Galiçya Muharebesi veya Lemberg Muharebesi
I. Dünya Savaşı Doğu Cephesi
Doğu Cephesi (Eylül 1914)
Tarih 26 Ağustos – 11 Eylül 1914 Bölge Lemberg ve Galiçya Sonuç Rus zaferi
Taraflar
Rus İmparatorluğu	Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Nikolai Ivanov Baron Salza Alexei Evert Pavel Plehve Nikolai Ruzsky Aleksey Brusilov	Conrad von Hötzendorf Viktor Dankl Moritz von Auffenberg Rudolf Brudermann
Güçler
1.200.000	950.000
Kayıplar
40.000 esir, 285.000 ölü	30.000 esir ve 90.000 asker saf değiştirdi, 40.000 ölü[1]

Galiçya Muharebesi veya Lemberg Muharebesi I. Dünya Savaşı'nın başlarında Rusya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında meydana gelen çatışma. Avusturya-Macaristan ordularının kesin yenilgisiyle sonuçlanan muharebenin ardından Ruslar Lemberg'i ele geçirmiş ve Doğu Galiçya'nın denetimini sağlamıştır.

Savaş öncesi durum[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos ayı başında Rusya'yla savaşın hemen hemen kesinleşmesi üzerine Avusturya-Macaristan Genelkurmay Başkanı Conrad von Hötzendorf kuzey ordularıyla (1. ve 4. ordular) Lehistan Krallığı'na taarruz kararı almıştı. Rus ordusunun Doğu Cephesi'ne kısa süre içinde büyük bir güç toplayabilecek oluşundan çekinen von Hötzendorf tek çözümü ivedi bir harekâtta görmekteydi. Komutan, Almanya'nın da Polonya taarruzuna destek vereceğini ummuş, ancak bölgede bulunan sınırlı sayıda Alman birliğinin savunma öncelikli oluşu bu umudu boşa çıkarmıştır. Böylece, Polonya'ya tek başına girmek zorunda kalan 1. ve 4. Avusturya-Macaristan orduları 4. ve 5. Rus orduları tarafından karşılanmıştır. Öte yandan, Avusturya-Macaristan'ın Lemberg üzerinden harekete geçeceğini düşünen Rus Ordusu Güneybatı Cephesi Komutanı Nikolai Ivanov bu akına karşılık olarak 3. ve 8. ordularla Doğu Galiçya'ya saldırmayı planlamaktaydı.

Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]

Viktor Dankl komutasındaki 3. Avusturya-Macaristan Ordusu Lublin'de 4. Rus Ordusu'yla karşılaşmış ve Baron Salza yönetimindeki bu gücü geri çekilmek zorunda bırakmıştır. Kraśnik Muharebesi olarak anılan bu çatışmada 6.000 Rus askeri tutsak alınmıştır.

Dankl'ın hemen sağından Cholm'a doğru ilerlemekte olan 4. Avusturya-Macaristan Ordusu, Pavel Plehve komutasındaki 5. Rus Ordusu'na Komarów Muharebesi'nde üstünlük sağlamış ve 20.000 Rus askerini tutsak etmiştir. Buna karşın, Avusturyalıların Rus Ordusu'nu çevreleme çabası sonuçsuz kalmıştır.

Rusların kuzey bölgesinde geri çekildiklerini gözlemleyen Avusturya Ordusu Ivanov komutasındaki sol birliklere karşı taarruza geçmiştir. Nikolai Ruzsky yönetimindeki 3. ve Aleksei Brusilov komutasındaki 8. Rus ordularına sahip olan Ivanov Avusturya-Macaristan güçlerine karşı kesin bir zafer kazanmıştır. Bozuk yollar nedeniyle ilerleyişlerini iki gün boyunca durdurmak zorunda kalan Ruslar, Gnila Lipa Muharebesi olarak anılan bu saldırıda düşman güçlerine toparlanma fırsatı tanımamışlardır.

Bir önceki karşılaşmada Ruslara boyun eğmek zorunda kalan Avusturya Ordusu kuzeydeki birliklerini geri çekmeyi planlarken Ivanov, Plehve komutasındaki 5. Rus Ordusu'na taarruz emri vermiş ve Rava Ruska Muharebesi olarak anılan çatışmanın ardından Avusturyalıları geri püskürtmüştür. 2. Avusturya Ordusu Sırbistan tarafından güçlendirilmiş, ancak bu önlem Avusturya'nın Galiçya cephesinin çökmesini ve Rusların Lemberg'i ele geçirmesini önleyememiştir.

