Bosna Hersek Federasyonu Nedir?
Bosna Hersek Federasyonu Nedir?, Bosna Hersek Federasyonu Nerededir?, Bosna Hersek Federasyonu Hakkında Bilgi?, Bosna Hersek Federasyonu Analizi? Bosna Hersek Federasyonu ilgili Bosna Hersek Federasyonu ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz. Bosna Hersek Federasyonu ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve iletişime geçmek için sayfamıza tıklayabilirsiniz. Bosna Hersek Federasyonu Ne Anlama Gelir Bosna Hersek Federasyonu Anlamı Bosna Hersek Federasyonu Nedir Bosna Hersek Federasyonu Ne Anlam Taşır Bosna Hersek Federasyonu Neye İşarettir Bosna Hersek Federasyonu Tabiri Bosna Hersek Federasyonu Yorumu
Bosna Hersek Federasyonu Kelimesi
Lütfen Bosna Hersek Federasyonu Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. Bosna Hersek Federasyonu İlgili Sözlük Kelimeler Listesi Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı? Bosna Hersek Federasyonu Ne Demek? ,Bosna Hersek Federasyonu Ne Demektir? Bosna Hersek Federasyonu Ne Demektir? Bosna Hersek Federasyonu Analizi? , Bosna Hersek Federasyonu Anlamı Nedir?,Bosna Hersek Federasyonu Ne Demektir? , Bosna Hersek Federasyonu Açıklaması Nedir? ,Bosna Hersek Federasyonu Cevabı Nedir?,Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı?,Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı Nedir? ,Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı Ne demek?,Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Bosna Hersek Federasyonu Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadınız
Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı Nedir? Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı Ne demek? , Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Demek Ne Demek, Nedir? Tdk'ye Göre Anlamı
Demek kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. TDK'ye göre, demek kelimesi anlamı şu şekildedir:
Söylemek, söz söylemek - Ad vermek - Bir dilde karşılığı olmak - Herhangi bir ses çıkarmak - Herhangi bir kanıya, yargıya varmak - Düşünmek - Oranlamak - Ummak, - Erişmek - Bir işe kalkışmak, yeltenmek - Saymak, kabul etmek - bir şey anlamına gelmek - öyle mi, - yani, anlaşılan - inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü
Bosna Hersek Federasyonu Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadığınız İçin Boş Safyadır
Demek Kelimesi Cümle İçerisinde Kullanımı
Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - Muşmulaya döngel de derler.
Kamer `ay` demektir. - Küt dedi, düştü. - Bu işe herkes ne der? - Güzellik desen onda, zenginlik desen onda. - Bundan sonra gelir mi dersin? - Saat yedi dedi mi uyanırım. - Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun. - Yarım milyon dediğin nedir? - Okuryazar olmak adam olmak demek değildir. - Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! Bosna Hersek Federasyonu - Demek gideceksin.
Demek Kelimesi Kullanılan Atasözü Ve Deyimler
- dediği çıkmak - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek
- dedi mi - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin - demek istemek , - demek ki (veya demek oluyor ki) , - demek olmak , - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok - dediği çıkmak , {buraya- - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek i, - dedi mi , {buraya- - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin , - demek istemek - demek ki (veya demek oluyor ki) - demek olmak - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok
Bosna Hersek Federasyonu
Bosna Hersek Federasyonu Nedir? Bosna Hersek Federasyonu Ne demek? , Bosna Hersek Federasyonu Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi , Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İlgili Sözlük Kelimeler Listesi
Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı? Bosna Hersek Federasyonu Ne Demek? Bosna Hersek Federasyonu Ne Demektir? ,Bosna Hersek Federasyonu Analizi? Bosna Hersek Federasyonu Anlamı Nedir? Bosna Hersek Federasyonu Ne Demektir?, Bosna Hersek Federasyonu Açıklaması Nedir? , Bosna Hersek Federasyonu Cevabı Nedir? , Bosna Hersek Federasyonu Kelimesinin Anlamı?
