Avrupa Parlamentosu

Avrupa Parlamentosu
Avrupa Parlamentosu
9. Avrupa Parlamentosu
Tür
Tür	Tek meclisli
Dönem sınırı	5 yıl
Tarih
Kuruluş	10 Eylül 1952 (71 yıl önce)
Başkanlık
Başkan	Roberta Metsola, EPP ; 18 Ocak 2022 tarihinden beri
Başkan Yardımcıları	14 Othmar Karas, EPP ; Pina Picierno, S&D ; Pedro Silva Pereira, S&D ; Ewa Kopacz, EPP ; Eva Kaili, S&D ; Evelyn Regner, S&D ; Rainer Wieland, EPP ; Katarina Barley, S&D ; Dita Charanzová, Renew ; Michal Šimečka, Renew ; Nicola Beer, Renew ; Roberts Zīle, ECR ; Dimitrios Papadimoulis, The Left ; Heidi Hautala, Greens/EFA; ; 3 Temmuz 2019 tarihinden beri
Büyük Parti Lideri	Manfred Weber, EPP ; 4 Haziran 2014 tarihinden beri
2. Büyük Parti Lideri	Iratxe García, S&D ; 1 Temmuz 2019 tarihinden beri
Yapı
Sandalye	705
Siyasi gruplar	EPP (178); S&D (141); RE (101); Yeşiller-EFA (72); ECR (66); ID (60); Sol (37); Bağımsız (50);
Komisyonlar	22
Seçimler
Oylama sistemi	Nispi temsil (Liste ve TDO)
Son seçim	23-26 Mayıs 2019
Toplantı yeri
	1.: Louise Weiss: Strazburg, Fransa (fotoğraf); 2.: Espace Léopold: Brüksel, Belçika; Sekreterlik: Lüksemburg & Brüksel
Website
	europarl.europa.eu

Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği'nde yaşayan 450 milyon nüfusu temsil eder ve temel işlevi bir siyasi güç olarak topluluk politikalarının hazırlanması için gereken kararları üretmektir.^[1]^[2]^[3]

Avrupa Parlamentosu, yasama sürecine katılır, bütçeye ilişkin yetkiler taşır ve Komisyon ve Konsey’i denetleme yetkisini de bünyesinde barındırır. Parlamento, Avrupa Komisyonu üyelerinin tayinlerinin onaylanması ve üçte iki oy çoğunluğuyla Komisyon’u görevden alma yetkilerine sahiptir. Ayrıca, Komisyon programını onaylayıp, Komisyon ve Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi'ne yazılı ya da sözlü sorular yönelterek Avrupa politikalarının işleyişini izler.

Avrupa Parlamentosu’nun işlevleri arasında, araştırma komisyonları kurmak ve Avrupa Birliği vatandaşlarının dilekçelerini incelemek de vardır. Birlik anlaşması uyarınca Parlamento, Avrupa Birliği kurumlarının yürüttükleri faaliyetlerin uygulanması sürecinde gündeme gelebilecek görevi kötüye kullanma sorunlarına ilişkin olmak ve vatandaş şikayetlerini incelemek üzere bir ombudsman atama yetkisine sahiptir.

Bütçe konusuna ilişkin olarak ise, Avrupa Parlamentosu, Konsey ile yetkileri paylaşır. Yıllık bütçeyi onaylar ve bütçe uygulamasını izler.

Avrupa Birliği mevzuatının hazırlanmasındaki işlevi ise şöyle: Komisyon tarafından hazırlanan mevzuat önerilerinin yürürlüğe konmasında Konsey ile yetki paylaşıyor. 1986’da Avrupa Tek Senedi’nin kabulünü izleyerek mevzuata ilişkin yetkileri arttırılan Parlamento, Birlik Anlaşması paralelinde de önemli bazı konulardaki yönetmelik ve yönergelerin kabulünde Konsey ile eşit statüye taşınmış durumda. Yine aynı şekilde önem taşıyan bazı kararlar ve anlaşmalar (örneğin yeni üyelerin katılımı gibi) konusunda da Konseyin, Parlamentonun onayını alması gerekiyor. Faaliyetlerini Strazburg, Lüksemburg ve Brüksel’de yürütüyor.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Temelinde, 1951’de kurulan ve ilk toplantısını 78 üyeyle 1952 yılında yapan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) yatmaktadır. AKÇT, Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun kurulmasını izleyerek 1958’de Avrupa Toplulukları Parlamenterler Meclisi adını alarak; bu ortak parlamentonun 1958’deki üye sayısını ise ulusal parlamentolarca tayin edilen 142 üye oluşturmaktadır. 1979’da 410 üye söz konusu iken, Yunanistan ve onu izleyerek Portekiz ve İspanya’nın da katılımından sonra meclis üye sayısı 518’e çıkmıştır. İsveç, Avusturya ve Finlandiya’nın katılımlarını izleyerek parlamentonun üye sayısı artmıştır. 1979’dan bu yana tek dereceli genel seçimle işbaşına gelen Avrupa Parlamentosu’nun üyeleri, AB’nin üye sayısını 25’e çıkarttığı genişleme ile birlikte 732’e ulaşmıştır. 2007 yılındaki genişleme ile birliğin nüfusu artmıştır. Böylece parlamenter sayısı 736'ye çıkmıştır.

