Anna Seghers
Anna Seghers (1966)
Doğum	19 Kasım 1900(1900-11-19) Mainz, Almanya
Ölüm	1 Haziran 1983 (82 yaşında) Berlin, Almanya
Meslek	Yazar
Milliyet	Almanya
Vatandaşlık	Macaristan (evlilik yoluyla 1925)
Dönem	20. yüzyıl
Tür	Roman, öykü

Anna Seghers (19 Kasım 1900, Mainz - 1 Haziran 1983, Berlin; asıl adı: Netty Radványi; Evlilik öncesi soyadı: Reiling), Alman yazar.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Anna Seghers, Mainzlı Antikacı Isidor Reiling ve eşi Bayan Hedwig'in (evlilik öncesi soyadı Fuld) tek çocuğudur. Aile Musevi cemaatine mensup olmasına rağmen, Reilings aile kütüphanesinde Luther İncili bulunmaktaydı. 1907 yılında önce özel bir okula başladı, sonra da 1910 yılında, bugünkü adı Frauenlob - Gymnasium olan yüksek kız okuluna devam etti. I. Dünya Savaşı'nda yardımcı hizmetlerde çalıştı. 1920 yılında liseyi bitirdi. Köln Üniversitesi'nde ve Heidelberg Ruprecht Karl Üniversitesi'nde tarih, sanat tarihi ve Çin filolojisi okudu. 1924 yılında Rembrandt'ın eserlerinde Yahudi ve yahudilik doktora tezi ile doktor unvanını aldı.

1925 yılında macar sosyolog László Radványi ile evlendi.İki çocuğu oldu. 1926 yılında oğlu Peter'in dünyaya geldiği Berlin'e taşındılar. İlk yayınlanan eserlerinden birisi Grubetsch, 1927 yılında sanatçı ismi Seghers adı ile yayınlandı. Sadece Seghers yazdığı için eleştirmenler yazarı erkek sanmışlardı. Bu takma ad Seghers i, çok değer verdiği Hollandalı oyma sanatçısı ve ressam Hercules Seghers'den almıştır. (bu isim Segers olarak da yazılmaktadır)

1928 yılında kızı Ruth doğdu. Aynı yıl ilk kitabı, St.Barbara Balıkçılarının Ayaklanması Anna Seghers takma adıyla çıktı. Bu ilk kitabı, Hans Henry Jahnn'ın önermesi ile aynı yıl Kleist Ödülünü aldı. Gene 1928 yılında Almanya Komünist Partisi'ne (KPD) üye oldu ve sonraki yıl Proleter Devrimci Yazarlar Birliği kurucu üyesi oldu. 1930 yılında Sovyetler Birliği'ne ilk seyahatini yaptı. Nazilerin başa geçmesinden sonra, Anna Seghers kısa süreliğine Gestapo tarafından gözaltına alındı. Kitapları Almanya'da yasaklandı ve 1933 yılındaki kitap yakma eyleminde yakıldı. Kısa bir süre sonra İsviçre'ye kaçmayı başardı ve oradan da Paris'e geçti.

Sürgünde Alman mültecilerinin gazetelerinde çalıştı. Diğer işlerinin yanı sıra Neuen Deutschen Blätter - Yeni Alman Gazetesi yazı işlerinde de görev aldı. 1935 yılında, Paris'te Alman Yazarları Koruma Birliği kurucularından birisi oldu. II. Dünya Savaşı'nın başlaması ve Alman birliklerinin Paris'i işgal etmelerinden sonra Seghers'in eşi Güney Fransa'da tutuklandı ve Le Vernet kampına gönderildi. Anna Seghers çocukları ile birlikte Paris'ten, Henri Philippe Pétain tarafından idare edilen güney Fransa'ya kaçmayı başardı. Marsilya'da kocasının bırakılması ve yurtdışına çıkma olanakları için çaba gösterdi. Bu zamanlar 1944 yılında yayınlanan romanı Transit'in alt yapısını oluşturduğu zamanlardı.