Bosna-Hersek Federasyonu Federacija Bosne i Hercegovine Федерација Босне и Херцеговине | |||||
---|---|---|---|---|---|
Bosna-Hersek Federasyonu'nun (mavi) Bosna-Hersek içindeki konumu.a | |||||
Başkent ve en büyük şehir | Saraybosna 43°52′K 18°25′D / 43.867°K 18.417°D | ||||
Resmi diller[1] | |||||
Etnik gruplar (2013 nüfus sayımı)[2] | |||||
Hükûmet | Parlamenter sistem | ||||
| |||||
Yasama organı | Parlamento | ||||
Halklar Meclisi | |||||
Temsilciler Meclisi | |||||
Kuruluş | |||||
| |||||
Yüzölçümü | |||||
• Toplam | 26,110.5 km2 | ||||
Nüfus | |||||
• 2013 sayımı | 2,371,603[3] | ||||
• Yoğunluk | 91/km2 | ||||
Para birimi | Bosna-Hersek değiştirilebilir markı (BAM · KM) | ||||
Zaman dilimi | UTC+1 (OAS) | ||||
• Yaz (YSU) | UTC+2 (OAYS) | ||||
Trafik akışı | sağ | ||||
Telefon kodu | +387 | ||||
ISO 3166 kodu | BA-BIH | ||||
|
Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине, Dinle (yardım·bilgi)), Bosna-Hersek'i oluşturan iki entiteden biri, diğeri ise Sırp Cumhuriyeti'dir.[4] Federasyon, kendi hükûmetleri ve yasama organları olan 10 özerk kantondan oluşur.
Federasyon, Bosna Savaşı içindeki Boşnak-Hırvat Savaşı'nı sona erdiren 1994 Washington Anlaşması ile oluşturulmuş ve Ekim 1996'ya kadar çalışmalarını sürdüren bir kurucu meclis kurmuştur.
Federasyonun bir başkenti, hükûmeti, başkanı, parlamentosu, gümrük ve polis departmanları ve iki posta sistemi vardır. Bosna-Hersek topraklarının yaklaşık yarısını kaplar. 1996'dan 2005'e kadar kendi ordusu olan Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu vardı ve daha sonra Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri ile birleşti. Başkent ve en büyük şehir Saraybosna'dır.
Bosna-Hersek Federasyonu'nun kurulmasının temeli, Mart 1994 tarihli Washington Anlaşması ile atıldı. Anlaşmaya göre, Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu ve Hırvat Savunma Konseyi kuvvetleri tarafından tutulan birleşik bölge, Vance-Owen planı doğrultusunda on özerk kantona bölünecekti. Kanton sistemi, bir etnik grubun diğerine hakimiyetini önlemek için seçilmiştir. Bununla birlikte, Hırvatlar ve Boşnakların Federasyonları için talep ettikleri toprakların çoğu, o noktada hala Bosnalı Sırplar tarafından kontrol ediliyordu.
Washington Anlaşması, 1994 baharında, 24 Haziran'da Bosna-Hersek Federasyonu Anayasasını kabul eden ve ilan eden bir Anayasa Meclisi toplanarak uygulandı.
1995 yılında Bosna hükûmet güçleri ve Bosna-Hersek Federasyonu'nun Bosnalı Hırvat güçleri Batı Bosna Özerk Bölgesi'ndeki güçleri yendi ve bu bölge federasyona (Una-Sana Kantonu) eklendi.
Dört yıllık savaşı sona erdiren 1995 tarihli Dayton Anlaşması ile Bosna-Hersek Federasyonu, Sırp Cumhuriyeti ile birlikte ülke yüzölçümünün %51'ini oluşturan Bosna-Hersek'in iki entitesinden biri olarak tanımlandı. Savaştan sonra kantonlar ve federal yapı oldukça yavaş inşa edildi. Ayrılıkçı Hırvat Hersek-Bosna kurumları, aşamalı olarak kaldırıldıkları 1996-97 yılına kadar Federasyon kurumlarına paralel olarak varlığını sürdürdü ve işlev gördü. 8 Mart 2000'de Brčko İlçesi, Bosna-Hersek içinde özerk bir bölge olarak kuruldu ve her iki Bosna tarafının topraklarının bir kısmından oluşturuldu. Brčko İlçesi artık mülkiyeti her iki tarafa da ait olan bir bölgedir.
2001-2002'de Yüksek Temsilcilik Ofisi (YTO), Bosna-Hersek Anayasa Mahkemesi'nin üç kurucu halkın siyasi eşitliğine ilişkin kararlarına uygun olarak, Federasyon Anayasası ve seçim yasasında değişiklikler yaptı. Bu, Boşnakların üst mecliste de çoğunluğu kontrol etmeye gelmesiyle temsil haklarından mahrum bırakıldıklarını iddia eden Bosnalı Hırvatların şikayetlerini tetikledi. Memnun olmayan Hırvat siyasetçiler ayrı bir Hırvat Ulusal Meclisi kurdular, seçimlere paralel bir referandum düzenlediler ve Federasyon'daki Hırvatların çoğunlukta olduğu bölgelerde kendi özerkliklerini ilan ettiler. Girişimleri, SFOR'un baskısından ve yasal işlemlerden kısa bir süre sonra sona erdi.
