arnavut kızı olan Zamira (Labina Mitevska)'yla karşılaşır. Kız çok korkmuş ve panik içindedir, çünkü Hristiyan bir çobanı öldürdüğü ileri sürülmektedir ve çobanın silahlı akrabaları onun peşindedir. Genç rahip kızı ele vermez. Bosna'da sürmekte olan savaş Makedonya'ya sıçramamıştır ama etnik ve dini gruplar arasında sürekli bir husumet vardır.

Ertesi gün kızı yakalamak için gelen silahlı Hristiyan çeteciler, etrafı didik didik ararlar ama aradıklarını bulamazlar. Kendi kiliselerine bile saygı göstermezler, kiliseyi ablukaya alırlar. Zamira'yı Kiril'in odasında yakalayan başrahip ikisini de Manastırdan kovar. Baş rahip Kiril'e ayrılırken sıkı bir tokat atar ve sonra da sarılır. Tokat kuralları çiğnediği için, sarılma da insanca davranıp bir mazlumu koruduğu içindir. Gizlice ablukayı yaran çift Üsküp'e gitmeyi planlar. Kiril artık konuşmaya başlamıştır ama hala birbirinin dilini anlamazlar. Bir süre sonra dağlarda bu kez kızın büyükbabası ve onun silahlı adamlarına yakalanırlar. Arnavut büyükbaba Zamira'yı önce acımasızca döver, çünkü davranışının bir savaş başlatacağını düşünmüştür. Sonra da adamlarından biri Zamira'yı makineli tüfekle sırtından vurarak öldürür.

İkinci Bölüm: "Yüzler"
Londra'da yaşayan Anne (Katrin Cartlidge) bir basın ajansının fotoğraf editörüdür. Aynı ajansa bağlı, Pulitzer ödüllü başarılı bir fotoğrafçı olan Makedonya'lı Aleksander (Rade Serbedzija)'la aşk hayatı yaşamaktadır. Bu arada artık hoşlanmadığı ve ayrı yaşadığı kocası Nick (Jay Villiers)'ten boşanmayı düşünmektedir. Sevgilisi ona ısrarla birlikte Makedonya'ya yerleşip orada yaşamayı teklif eder. Kocasından hamile olan Anne ise bu konuda kararsızdır. Kocasıyla buluştuğu lokantada olay çıkartan bir psikopatın silahından çıkan kurşunlardan biri de lokantadaki birçok insanın yanı sıra kocasına isabet eder. Kocasının ölümüyle sonuçlanan bu beklenmedik olay Anne'in seçim yapmasını kolaylaştırır.

Üçüncü Bölüm: "Fotoğraflar"
Sürekli savaş fotoğrafları çekmekten yorulmuş olan fotoğrafçı Aleksander, 16 yıldır görmediği memleketi Makedonya'daki köyüne gelir. Geçen zaman içinde doğduğu bu topraklarda çok şeyler değişmiştir, köy Müslüman ve Hristiyan kesimleri olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Geceyi harap ve terkedelmiş olan kendi eski evinde geçirir. Ertesi sabah akrabaları ve eski arkadaşlarıyla bir araya gelir. (Onlardan biri de, ilk bölümde kiliseyi basan çetecilerin arasında olan Mitre (Ljupco Bresliski)'dir). Alex çocukluk arkadaşlarının artık birbirlerine düşman olduklarını öğrenir. Eski sevgilisi Hana (Silvija Stojanovska)'nın da Arnavut ve Müslüman olduğu için dışlanmış olduğunu öğrenir. Evlenip boşanmış, bir de kızı olmuştur (Bu kız da ilk bölümde öldürülen kızdır). Köyün Müslüman kesimine geçerek sevdiği kadın Hana'nın evine gider, Hanna'nın babası (ilk bölümde torunu Zamira'yı döven ve öldürten adam) kendisini misafir eder ama diğerleri ona soğuk hatta düşmanca davranırlar.

Alex'in kuzeni Bojan'ın (Ilko Stefanovski) bir Arnavut kızı (Bu kız ilk bölümdeki Zamira'dır) tarafından öldürülmesiyle gruplar arasında çatışma resmen başlar. Hristiyan çeteciler cinayetten sorumlu tuttukları Zamira'yı yakalarlar. Hana'nın ricası üzerine Alex, Zamira'nın tutsak edildiği ağıla giderek onu kurtarır. Birlikte uzaklaşırlarken arkalarından ateş eden diğer kuzeni Zdrave'nin kurşunları Alex'i öldürür, Zamira kaçar. Alex hayatı pahasına eski aşkı Müslüman kadın Hana'nın kızını kendi akrabalarından kurtarmış olur. Olaylar çemberi kapanır, ilk bölümün başlangıcına dönülür, Zamira o civarda gördüğü bir manastıra sığınır.

Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin soundtrack albümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin özgün müziğini Makedonya'lı grup Anastasia^[2] yapmıştı. 1990 yılında kurulan grup Balkan Müziği yapmaktadır. Filmde kullanılan müziklerden oluşan bir soundtrack albümü aynı yıl Polygram'dan çıkmıştı. Albümde yer alan parçalar şunlardır:

1. Time Never Dies
2. Nine Iron Doors
3. Coming Back Home
4. Red and White
5. At the Restaurant
6. In a London Cab
7. Pass Over
8. Funeral Theme
9. Death of Alexander
10. Coming Back Home 2
11. Circle Is Not Round

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• IMDb'de Yağmurdan Önce
• allmovie.com'da "Before the Rain"
• Roger Ebert'in eleştirisi 11 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Soundtrack albümünden örnekler dinlemek için