Tibetçe

Tibetçe
Tibetçe
བོད་སྐད་ bod skad; དབུས་སྐད་ dbus skad; ལྷ་སའི་སྐད་ lha-sa'i skad
Bölge	Orta Asya
Etnisite	Tibetliler
Konuşan sayısı	4,173,940 (2022)
Dil ailesi	Çin-Tibet dilleri Tibet-Burma dilleri Tibet-Kanauri dilleri Tibet dilleri Tibetçe; ; ; ;
Yazı sistemi	Tibet alfabesi
Resmî durumu
Resmî dil	Çin Tibet Özerk Bölgesi;
Dil kodları
ISO 639-3	Çeşitli:; bod – Lhasa Tibetçesi; dre – Dolpo; hut – Humla, Limi; lhm – Lhomi; muk – Mugom; kte – Nubri; ola – Walungge; loy – Lowa/Loke; tcn – Tichurong

Standart Tibetçe, Ü-Tsang Tibetçesi veya Lhasa Tibetçesi, (Tibetçe: ལྷ་སའི་སྐད་, Wylie: Lha-sa'i skad) genellikle Çin içindeki Tibet bölgesinde ve Çin dışındaki Tibetli diaspora tarafından konuşulan bir dildir. Tibetçe, dünyanın hâlâ kullanılan en eski yazımlarından birine sahiptir ve 1200 yıldır aynı şekilde yazılmaktadır. Eski Tibetçede kelime başlarında ünsüz kümeleri varken Ü-Tsang ve Khams lehçelerinde bu ünsüz kümeleri kaybolmuş ve diller tonal bir hâl almıştır.

Ses bilgisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ünsüzler[değiştir | kaynağı değiştir]

	Çiftdamaksıl	Dişyuvasıl		Retroflex	(Dişyuvasıl-)		Arkadamaksıl		Gırtlaksıl
					Damaksıl
Genizsil	m	n			ɲ		ŋ
Patlamalı	p pʰ	tʰ	t	ʈʰ	cʰ	c	kʰ	k	ʔ
Patlamalı-sürtünmeli		tsʰ	ts	ʈ	tɕʰ	tɕ
Sürtünmeli		s		ʂ	ɕ				h
Sürtünmesiz	w	ɹ̥	ɹ
Yansürtünmesiz					ʎ

Ünlüler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tibetçedeki ünlüler Türkçedekine benzerdir: A, Ğ, E, İ, O, Ö, U, Ü; ancak I yoktur

	Ön	Arka
Kapalı	i y	u
Yarı-kapalı	e ø	o
Yarı-açık	ɛ
Açık	a

Dil bilgisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tibetçe, ergatif bir dildir. Tibetçe cümle yapısı genel olarak Özne-Nesne-Fiil'dir. Tibetçede sıfatlar genellikle isimlerin sonrasında gelir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Fifty Years of Democratic Reform in Tibet". Official Chinese government site. 2 Mart 2009. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.

[1] "Fifty Years of Democratic Reform in Tibet". Official Chinese government site. 2 Mart 2009. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.

[1]

Tibetçe nedir?, Tibetçe anlamı nedir?, Tibetçe ne demektir?