Chichester
City of Chichester
Arma
Chichester
Ülke	Birleşik Krallık
Kurucu Ülke	İngiltere
Bölge	Batı Sussex
Noviomagus	MS 43
Kurucu	Antik Romalılar
Nüfus
• Toplam	26,795
Zaman dilimi	UTC±00.00 (BAS)
• Yaz (YSU)	UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu	01243
Resmî site http://www.chichestercity.gov.uk/

Chichester, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde Batı Sussex kontluğu içinde bulunan ve Orta Çağ'dan kalan bir katedrali bulunması dolayısıyla Orta Çağ'dan beri şehir statüsü taşıyan bir yerleşim birimidir.

Konumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester şehri güney-doğu İngiltere'de pek yüksek olmayan "South Downs" tepeleri arasında bir vadiden çıkan yazın kuruyan Lavant Çayı üzerine konumlanmıştır. Bu çay günümüzde şehrin içinden kanalizasyon sistemi ile geçmektedir. Şehir birçok mümkün doğal rotaların ve sonra yolların birbiriyle kesişme mevkiinde kurulmuştur. Şehir deniz kıyısına da yakındır. Şehrin en eski yerleşme alanı şimdi Romalılardan kalma surların Orta Çağ'da pekiştirilmesiye ortaya çıkan kale-içi alanıdır. Şehrin eski alanını çepeçevreleyen bu surlar günümüz de bulunmakta ve turistik ilgi çekmektedir. Şehir tam ortasında sadece bir istavroz iken sonradan taştan çok süslü bir şekilde iki katlı bir yuvarlak binaya dönüştürülen ve etrafı açık kalın pekiştirilmiş kolonlu bir kapalı pazar olma niyetiyle yapılmış ama şimdi sadece bir anıt olarak kullanılan "Chichester Pazarı İstavrozu (Chichester Market Cross)" bulunmakta ve bu mevkiin dört bir yanına giden sokaklar şehrin dükkânlarını bulunduran bir şehir merkezi olmaktadır. Eski şehrin içinde bulunan diğer bir antik bina da yine Orta Çağ'dan kalma Chichester Katedrali'dir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester ilk defa İngiltere'yi zaptetmeye gelmiş olan Romalıların sonradan imparator olacak Vespasian'ın komuta ettiği Legio II Augusta lejyonunun donatımını sağlamak için depolarının kurulması ile ortaya MÖ 47'de çıkmıştı. Tahtadan yapılmış kışlalar ve depo binalarından oluşmuştu. Ama sonra siviller yerleştiler ve Romaya bağlı Civitas Reginorum idaresini burada kurdular. Bu nedenle yerleşkeye "Noviomagus Regnorum", yani "Regini için yeni açılan alan", adı verilmişti. Buranın hükümdarı olan Cogidubnus günümüzde Chichester'in yakınlarında önemli bir arkeolojik site olan "Fishbourne Sarayı"nı da kurmuştur. 4. yüzyıla kadar bu şehir gelişmiştir. Şehrin gelişmesi günümüzdeki kocabaş hayvan pazarı olan mevkideki arkologların buldukları MS 80'de yapılmış bir amfi şeklinde tiyatro kalıntısından; "West Street" altında Roma hamamının bulunmasından ve şehir merkezi olan bazilikanın da günümüzdeki katedralin altında olduğunun bilinmesinde anlaşılmaktadır.

Ama Romalılar İngiltere'den ayrıldıktan sonra İngiltere'ye geçen Saksonların devamlı hücumlarına uğramış ve en sonunda 5. yüzyılda Saksonların eline geçmiştir. Chichester ismi şehri eline geçiren Sakson liderinin oğlu olana "Cissa" anısına olduğu bildirilir.^[1]

Bundan sonra Chichester Anglo-Sakson "Sussex Krallığı" başkenti olmuştur. Bu şehrin doğu kapısında başlayan Roma yolu olan "Stane Street" şehri Londra'ya bağlamaktaydı. Şehrin Roma şehir plancılığına uygun olan birbirine paralel ve bunlara dikey yollardan oluşmasını nüvesi bu çağlarda da değişmemişti. Orta Çağ'da şehir ortasına yapılan "Chichester Pazar İstavrozu" binası ve bu merkezden dört bir yöne çıkan pazar kurulma sokakları olan Kuzey Sokak, Doğu Sokak, Güney Sokak ve Batı Sokak hala Chichester'in şehir merkezini oluşturmaktadır. Şehrin etrafını saran surlar da hala ayakta olup günümüzde bu surlar üstünden şehir merkezi etrafında yürümek mümkündür.

Şehrin ortasında Orta Çağ'da önemli mimari eserleri yapılmıştır. Bunlar arasında "Chichester Pazar İstavrozu" binası ve "Chichester Katedrali" önemlidir.

Chichester şehir merkezinde birçok ilginç mimarisi bulunan binalar bulunmaktadır. Katedral'e ait büyükçe alan içinde birçok tarihi güzel mimarili özel ikametgâh ev bulunmaktadır. Şehrin birçok semtinde eski şehir surları kalmıştır ve bu surlara çıkıp üzerlerinde dolaşmak imkânı bulunmaktır. Şehir ortasında bulunan 1808 tarihinde yapılmış eski "Tereyağ Pazarı" mimarisi ile ilginç bir yapıdır ve bu eski yapının üzerine yüz yıl sonra bir ek kat daha eklenmiştir.

