Brighton ve Hove Şehri
Şehir
City of Brighton and Hove
Ülke	Birleşik Krallık
Kurucu Ülke	İngiltere
Bölge	Güney Doğu İngiltere
Törensel Kontluk	Doğu Sussex
Tek Seviyeli Yerel İdare	Brighton ve Hove Şehri Yerel İdaresi
Yüzölçümü
• Toplam	87.54 km²
Rakım	22 m
Nüfus  (2019)
• Toplam	290,885
• Yoğunluk	3,508/km²
Zaman dilimi	UTC±00.00 (BAS)
• Yaz (YSU)	UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu	01273
Resmî site http://www.brighton-hove.gov.uk

Brighton ve Hove Şehri, Birleşik Krallık'ta İngiltere ülkesinin Güney-Doğu bölgesinde bulunan iki Manş Denizi kıyısı plaj kentleri olan Brighton ve Hove kentlerinin birleştirilmesi ile ülke yerel idaresine göre 1997'de tek-seviyeli yörel idare (unitary authority) statüsü verilerek ortaya çıkan ve 2000'de kraliyet beratı ile Şehir statüsü alan bir yerel idare ve yerleşim birimidir. Resmen idare açısından East Sussex kontluğuna bağlı olmamakla beraber, coğrafi görüşle ve törensel olarak East Sussex kontluğun bir parçası olduğu kabul edilmektedir. "Brighton ve Hove Şehri Tek-Seviyeli Yerel İdaresi" için idari merkez binası Hove kentinde yerleşiktir.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Brighton ve Hove Şehri sınırları içindeki nüfus (2001 sayımına göre) 114.479 hanehalkından %48,4 erkek ve %51,5 kadın nüfustan oluşup 247.817 kişi olduğu; ama bunun 2008 tahminlerine göre 256.600'e çıktığı bildirilmiştir. Yine 2001 sayımına göre bu nüfusta %83,9 beyaz Britanyalı asıllı, %1,4 beyaz İrlandalı asıllı ve %5,5 diğer beyaz asıllı bulunup %3,2 güney Asya asıllı, %1,7 Afro-Karayipli asıllı, %2.0 Çinli ve %2.3 karışık ırka mensuptur.

Brighton ve Hove Şehri'nin hemen batısındaki "Shoreham-by-Sea" adlı belde; hemen doğusundaki "Peacehaven" ve "New Haven" adlı beldeler ve kuzeyindeki kırsal bölge yörel idare olarak East Sussex ve West Sussex Kontluklarına bağlıdır. Fakat coğrafi şehirleşme bakımdan bu yanıltıcı olabilir çünkü Brighton ve Hove Şehri'nin bulunduğu Güney-doğu İngiltere'nin Manş Denizi kıyısı şehirleşmiş olup burada kasaba, belde, kent ve şehir adları taşıyan yerleşim birimlerinin arasında hiçbir kırsal boşluk bulunmamaktadır. Bu kıyısal şehirsel bölgeye "Brighton/Worthing/Littlehampton" adı verilmektedir ve 2001 sayımına göre yaklaşık 480,000 nüfuslu bu şehirsel bölge Birleşik Krallık içinde nüfus bakımından 12. büyüklükte şehirsel bölge olmaktadır.

Çalışma alanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Brighton ve Hove Şehri'nde en önemli istihdam alanı turizmdir. 2002'den itibaren Mayıs ortasında organize edilen ve Birleşik Krallık'ta Edinburg Festivali'nden sonra ikinci büyük sanat festivali olan Brighton Festivali sırasında bu turizm akımı daha da kesif olmaktadır. Şehirde genellikle turist çeken yaz aylarında plajlar olmakla beraber, Brighton ve Hove şehrinde birçok turist çekmek için atraksiyon da bulunmaktadır. Bunlar arasında Brighton'da bulunan egzotik görünüşlü "Kraliyet Pavyonu (Royal Pavilion)", "Brighton Pier", "Brighton Marina" adlı Avrupa'nın en büyük yat marinası, sayıları 300'ü aşan publar başta gelenleridir. Brighton'da her Ağustos'ta yapılan gay ve lezbiyenler için "Gay Pride" da büyük bir turistik atraksiyon olmaktadır.

