I. Nikolay

Tam adı
	Nikolay Pavloviç Romanov

I. Nikolay
I. Nikolay
Rusya İmparatoru
Hüküm süresi	1 Aralık 1825 – 2 Mart 1855
Taç giymesi	3 Eylül 1826
Önce gelen	I. Aleksandr
Sonra gelen	II. Aleksandr
Doğum	6 Temmuz 1796; Gatchina
Ölüm	2 Mart 1855 (58 yaşında); Sankt-Peterburg
Defin	Peter ve Paul Katedrali
Eş(ler)i	Prusyalı Charlotte
Çocuk(lar)ı	II. Aleksandr; Maria, Leuchtenberg Düşesi; Olga, Württemberg Kraliçesi; Aleksandra; Grandük Konstantin Nikolayeviç; Grandük Nikolay; Grandük Mihail
Tam adı
Tam adı
	Nikolay Pavloviç Romanov
Hanedan	Romanov Hanedanı
Babası	Pavel
Annesi	Württembergli Sophie Dorothea
Dini	Rus Ortodoks

I. Nikolay, Nikolay Pavloviç (6 Temmuz 1796, St. Petersburg - 2 Mart 1855, St. Petersburg, Rusya), 1825-55 arasında Rus çarı. Klasik otokrat tipinin başlıca temsilcisi ve tutucu politikalarıyla Rusya'nın gelişimini 30 yıl boyunca donduran kişi olarak anılır.

Tahta çıkmadan önceki yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Çar I. Pavel ile Çariçe Maria'nın oğluydu. Bebekken büyükannesi Çariçe II. Katerina'nın ölmesinden sonra Büyük Prens adını taşıyan veliaht babası Çar oldu. Zorba, acımasız bir insan olan babasının 1801'de çıkan bir isyanla öldürülmesinden sonra en büyük ağabeyi I. Aleksandr, Çar oldu. Çar I. Aleksandr, Nikolay'da 19 yaş büyüktü. Nikolay, 7 yaşına değin bir İskoç'tan ders aldı. 7 yaşından itibaren General Matthew Lamsdorff'tan ders almaya başladı. Nikolay'ın en sevdiği ders askerlikti, iyi bir subay olmak istiyordu. 1814'te Nikolay ve kardeşi Mihail Napolyon Savaşları'nda görev aldılar. 1815'te Prusyalı Prenses Charlotte (Rusçada Aleksandra) ile evlenen Nikolay'ın bu evlilikten geleceğin Çar'ı II. Aleksandr (1818-1881) doğdu. Ağabeyi I. Aleksandr'ın 1825'te ölmesinden sonra yerine öteki ağabeyi Konstantin geçti. Ancak Konstantin, çeşitli nedenlerle tacı kabul etmeyince Nikolay "I. Nikolay" adıyla tahta çıktı (Aralıkçılar İsyanı).

Çarlık Dönemi, 1825-55[değiştir | kaynağı değiştir]

Nikolay Çar olduktan sonra tutucu eğilimlerini gösterdi.Önceki çarın aksine Napolyon Savaşları'ndaki gericilik ortamında yetişmiş olan yeni çar, Rus panslavizmi ve milliyetçiliğine derinden bağlıydı. Ancak tüm bunlara karşın 1826'da yasama ve yeni kurulan jandarma kuvvetleriyle ilgili 2. ve 3. daireler, 1828'de yardım ve eğitim kurumlarını yönetmek için 4. daire, 1836'da köylerin durumunu iyileştirmek için 5. daire (sonraları yerini Devlet Toprakları Bakanlığı'na bırakacaktı) ve 1843'te Transkafkasya için bir yönetim planı oluşturmak için 6. dairenin kurulması gibi yönetsel alanlarda reformlar yapıldı.

1833'te Eğitim bakanı Kont Sergey Uvarov tarafından ilan edilen Resmi Milliyet Öğretisi 3 temele dayanıyordu: Ortodoksluk, Otokrasi ve Milliyet. Otokrasi, Rus devletinin vazgeçilmez yönetici sayılan çarın egemenliğinin mutlak olması ve sürdürülmesi anlamına geliyordu; bu temel dış politikada Viyana Anlaşması'nın (1845) savunulmasını sağladı. Ortodoksluk resmi kilisenin Rusya'daki önemli rolünü, topluma ve insan yaşamına anlam kazandıran ahlak ve ideallerin kaynağı anlamına geliyordu. Milliyet (narodnost) ise, hanedan ve hükûmetin güçlü ve sadık destekçisi sayılan Rus halkını ifade ediyordu.