Hırvatların Federasyon'da temsil edilmesinden memnun olmayan Hırvat siyasi partileri, birkaç kanton yerine Hırvatların çoğunlukta olduğu bir federal birim oluşturmakta ısrar ediyorlar. SDA ve diğer Boşnak partileri buna şiddetle karşı çıkıyor. Eylül 2010'da Uluslararası Kriz Grubu, "Boşnak ve Hırvat liderler ile işlevsiz bir idari sistem arasındaki anlaşmazlıkların karar vermeyi felç ettiği, tarafı iflasın eşiğine getirdiği ve toplumsal huzursuzluğu tetiklediği" konusunda uyardı. Ocak 2017'de Hırvat Ulusal Meclisi, "Bosna-Hersek kendi kendine sürdürülebilir hale gelmek istiyorsa, o zaman Hırvat çoğunluğa sahip bir federal birimi içerecek bir idari-bölgesel yeniden yapılanmaya ihtiyaç duyulduğunu, bunun Bosna-Hersek'teki Hırvat halkının daimi özlemi olmaya devam ettiğini" belirtti.
2010-14'te Federasyon Hükûmeti, büyük Hırvat siyasi partilerinin rızası olmadan SDP tarafından kuruldu ve bu da siyasi bir krize yol açtı.
Sejdic-Finci konusunda Devlet düzeyinde AB tarafından kolaylaştırılan müzakerelere paralel olarak, Şubat 2013'te ABD büyükelçiliği, maliyetli ve karmaşık yönetişimi ele almayı amaçlayan 2013 yılında FBIH Temsilciler Meclisi'ne 188 tavsiyesini sunan bir uzman çalışma grubunu destekledi. Şu anda Federasyon Tüzüğünde öngörüldüğü gibi, Federasyon, Kantonlar ve belediyeler arasında örtüşen yetkilere sahip yapılardı. Girişim nihayet Parlamento tarafından kabul edilmedi.
HDZ BiH üyesi Božo Ljubić'in temyiz başvurusunun ardından, Aralık 2016'da Bosna-Hersek Anayasa Mahkemesi, Federasyon Halk Meclisi'nin dolaylı seçimine ilişkin seçim formülünü, bunun kurucu halkların meşru temsilini garanti etmediğini belirterek kaldırdı. Dikkate değer bir şekilde, karar Venedik Komisyonu'nun aynı konudaki dostane görüşü ile aynı fikirde değildi. Seçim Yasasını revize edecek yasal değişiklikler yapılmadığı için, 2018 Yazında Bosna-Hersek Merkez Seçim Komisyonu, 2013 nüfus sayımına ve asgari temsil formülüne (her kantonda her bir kurucu kişi başına bir vekil) dayanan Halk Meclisinin oluşumu için geçici olarak yeni bir formül çıkardı.
2022'de Yüksek Temsilci, Ljubic kararını uygulayarak federal Anayasa ve Seçim Yasasında değişiklikler yaptı. Değişiklikler ayrıca, Washington Anlaşması'nda öngörüldüğü gibi, Federasyon'daki Hırvatlar ve Boşnaklar arasındaki orijinal güç dengesini yeniden inşa etti.
Bosna ve Hersek'in iki tarafını birbirinden ayıran Entiteler Arası Sınır Hattı (EASH), tanımlandığı şekliyle (en önemlisi ülkenin batı kesiminde ve Saraybosna çevresinde) ayarlamalarla, Bosna Savaşı'nın sonunda var oldukları şekliyle cephe hatları boyunca uzanır. Dayton Anlaşması ile EASH'nin toplam uzunluğu yaklaşık 1.080 km'dir. EASH idari bir sınırdır ve ordu veya polis tarafından kontrol edilmez ve burada serbest dolaşım vardır.
Kantonlardan beşi (Una-Sana, Tuzla, Zenica-Doboj, Bosna Podrinje ve Saraybosna) Boşnakların çoğunlukta olduğu kantonlar, üçü (Posavina, Batı Hersek ve Kanton 10) Hırvatların çoğunlukta olduğu kantonlar ve ikisi (Merkez Bosna ve Hersek-Neretva) 'etnik olarak karışıktır', yani kurucu halkların korunması için özel yasama prosedürleri vardır.
