Kehlsteinhaus (İngilizce konuşulan ülkelerde Eagle's Nest olarak bilinir), Berchtesgaden kasabası yakınlarında Obersalzberg'in üzerinde yükselen kayalık bir çıkıntı olan Kehlstein'ın zirvesine inşa edilen Üçüncü Reich döneminden kalma bir yapıdır. Yalnızca Nazi Partisi üyeleri tarafından hükûmet ve sosyal toplantılar için kullanıldı. Yükseklik korkusu, kötü hava riski ve ince dağ havası nedeniyle bu yapının konumunu beğenmeyen Adolf Hitler, belgelenmiş olarak sadece 14 kez ziyaret etmiştir.^[1][2] Günümüzde sezonluk olarak restoran, bira bahçesi ve turistik yer olarak açıktır.

André François-Poncet isimli Fransız bir diplomat tarafından Kartal'ın Yuvası lakabı verilmiştir.

İnşaatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kehlsteinhaus, Berchtesgaden kasabasının üzerinde yükselen Hoher Göll'ün 1,834 m'lik (6,017 ft) bir alt tepesi olan Kehlstein'ın tepesinde yer alır. Martin Bormann tarafından 1937 yazında yapılması emredildi. Nazi Partisi tarafından ödenen bina 13 ayda tamamlandı. İnşaatı sırasında on iki işçi öldü.^[3]

4 m (13 ft) genişliğinde bir yaklaşma yolu, 6,5 km (4,0 mil) üzerinde 800 m (2,600 ft) tırmanılmaktadır; beş tünel ve bir keskin dönüşü içermekte ve inşa edilmesi 30 milyon RM'ye mal olmuştur (2007'deki enflasyona göre yaklaşık 150 milyon €). Hitler'in Nisan 1939'daki 50. doğum günü nedeniyle, projenin tamamlanması için son tarih olarak kabul edildi, bu nedenle çalışma 1938 kışı boyunca, çalışma sahasının ışıldaklarla aydınlatıldığı gece bile devam etti.

Büyük bir otoparktan 124 m'lik (407 ft) bir giriş tüneli, son 124 m'yi (407 ft) binaya yükselten süslü bir asansöre götürür. Tünel mermerle kaplanmıştır ve başlangıçta bitişik bir servis tünelinden gelen sıcak hava ile ısıtılmıştır. Ancak ziyarete gelen üst düzey yetkililerin tünelden asansöre sürülmesi normaldi.

Büyük asansörün içi cilalı pirinç, Venedik aynaları ve yeşil deri ile kaplanmıştı. Binanın ana resepsiyon odasına, Müttefik askerlerin parçaları yontarak evlerine hatıra olarak götürmeleri nedeniyle zarar gören, İtalyan diktatör Benito Mussolini tarafından sunulan kırmızı İtalyan mermerinden bir şömine hakimdi. Binada, 1937'de alışılmadık, ancak hiçbir zaman yemek pişirmek için kullanılmayan, tamamen elektrikli bir mutfak vardı; bunun yerine yemekler kasabada hazırlanıp yeniden ısıtılmak üzere dağın tepesindeki mutfağa götürüldü. Binada ayrıca ısıtmalı zeminler vardı ve ziyaretçiler gelmeden önce en az iki gün önce ısıtılması gerekiyordu. Yedek güç sağlamak için ana girişe yakın bir yer altı odasına bir MAN denizaltı dizel motoru ve bir elektrik jeneratörü yerleştirilmişti.

Mobilyaların çoğu Paul László tarafından tasarlanmıştır.

Kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Hitler ilk kez 16 Eylül 1938'de ziyaret etti ve 50. doğum günü olan 20 Nisan 1939'da açılışını yapmak için geri döndü ancak bu bir doğum günü hediyesi olarak tasarlanmamıştı.^[4]

Binaya yaklaşmanın ve binaya girmenin iki yolu vardı: yol ve Kehlsteinhaus asansörü. Hitler asansöre güvenmezdi, güvenlik konusundaki çekincelerini sürekli dile getirirdi ve asansörü kullanmaktan hoşlanmazdı; en büyük korkusu, asansörün çatıdaki vinç mekanizmasına yıldırım çarpmasıydı. Bormann, inşaat sırasında meydana gelen iki ciddi yıldırımdan hiç bahsetmemek için büyük özen gösterdi.

Kehlsteinhaus, Hitler'in yazlık evi Berghof'un birkaç mil yukarısında yer almaktadır. Nadir bir diplomatik angajmanda, Hitler, ayrılan Fransız büyükelçisi André François-Poncet'i 18 Ekim 1938'de burada kabul etti. Daha sonra deneyimi anlatırken, bina için "Kartal Yuvası" adını veren oydu; bu, o zamandan beri Kehlsteinhaus için yaygın olarak kullanılan bir isim haline geldi.

