Robert Bárány nedir?, Robert Bárány anlamı nedir?, Robert Bárány ne demektir?

Robert Bárány
Robert Bárány
Doğum	22 Nisan 1876 Viyana, Avusturya
Ölüm	8 Nisan 1936 Uppsala, İsveç
Mezun olduğu okul(lar)	Viyana Üniversitesi
Ödüller	Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü 1914

Kariyeri
Dalı	Tıp
Çalıştığı kurumlar	Uppsala Üniversitesi

İmza

Robert Bárány (d. 22 Nisan 1876 - ö. 8 Nisan 1936) Avusturyalı otolojist.^[1]^[2] Kulaktaki vestibüler sistemin fizyoloji ve patolojisi üzerine yaptığı çalışmaları sayesinde 1914 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü aldı.^[3]

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Barany, Avusturya'nın Viyana şehrinde doğdu. Bir bilim insanının kızı olan Maria Hock ve banka yetkilisi ve gayrimenkul yöneticisi olan Macar Yahudi Ignaz Barany'nin altı çocuğundan en büyüğü idi.

1900 yılında Viyana Üniversitesi tıp fakültesinden mezun oldu. Barany Viyana'da bir doktor olarak çalışırken hastalarının baş dönmesini rahatlatmak için onların iç kulaklarının içine sıvı enjekte ediyordu. Enjekte edilen sıvı çok soğuk olduğunda hastalarında vertigo ve nistagmus (istemsiz göz hareketi) deneyimliyordu. Sıvıyı ısıttığında hastalarda ters yönde nistagmus oluştuğunu gördü. Barany bu deneyimiyle endolenfanın serin iken batan ve sıcak iken yükselen bir özelliği olduğunu ve böylece endolenfanın akış yönünün vestibüler organa proprioseptif sinyalleri sağladığını teorize etti. Kalorik reaksiyon olarak adlandırdığı bir dizi deney ile gözlemlerine devam etti. Yaptığı gözlemler ve araştırmalar sonucu vestibüler organ hastalıklarının cerrahi tedavisini mümkün kıldı. Barany bununla beraber beyincik işlevi ve denge kontrolünün diğer yönlerini de araştırdı.

Sivil bir cerrah olarak I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya ordusuna hizmet ederken Rus ordusu tarafından esir alındı. 1914 yılında kendisine Nobel Ödülü verildiğinde Barany bir Rus savaş kampında esirdi. İsveç Prensi Carl ve Kızıl Haç tarafından Rusya ile yürütülen diplomatik müzakereler sonucu 1916 yılında serbest bırakıldı. Ödül törenine 1916 yılında katılabildi.

1917 yılından ölümüne dek Uppsala Üniversitesi'nde profesör olarak çalıştı. Uppsala'da altmışıncı doğum gününe kısa bir süre kala 1936 yılında öldü.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Britannica ansiklopedisi 02.02.2012 tarihinde erişilmiştir". 31 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2012.
^ Fred Ashley White (15 Nisan 2009). Physical Signs in Medicine and Surgery: An Atlas of Rare, Lost and Forgotten Physical Signs (İngilizce). Museum Press Books. 9781441508287.
^ Eastern Europe: an introduction to the people, lands, and culture Volume 1 - Page 394 Richard C. Frucht - 2005 " Hungarian or Hungarian-Born Winners of the Nobel Prize The physicist Fülöp Lénárd was the recipient of the Nobel Prize in 1905 for his work on cathode rays. Róbert Bárány received the 1914 Nobel Prize in Physiology and Medicine "

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Robert Bárány – Biography4 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nobelprize.org

