Rusya Federasyonu Devlet Duması

Rusya Federasyonu Devlet Duması
*Госуда́рственная ду́ма*
*Gosudarstvennaya duma*
Rusya Federasyonu Devlet Duması ; Госуда́рственная ду́ма; Gosudarstvennaya duma
8. Devlet Duması
Tür
Tür	Alt meclis
Yapı
Sandalye	450
Siyasi gruplar	Birleşik Rusya (325); Komünist Parti (57); Adil Rusya (28); Liberal Demokrat Parti (23) Sivil Platform (1); Rodina (1); ; Yeni İnsanlar (15); Büyüme Partisi (1); Bağımsız (1);
Seçimler
Oylama sistemi	%5 seçim barajı ile Parallel oylama
Son seçim	2021 Rusya yasama seçimleri
Sonraki seçim	2026
Toplantı yeri
	Devlet Duması; Moskova, Okhotny Ryad Caddesi, 1
Website
	duma.gov.ru

Rusya Federasyonu Devlet Duması (Rusça: Госуда́рственная ду́ма (Gosudarstvennaya duma), yaygın kısaltma: Госду́ма (Gosduma)), Rusya'da Rusya Federasyonu Federal Meclisi'nin (Yasama organı) alt meclisidir. Üst meclis, Federasyon Konseyi'dir. Duma karargahları, Manege Meydanından birkaç adım ötede, Moskova'nın merkezindedir. Üyeleri, milletvekili olarak adlandırılır. 1993 Rusya anayasa krizinden sonra, Boris Yeltsin tarafından sunulan yeni anayasanın bir sonucu olarak Devlet Duması, Rusya Yüksek Sovyeti'nin yerini almış ve referandumda Rus halkı tarafından onaylanmıştır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Duması, 1906 yılında kurulmuş ve Rusya'nın seçilmiş ilk parlamentosudur. Çar II. Nikolay tarafından onu etkinleştirmek için yapılan ilk iki teşebbüs başarısız oldu. Sonuçta, sadece birkaç ay sonra bu Dumaların her biri dağıtıldı. Üçüncü Duma, 5 yıllık döneminin sonuna kadar ayakta kalmış tek meclistir. 1907 seçim reformundan sonra, üçüncü Duma Kasım 1907'de seçildi, üyelerinin büyük kısmı üst sınıftan oluşuyordu, Duma'daki radikal etkiler neredeyse tamamen temizlenmişti. 1905 Devriminden sonra Duma'nın kuruluşu Rus aristokrat sisteminde önemli değişiklikleri müjdeliyordu. Üstelik, Duma daha sonra Rus tarihine önemli etkileri olacaktı ki Rusya'da aristokrasinin kaldırılmasına öncülük eden Şubat Devrimine katkıda bulunan unsurlardan biri olması buna bir örnektir.

Aralık 1993 seçimlerinde, Yeltsin'i destekleyen partiler 175 sandalye kazanırlarken, sol blok 125 sandalyede kalmıştır. Güç dengesi 64 sandalye ile ultramilliyetçi Rusya Liberal Demokrat Partisi'ne kalmıştır. Toplam oyların %5'inden fazla oy alan partiler meclise milletvekili sokabilmektedirler: 1993'te sekiz tanesi geçebilmiştir. Bu sekiz partiye ek olarak, 35 milletvekillik gruplara, bölgesel ya da sektörel ilgileri yansıtan kayıtlı grup oluşturma yetkisi verilmiştir. Her parti ya da grubu bir temsilci verdiği Duma Konsülü, işi yönetmektedir. En önemli görev, Duma'nın 23 komitesindeki sandalye dağılımının sağlanmasıdır ki bu güç paylaşım "paket" anlaşmasının parçası olarak yapılır.

1990'ların ikinci yarısı boyunca, Duma, vergi indirimi ve yasal istisna isteyen bölgesel liderler ile iş adamlarının lobi yatıkları önemli bir forum oldu. Savunma, dış işleri ya da bütçe gibi önde gelen komitelerin çalışmaları, basının dikkati ve lobi faaliyetlerinin iyi anlaşmaları için cazip oldular.

2000'lerin başlarında, 1999 Rusya genel seçimlerinin ardından, başkanı destekleyen Birlik partisi ve Rusya Federasyonu Komünist Partisi Devlet Dumasının önde gelen güçleri oldular.

Yetkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Duması'nın Rusya Anayasası tarafından listelenmiş özel yetkileri vardır. Bunlar:

Rusya Başbakanı'nın atanmasını onaylamak;
Devlet Duması tarafından belirtilen konular dahil olmak üzere Rusya Federasyonu hükûmetinin çalışmalarının sonuçları üzerine, oradan gelen raporları dinlemek;
Rusya Hükümeti'ne karşı verilen güven oylaması taleplerine karar vermek;
Rusya Merkez Bankası başkanını atamak ve görevden almak;
Sayıştay'ın başkanını ve üyelerinin yarısını atamak ve görevden almak;
Federal Anayasal kanuna göre hareket eden İnsan Hakları izleme komisyonu üyelerini atamak ve görevden almak;
Genel af ilan etmek;
Rusya Federasyonu Başkanına karşı ihanet suçlamasında bulunmak (2/3 çoğunluk gerektirir)

Devlet Duması, Rusya Federasyonu Anayasası'nın kendisine verdiği yetkiyle ilgili konularda kanunları kabul eder.

