Sosyal Demokrat Parti (Portekiz)

Sosyal Demokrat Parti
*Partido Social Democrata*
Sosyal Demokrat Parti; Partido Social Democrata
Kısaltma	PSD
Genel başkan	Luís Montenegro
Genel sekreter	José Silvano
Kurucu	Francisco Sá Carneiro
Kuruluş tarihi	6 Mayıs 1974
Merkez	Rua de Sao Caetano 9, Lizbon
Gazete(ler)	Povo Livre
Gençlik kolu	Sosyal Demokrat Gençlik
Üyelik (2016)	117,757
İdeoloji	Liberal muhafazakarlık
Siyasi pozisyon	Merkez sağ
Uluslararası üyelik	Merkezci Demokratlar Enternasyonali
Avrupa üyeliği	Avrupa Halk Partisi
Cumhuriyet Meclisi	78 / 230
Avrupa Parlamentosu	6 / 21
Bölge Parlamentoları	41 / 104
Yerel Yönetimler	1.204 / 3.066
İnternet sitesi
	www.psd.pt
	Portekiz

Sosyal Demokrat Parti (Portekizce: Partido Social Democrata Portekizce telaffuz: [pɐɾˈtiðu susiˈaɫ dɨmuˈkɾatɐ]) Portekiz'deki liberal muhafazakâr^[4]^[5] bir siyasi partidir. Yaygın olarak kısaltması baş harfleri olan PSD ile bilinir; Oy pusulasında ilk baştaki üç harfi partinin orijinal isminden gelen resmi PPD/PSD formunda görünmektedir.

Parti, 1974 yılında Karanfil Devriminden iki hafta sonra Demokratik Halkçı Parti (Partido Popular Democrata, PPD) olarak kuruldu ve 1976'da adını Sosyal Demokrat Parti (Partido Social Democrata) olarak değiştirdi. 1979'da merkez sağ partilerle Demokratik İttifak kurdu ve o yılki seçimi kazandı. 1983 seçimlerinden sonra parti, 1985 yılında yeni lider Aníbal Cavaco Silva'nın seçimini kazanmadan önce Merkezi Blok olarak bilinen Sosyalist Parti (PS) ile büyük bir koalisyon kurdu. Cavaco Silva, on yıl boyunca Başbakan olarak görev yaptı ve büyük ekonomik liberalleşme ile açık ara farkla iki seçim zaferi kazandı. PSD'de istifa ettikten sonra, parti 1995 seçimlerini kaybetti. 2002'de José Manuel Durão Barroso liderliğinde iktidara geri döndü, 2005 seçimlerinde yenildi. Mevcut lider, Pedro Passos Coelho, 26 Mart 2010'da seçildi ve bir yıl kadar sonra Başbakan oldu. Halk Partisi (CDS-PP) ile ittifak halinde Cumhuriyet Meclisi'nde 107 sandalye kazandı. 2015 yasama seçiminde 89 sandalye kazandı ve iktidarı kaybetti.

Başlangıçta sosyal demokrasinin bir partisi olan PSD, zamanla Portekiz'in merkez sağının en büyük partisi oldu. PSD, Avrupa Halk Partisi (European People's Party - EPP) ve Merkezci Demokratlar Enternasyonali'nin bir üyesidir. 1996 yılına kadar PSD, Avrupa'daki Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) ve Liberal Enternasyonal'e üyeydi.

Parti, haftalık Povo Livre (Özgür Halk) gazetesini yayınlamaktadır.

Seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet Meclisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim	Cumhuriyet Meclisi					Hükûmet	Sıra	Lider
Seçim	Oy	%	±	Sandalye	±	Hükûmet	Sıra	Lider
1975	1,507,282	26.4%		81 / 250		Kurucu Meclis	2.	Francisco Sá Carneiro
1976	1,335,381	24.4%	2.0	73 / 263	8	Muhalefet	2.	Francisco Sá Carneiro
1979	Demokratik İttifak ile			80 / 250	7	Çoğunluk hükûmeti	1.	Francisco Sá Carneiro
1980	Demokratik İttifak ile			82 / 250	2	Çoğunluk hükûmeti	1.	Francisco Sá Carneiro
1983	1,554,804	27.2%		75 / 250	7	Merkez Blok hükûmet PS-PSD	2.	Carlos Mota Pinto
1985	1,732,288	29.9%	2.7	88 / 250	13	Azınlık hükûmeti	1.	Aníbal Cavaco Silva
1987	2,850,784	50.2%	20.3	148 / 250	60	Çoğunluk hükûmeti	1.	Aníbal Cavaco Silva
1991	2,902,351	50.6%	0.4	135 / 230	13	Çoğunluk hükûmeti	1.	Aníbal Cavaco Silva
1995	2,014,589	34.1%	16.5	88 / 230	47	Muhalefet	2.	Fernando Nogueira
1999	1,750,158	32.3%	1.8	81 / 230	7	Muhalefet	2.	José Manuel Durão Barroso
2002	2,200,765	40.2%	7.9	105 / 230	24	Koalisyon hükûmeti PSD-CDS–PP	1.	José Manuel Durão Barroso
2005	1,653,425	28.8%	11.4	75 / 230	30	Muhalefet	2.	Pedro Santana Lopes
2009	1,653,665	29.1%	0.3	81 / 230	6	Muhalefet	2.	Manuela Ferreira Leite
2011	2,159,181	38.7%	9.6	108 / 230	27	Koalisyon hükûmeti PSD-CDS–PP	1.	Pedro Passos Coelho
2015	Önde Portekiz ile			89 / 230	19	Muhalefet	1.	Pedro Passos Coelho
2019	1,454,283	27.8%		79 / 230	10	Muhalefet	2.	Rui Rio
2022	1,618,381	29.1%	1.3	77 / 230	2	Muhalefet	2.	Rui Rio
2024	1,867,464	29.9%	1.8	80 / 230	3	Azınlık hükûmeti	1.	Luís Montenegro

