Emzirme

Emzirme, memeli hayvanların dişilerinin memesindeki sütü yavrularına vermesidir. Bebeklerin içgüdüsel olarak sahip oldukları emzirme refleksi sayesinde bir öğrenme süreci gerekli değildir.

İnsanda anne sütü ile beslemenin 6 ay ile 2 yıl arasında değişen emzirme önerileri değişkenlik göstermektedir. Anne sütü ile besleme için doğal emzirme yerine, bir kapta biriktirilerek biberon ile besleme yöntemi de izlenebilmektedir. Bunun için tirle gibi meme başı üzerine yerleştirilip sütün alınmasına yardımcı olan araçlar kullanılır.

Uluslararası emzirme sembolü.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Gerek Çin, gerekse Batı kaynaklarında antik çağlara ait çalışmalarda doğumdan sonra bebeğin hayatta kalıp, büyümesi ve gelişmesi için anne sütü verilmesi gerektiği vurgulanır.^[1] Anne sütü alamayan bebeklerin beslenmesinde Babil, Mısır, Yunan ve Roma toplumlarında sütanneler ya da günümüzdeki biberona benzer kapların kullanıldığına dair kanıtlar da vardır.^[1] Eski Mezopotamya'da Babil tanrıçası İştar, bebeğini emzirirken tasvir edilmiş; Eski Mısır'da Güneş Tanrıçası İsis’in oğlu Horus’u emzirirken ona anne sütü ile birlikte sevgi ve ölümsüzlük verdiğine inanılmıştır. Bazı Türk boylarında anne sütünün cennetten geldiğine inanıldı.^[2] Yakut Türklerinde güzellik ve analık tanrıçası Ayzıt’ın yeni doğan bebeğin ağzına süt gölünden getirdiği sütünü damlatarak can verdiğine inanıldı.^[3]

Roma toplumunda bebeklerin ilk altı ay emzirilmesi zorunlu idi ve 1,5-2 yaşından sonra sütten kesilmeleri öngörülürdü. Ne var ki yeni doğan bebeklerin anneleri tarafından değil de farklı kadınlar tarafından emzirilirlerse daha dirençli olacaklarına inanılır; sütannenin Yunan olması gerektiği, böylece çocuğun her dili öğrenebileceği düşünülürdü.^[1]

Avrupa'da Orta Çağ döneminde emzirmeye kutsal bir rol verildi.^[1] Meryem'in İsa'yı emzirmesi maneviyatın da sembolü oldu ve bu ‘Maria Lactans’ (oğluna meme veren Meryem Ana.) olarak sembolleştirildi. İslamiyet'te de anne sütüne değer verildi. Lokman suresinde "emzirmeyi tamamlamak isteyen anneler çocuklarını iki tam yıl emzirirler” diye belirtilmiştir.^[3]

Rönesans'ta meme, cinsel bir obje olarak anlam kazandı.^[1] Memelerin sarkmaması ve bozulmaması için çocukların sütannelere gönderilmesi ve sütannelik yaygınlaştı. Bebek ölümlerinin artması üzerine emzirmenin reddi, özellikle Almanya'da ve İngiltere'de Protestan reformcular tarafından günah olarak ilan edildi.

18.yy.'da süt anne kullanımı reddedildi ve bebek ölümleri düştü.^[1] 19. yüzyılda, sanayi devriminin gelişmesiyle birlikte pastorize sütler yaygın bir şekilde kullanılmış; “formül mama” üretilmeye başlanmıştı ve çalışan anneler günde sadece birkaç saatlerini bebekle geçirebildikleri için bebeklerini formül mama ile beslemeyi tercih ediyorlardı. Gerek hijyen yetersizliği, gerekse başta D vitamini olmak üzere diğer önemli vitaminler bakımından yetersiz olan bebek mamalarının tüketilmesiyle başta raşitizm, büyüme-gelişme geriliği olmak üzere kimi yeni hastalıklar ortaya çıktı.

