Korece

Korece
Korece
한국어, 조선말
	Korece yazı
Telaffuz	Hangugeo, Chosŏnmal
Bölge	Doğu Asya
Etnisite	Koreliler
Konuşan sayısı	77,245,928 (2018)
Dil ailesi	Kore dilleri Korece;
Yazı sistemi	Hangıl; Hanja
Resmî durumu
Resmî dil	Kuzey Kore; Güney Kore
Tanınmış azınlık dili	Çin; Japonya; ABD
Dil kodları
ISO 639-1	ko
ISO 639-2	kor
ISO 639-3	Çeşitli:; kor – Modern Korece; okm – Orta Korece; oko – Büyük Korece
	Korece'nin konuşulduğu yerler.

Korece (Güney Kore: 한국어/韓國語 hanguk-eo; Kuzey Kore: 조선말/朝鮮말 chosŏn-mal), Kore yarımadasında ve komşusu Çin'e bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde yaygın olarak kullanılan bir Kore dili. Hem Kuzey Kore hem de Güney Kore'nin resmî dilidir. Dil, hece alfabesi olan Hangıl veya Çince karakterler olan Hanja ile yazılabilir.

Dünyada eski SSCB, Avustralya, ABD, Kanada, Brezilya, Japonya ve Filipinlerdeki göçmen topluluklarla birlikte toplam 78 milyon Koreli vardır. Korece ve Korelilik özdeşleşmiştir.

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Korece, Jeju'da konuşulan Jejuca (veya Jeju lehçesi) ile birlikte Kore dilleri içerisinde yer alır. Kore dillerini herhangi bir başka dil ailesi içerisine yerleştiren bir teori yaygınca kabul görmemektedir ve izole dil olarak sınıflandırılır.^[4] Buna karşın, tarihi olarak dil, Ural-Altay dil ailesi ve sonrasında Altay dilleri (makro) içerisinde sınıflandırılmış, ancak 20. yüzyılın ortasından itibaren bu savlar akademide geçersiz kabul edilmeye başlanmıştır.^[5]

Korecenin, söz varlığı ve gramer özellikleri nedeniyle Japon dilleriyle akraba olabileceği de düşünülmüştür. Genetik olarak birbirleriyle akraba olmak yerine Eski Korecenin Batı Eski Japonca ile dil birliği içinde olmuş olduğu ve yoğun ödünçlemeler aldığı tahmin edilmektedir. Dravid dilleri ile akraba olması da öne sürülmüş bir diğer savdır.^[6]

Yazı sistemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Koreliler tarih boyunca Hanja adını verdikleri Çince yazı karakterlerini kullanmıştır. Günümüzde ise ağzın ve dilin aldığı şekle göre karakterize edilen Kore alfabesi Hangul kullanılmaktadır. Güney Kore'de çocuklara hâlen 1800 adet Çince karakter öğretilmektedir.

Fonoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Ünlü uyumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Korecenin Orta Korece döneminde ünlü uyumu güçlü bir şekilde görülmüştür. Buna rağmen, ilerleyen dönemlerde ünlü uyumu dilde kaybolma eğilimi göstermiştir. Modern Korecede ünlü uyumu sadece yansıma kelimelerde, sıfatlarda, zamirlerde, ünlemlerde ve bir kelime çekimlenirken görülür.

**Korece ünlü uyumu**
Aydınlık ünlüler (밝은 모음, 밝은 母音, Balgın moım)	ㅏ (A)	ㅗ (O)	ㅘ (Oa, va)	ㅑ (Ya)	ㅛ (Yo)
Aydınlık ünlüler (밝은 모음, 밝은 母音, Balgın moım)	ㅐ (Ğ, ae)	ㅚ (Ö, oe)	ㅙ (Oä, Oae, vä, vae)	ㅒ (Yä, Yae)
Karanlık ünlüler (어두운 모음, 어두운 母音, ɔduun moım)	ㅓ (ɔ, ıo)	ㅜ (U)	ㅝ (Uo, vo)	ㅕ (Yıɔ, yıo)	ㅠ (Yu)
Karanlık ünlüler (어두운 모음, 어두운 母音, ɔduun moım)	ㅔ (E)	ㅟ (Ü, vi)	ㅞ (Ue, ve)	ㅖ (Ye)
Nötr/Merkezi ünlüler	ㅣ (İ, i)				ㅡ (I, ı)
Nötr/Merkezi ünlüler					ㅢ (Iy, ıy)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Kore standart dili

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.
^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.
^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.
^ "Glottolog 4.2.1 - Korean". glottolog.org. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020.
^ Kim, Chin-Wu (1974). The Making of the Korean Language. Center for Korean Studies, University of Hawai'i.
^ Min-Sohn, Ho (2001). The Korean Language. Cambridge University Press. s. 29.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ethnologue report for Korean 18 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.

[4] "Glottolog 4.2.1 - Korean". glottolog.org. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020.

[:0-5] Kim, Chin-Wu (1974). The Making of the Korean Language. Center for Korean Studies, University of Hawai'i.

[6] Min-Sohn, Ho (2001). The Korean Language. Cambridge University Press. s. 29.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

한국어

한국어

한국어