Sonuç[değiştir | kaynağı değiştir]

Avusturyalıların Slav askerleri geri çekmesi ters tepmiş ve bu askerlerden bir bölümü Rusların tarafına geçmiştir. Muharebesinin son bulduğu 11 Eylül günü itibarıyla 120.000 askeri tutsak alan Ruslar buna karşılık 40.000'i tutsak olmak üzere 324.000 asker yitirmiştir. Karpat Dağları'nın 100 mil içine dek ilerleyen Ruslar Przemyśl Şatosu'nun çevresini sarmış ve 100 günden fazla sürecek olan Przemyśl Kuşatması'nı başlatmıştır. Muharebe sonunda Avusturya-Macaristan Ordusu büyük zarara uğramış ve Avusturya toprakları savunmasız duruma gelmiştir. Tannenberg Muharebesi'nde ağır bir yenilgi almış olan Ruslar, Lemberg'de elde edilen bu zaferin ardından kötü anıları tarihe gömme fırsatı yakalamıştır.

Karşılıklı güçler[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus gücü[değiştir | kaynağı değiştir]

Güneybatı Rus cephesi. Başkomutan – Nikolai Ivanov,Kurmay başkanı – Mikhail Alekseyev

• 4. Ordu. Komutan — Anton von Saltza (Krasnik Muharebesi'nin ardından yerini Alexei Evert'e bırakmıştır).
  • El Bombacıları
  • XIV. Kolordu
  • XVI. Kolordu
• 5. Ordu. Komutan — Pavel Plehve
  • V. Kolordu
  • XVII. Kolordu
  • XIX. Kolordu
  • XXV. Kolordu
• 3. Ordu. Komutan — Nikolai Ruzsky - Kurmaylar: Vladimir Mikhailovich Dragomirov, Nikolay Dukhonin, Mikhail Bonch-Bruevich
  • IX. Kolordu
  • X. Kolordu
  • XI. Kolordu
  • XXI. Kolordu
• 8.Ordu. Komutan — Aleksei Brusilov - Kurmay Anton Ivanovich Denikin (Levazım subayı)
  • VII. Kolordu
  • VIII. Kolordu
  • XII. Kolordu
  • XXIV. Kolordu

Avusturya-Macaristan gücü[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ordu grubu Kummer
  • 7. Süvari Alayı
  • Seferberlik birlikleri
• 1.Ordu. Komutan — Viktor Dankl
  • I. Kolordu (Cracow) - 5. ve 46. Piyade Alayları
  • V. Kolordu (Bratislava) - 14., 33. ve 37. Piyade Alayları
  • X. Kolordu (Przemysl) - 2., 24. ve 45. Piyade Alayları
  • 12. Piyade Alayı
  • 3. Süvari Alayı
  • 9. Süvari Alayı
• 4. Ordu. Komutan — Moritz von Auffenberg
  • II. Kolordu (Wien) - 4., 13. ve 25. Piyade Alayları
  • VI. Kolordu (Kaschau) - 15., 27. ve 39. Piyade Alayları
  • IX. Kolordu (Leitmeritz) - 10. ve 26. Piyade Alayları
  • XVII. Kolordu (savaş başladığında kurulmuştur) - 19. Piyade Alayı
  • 6. Süvari Alayı
  • 10. Süvari Alayı
• 3. Ordu. Komutan — Rudolf Brudermann
  • XI. Kolordu (Lemberg) - 30. Piyade Alayı
  • XIV. Kolordu (Innsbruck) - 3., 8. ve 44. Piyade Alayları
  • 23. Piyade Alayı
  • 41. Piyade Alayı
  • 2. Süvari Alayı
  • 4. Süvari Alayı
• Ordu grubu Kövess (2. Ordu'ya bağlı)
  • III. Kolordu (Graz) - 6., 28. ve 22. Piyade Alayları
  • XII. Kolordu (Hermannstadt) - 16., 35. ve 38. Piyade Alayları
  • 11. Piyade Alayı
  • 43. Piyade Alayı
  • 20. Piyade Alayı
  • 1. Süvari Alayı
  • 5. Süvari Alayı
  • 8. Süvari Alayı

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

• Tuchman, Barbara, The Guns of August (1962)
• Tucker, Spencer, The Great War: 1914-18 (1998)
• Nikolai Golovin. Great battle for Galicia 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]