Avrupa Parlamentosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim	Avrupa Parlamentosu					Sıra	Lider
Seçim	Oy	%	±	Sandalye	±	Sıra	Lider
1987	2,111,828	37.5%		10 / 24		1.	Pedro Santana Lopes
1989	1,358,958	32.8%	4.7	9 / 24	1	1.	António Capucho
1994	1,046,918	34.4%	1.6	9 / 25	0	2.	Eurico de Melo
1999	1,078,528	31.1%	3.3	9 / 25	0	2.	José Pacheco Pereira
2004	Aliança Portugal ile			7 / 24	2	2.	João de Deus Pinheiro
2009	1,131,744	31.7%		8 / 22	1	1.	Paulo Rangel
2014	Aliança Portugal ile			6 / 21	2	2.	Paulo Rangel
2019	727,224	21.9%		6 / 21	0	2.	Paulo Rangel

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "PSD tem 54 mil militantes com quotas em dia". Jornal de Negócios. 30 Mart 2016. 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.
^ "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.
^ Dimitri Almeida (2012). The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus. Taylor & Francis. ss. 99-101. ISBN 978-1-136-34039-0. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.
^ Josep M. Colomer (2008). "Spain and Portugal: Rule by Party Leadership". Josep M. Colomer (Ed.). Comparative European Politics (3rd edition). Routledge. s. 187. ISBN 978-1-134-07354-2. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.
^ Torsten Oppelland (2007). "Das Parteiensystem der Europäischen Union". Oskar Niedermayer; Richard Stöss; Melanie Haas (Ed.). Die Parteiensysteme Westeuropas. Springer-Verlag. s. 373. ISBN 978-3-531-90061-2.

[membership-1] "PSD tem 54 mil militantes com quotas em dia". Jornal de Negócios. 30 Mart 2016. 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.

[Nordsieck-2] "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.

[Almeida2012-3] Dimitri Almeida (2012). The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus. Taylor & Francis. ss. 99-101. ISBN 978-1-136-34039-0. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.

[Colomer2008-4] Josep M. Colomer (2008). "Spain and Portugal: Rule by Party Leadership". Josep M. Colomer (Ed.). Comparative European Politics (3rd edition). Routledge. s. 187. ISBN 978-1-134-07354-2. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.

[Oppelland_2007-5] Torsten Oppelland (2007). "Das Parteiensystem der Europäischen Union". Oskar Niedermayer; Richard Stöss; Melanie Haas (Ed.). Die Parteiensysteme Westeuropas. Springer-Verlag. s. 373. ISBN 978-3-531-90061-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Portekiz'deki siyasi partiler
Cumhuriyet Meclisi (230)	Sosyal Demokrat Parti (80) Sosyalist Parti (78) Yeter (Portekiz) (50) Liberal İnsiyatif (Portekiz) (8) Sol Blok (Portekiz) (5) Portekiz Komünist Partisi (4) LIVRE (4) İnsanlar-Hayvanlar-Doğa (1)
Azorlar Yasama Meclisi (57)	Sosyal Demokrat Parti (26) Sosyalist Parti (23) Yeter (Portekiz) (5) Sol Blok (Portekiz) (1) Liberal İnsiyatif (Portekiz) (1) İnsanlar-Hayvanlar-Doğa (1)
Madeira Yasama Meclisi (47)	Sosyal Demokrat Parti (23) Sosyalist Parti (11) Halk içib Birlikte) (5) Yeter (Portekiz) (4) Portekiz Komünist Partisi (1) Liberal İnsiyatif (Portekiz) (1) İnsanlar-Hayvanlar-Doğa (1) Sol Blok (Portekiz) (1)
Avrupa Parlamentosu (21)	Sosyalist Parti (9) Sosyal Demokrat Parti (7) Sol Blok (2) Portekiz Komünist Partisi (2)
Temsili Olmayan partiler	Ekolojist Parti "Yeşiller" Tepki Ver, Dahil Et, Geri Dönüştür Portekiz İşçi Komünist Partisi Ulusal Demokratik Alternatif Dünya Partisi Volt Portekiz Sosyalist Alternatif Hareket Ayağa kalk! Biz, Vatandaşlar! Portekiz İşçi Partisi İttifak Emekliler ve Emekliler Birleşik Partisi Yeni Sağ
Portekiz'de siyaset

Sosyal Demokrat Parti (Portekiz) nedir?, Sosyal Demokrat Parti (Portekiz) anlamı nedir?, Sosyal Demokrat Parti (Portekiz) ne demektir?