Genişletilmiş Başkanlık Divanı, Parlamento’nun temel karar alma organıdır. Genişletilmiş Başkanlık Divanı, başkan ve başkan yardımcılarının biçimlendirdiği divan; divan üyeleri ve siyasi grup liderlerinden oluşmaktadır.

AB genişleme sürecindeki işlevi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Parlamentosu’nun genişleme sürecindeki işlevi Avrupa Birliği'ni Kuran Anlaşma, madde 49’da net bir şekilde özetleniyor: 49. madde içindeki ilgili bölüm şöyle: “6. maddenin 1. paragrafında belirtilmiş olan ilkelere uyan her Avrupalı devlet Birlik’e üye olmayı talep edebilir. Devlet, başvurusunu Konsey’e yöneltir. Konsey de Komisyon’un görüşünü ve Avrupa Parlamentosu üyelerinin salt çoğunluğu ile verilmiş olumlu oyu aldıktan sonra, oy birliği ile karar verir.”

Bir diğer ifade ile, Parlamento’nun değerlendirmeleri sonucunda salt çoğunlukla olumlu bir karara varılmaması halinde yeni üyenin kabulü olanaksızdır.

Parlamento’nun genişleme sürecindeki işlevlerinden bir diğeri de aday ülkelere ilişkin raportörlerin belirlenmesidir. Söz konusu raportörler, aday ülkelerin siyasi, ekonomik ve sosyal yapıları ile ilgili olarak toplanan bilgileri Parlamento’ya iletme görevini üstlenir ve toplanan bilgileri güncelleştirir.

Parlamento Genel Sekreterliği tarafından aday ülkelerin gelişimi ve hazırlanma süreci ile ilgili bilgi akışının hızlandırılması amacıyla oluşturulmuş bir de “Genişleme Görev Grubu” vardır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Parlamentosu milletvekilliği

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Brand, Constant and Wielaard, Robert (8 Haziran 2009). "Conservatives Post Gains In European Elections". The Washington Post. Associated Press. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2010.
^ Ian Traynor (7 Haziran 2009). "Misery for social democrats as voters take a turn to the right". The Guardian. Birleşik Krallık. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2010.
^ "18 new MEPs take their seats". European Parliament. 10 Ocak 2012. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2012.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Parlamentosu resmi sitesi
EuroAcademic - Avrupa Akademik Çalışmalar Merkezi 24 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Europedia: Guide to European policies and legislation 16 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Brand, Constant and Wielaard, Robert (8 Haziran 2009). "Conservatives Post Gains In European Elections". The Washington Post. Associated Press. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2010.

[2] Ian Traynor (7 Haziran 2009). "Misery for social democrats as voters take a turn to the right". The Guardian. Birleşik Krallık. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2010.

[18_new_MEPs_take_their_seats-3] "18 new MEPs take their seats". European Parliament. 10 Ocak 2012. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2012.

[1]

[2]

[3]

g t d Avrupa Birliği konuları
Simgeler	Bayrak Avrupa Birliği marşı
Tarih	Avrupa tarihi Zaman çizelgesi 1945 öncesi 1945-1957 1958-1972 1973-1993 1993-1999 1999-2004 2004-günümüz AKÇT AET Euratom
Siyaset	Genişleme Gelecekteki genişleme Ajanslar Eurojust Europol EUROGENDFOR Üç sütun Topluluklar Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası Güvenlik ve adalet Bütünleşme Askerî
Hükûmet	Kurumlar Komisyon Konsey Mahkemeler Seçimler Liderler Zirvesi Dış ilişkileri Parlamento Siyasi partiler
Hukuk	Müktesebat Anayasa Rekabet Telif hakları Resmî gazete Kararlara katılmama Yasama Antlaşmalar Roma Maastricht Amsterdam Nice Lizbon Vize politikası
Coğrafya	Sınırlar Uç noktalar Üye ülkeler Schengen Bölgesi Özel bölgeler
Ekonomi	Tarım Bütçe Euro (€) Merkez Bankası Yatırım Bankası Yatırım Fonu Euro bölgesi Enerji Kalkınma Ulaşım Galileo
Kültür	Vatandaşlık Nüfus yapısı Eğitim Bilim ve Teknoloji ATE Diller Din Spor İstatistikler
Listeler	Ajanslar Daireler Zirveler Yönergeler Büyük kentler Siyasi partiler Başkanlık İBBS Bölgeleri En uzun yapılar Araç plakaları
Avrupa Birliği portalı

Avrupa Parlamentosu nedir?, Avrupa Parlamentosu anlamı nedir?, Avrupa Parlamentosu ne demektir?