Doktor (tıp) ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

g t d Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipleri
1901-1925	Emil Behring (1901) Ronald Ross (1902) Niels Finsen (1903) İvan Pavlov (1904) Robert Koch (1905) Camillo Golgi / Santiago Ramón y Cajal (1906) Alphonse Laveran (1907) İlya Meçnikov / Paul Ehrlich (1908) Emil Kocher (1909) Albrecht Kossel (1910) Allvar Gullstrand (1911) Alexis Carrel (1912) Charles Robert Richet (1913) Robert Bárány (1914) Jules Bordet (1919) August Krogh (1920) Archibald Hill / Otto Meyerhof (1922) Frederick Banting / John Macleod (1923) Willem Einthoven (1924)
1926-1950	Johannes Andreas Grib Fibiger (1926) Julius Wagner-Jauregg (1927) Charles Nicolle (1928) Christiaan Eijkman / Frederick Gowland Hopkins (1929) Karl Landsteiner (1930) Otto Warburg (1931) Charles Scott Sherrington / Edgar Adrian (1932) Thomas Morgan (1933) George Whipple / George Minot / William Murphy (1934) Hans Spemann (1935) Henry Dale / Otto Loewi (1936) Albert Szent-Györgyi (1937) Corneille Heymans (1938) Gerhard Domagk (1939) Henrik Dam / Edward Doisy (1943) Joseph Erlanger / Herbert Gasser (1944) Alexander Fleming / Ernst Chain / Howard Walter Florey (1945) Hermann Muller (1946) Carl Cori / Gerty Theresa Cori / Bernardo Houssay (1947) Paul Müller (1948) Walter Hess / António Egas Moniz (1949) Edward Kendall / Tadeus Reichstein / Philip Hench (1950)
1951-1975	Max Theiler (1951) Selman Abraham Waksman (1952) Hans Krebs / Fritz Lipmann (1953) John Enders / Thomas Weller / Frederick Robbins (1954) Hugo Theorell (1955) André Cournand / Werner Forssmann / Dickinson Woodruff Richards (1956) Daniel Bovet (1957) George Beadle / Edward Tatum / Joshua Lederberg (1958) Severo Ochoa / Arthur Kornberg (1959) Frank Burnet / Peter Medawar (1960) Georg von Békésy (1961) Francis Crick / James Dewey Watson / Maurice Wilkins (1962) John Eccles / Alan Hodgkin / Andrew Huxley (1963) Konrad Bloch / Feodor Lynen (1964) François Jacob / André Lwoff / Jacques Monod (1965) Francis Rous / Charles B. Huggins (1966) Ragnar Granit / Haldan Hartline / George Wald (1967) Robert William Holley / Har Khorana / Marshall Nirenberg (1968) Max Delbrück / Alfred Hershey / Salvador Edward Luria (1969) Bernard Katz / Ulf von Euler / Julius Axelrod (1970) Earl Sutherland, Jr. (1971) Gerald Edelman / Rodney Porter (1972) Karl von Frisch / Konrad Lorenz / Nikolaas Tinbergen (1973) Albert Claude / Christian de Duve / George Palade (1974) David Baltimore / Renato Dulbecco / Howard Temin (1975)
1976-2000	Baruch Blumberg / Daniel Gajdusek (1976) Roger Guillemin / Andrew Schally / Rosalyn Yalow (1977) Werner Arber / Daniel Nathans / Hamilton O. Smith (1978) Allan Cormack / Godfrey Hounsfield (1979) Baruj Benacerraf / Jean Dausset / George Snell (1980) Roger Sperry / David H. Hubel / Torsten N. Wiesel (1981) Sune Bergström / Bengt I. Samuelsson / John Robert Vane (1982) Barbara McClintock (1983) Niels Jerne / Georges Köhler / César Milstein (1984) Michael Brown / Joseph L. Goldstein (1985) Stanley Cohen / Rita Levi-Montalcini (1986) Susumu Tonegawa (1987) James W. Black / Gertrude B. Elion / George H. Hitchings (1988) J. Michael Bishop / Harold E. Varmus (1989) Joseph Murray / E. Donnall Thomas (1990) Erwin Neher / Bert Sakmann (1991) Edmond Fischer / Edwin G. Krebs (1992) Richard J. Roberts / Phillip Sharp (1993) Alfred G. Gilman / Martin Rodbell (1994) Edward B. Lewis / Christiane Nüsslein-Volhard / Eric F. Wieschaus (1995) Peter C. Doherty / Rolf M. Zinkernagel (1996) Stanley B. Prusiner (1997) Robert F. Furchgott / Louis Ignarro / Ferid Murad (1998) Günter Blobel (1999) Arvid Carlsson / Paul Greengard / Eric Kandel (2000)
2001-günümüz	Leland H. Hartwell / Tim Hunt / Paul Nurse (2001) Sydney Brenner / H. Robert Horvitz / John E. Sulston (2002) Paul Lauterbur / Peter Mansfield (2003) Richard Axel / Linda B. Buck (2004) Barry Marshall / Robin Warren (2005) Andrew Z. Fire / Craig C. Mello (2006) Mario Capecchi / Martin Evans / Oliver Smithies (2007) Harald zur Hausen / Luc Montagnier / Françoise Barré-Sinoussi (2008) Elizabeth Blackburn / Carol W. Greider / Jack Szostak (2009) Robert G. Edwards (2010) Bruce Beutler / Jules A. Hoffmann / Ralph M. Steinman (ölümünden sonra) (2011) John Gurdon / Shinya Yamanaka (2012) James Rothman / Randy Schekman / Thomas C. Südhof (2013) John O'Keefe / May-Britt Moser / Edvard Moser (2014) William C. Campbell / Satoshi Ōmura / Tu Youyou (2015) Yoshinori Ohsumi (2016) Jeffrey C. Hall / Michael Rosbash / Michael W. Young (2017) James P. Allison / Tasuku Honjo (2018) Gregg L. Semenza / Peter J. Ratcliffe / William Kaelin (2019) Harvey J. Alter / Michael Houghton / Charles M. Rice (2020) David Julius / Artem Pataputyan (2021) Svante Pääbo (2022) Katalin Karikó / Drew Weissman (2023)

Otorite kontrolü	BIBSYS: 2098377 BNE: XX5481686 BNF: cb16534271h (data) CiNii: DA15475522 GND: 118904728 ISNI: 0000 0000 8362 9058 LCCN: n85823473 NKC: nlk20000078747 NLI: 987007502543305171 NTA: 070163782 SELIBR: 176745 SUDOC: 148454518 VIAF: 20478889 WorldCat: lccn-n85823473