Yasama[değiştir | kaynağı değiştir]

Anayasa'da aksi bir yasama yöntemi belirtilmiş konular hariç, Devlet Duması kanunları, Devlet Duması milletvekillerinin toplam sayısının çoğunluğu ile kabul edilir. Bütün teklifler, ilk Devlet Duması tarafından onaylanır daha sonra Federasyon Konseyi'nde tartışılır ve kabul/ret edilir. Her bir milletvekilinin kime oy verdiğinin belli olduğu ad okuyarak yapılan oylama görece çok azdır.^[1] Bireylerin oylarının kaydedilmesi sadece açık oylamalarda ve elektronik metodun kullanıldığı durumlarda geçerlidir.^[1] Tüm oylamalar ad okuyarak yapılan oylama değilken, her seferinde bir milletvekili, elektronik olarak her bir milletvekilinin oyunu kaydeden bir bilgisayara oy verir.^[2]

Organizasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Komiteler[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Duması, komiteler ve komisyon oluşturur. Komiteler, yasama sürecine dahil olan meclisin ana organlarıdır. Kural olarak Parlamandaki partilerin temsil oranında teşekkül edilirler. Komitelerin başkanları ve onların baş yardımcıları, partilerin temsil oranında gelen milletvekillerin oy çokluğuyla seçilirler.

Devlet Duması'nın ana birimleri, komitelerdir ve sorumluluk alanlarına göre teşkil olurlar. 5. Yasama döneminde (2007-2011) 32 komite, 6. Yasama döneminde 29 komite varken 7. Yasama döneminde sadece 26 komite vardır. Duma komiteleri mevcut Duma'nın süresi boyunca görev yaparlar.

Komisyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Duması komisyonları, kanunda belirtildiği yöntem ve durumlarda oluşturulurlar. Komisyonlar, Duma'nın bir yasama döneminin süresini aşmayacak şekilde oluşturulurlar. Devlet Duması'nın 5. Yasama Dönemi'nde beş komisyon vardı:

Parlamento etik ve işleri gözetleyen komisyon
Hesaplar komisyonu
Rusya Federasyonu'nun ulusal güvenlik ve savunması güvence altına almak için federal bütçe değerlendirme komisyonu
Yolsuzluğa karşı yasama destek komisyonu
Devlet ortaklı ticari organizasyonlar ve devlet kurumları ve doğal tekellerin faaliyetlerine yasama destek komisyonu

Üyelik[değiştir | kaynağı değiştir]

21 yaşından büyük her Rus vatandaşı, Devlet Duması'na milletvekili seçimi yapılan seçimlerde aday olma hakkı vardır.^[3] Fakat, aynı kişi Federasyon Konseyi'nde üye olamaz. ayrıca, bir Devlet Duması üyesi, devlet ya da yerel kurumlarda bir başka yetkili ofisi elinde bulunduramaz. Devlet Duması milletvekilliği, bir makam olarak tam zamanlı ve profesyonel pozisyondur.^[4] Bu nedenle Devlet Duması milletvekilleri bir sivil hizmette ya da ders verme, araştırma ya da diğer yaratıcı faaliyetler dışında herhangi ücret karşılığı faaliyetlerde bulunamazlar.

Devlet Duması başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

İvan Rıbkin (1994–1996)
Gennadiy Seleznyov (1996–2003)
Boris Grizlov (2003–2011)
Sergey Narışkin (2011-2016)
Vyaçeslav Volodin (2016'dan beri)