Chichester'in eski tarihi güzelliğini korumak maksadı ile şehir 8 tane koruma alanına bölünmüştür. Her bir alanda enteresan mimarili binalar ve sokakların korunması için özel planlama kuralları tespit edilmiştir. Chichester'de yaşayan halk şehrin bu eski tarihi atmosferini korumak için büyük titizlik göstermektedirler.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester'de her yıl Temmuz ayında üç hafta süreli "Chichester Festivities" adı verilen bir sanat festivali yapılmaktadır. Bunun yanında 2007'den itibaren de şehrin çeşitli konser ve tiyatro mevkilerinde bir hafta süren "I AM JOY" adı verilmiş bir Sanat ve Müzik festivali yapılmaktadır. Her yıl Temmuz'da "Priory Park (Manastır Park)" da bulunan 14. yüzyılda yapılmış "Guildhall (Lonca Salonu)"'nda Chichester "RAJF (Chichester Gerçek Bira ve Caz Festivali)" etkinlikleri yapılmaktadır.

Londra dışında güney İngiltere'de isim yapmış olan "Chichester Festival Tiyatrosu"'nda yıl boyunca sahne temsilleri verilmektedir.

"Pallant House Galerisi"'nde çok sayıda modern Britanya sanat eserini sergilenmektedir. 2007 yılında bu halka açık sanat galerisi, İngiltere'de sanat galerilerine verilen "Gülbenkyan Ödülü""nü kazanmıştır. Aralık 2008-Kasım 2009 döneminde açık bulunan özel "Joy Galerisi" eski ve yeni yerel artistlerin hazırladığı eserleri sergilemek ile büyük isim yapmıştı.

Chicheter şehrinin batısında "Fishbourne" mevkiinde bir eski Roma taşra sarayı, villalar ve antik ikamatgah evler kalıntıları bulunmaktadır. Bu kalıntılar "Romalılar Müzesi" olarak halka açıktır.

Chichester'de "Chichester Senfoni Orkestrası" adını taşıyan bir amatör klasik batı müziği orkestrası bulunmaktadır. Bu amatör senfoni orkestrası her yıl içinde üç konser vermektedir.

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester'de profesyonel spor takımları bulunmamaktadır. Ama şehir amatör sporları teşvik etmektedir. Şehrin büyük havuzu ve büyük bir kapalı spor salonu olan spor merkezi bulunmaktadır. Ayrıca amatör futbol, amatör rugbi, amatör kriket, amatör Amerikan futbolu, hokey için açık sahalar ve tenis kortları sağlamaktadır. Şehrin yakınlarında yürüyüşçüler, bisikletçiler ve at sürücüleri için birkaç uzun mesafeli yollar bulunmaktadır; örneğin "Centurion Yolu" adlı yol Chichester yakında West Dean'de başlar.

Şehrin 5 mil kuzeyinde at yarışları için çok ünlü "Goodwood At Yarış Sahası" Richmond Dükü'nün Goodwood Malikanesi yanındadır. İngiltere'nin özellikle yukarı sınıf at yarışı takipçileri tarafından "Glorious Goodwood" olarak bilinen at yarışları sezonu yılın belli döneminde bu sahada yapılmakta ve büyük bir seyirci çekmektedir.

Chichester şehri deniz kıyısına yakın olduğu için ufak marinalar bulunmakta ve su sporları yapılmaktadır.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester'de dört ikinci derecede kamu sektörü okulu vardır ve ikinci derece son etabı olan "A-level" derslerine hazırlamak için de bir "Chichester High Schools Sixth Form" koleji bulunmaktadır. Ayrıca son yıllarda büyük eğitim yatırımlarına konu olan, akademik olmayan konularında meslek eğitimi, okuldan ayrılmışlara ileri ve temel üniversite eğitimi sağlamak için "Chichester College" bulunmaktadır.

Eskiden öğretmen okulu olarak kurulmuş ve sonra yüksek öğretim sağlayan Bishop Otter Koleji'nden ortaya çıkan ve 2005'te üniversite statüsü verilen Chichester Üniversitesi akademik yüksek okul eğitimi vermektedir.^[2]

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester'in demiryolu Garı şehrin güneyinde olup buradan Southern şirketi tarafından işletilen Londra, Gatwick, Portsmouth, Southampton, Basingstoke bağlayan tren seferleri ve First Western şirketi tarafından işletilen Bristol ve Batı İngiltere'ye demiryollarai seferleri vardır. Ana otobüs istasyonu demiryolu garı yakınında bulunup şehrin etrafındaki küçük yerleşkelere buradan otobüs seferleri bulunmaktadır. İngiltere'nin güneyinde Manş Denizi kıyı yolu olan A24 adlı ana karayol Chistester içine girmeden şehrin yanından geçer ve doğuda Arundel ve Worthing kentlerine ve batıda Southampton şehrine giderek orada otoyou olan M27ye bağlanır. A286 yolu kuzeye sonunda Guildford kentine gider.

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester'in şu resmî kardeş şehir anlaşmaları vardır:

• Chartres, Fransa
• Forli, İtalya
• Ravenna, İtalya

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  Chichester'in dört ana caddesinden East Street
• 
  Chichester Katedrali
• 
  Chichester Katedrali doğu kulesi
• 
  Chichester Katedrali'nin güney-batıdan görünüşü
• 
  Chicehester Katedrali'nin ana binaya birleştirilmeden ayrı olarak yapılmış çan kulesi.
• 
  Chichester Katedrali'nde modern ressam Marc Chagall tarafından yapılmış renkli camdan pencere.
• 
  Chichester Festival Tiyatrosu
• 
  Chichester Minerva Tiyatrosu
• 
  Chichester Tren Garı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Chichester ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Resmî turizm sitesi 1 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Curlie'de Chichester (DMOZ tabanlı) (İngilizce)

• Vikigezgin'de Chichester ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.