Otokrasiyi korumada kararlı olan, her türlü yeniliğe kuşkuyla bakan I. Nikolay dönemi yenilikçilerin hayalkırıklığına uğramasına ve tutucuların güçlenip çarın etrafında yer almasına neden oldu. Çar, Rusya'nın çok gereksindiği temel reformları gerçekleştiremedi. Serfliğin artık çağ dışı kaldığı bu çağda hala serfliği kaldırmamakta inat etmesini örnek gösterebiliriz. Serflik, Nikolay'ın ardılı II. Aleksandr döneminde 1861'de kaldırıldı. Nikolay, 1830 ve 1848 Devrimlerinin yol açtığı liberal havadan korkarak, gerici uygulamalara sıkı sıkı sarıldı. Hükümdarlığının son yıllarında bir zamanlar başarıyla sürdürdüğü Rus dış politikası çöktü. 1853'te Osmanlı Devleti'yle patlak veren Kırım Savaşı (1853-56), büyük devletlerin Osmanlıların yanında yer alması yüzünden Rusya'nın yenilgisiyle sonuçlandı.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmi kayıtlara göre savaşın kötü gittiği bir an yakalandığı soğuk algınlığının zatürre ye dönmesi ve tıbbi tedaviyi reddetmesi sonucu 2 Mart 1855 de öldü. Ancak bazı kaynaklarda ölümünden kısa bir süre önce, "bu yaptığınız ölümden de beter" uyarılarına karşın çok soğuk bir havada yapılan bir geçit törenini, üstünde hemen hiçbir şey olmadan izlediği bunun da bir çeşit intihar olduğu ve intihar ederek öldüğü konusunda bilgiler vardır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Nicholas I of Russia" maddesi kaynaklıdır: Online [1] 29 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Dış kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Crankshaw, Edward (1978), The Shadow of the Winter Palace: the Drift To Revolution 1825–1917. Londra, Penguin (İngilizce)
Kennan, George F. (1971), The Marquis de Custine and his Russia in 1839, Princeton University Press, ISBN 0-691-05187-9. (İngilizce)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kurat, Akdes Nimet (6.baskı: 2014), Rusya Tarihi / Başlangıcından 1917'ye Kadar, Ankara:Turk Tarih Kurumu, ISBN 9751605504. Online:[2] 18 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Phillips, Walter Alison (1911). "Nicholas I.". Encyclopædia Britannica (11. bas.). (İngilizce)
YouTube'da Romanovs. Romanovs. Yedinci film. Nicholas I; Alexander II – "The Romanovs" adlı dokumenter film. Yapımcı:StarMedia. Babich-Design (Rusya, 2013)

Önce gelen: I. Aleksander	Rusya İmparatoru 1 Aralık,1825 - 2 Mart,1855	Sonra gelen: II. Aleksandr
Önce gelen: I. Aleksander	Finlandiya Grandükü 1809–1825	Sonra gelen: II. Aleksandr
Önce gelen: I. Aleksander Polonya Kasım Ayaklanması	Polonya kralı 1825–1830 1831–1855	Sonra gelen: Polonya Kasım Ayaklanması II. Aleksandr

g t d Rusya hükümdarları (Kiev Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu)
Knezler	Rurik Oleg I. İgor Olga I. Svyatoslav I. Yaropolk Svyatoslaviç I. Vladimir I. Svyatopolk Vladimiroviç I. Yaroslav İzyaslav Yaroslaviç Vseslav Svyatoslav Yaroslaviç I. Vsevolod Yaroslaviç II. Svyatopolk İziaslaviç Vladimir Monomah I. Mstislav II. Yaropolk Vyaçeslav II. Vsevolod II. İgor II. İzyaslav Mstislaviç Yuri Dolgoruki Andrey Bogolyubskiy Mihayll III. Vsevolod II. Yuri I. Konstantin II. Yuri II. Yaroslav III. Svyatoslav II. Andrey Aleksandr Nevski III. Yaroslav Vasili Dmitri Andrey Mihail III. Yuri Korkunç Gözlü Dmitriy Aleksandr Mihayloviç I. İvan Semyon II. İvan Dmitri Donskoy I. Vasili II. Vasili III. İvan III. Vasili IV. İvan
Çarlar	IV. İvan Simeon Bekbulatoviç IV. İvan I. Fyodor Boris Godunov II. Fyodor I. Dmitri IV. Vasili IV. Władysław Waza I. Mihail I. Aleksey III. Fyodor V. İvan ve I. Petro (ortak) I. Petro
İmparatorlar	I. Petro I. Katerina II. Petro Anna VI. İvan I. Elizaveta III. Petro II. Katerina I. Pavel I. Aleksandr I. Nikolay II. Aleksandr III. Aleksandr II. Nikolay