Son seçim[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti		Ulusal				Seçim bölgesi			Toplam sonuç
Parti		Oy	%	±pp	Sandalye	Oy	%	Sandalye	Sandalye	+/–
	Birleşik Rusya	28,527,828	54.20	4.87	140		79.6	203	343	+105
	Rusya Federasyonu Komünist Partisi	7,019,752	13.34	5.85	35		2.7	7	42	–50
	Rusya Liberal Demokrat Partisi	6,917,063	13.14	1.46	34		2.0	5	39	–17
	Doğru Rusya	3,275,053	6.22	7.01	16		2.7	7	23	–41
	Rusya Komünistleri	1,192,595	2.27	N/A	0		-	0	0	+0
	Yabloko	1,051,335	1.99	1.44	0		-	0	0	+0
	Rusya Emeklileri İçin Adalet Partisi	910,848	1.73	N/A^[5]	0	Yok				+0
	Rodina	792,226	1.51	N/A^[6]	0		0.4	1	1	+1
	Kalkınma Partisi	679,030	1.29	0.69	0		-	0		+0
	Yeşiller	399,429	0.76	N/A^[7]	0		-	0		+0
	Özgür Toplum Partisi	384,675	0.73	N/A^[8]	0		-	0		+0
	Rusya Yurtseverleri	310,015	0.59	0.38	0		-	0		+0
	Sivil Platform	115,433	0.22	N/A	0		0.4	1	1	+1
	Sivil Güçler	73,971	0.14	N/A	0		-	0		+0
	Kırsal Canlanma Partisi	Parti listesi mevcut değil					-	0		+0
	Bağımsız	Parti listesi mevcut değil					0.4	1	1	+1
Geçersiz/boş oylar		982,596	–	–		–	–	–	–	–
Toplam		52,700,922	100	0.00	225		100	225	450	0
Kayıtlı seçmen/katılım		110,061,200	47.88	0.00		0	0.00
Kaynak: CIKRF22 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Devlet Duması'na başkanlık delegesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Alexander Maksimovich Yakovlev (18 Şubat 1994 – 10 Şubat 1996)
Alexander Kotenkov (10 Şubat 1996 – 5 Nisan 2004)
Alexander Kosopkin (5 Nisan 2004 – 9 Ocak 2009)
Garry Minkh (10 Şubat 2009'dan beri)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Chandler, Andrea (2004). Shocking Mother Russia: Democratization, Social Rights, and Pension Reform in Russia, 1990-2001. University of Toronto Press. s. 97. ISBN 0-8020-8930-5. 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017.
^ Ostrow, Joel M. (2000). Comparing Post-Soviet Legislatures: A Theory of Institutional Design and Political Conflict. Ohio State University Press. ss. 24-25. ISBN 0-8142-0841-X. LCCN 99-059121. 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017.
^ Rus Anayasası Madde 97(2)
^ Rus Anayasası Madde 97(3)
^ Rusya Emeklileri İçin Adalet Partisi son seçime Doğru Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır https://rg.ru/2012/10/29/partii-site.html 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Rodina son seçime Doğru Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır https://rg.ru/2012/10/29/partii-site.html 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Yeşiller son seçime Doğru Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır http://www.neva24.ru/a/2012/02/11/Partija_Zelenie_vnov_po/ 15 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Parti, tescili 20007'den 2017'e kadar askıya alındığı için, 2011 seçimlerine katılmamıştır

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî site (Rusça)

[shocking-1] Chandler, Andrea (2004). Shocking Mother Russia: Democratization, Social Rights, and Pension Reform in Russia, 1990-2001. University of Toronto Press. s. 97. ISBN 0-8020-8930-5. 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017.

[2] Ostrow, Joel M. (2000). Comparing Post-Soviet Legislatures: A Theory of Institutional Design and Political Conflict. Ohio State University Press. ss. 24-25. ISBN 0-8142-0841-X. LCCN 99-059121. 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017.

[3] Rus Anayasası Madde 97(2)

[4] Rus Anayasası Madde 97(3)

[5] Rusya Emeklileri İçin Adalet Partisi son seçime Doğru Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır https://rg.ru/2012/10/29/partii-site.html 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[6] Rodina son seçime Doğru Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır https://rg.ru/2012/10/29/partii-site.html 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[7] Yeşiller son seçime Doğru Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır http://www.neva24.ru/a/2012/02/11/Partija_Zelenie_vnov_po/ 15 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[8] Parti, tescili 20007'den 2017'e kadar askıya alındığı için, 2011 seçimlerine katılmamıştır

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

g t d Ulusal alt yasama meclisleri
Federal	ABD Almanya Arjantin Avustralya Avusturya Belçika Bosna-Hersek Brezilya Etiyopya Güney Sudan Hindistan İsviçre Kanada Malezya Meksika Nijerya Pakistan Rusya Sudan
Üniter	Afganistan Antigua ve Barbuda Bahamalar Bahreyn Barbados Belarus Belize Bhutan Birleşik Krallık Bolivya Burundi Cezayir Demokratik Kongo Cumhuriyeti Çekya Çin Dominik Cumhuriyeti Ekvator Ginesi Endonezya Fas Filipinler Fildişi Sahilleri Fransa Gabon Grenada Güney Afrika Haiti Hollanda İrlanda İspanya İtalya Jamaika Japonya Kamboçya Kamerun Kazakistan Kenya Kolombiya Kongo Cumhuriyeti Lesotho Liberya Madagaskar Moritanya Myanmar Namibya Özbekistan Palau Paraguay Polonya Romanya Ruanda Saint Lucia Slovenya Somali Swaziland Şili Tacikistan Tayland Trinidad ve Tobago Umman Uruguay Ürdün Yemen Zimbabve
Tanınmayan devletler	Amerikan Samoa Bermuda Kuzey Mariana Adaları Man Adası Porto Riko
BM üyesi olmayanlar	Somaliland
Çift meclislilik Tek meclislilik Ülkelere göre yasama meclisleri listesi

Rusya Federasyonu Devlet Duması nedir?, Rusya Federasyonu Devlet Duması anlamı nedir?, Rusya Federasyonu Devlet Duması ne demektir?