1941 Mart ayında Anna Seghers ailesi ile birlikte Martinik, New York ve Veracruz üstünden Meksika şehrine ulaşmayı başardı. Artık bir Alman ismi olan Johann Lorenz Schmidt adını taşıyan kocası, önce İşçi Üniversitesi'nde daha sonra Ulusal Üniversite'de işe başladı. Anna Seghers antifaşist Heinrich-Heine-Klub kulübünü kurdu ve başkanı oldu. Ludwig Renn ile birlikte "Özgür Almanya Hareketi" kampanyasını başlattı ve aynı isimli gazeteyi çıkardı. 1942 yılında, belki de en ünlü romanı olan Yedinci Haç İngilizce olarak ABD'de ve Almanca olarak da Meksika'da yayınlandı. 1943 yılı haziran ayında Anna Seghers bir trafik kazasında ağır yaralandı ve uzun süre hastanede kaldı. 1944 yılında Yedinci Haç Fred Zinnemann tarafından filme çekildi. Kitap ve filmin başarısı Anna Seghers'i dünya çapında ünlü yaptı.

1947 yılında Seghers Meksika'dan, başlangıçta Batı Almanya'da, Almanya Sosyalist Birlik Partisi üyesi olarak yaşadığı Berlin'e döndü. Aynı yıl Büchner Edebiyat Ödülünü aldı. 1950 yılında Doğu Almanya'ya taşındı. Dünya Barış Konseyi üyeliğine ve Alman Sanat Akademisi kurucu üyeliğine getirildi. 1951 yılında Doğu Almanya (DDR) Ulusal ödülünü aldı ve Çin 'ne bir seyahat yaptı. 1952 yılında Demokratik Alman Cumhuriyeti Yazarlar Birliği başkanı oldu. 1955 yılında Anna Seghers ve eşi, ölümüne kadar oturacağı Berlin Adlershof semtindeki Volkswohlstraße No: 81 e (bugün Anna-Seghers Caddesi) taşındı. Bu evde bugün Anna Seghers Anı Köşesi ve yazarın yaşamı ve yapıtlarını anlatan bir müze bulunmaktadır. Aynı şekilde evin yakınında Anna Seghers Yüksek Okulu ve Berlin Hohenschönhausen'da Anna Seghers Kütüphanesi bulunmaktadır.

1975 yılında Dünya Barış Konseyi Kültür Ödülü'nü aldı ve Berlin'in (doğu) Fahri Hemşerisi seçildi. 1978 yılında Yazarlar Birliği başkanlığından çekildi ve birliğin onur başkanı oldu. Aynı yıl eşi öldü. 1981 yılında doğduğu şehir Mainz'in "onursal hemşerisi" seçildi. 1 Haziran 1983 tarihinde öldü. Sanat Akademisi'nde yapılan bir devlet töreninden sonra Berlin Dorotheenstädtischen mezarlığına defnedildi.

Yapıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Anna Seghers'in ilk dönem eserleri tarafsız eserler kategorisine girer. Sürgünde bulunduğu sıralarda oluşan sürgündeki yazarlar tarafından oluşturulan sürgün edebiyatında sadece organizatör olarak önemli bir rol üstlenmemiş, ayrıca dönemin en önemli edebiyat eserlerinden olan Transit ve Yedinci Haç romanlarını yazmıştır. Daha sonra Demokratik Alman Cumhuriyeti'nde yazdığı eserler Sosyalist Gerçekçiliği anlatır. İleri yaşlarına kadar Seghers, fikirlerini ve yaratıcılığını edebi bir dille anlatmıştır.