Kehlsteinhaus'a ziyaretçiler erişebilmek için dağın merkezine uzanan bir tünele giriyor ve orada kendilerini 35 kat yüksekliğindeki Kartal Yuvası'na çıkaran asansöre biniyorlardı. Kehlsteinhaus bir kabul odası ve mutfaktan ibaretti ancak bulunduğu yer, Kehlsteinhaus'u olağanüstü bir yer durumuna sokuyordu. Kehlsteinhaus'un daire şeklinde olması ve her tarafında pencerelerinin bulunması, insanın aklını dağıtacak kadar çarpıcı bir dağ manzarası sunuyordu.

Hitler'in kendisi, yıldırım düşeceği endişesi ve yükseklik korkusu gibi nedenlerle bu evine pek az gidip gelmiş (aşağı yukarı 10 kez), buraya geldiği zamanlarda da çoğu kez birkaç saat kalmıştır. Evin ağırladıkları, sevgilisi Eva Braun ve en yüksek rütbeli SS yöneticileri olmuştur. Hitler'in favorisi yine Berteschgaden'deki Obersalzberg'deki Berghof idi. Eva Braun'un kız kardeşi Gretl Braun 3 Haziran 1944'te Hermann Fegelein ile evlenmesinin ardından Kehlsteinhaus'da bir düğün töreni düzenlendi. Bu düğün kayıtlara alınmıştır.

Kehlsteinhaus çoğunlukla Hitler'in Çay Evi olarak adlandırılır ama bu uygunsuz bir isimdir. Hitler bir çay evi olarak Kehlsteinhaus'u kullanmamıştır. Hitler bu çevredeki çay bahçesi Mooslahnerkopf Teehaus'da çay içmeyi çok seviyordu. Çayevi, savaştan sonra Hitler ile bağlantısı nedeniyle Bavyera hükûmeti tarafından yıkıldı.^[5]

Hitler'in intiharından 4 gün sonra 4 Mayıs 1945'te SS askerleri villayı ateşe verdi. Saatler sonra ise ABD 3. Piyade Tümeni ve Fransız 2. Zırhlı Tümeni Berchtesgaden'e vardılar. Sonraki birkaç günün içerisinde ev tam olarak müttefik askerler tarafından yağmalandı.

25 Nisan bombalama baskınında hasar görmeyen Kehlsteinhaus daha sonra Müttefikler tarafından Bavyera Eyaleti'ne geri verildiği 1960 yılına kadar askeri komuta yeri olarak kullanıldı.

Günümüz[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugün bina bir hayır kurumuna aittir ve kapalı yemek ve açık bira bahçesi sunan bir restoran olarak hizmet vermektedir. "Kartal Yuvası" nın tarihi öneminden etkilenenler için popüler bir turistik cazibe merkezidir. Yol, çok tehlikeli olduğu için 1952'den beri özel araçlara kapatıldı, ancak eve Obersalzberg'den yürüyerek (iki saat içinde) veya oradaki Dokümantasyon Merkezi'nden otobüsle ulaşılabilir. Dokümantasyon Merkezi şu anda ziyaretçileri biletlerin satın alındığı otobüs istasyonuna yönlendiriyor. Otobüs bileti, sahibinin binanın asansörüne girişine izin verdiği için görünüşte bir giriş biletidir. Zirveye giden dik yol normal araçlar için çok dik olduğundan, otobüslerin hafif bir açıya sahip olması için özel modifikasyonları vardır. Kehlsteinhaus, şimdiye kadarki inşaat öncesi durumunu belgeleyen güneşlenme terası duvarı boyunca sergilenen ve anlatılan fotoğraflar dışında, geçmişinden pek bahsedilmemektedir.^[6]

Resmi olmayan Kehlsteinhaus turları resmi web sitesi üzerinden rezervasyon yapılablir. Neo-Naziler ve savaş sonrası Nazi sempatizanları hakkındaki endişeler nedeniyle, hiçbir dış rehberin tur düzenlemesine izin verilmiyor.

Alt odalar restoranın bir parçası değildir, ancak bir rehber eşliğinde ziyaret edilebilir. Düz cam pencerelerden binanın geçmişinin manzarasını sunmaktadırlar. Müttefik birliklerin bıraktığı duvar yazıları, çevredeki ahşap işçiliğinde hala açıkça görülebiliyor. Kırmızı İtalyan mermer şöminesi Müttefik hatıra avcıları tarafından hasar görmeye devam ediyor, ancak bu daha sonra binanın ABD hükûmeti mülkü olduğu ve buradaki hasarın disiplin cezasına neden olduğunu belirten tabelalarla durduruldu. Hitler'in küçük çalışma oası artık kafeterya için bir depodur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Kehlsteinhaus Resmi websitesi27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce versiyonu)
• Kehlsteinhaus - Das Kehlsteinhaus - Tarihsel görünüşü ve rehber21 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Das Kehlsteinhaus - Yıkıntılarda Üçüncü Reich17 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Eagle's Nest Tur websitesi - Kartal Yuvası turu ve Obersalzberg ve sığınak sistemi 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (English version)
• Eagle's Nest Harita ve Foto Galerisi 1 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.