20. yüzyılın başında biberonlar kadın özgürlüğü ve modern anneliğin simgesi olarak görüldü.^[1] Tıp dünyası da, bebeklerin biberon ve mama ile beslenmesinin savunucusu idi. Mama ile beslenen çocuklarda ölüm oranlarının yüksek olması ve bebeklerin enfeksiyona bağlı ishaller sonucuyla kaybedilmesi üzerine emzirme ve anne sütün yeniden önem kazandı. 1919'da ILO annelere günde iki kez, yarımşar saat emzirme izni vermeyi onayladı; ayrıca annelere doğumdan sonra izin verilmesi, maaşlarının ödenmesi yüzden fazla ülkenin katılımıyla kabul edildi. UNICEF ve DSÖ gibi kuruluşlar da bebeklerin doğumdan itibaren iki yıl emzirilmesini teşvik etmiştir.

Gelişmiş ülkelerde anne sütünün önemi 21. yüzyılda giderek arttı. DSÖ (2017), Amerikan Pediatri Akademisi (2012), Neonatoloji Hemşireleri Derneği (2015) ve Yenidoğan Hemşireleri Ulusal Birliği (2015), yeni doğanların ilk altı ay yalnızca anne sütü ile beslenmesini ve iki yıl boyunca emzirilmesini önermektedir.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h SUR ÜNAL, Ülkü; ÇİFÇİLİ, Saliha Serap. "Emzirme ve Anne Sütünün Tarihsel Süreçteki Yeri". İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, Yıl: 2021. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Küçük, Mehmet Alparslan. "İşlevsellik Bağlamında Türk Mitlerinde "Annelik Olgusu"". Millî Folklor dergisi. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b Kılıç, Melek. "Emzirmenin anne ve bebek arasındaki duygusal bağa etkileri". Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yenidoğan Dergisi (100Gün Anne Sütü Çalışması, Ankara). 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

[tarihce-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h SUR ÜNAL, Ülkü; ÇİFÇİLİ, Saliha Serap. "Emzirme ve Anne Sütünün Tarihsel Süreçteki Yeri". İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, Yıl: 2021. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[2] Küçük, Mehmet Alparslan. "İşlevsellik Bağlamında Türk Mitlerinde "Annelik Olgusu"". Millî Folklor dergisi. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[:0-3] Kılıç, Melek. "Emzirmenin anne ve bebek arasındaki duygusal bağa etkileri". Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yenidoğan Dergisi (100Gün Anne Sütü Çalışması, Ankara). 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

g t d Emzirme
Anatomi, fizyoloji ve immünoloji	Anne sütündeki iltihap önleyici maddeler Areola Areola bezi (Montgomery bezi) Meme Göğüs anatomisi Göğüs taraması Anne sütü Emzirme ve ilaçlar Disforik süt çıkarma refleksi Dil çılgınlığı Galaktoz İnsan sütü oligosakarit Hipotalamik–hipofiz–prolaktin ekseni Kilitleme açık Süt verme baskısı Süt kanalı Laktoz Süt Aşırı aktif hayal kırıklığı Oksitosin Pasif bağışıklık Prolaktin Prolaktin modülatörü Kolostrum sütü Süt verme Meme başı Meme bezi Meme alveolleri Meme lobülü
Bozukluklar ve zorluklar	Süt kanalı tıkalı Emzirme güçlükleri Göğüs büyümesi Düşük süt miktarı Meme ucu çatlaması Ters meme ucu Çatlak meme ucu Mastit Süt kabarcığı (süt kabarcığı) Raynaud fenomeni Yenidoğan sarılığı Emzirmede meme ucu ağrısı Laktasyonel amenore Emzirme ve HIV Prolaktinoma Emzirme ve akıl sağlığı
Kültür ve destek	Emzirme savunuculuğu Sanatta emzirme İslam'da emzirme Kamusal alanda emzirme Emzirme organizasyonları Emzirme promosyonu Çocuğun Hemşirelik Hakkı Yasası Diana West (emzirme danışmanı) Emzirmenin tarihi ve kültürü İnsan-hayvan emzirme İnsan sütü bankası Kuzey Amerika'da insan sütü bankacılığı Uluslararası Emzirme Sembolü Jack Newman (doktor) Uluslararası Anne Sütü Projesi La Leche Ligi emzirme odası Laktivizm Anne hakları Pat Shelly Amy Spangler Mary Rose Tully Dünya Emzirme Haftası
Roller	Doula Ebelik Süt verme danışmanı Emzirme danışmanı Sütanne
Emzirmede kullanılan ekipman	Meme pompası Meme ucu kalkanı emzirme sütyeni emzirme koltuğu Ek hemşirelik sistemi
Diğer konular	Bebek liderliğinde sütten kesme Sütten kesme Uzun süreli emzirme Meme başı karışıklığı Emzirme ve doğurganlık Emzirme ve ilaçlar Emzirme kontrendikasyonları Emzirme ve ruh sağlığı