Brčko İlçesi'nin önemli bir kısmı da Federasyonun bir parçasıydı; ancak, bölge oluşturulduğunda, her iki tarafın da ortak bölgesi haline geldi, ancak ikisinin de kontrolü altına alınmadı ve bu nedenle doğrudan Bosna-Hersek'in yetkisi altındadır. Şu anda Bosna-Hersek Federasyonu'nun 79 belediyesi var.
Federasyonun hükûmetine ve siyasetine iki büyük parti, Boşnak Demokratik Eylem Partisi (SDA) ve Bosna-Hersek Hırvat Demokrat Birliği (HDZ BiH) hakimdir.
Varlık düzeyindeki kurumlar şunları içerir:
Federasyon nüfusunun kabaca %70,4'ünü Boşnaklar, %22,4'ünü Hırvatlar ve yaklaşık %2'sini Sırplar oluşturduğundan, Hükûmet oluşturma ve yasama sürecinde temsil edilmesi için Parlamento'nun Halklar Meclisi'nin (üç ulus için eşit temsil ile) Hırvatlar, Sırplar ve ulusal azınlıkların çıkarlarının adil bir şekilde paylaşılmasını sağlaması gerekiyor.
Federasyon ayrıca oldukça özerk on kantona bölünmüştür. Her birinin kendi hükûmetleri, meclisleri ve özel ve ortak yetkileri vardır. 2010 yılında Federasyon Anayasa Mahkemesi, eğitim ve kültür kantonların münhasıran yetkisinde olduğundan, iki Federasyon bakanlığının -Eğitim ve Bilim Bakanlığı ile Kültür ve Spor Bakanlığı- anayasaya aykırı olduğuna karar verdi.
Bosna-Hersek Federasyonu on kantondan oluşmaktadır. (Boşnakça: kantoni, Hırvatça: županije):
No. | Kanton | Merkez | No. | Kanton | Merkez | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Una-Sana | Bihać | 6 | Merkez Bosna | Travnik | ||
2 | Posavina | Orašje | 7 | Hersek-Neretva | Mostar | ||
3 | Tuzla | Tuzla | 8 | Batı Hersek | Široki Brijeg | ||
4 | Zenica-Doboj | Zenica | 9 | Saraybosna | Saraybosna | ||
5 | Bosna-Podrinje | Goražde | 10 | Kanton 10 | Livno |
Bosna-Hersek Federasyonu, Bosna-Hersek'in yüzölçümünün %51'ini oluşturur ve ülke toplam nüfusunun %62,85'ine ev sahipliği yapar.
Etnik Grup | 1991 sayımı | 2013 sayımı | ||
---|---|---|---|---|
Nüfus | % | Nüfus | % | |
Boşnaklar | 1,423,593 | 52.34% | 1,562,372 | 70.40% |
Hırvatlar | 594,362 | 21.85% | 497,883 | 22.44% |
Sırplar | 478,122 | 17.58% | 56,550 | 2.55% |
Yugoslavlar | 161,938 | 5.95% | ||
Diğer | 62,059 | 2.28% | 102,415 | 4.61% |
Toplam | 2,720,074 | 2,219,220 |
Bosna-Hersek Federasyonu büyük şehir ve merkezleri 2013 Nüfus Sayımı[6] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sıra | Şehir ismi | Kanton | Nüfus | Sıra | Şehir ismi | Kanton | Nüfus | ||
Saraybosna |
1 | Saraybosna | Saraybosna | 438.443 | 11 | Sanski Most | Una-Sana | 47.359 | Zenica |
2 | Tuzla | Tuzla | 120.441 | 12 | Lukavac | Tuzla | 46.731 | ||
3 | Zenica | Zenica-Doboj | 115.134 | 13 | Tešanj | Zenica-Doboj | 46.135 | ||
4 | Mostar | Hersek-Neretva | 113.169 | 14 | Velika Kladuša | Una-Sana | 44.770 | ||
5 | Ilidža | Saraybosna | 71.892 | 15 | Srebrenik | Tuzla | 42.762 | ||
6 | Cazin | Una-Sana | 69.411 | 16 | Gradačac | Tuzla | 41.836 | ||
7 | Živinice | Tuzla | 61.201 | 17 | Visoko | Zenica-Doboj | 41.352 | ||
8 | Bihać | Una-Sana | 61.186 | 18 | Zavidovići | Zenica-Doboj | 40.272 | ||
9 | Travnik | Merkez Bosna | 57 543 | 19 | Kakanj | Zenica-Doboj | 38.937 | ||
10 | Gračanica | Tuzla | 48.395 | 20 | Livno | On | 37.487 |