g t d Polonya hükümdarları
Efsanevi	Lech Krak II. Krak II. Lech Wanda I. Leszko II. Leszko III. Leszko I. Popiel II. Popiel Chościsko Tekerlekçi Piast I. Bolesław
Piast	Siemowit Lestek Siemomysł I. Mieszko I. Bolesław Chrobry Bezprym II. Mieszko Lambert I. Kazimierz II. Bolesław I. Władysław Herman Zbigniew III. Bolesław
Dağılma dönemi	II. Władysław IV. Bolesław Yaşlı Mieszko II. Kazimierz Beyaz Leszek III. Władysław Spindleshanks Władysław Odonic IV. Mieszko I. Konrad I. Henryk II. Henryk V. Bolesław Kara Leszek IV. Henryk II. Przemysł
Přemyslid	II. Václav III. Wenceslaus
Piast	I. Władysław III. Kazimierz
Capet-Anjou	I. Lajos Jadwiga
Jagiellon	II. Władysław Jagiełło III. Władysław IV. Casimir I. John Albert Alexander I. Zygmunt II. Zygmunt August
Sejm ile seçilen	III. Henryk Walezy Anna Jagiellon Stephen Báthory III. Zygmunt Waza IV. Władysław Waza II. Jan Kazimierz Waza Michał Korybut Wiśniowiecki III. John Sobieski II. August Stanisław Leszczyński III. August II. Stanisław August Poniatowski
Romanov	I. Aleksandr I. Nikolay

g t d Rus büyük dükleri
Liste, I. Petro'dan sonrası için sıralanmıştır.
1. nesil	Çareviç Aleksey Petroviç
2. nesil	II. Petro (Rusya) III. Petro (Rusya)
3. nesil	I. Pavel
4. nesil	I. Aleksandr Grandük Konstantin Pavloviç I. Nikolay Grandük Mihail Pavloviç
5. nesil	II. Aleksandr Konstantin Nikolayeviç Nikolay Nikolayeviç Mihail Nikolayeviç Romanov
6. nesil	Nikolay Aleksandroviç III. Aleksandr Vladimir Aleksandroviç Aleksey Aleksandroviç Sergey Aleksandroviç Pavel Aleksandroviç Nikolay Konstantinoviç Konstantin Konstantinoviç Dmitri Konstantinoviç Vyaçeslav Konstantinoviç Nikolay Nikolayeviç Pyotr Nikolayeviç Nikolay Mihayloviç Mihail Mihayloviç Georgiy Mihayloviç Aleksandr Mihayloviç Sergey Mihayloviç Aleksey Mihayloviç
7. nesil	II. Nikolay Aleksandr Aleksandroviç Georgiy Aleksandroviç Mihail Aleksandroviç Kirill Vladimiroviç Boris Vladimiroviç Andrey Vladimiroviç Dmitri Pavloviç İoann Konstantinoviç ¹
8. nesil	Çareviç Aleksey Nikolayeviç Romanov Vladimir Kirilloviç ²
9. nesil	Mihail Pavloviç ³
10. nesil	Georgiy Mihayloviç ³
¹ Büyük dük olarak doğdu ancak, unvan III. Aleksandr'ın 1886 yılındaki fermanıyla kaldırılarak, çarın oğulları ve erkek torunları tarzıyla kullanıldı ² Büyük Dük Kirill Vladimiroviç tarafından Rus tahtında hak iddia eden olarak verilen unvan ³ Büyük Dük Vladimir Kirillovich tarafından Rus tahtında hak iddia eden olarak verilen unvan

I. Nikolay (Rusya) nedir?, I. Nikolay (Rusya) anlamı nedir?, I. Nikolay (Rusya) ne demektir?