g t d Bebekler ve çocuk bakımı
Sağlık (Pediatri)	Bebek maması Doğum ağırlığı Meme pompası Emzirme Emzirme ve ilaçlar Biberon Emzik Kolik Aşılar Konak hastalığı Ezotropya Gelişme başarısızlığı Bağışıklama Bebek ve yürümeye başlayan çocuk güvenliği Bebek banyosu Bebek maması güvenliği Bebek formülü Bebek masajı Bebek maması güvenliği Bebek beslenmesi Bebek solunum sıkıntısı sendromu Bebek uyku eğitimi Yenidoğan yoğun bakım ünitesi Yenidoğan bakımı ve güvenliği Oral rehidrasyon tedavisi Pedyalit Erken doğum Sarsılmış bebek sendromu Soya formülü Ani bebek ölümü sendromu Emzirme ve ruh sağlığı
İnsan doğurganlığı	Ek ebeveynlik Bebek liderliğindeki sütten kesme Bebek konuşması Gevezelik Çocuk doğurma Doğum kusuru Dört ayaklı hareket Bebek görsel gelişimi Tahriş edici bebek bezi dermatiti Gebelik yaşı Bebek bilişsel gelişimi Kanguru bakımı Anne Tekerleme Nesne kalıcılığı Ebeveyn Ebeveynlik Ce-e oyunu Oynat Doğum öncesi gelişim Diş çıkarma Ağlama türleri Yürüme Sütten kesme
Sosyalleşme ve Kültür	Ek Bebek bakıcılığı Çocuk istismarı Çocuk velayeti Çocuk hakları BM Çocuk hakları Erkek sünneti Çocuk bakımı Koruyucu bakım Büyükanne ve büyükbaba ziyareti Bebek yüzmesi Süt bankası Dadı Sütanne
Bebek bakımı ve ekipmanları	Hoppala Bebek güvenlik kapısı Bebek telsizi/Gizli kamera Bebek pudrası Bebek şampuanı Bebek oyuncağı Yürüteç Önlük Bebek salıncağı Bebek taşıma Bebek arabası Beşik Bebek sepeti Çocuk koltuğu Kumaş bebek bezi Beşik tahtası Bebek bezi Bebek bezi çantası Islak mendil Haberman Besleyici Yüksek sandalye Bebek yatağı Bebek kıyafeti Emzik Park yatak Gezginci Ek hemşirelik sistemi Kundak Yüzme bezi Diş kaşıyıcı Seyahat karyolası
Diğer başlıklar	Şablon:Aile Şablon:Hamilelik Şablon:Ebevenlik Bebek partisi Bebek taşıma Çocuk ihmali Kapalı evlat edinme Ağlama odası Bebek kulak delme Açık evlat edinme Doğum öncesi kokain maruziyeti Yenidoğan yoksunluğu sendromu Ebeveyn çocuk kaçırma Ebeveyn sorumluluğu Ebeveynlik planı Babalık Babalık dolandırıcılığı

