Yüz Gün Taarruzu
Tarih 8 Ağustos 1918 – 11 Kasım 1918 Bölge Amiens'den Mons'a kadar Sonuç Kesin İtilaf zaferi Alman İmparatorluğu çökertildi I. Dünya Savaşı sona erdi
Taraflar
Fransa Büyük Britanya Avustralya Kanada Hindistan Yeni Zelanda Güney Afrika Birliği A.B.D Belçika Portekiz	Alman İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Ferdinand Foch Philippe Pétain Douglas Haig Julian Byng Arthur Currie John Pershing John Monash I. Albert	Erich Ludendorff Georg von der Marwitz
Kayıplar
416.636 (Büyük Britanya) 531.000 (Fransa) 127.000 (Amerika) Toplam: 1,069,636	785.733

Yüz Gün Taarruzu (diğer adlarıyla Büyük Saldırı veya Kanadalıların Yüz Gün Saldırısı), I. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru İkinci Amiens Muharebesi ile başlayan İtilaf Devletleri'nin 8 Ağustos 1918'den 11 Kasım 1918'e kadar batıdaki merkez kuvvetlerine yaptığı bir dizi saldırıdır.^[1] Saldırılar Alman ordusunu demoralize olmasına yol açmış ve moral çöküntüsü yaşayan Alman ordusu kenara çekilmiş ve I. Dünya Savaşı bitmiştir. Yüz Gün Taarruzu'nda belirli bir strateji yoktu. Amiens Muharebesi başarısı ile başlayan art arda yapılan ataklarla kazanılmıştı.^[2]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Almanların Batı Cephesi'nde Michael Operasyonu ile başlattığı büyük saldırı Haziran 1918'de tükenme noktasına geldi. Almanlar en son Marne Nehri'ne kadar gelebildiler. Marne-Rheims Muharebesi haziran ayında son bulmuş ve müttefikler güçlü birlikleriyle İkinci Marne Muharebesi olarak adlandırılacak saldırıya giriştiler. Almanlar mevzilerini kaybettiler ve Marne civarına doğru geri çekildiler.^[3]

Ferdinand Foch artık müttefiklerin savunmayı bırakıp saldırı pozisyonuna geçilmesinin önemine dikkat çekti. Amerikan ordusu artık Fransa'da büyük birlikler barındırıyordu. Bu birliklerin varlığı Fransız ordusuna moral ve güç veriyordu. Aynı zamanda İngiliz ordusu da İtalya, Sina ve Filistin Cephesi'ndeki büyük çaptaki destek kıtalarını buraya göndermişti.

Savaşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Amiens Savaşı 8 Ağustsos 1918'de İngiliz, Kanada ve Fransız kuvvetlerinin toplam 10 tümen ve 500'ün üzerinde tank ile saldırısıyla başladı. Avustralya Kolordusu ve İngiliz 4. Ordusuna bağlı Kanada Kolordusu'nun tank destekli saldırısıyla Alman ön hatları çökertildi. Bu saldırı Alman ön hatlarında paniğe ve kargaşaya yol açtı. Günün sonunda Somme'nin kuzeyindeki Alman hatlarında 24 km² boşluk oluştu. Müttefikler 17.000 esir 330 silah ele geçirdi. 8 Ağustostaki Amna kayıpları 30.000 civarındaydı. Buna karşılık müttefik kayıpları ölü, yaralı ve kayıplar olmak üzere 6.000 civarındaydı. Bu Almanların moralinin bozulmasına yol açtı. Erich Ludendorff bu olayı Alman ordusunun kara günü olarak adlandırdı.

İlerleme, topçu desteğiyle 8 Ağustos'tan sonra büyük bir başarı olmaksızın 3 gün daha devam etti. Bu üç gün içerisinde müttefikler 19 km²'lik bir alanı daha ele geçirdiler. Ancak bu ilk günkü savaştan kalma yerleri de kapsıyordu. Çünkü Almaların destek kuvvetleri buralara yerleşmişti. 10 Ağustos'ta Almanlar Michael Muharebesi'nde ele geçirdikleri yerlerden sökülüp atılmaya başlanmıştı. Almanlar Hindenburg Hattı'na doğru geri çekilmeye başladılar.

Somme[değiştir | kaynağı değiştir]

15 Ağustos 1918'de Foch Haig'e Amiens saldırısının devam etmesini talep etti. Haig bunu reddetti ve 21 Ağustos'ta İngiliz 4. Ordusunun taze birlikleriyle yeni bir saldırı düzenlenmesine karar verdi.

Saldırı başarılı olmuştu ve Alman 2. Ordusu 55 kilometre geri itilmişti. 22 Ağustos'ta Albert ele geçirilmişti.26 Ağustos'ta İngiliz 1.Ordusu harekâtı 12 kilometre daha ileriye doğru genişletti. 29 Ağustos'ta Bapaume düştü. Toplar ve mühimmatlar ileri hatlara doğru kaydırılırken, aynı zamanda İngiliz saldırıları da devam ediyordu. 31 Ağustos gecesi Avustralya kolordusu Somme Nehri'ni geçerek Mont St Quentin ve Péronne'deki Alman hatlarını yardı. İngiliz 4. Ordusu'nun komutanı Henry Rawlinson 31 Ağustos - 4 Eylül arasındaki Avustralya ilerleyişini savaşın en büyük başarısı olarak nitelendirdi.

2 Eylül'de Alman güçleri bahar ayınlarında başladıkları taarruz yeri olan Hindenburg Hattı'nın yakınlarına doğru geri çekildi.

Hindenburg Hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Foch şimdi Alman hatlarına Fransa ve Belçika'nın Liège kentinden ortak merkezli bir taarruz planlıyordu. Alman ana savunması Cerny kasabasından Aisne nehrine kadar uzanan bir dizi gerilmiş istihkam mevzisinden oluşan Hindenburg hattına bağlıydı. Foch'un ana taarruz planı başlamadan önce, hattın doğusunda ve batısında kalan Alman güçleri Havrincourt ve St. Mihiel Muharebesi ile etkisiz hale getirildi. Foch ilk büyük taarruzu 26 Eylül'de Meuse-Argonne Muharebesinde Amerikan seferberlik güçleriyle başlattı. İki gün sonra, Belçika Kralı Albert'in komutasındaki ordu güçleriyle Flanders bölgesinde taarruz başladı. Her iki hücum ilk başlarda iyi ilerlerken bir süre sonra lojistik problemlerden sonra özellikle Amerikan güçleri tarafında yavaşlamaya başladı.

29 Eylül'de Haig'in, İngiliz 4. Ordusuyla Hindenburg hattına ana taarruzu başladı (St. Quentin Canal Muharebesi). 5 Ekim'de İngiliz 4. Ordusu, Hindenburg savunmasın yardı. Bu arada (8 Ekim) Kanada Kolordusu'nun öncü kuvvetlerinin açtığı 1. ve 3. İngiliz Orduları, Hindenburg hattını yarmayı başardı. (Canal du Nord Muharebesi)

Kaybedilen bu savaşlardan dolayı Alman yüksek komutanlığı savaşın artık sona erdirilmesinin gerektiğine karar verdi.

Almanların geri çekilişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Almanlar ekim ayının ortalarında 1914'te ele geçirdikleri topraklardan tamamen geri püskürtülmüşlerdi. Fakat bu geri çekiliş hiçbir zaman bozguna dönüşmemiştir. Müttefik güçlerinin kayıpları, gücü tükenmiş Almanlardan daha fazlaydı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]