Brighton ve Hove şehri 1990'lı yıllardan itibaren dijital veya "yeni medya" adı verilen medya dolayısıyla önem kazanmış ve "Silikon Plajı" adı ile anılmaya başlamıştır. Bir ABD şehir yenileştirme eksperi olan Richard Florida'nın hazırladığı ve bir şehir alanında buluna yaratıcı sınıfın önemini ölçen yaratıcılık endeksine göre İngiltere'de bulunan 66 kent arasında bu endekse göre Brighton ve Hove 6. sırayı almıştır.^[1]

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Brighton ve Hove şehri sınırları içinde üçüncü raydan elektrikle demiryolu sistemi içinde Brighton, Preston Park, Hove, Aldrington, Portslade, London Road, Moülsecoomb ve Falmer istasyonları bulunmaktadır. Bunlardan en çok kullanılanı (2008/2009'da 4,176 milyon yolcu ile) 1840'ta açılan Brighton istasyonudur. Brighton ve Londra arasında genellikle "Southern" şirketi için Londra Victoria istasyonuna ve "First Capital Connect" şirketi için Thameslink rotası ile London Bridge istasyona çok düzgün ve sık tren seferleri yapılmaktadır.^[2] Bu nedenle Brighton ve Hove'da yaşayan ve bu şehri Londra'nın bir banliyö şehri olarak kabul eden ve her çalışma günü Londra'ya gidip gelen çok büyük sayıda çalışan bulunmakta ve bu nedenle Brighton ve Hove şehri Londra'nın bir "yatakhane şehri" unvanını da taşımaktadır.

Brighton ve Hove Şehri yakınlarında otoyol bulunmamakta ama şehre gelen ve etrafında bulunan büyük karayolları bulunmaktadır. Brighton ve Hove şehri Birleşik Krallık kara yolu numaralama sisteminde 3.Bölge (3.zone) içinde bulunmaktadır. İki-sayılı A-tipi yollarda A23 Londra-Brighton yolu ve A27 Brighton çevre yolu; üç-sayılı ve dört-sayılı A-tipi karayollarından A259 güney sahil yolu, A2038 Brighton ve Hove'dan geçerler.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Brighton ve Hove Şehri yerel idaresine bağlı olarak ilk ve ikinci derecede 80 tane kamu okulu bulunmaktadır. Bunların yanında genellikle Brighton'da isimleri iyi okul olarak bilinen paralı özel okullar (örneğin kızlar için tanınmış "Roedean Okulu") bulunmaktadır.

Brighton'da 1961'de kurulan ve "camekanlı üniversite (plate-glass university)" niteliği taşıyan 10.000 küsur öğrencisi ile Sussex Üniversitesi kent merkezinden 6 kilometre uzakta kırsal bir alanda özel bir kampüste yüksek eğitim sağlamaktadır.

1992'den önce "Brighton Polytechnic" unvanı ile tedrisat yapan ve şimdi 20.000 küsurdan büyük sayıda öğrenciye yükseköğrenim sağlayan Brighton Üniversitesi ana kampüsü de Brighton ve Hove şehrindedir.

Sussex Üniversitesi ve Brighton Üniversitesi birlikte 2003'te Brighton ve Sussex Tıp Okulu adlı bir tıp öğrenim kurumu açmışlardır.

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçok kurumlar için şehri oluşturan iki kent ayrı değişik kurumlara sahip olmakla beraber profesyonel futbol sporu için şehrin tek bir futbol takımı bulunmaktadır: Brighton & Hove Albion. Bu takım İngiltere Futbol Ligi'nin en üst seviyesinde olan Premier Lig'de bulunmaktadır. Bu takım için 22,500 kişilik "Falmer Stadyumu" adlı yeni bir stadyum yapılmasına 2008'de başlanmıştır ve 2011-2012 sezonunda hizmete girmiştir.

İngiltere'de önemli bir kriket takımı olan "Sussex County Kriket Kulübü"nün ana kriket sahası da Hove'da "County Cricket Ground" adlı sahadadır. Burada seyirciler için oturma yerleri başka hiçbir spor sahasında eşi bulunmaz şekilde olarak bu kriket kulübünün renklerinde olan şezlonglardır.

Politika[değiştir | kaynağı değiştir]

Brighton ve Hove Şehrinin yerel idare meclisinde ve millî parlamento Avam Kamerası'nda üyelik temsili bazı özellikler göstermektedir.

"Tek-Seviyeli Yerel İdare Meclisi"'nde 1983'te beridir tek bir parti ekseriyetle kontrolde değildir. Ama en son yerel seçim (5 Mayıs 2011'de) sonuçlarından sonra Yerel İdare Konsey Meclisinde Yeşiller 21 üye, Muhafazkar Parti'nin 18 üye ve İşçi Partisi 14 üye ve Bağımsız 1 üye ile temsil edilmektedir. Yeşillerin en büyük sayıda konsey meclisi üyesi olduğu için Konsey Lideri bu partiden, ama Belediye Reisi Muhafazakâr Parti'dendir.

2010 Parlamento Avam Kamarası seçimleri sonucu Brighton ve Hove Şehrinde bulunan üç parlamento üyeliğinden ikisini Muhafazakâr Parti kazanmış ve biri de Birleşik Krallık tarihinde ilk defa olarak Yeşil Parti'den seçilmiştir.

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Brighton
• East Sussex

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Curlie'de Brighton ve Hove (DMOZ tabanlı) (İngilizce)