g t d İnsan üremesi
det döngüsü	Menarş det Proliferatif dönem Ovulasyon Sekretuvar dönem
Gametogenez	Spermatogenez spermatogonyum spermatosit spermatid sperm Oogenez oogonyum oosit ootid yumurta Germ hücresi gonosit gamet
İnsan cinsel eylemi	Cinsel uyarılma Cinsel ilişki Mastürbasyon Sertleşme Orgazm Boşalma Kadınlarda boşalma Dölleme İnsan döllenmesi / Doğurganlık İmplantasyon Hamilelik Lohusalık Seks mekaniği
üreme sisteminin gelişimi	Cinsel farklılaşma Eşeysel dimorfizm Kadınlaşma Virilizasyon Ergenlik dönemi Gonadarş Tanner ölçeği Pubarş Menarş Spermarş Adrenarş İleri anne yaşı / Baba yaşı Menopoz
Yumurta	Ovum Yumurtlama Oviparite Ovovivipar Vivipar
Üreme endokrinolojisi ve kısırlık	Hipotalamus-hipofiz-gonad aksı Hipotalamus-hipofiz-prolaktin ekseni Androloji Hormon
Meme	Telarş Gelişme Süt verme Emzirme
İnsan üreme sistemi	Erkek Kadın

g t d Ebeveynlik
Akrabalık terminolojisi	Evlat edinme Ebeveyn bakımı Yardımcı ebeveynlik Geniş aile Koruyucu bakım Komün 1 Gözaltına alınmayan ebeveyn Çekirdek aile Öksüz ve yetim Paylaşılan ebeveynlik Tek ebeveyn Karma aile Taşıyıcı annelik Loco parentis'te
Teoriler	Bağlanma teorisi Uygulamalı davranış analizi Davranışçılık Çocuk gelişimi Bilişsel gelişim Gelişim psikolojisi İnsan gelişimi Aşk Annelik bağı Doğaya karşı beslenme Ebeveyn yatırımı Babalık bağı Pediatri Sosyal psikoloji
Ebeveynlik stilleri	Ek ebeveynlik Bebek konuşması Buda benzeri ebeveynlik Uyumlu yetiştirme Kapıcı ebeveyni Helikopter ebeveyni Besleyici ebeveynlik Yavaş ebeveynlik Futbol annesi Katı baba modeli Çocukları Ciddiye Almak Kaplan ebeveynliği Evde çalışan ebeveyn
Teknikler	Okul sonrası aktivite Ödenek Uyku vakti Çocuk bakımı Birlikte uyuma Evokulluluk Mandallı çocuk Ebeveyn yönetimi eğitimi Oyun (tarih) Rol model Şımarık çocuk Televizyon Konuşma (ırk) Konuşma (cinsel eğitim) Oyuncak (eğitici)
Çocuk disiplini	Battaniye eğitimi Evde bedensel ceza Sokağa çıkma yasağı Zevkten yoksun bırakma Pozitif disiplin Taktiksel yok sayma Zaman aşımı
Taciz	Çocuğu terk etme Çocuk istismarı Çocuk işçiler Çocuk ihmali Külkedisi etkisi Ensest Narsist ebeveyn Çocuklar tarafından ebeveyn istismarı
Yasal ve sosyal yönler	Çocuk velayeti Çocuk desteği Çocuk yetiştirmenin maliyeti İskele ebeveyn Reddedilme Evlilik Ebeveyn yabancılaşması Ebeveyn sorumluluğu Babalık Paylaşılan ebeveynlik
Organizasyonlar	Ailelerin Babalara İhtiyacı Var Çocukları Dışındaki Anneler Anneler Birliği Ulusal Doğum Vakfı Ulusal Babalık Girişimi Ulusal Veli Organizasyonu Aile-öğretmen birliği Çocukların Cinsel Sömürüsüne Karşı Ebeveynler
Uzmanlar	T. Berry Brazelton Rudolf Dreikurs David Elkind Jo Frost Haim Ginott Thomas Gordon Alan E. Kazdin Truby King Annette Lareau Penelope Leach William Sears Burrhus Frederic Skinner Benjamin Spock

Anne sütüyle beslenme nedir?, Anne sütüyle beslenme anlamı nedir?, Anne sütüyle beslenme ne demektir?

Anne sütüyle beslenme nedir?, Anne sütüyle beslenme anlamı nedir?, Anne sütüyle beslenme ne demektir?

Emzirme

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]