• 1924 - Djal Adasındaki Ölüler (Die Toten auf der Insel Djal)
• 1925 - Jans Ölmeli (Jans muß sterben) (Pierre Radvanyi tarafından ölümünden sonra yayınlandı)
• 1928 - St.Barbara Balıkçılarının Ayaklanması (Aufstand der Fischer von St. Barbara)
• 1930 - Amerikan Büyükelçiliği'ne Giderken ve Diğer Öyküler (Auf dem Wege zur amerikanischen Botschaft und andere Erzählungen)
• 1932 - Arkadaşlar (Die Gefährten)
• 1933 - Kelle Ödülü (Der Kopflohn)
• 1935 - Şubat Yolu (Der Weg durch den Februar)
• 1937 - Kurtuluş (Die Rettung)
• 1940 - Haydut Woynok'un en güzel Söylenceleri. Artemis Efsaneleri (Die schönsten Sagen vom Räuber Woynok. Sagen von Artemis)
• 1942 - Yedinci Haç (Das siebte Kreuz)
• 1943 - Ölü Kızların Gezintisi (Der Ausflug der toten Mädchen)
• 1944 - Transit (Transit)
• 1948 - Sovyet İnsanları (Sowjetmenschen)
• 1949 - Ölüler Genç Kalır (Die Toten bleiben jung)
• 1949 - Haiti'de Düğün (Die Hochzeit von Haiti)
• 1950 - Çizgi (Die Linie)
• 1950 - Kalaycı (Der Kesselflicker)
• 1951 - Crisanta (Crisanta)
• 1951 - Çocuklar (Die Kinder)
• 1952 - Adam ve İsmi (Der Mann und sein Name)
• 1953 - Arı Kovanı (Der Bienenstock)
• 1958 - Ekmek ve Tuz (Brot und Salz)
• 1959 - Karar (Die Entscheidung)
• 1961 - Darağacında Işık (Das Licht auf dem Galgen)
• 1963 - Tolstoy ve Dostoyevski üzerine (Über Tolstoi. Über Dostojewski)
• 1965 - Zayıfların Gücü (Die Kraft der Schwachen)
• 1967 - Gerçek Mavi. Meksika'dan bir Öykü (Das wirkliche Blau. Eine Geschichte aus Mexiko)
• 1968 - Güven (Das Vertrauen)
• 1969 - Dünyaya İnanmak (Glauben an Irdisches)
• 1970 - Okuyucuya Mektuplar (Briefe an Leser)
• 1970 - Sanat Yapıtları ve Gerçeklik üzerine (Über Kunstwerk und Wirklichkeit)
• 1971 - Aldatma. Bir Sevda Öyküsü (Überfahrt. Eine Liebesgeschichte)
• 1977 - Taş Devri.Yeniden Karşılaşma (Steinzeit. Wiederbegegnung)
• 1980 - Haiti'li üç Kadın (Drei Frauen aus Haiti)
• 1990 - Adil Yargıç (Der gerechte Richter) (1957 yılında yazıldı;politik nedenlerden dolayı yayınlanmadı)

Onurlandırma ve ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1928 Kleist Ödülü
• 1947 Georg-Büchner Ödülü
• 1951 Uluslararası Stalin Barış Ödülü
• 1951 Demokratik Alman Cumhuriyeti Ulusal Ödülü (daha sonra 1959, 1971 yıllarında da verildi)
• 1954 Anavatan Gümüş Liyakat Madalyası
• 1959 Jena Üniversitesi tarafından verilen doktora unvanı
• 1960 Anavatan Altın Liyakat Madalyası
• 1961 Kültür Birliği Johannes R.Becher Madalyası
• 1965 Karl Marx Madalyası (daha sonra 1969, 1974 yıllarında da verildi)
• 1970 Halkların Dostluğu Yıldızı
• 1975 Halkların Dostluğu Büyük Yıldızı
• 1975 Dünya Barış Konseyi Kültür ödülü
• 1975 DDR başkenti Berlin'in fahri hemşerisi seçildi
• 1978 Yazarlar Birliği Onursal Başkanı oldu
• 1980 İş Kahramanı olarak adlandırıldı
• 1981 Mainz'ın fahri hemşerisi seçildi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Walter Fähnders & Helga Karrenbrock: Weimar Cumhuriyeti'ndeki Kadın Yazarlar (Autorinnen der Weimarer Republik) Bielefeld 2003
• Birgit Schmidt: Eğer Parti Halkı Keşfederse (Wenn die Partei das Volk entdeckt) Anna Seghers, Bodo Uhse, Ludwig Renn ve diğerleri. Halk Cephesi ideolojisine ve onun edebiyatına kritik bir bakış (Ein kritischer Beitrag zur Volksfrontideologie und ihrer Literatur) Münster.
• Pierre Radvanyi: Akıntıya Karşı Durmak. Annem A.S.den Hatırladıklarım (Jenseits des Stroms. Erinnerungen an meine Mutter A.S.) Aufbau, Berlin 2005
• Christiane Zehl Romero:Anna Seghers. Bir Biyografi 1900-1947 (Anna Seghers. Eine Biographie 1900–1947) Aufbau, Berlin 2000
• Christiane Zehl Romero:Anna Seghers. Bir Biyografi 1947–1983 (Anna Seghers. Eine Biographie 1947–1983) 2003

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Arkadaşlar (Die Gefährten) 14 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.